Charakter roszczeń odszkodowawczych za działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne

Kamil Korycki

1. Uwagi wstępne

Instytucja przejmowania działek gruntu na własność Skarbu Państwa lub na własność jednostek samorządu terytorialnego, wydzielanych w ramach podziału nieruchomości pod drogi publiczne i wewnętrzne, pomimo funkcjonowania w polskim systemie prawnym w obecnym kształcie od ćwierć wieku, wciąż dostarcza przedmiotu do rozważań i interpretacji na temat przepisów ją regulujących [1].

[1] M. Wolanin, Podziały, scalenia i rozgraniczenia nieruchomości oraz procedury ewidencyjne, Warszawa 2023, Legalis.

Kooperatywy mieszkaniowe w budownictwie mieszkaniowym w Polsce

Alicja Sławińska

1. Ratio legis kooperatywy mieszkaniowej
1 marca 2023 r. weszła w życie ustawa z dnia 4 listopada 2022 r. o kooperatywach mieszkaniowych oraz zasadach zbywania nieruchomości należących do gminnego zasobu nieruchomości w celu wsparcia realizacji inwestycji mieszkaniowych [1] (dalej: „Ustawa”).

[1] Dz. U. z 2023 r. poz. 28, ze zm.

Podejmowanie przez wspólnoty mieszkaniowe uchwał wyrażających zgodę na ustanowienie odrębnej własności lokalu

Wprowadzenie

Zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali ^[1] (dalej: „u.w.l.”) dla czynności, na którą wspólnota mieszkaniowa wyraża zgodę, potrzebna jest zarówno odpowiednia uchwała, jak i pełnomocnictwo dla zarządu sporządzone w formie wymaganej dla tej czynności. Jeżeli czynność ta dla swojej skuteczności wymaga formy aktu notarialnego, to pełnomocnictwo powinno zostać udzielone w tej samej formie^[2].

[1] Dz. U. z 2020 r. poz. 1910.

[2] W związku z art. 99 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740), dalej: „k.c.”.

Sztuczne warunki gospodarowania w celu uzyskania korzyści sprzecznych z przepisami prawa w świetle praktyki organów administracji

Pojęcie i znaczenie sztucznych warunków gospodarowania
Temat stworzenia sztucznych warunków gospodarowania ^[1] czy pozornych stosunków prawnych nie opiera się wyłącznie na najnowszych doświadczeniach. Od zawsze, gdy człowiek tworzył rozmaite regulacje prawne mające na celu wprowadzenie pewnych ograniczeń, pojawiały się praktyki, których celem było ich ominięcie. Praktyki te są dostrzegane w różnych dziedzinach prawa, od prawa podatkowego po postępowania, których przedmiotem jest przyznawanie stronie rozmaitych uprawnień. Wspólnym mianownikiem takich praktyk jest dążenie do tego, aby pozornie zgodne z przepisami działanie zmierzało do obejścia regulacji ograniczających uzyskiwanie konkretnych korzyści.

Celem niniejszej publikacji jest przedstawienie wyżej zakreślonej tematyki przez pryzmat postępowań o przyznanie płatności w ramach Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich. Obrany zakres publikacji powinien bowiem w sposób najpełniejszy oddać charakter wspomnianych praktyk.

[1] Należy zwrócić uwagę, że chociaż ustawy i rozporządzenia nie posługują się pojęciem „sztuczne warunki gospodarowania”, to jednak praktyka w pewnym sensie wypracowała takie nazewnictwo dla tak postawionego zarzutu.

Sprzedaż udziałów lub akcji w spółce posiadającej nieruchomość rolną

Wstęp

Obrót nieruchomościami rolnymi w naszym kraju podlega reglamentacji prawnej w ustawie z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego ^{^[1]} (dalej: „u.k.u.r.”). Zasady tej reglamentacji uległy istotnemu zaostrzeniu od dnia 30 kwietnia 2016 r. w związku z upływem 10-letniego okresu przejściowego po wejściu Polski do Unii Europejskiej i zasadniczo pełnym – bez dyskryminacji narodowościowej – otwarciem się na inwestycje podmiotów unijnych w polskim rolnictwie^{^[2]}.

Aby uszczelnić system kontroli prawnej nad obrotem gruntami rolnymi w Polsce, rozszerzono uprawnienia organów państwowych na przypadki nabywania udziałów i akcji w spółkach posiadających takie grunty. Zmienia się wówczas w sposób pośredni kontrola właścicielska nad nieruchomościami rolnymi. W art. 3a ust. 1 u.k.u.r. przyznano Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa (dalej: „KOWR”) prawo pierwokupu sprzedawanych udziałów (akcji) w spółce kapitałowej, a w art. 4 ust. 6 u.k.u.r. prawo ich nabycia (wykupu), gdy zmiana udziałowca (akcjonariusza) następuje na innej podstawie prawnej niż umowa sprzedaży (np. darowizna). Z kolei w art. 3b ust. 1 u.k.u.r. KOWR uzyskał prawo nabycia nieruchomości rolnej należącej do handlowej spółki osobowej, gdy doszło do zmiany kręgu wspólników tej spółki.

[1] Dz. U. z 2019 r. poz. 1362, ze zm.

[2] Ustawa z dnia 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 869).

Obrót nieruchomościami rolnymi w polskim systemie prawnym – dawniej i dziś

Odszkodowanie za grunty warszawskie utracone na mocy dekretu Bieruta