21.12.2024

Radca prawny jako świadek w świetle przepisów proceduralnych i Kodeksu Etyki Radcy Prawnego

Wprowadzenie
W mojej praktyce szkoleniowej spotykam się od czasu do czasu z pytaniami dotyczącymi zasad postępowania w sytuacji wezwania radcy prawnego na świadka. Zazwyczaj z treści tych pytań wynika całkowicie błędne przeświadczenie pytającego, sprowadzające się do uproszczonej, uogólniającej konstatacji: „wezwano mnie na przesłuchanie w charakterze świadka, a przecież wiąże mnie tajemnica zawodowa, więc mogę się nie stawić lub odmówić?”. Inni wykładowcy przedmiotu z zakresu zasad wykonywania zawodu i etyki potwierdzali, że także im zdarza się incydentalnie spotkać się ze zbliżonymi poglądami. Skąd takie wątpliwości u osób, które powinny dobrze znać tę problematykę, tym bardziej, że istnieje wyjątkowo bogate orzecznictwo i piśmiennictwo w tym zakresie? Przyczyny tego stanu są wielorakie. Na pewno jedną z nich są zróżnicowane, często ulegające zmianie regulacje prawne, zwłaszcza proceduralne, dotyczące możliwości zwolnienia w konkretnych sprawach radcy prawnego z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej. Tak jest np. w postępowaniu karnym, które dopuszcza do takiego zwolnienia przez sąd, po spełnieniu surowych, kumulatywnych przesłanek ustawowych, określonych w art. 180 § 2 k.p.k.
[1] Przepis ten ma zastosowanie także w postępowaniu karnoskarbowym. W pewnym sensie ma jeszcze szerszy zakres, bowiem podobny tryb jest stosowany, gdy zachodzi konieczność zwolnienia radcy prawnego z tajemnicy zawodowej w postępowaniu przed sejmową komisją śledczą, jak też odpowiednio w mniejszym stopniu przed sądem ochrony konkurencji i konsumenta.
 

[1] Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 30, ze zm.).

Przygody Radcy Antoniego

Odwiedź także

Nasze inicjatywy