Radca prawny w kontekście „podsłuchów”

Tomasz Łodziana

1. Wstęp

Stosowanie „podsłuchów” przez uprawnione do tego instytucje władzy publicznej, na chwilę obecną, budzi emocje głównie w dwóch aspektach. Po pierwsze, w kontekście rodzaju „podsłuchu”[1], a po drugie, w kontekście osób, które tymi „podsłuchami” są obejmowane^[2]. Na kanwie czynności, za pomocą których możliwe jest pozyskanie informacji objętych tajemnicą komunikowania się, powstaje zagadnienie stosowania takich czynności w stosunku do radców prawnych jako profesjonalnych pełnomocników. W niniejszym opracowaniu nastąpi próba przybliżenia problematyki stosowania kontroli operacyjnej oraz czynności dowodowej (faktycznie zbieżnej z kontrolą operacyjną) wraz z przedstawieniem statusu radcy prawnego „dotkniętego” tymi czynnościami.

[1] Co sprowadza się głównie do problematyki tzw. „Pegasusa”, zob. szerzej m.in. M. Matusiak-Frącczak, Kontrola operacyjna oraz użycie systemu Pegasus w Polsce, „Palestra” 7-8/2022, s. 8 i n., T. Łodziana, Kontrola operacyjna oraz użycie systemu Pegasus w Polce - polemika, „Palestra” 9/2022, s. 58 i n., P. Opitek, Kontrola operacyjna urządzenia końcowego, „Prokuratura i Prawo” 4/2023, s. 37 i n.

[2] Zwłaszcza w mediach podnoszona jest kwestia podsłuchiwania m. in. polityków.

Prawo karne materialne i procesowe po 14 marca 2024 r.

Mateusz Woiński

1. Wprowadzenie

Przedmiotem opracowania są najistotniejsze zmiany w prawie karnym materialnym i procesowym, które weszły w życie z dniem 14 marca 2024 r.[1] Pierwsza, prawnomaterialna część artykułu, będzie koncentrować się na nowo dodanym art. 44b k.k.^[2], wprowadzającym do obrotu prawnego środek reakcji penalnej w postaci przepadku pojazdu mechanicznego prowadzonego przez sprawcę w ruchu lądowym, jak również powiązanych z nim przepisach części szczególnej Kodeksu karnego, stanowiących podstawę normatywną jego orzekania. W części drugiej zostaną podjęte zagadnienia zmian przepisów dotyczących środków przymusu, mających na celu zabezpieczenie w toku postępowania wykonania przepadku z art. 44b k.k., jak również wprowadzających wyjątki od zasady ciągłości składu orzekającego w postępowaniu jurysdykcyjnym oraz instytucje narady wstępnej oraz wyroku częściowego. Kwestie te stanowią istotne nova w przepisach Kodeksu karnego i Kodeksu postępowania karnego.

[1] W uzupełnieniu należy odesłać Czytelniczki i Czytelników do art. 3 ustawy z 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1606), a także do zmian nie do przecenienia z punktu widzenia praktyki obrotu prawnego (zwłaszcza patrząc z perspektywy uprawnień procesowych stron, w szczególności małoletnich poniżej 18 lat), wprowadzonych do Kodeksu postępowania karnego ustawami: z dnia 13 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 289; zob. art. 6 ustawy, a także – w odniesieniu do Kodeksu karnego – art. 5) oraz z dnia 14 kwietnia 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 818).

[2] Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2024 r. poz. 17, ze zm.).

Nowe zasady odpowiedzialności karnej nieletnich

Oskar Kubacki

1. Wprowadzenie

Ustawą z dnia 7 lipca 2022 r.[1] przeprowadzono gruntowną nowelizację Kodeksu karnego^[2], obejmującą zarówno część ogólną, jak i szczególną tego aktu prawnego.

[1] Ustawa z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 2600), dalej: „ustawa nowelizująca”.

[2] Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2024 r. poz. 17), dalej: „k.k.”.

Nowelizacja Kodeksu karnego z 7 lipca 2022 r. – szkic zagadnień

Mateusz Woiński

1. Geneza nowelizacji
Jednym z fundamentalnych założeń systemu prawa karnego [1] jest jego rozsądny konserwatyzm. Nie chodzi w nim tylko o to, aby odwoływać się do niego (w sferze stanowienia oraz stosowania prawa) wówczas, gdy niekarne środki prawne są niewystarczające^[2], ale aby liczba i zakres zmian były możliwie niewielkie, a wszelkie modyfikacje zostały co najmniej (skoro już prawodawca skłonny jest definitywnie porzucić myślenie o prawie karnym jako „ostatecznej instancji”, tj. ultima ratio) dobrze umotywowane.

[1] W szczególności prawa karnego materialnego, określającego zasady odpowiedzialności karnej, prawnokarne konsekwencje popełnienia przestępstwa (oraz czynu zabronionego, którego przestępność jest wyłączona z uwagi na niepoczytalność, które stanowią tzw. środki zabezpieczające) oraz katalog typów przestępstw (w szerokim zaś tego słowa znaczeniu również innych czynów karalnych – wykroczeń, a także czynów stanowiących podstawę innego rodzaju odpowiedzialności penalnej).

[2] Tę zasadę ujmuje się jako ultima ratio prawa karnego; w kontekście przedmiotu opracowania zob. opinię na temat ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 762), Opinie i ekspertyzy OE–412, Warszawa 2022, autorstwa J. Giezka, D. Gruszeckiej i K. Lipińskiego.

Zarzut popełnienia przestępstwa oszustwa oraz wyłudzenia w sprawach wynikających z postępowań administracyjnych w zakresie przyznawania beneficjentom

Patrycja G. Bartosz-Burdiak

Wstęp
Każda dziedzina prawa tworzy sieć przepisów, które możemy odnaleźć zarówno w poszczególnych ustawach, jak i rozporządzeniach oraz aktach prawa miejscowego. Nie istnieje przy tym żaden dział prawa, który nie miałby wpływu na przepisy prawa z innych dziedzin. System prawny można przy tym porównać do pajęczej sieci, która poprzez poszczególne nici łączy wiele elementów. Podobnie jest z przepisami prawa administracyjnego. Jest oczywiste, że przepisy prawa administracyjnego dotykają wielu sfer życia ludzkiego, zarówno z zagadnień prawa cywilnego, prawa karnego czy też prawa rodzinnego.

Pieszy jako podmiot przestępstwa wypadku w komunikacji

Kara łączna w znowelizowanym Kodeksie Karnym