Postanowienie z dnia 22 listopada 2018 r. Sygn. akt: D 60/18
Postanowienie OSD postanowieniem WSD (WO-61/19) z dnia 10 lipca 2019 r. utrzymane w mocy.
Postanowienie prawomocne
                                                                                                       

PRZEWODNICZĄCY:  r. pr. Katarzyna Kosicka - Polak
CZŁONKOWIE:    r. pr. Gerard Dźwigała
r. pr. Robert Karpiński
PROTOKOLANT:    Karolina Szymala

           
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu P., […], obwinionemu o to, że:
będąc ustanowionym z urzędu pełnomocnikiem pana K. nie przedstawił klientowi w okresie od dnia […] r. do dnia […] r., informacji o bezzasadności lub niecelowości wnoszenia środka odwoławczego od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia […] r. sygn. akt […]
tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U z 2017 r., poz. 1870 z późn. zm.) w związku z art. 44 ust. 3 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r.
 

 

 

 
Wnioskiem z dnia […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wniósł o ukaranie radcy prawnego P. („Obwiniony”), nr wpisu […], obwinionego o to, że będąc ustanowionym z urzędu pełnomocnikiem pana K. nie przedstawił klientowi w okresie od dnia […] r. do dnia […] r. informacji o bezzasadności lub niecelowości wnoszenia środka odwoławczego od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia […] r. sygn. akt: […], tj. o popełnienie przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1870 z późn. zm.) w związku z art. 44 ust. 3 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. ustalił następujące istotne okoliczności faktyczne sprawy:
 
W dniu […] r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. przyznał Panu K. (dalej zwany „Skarżącym”) prawo pomocy w zakresie ustanowienia radcy prawnego.
 
W dniu […] roku Obwiniony z otrzymanego pisma od Okręgowej Izby Radców Prawnych w W.,  powziął informację, że został wyznaczony pełnomocnikiem z urzędu Skarżącego.
 
W dniu […] r. Radca prawny zapoznał się z aktami sprawy, sygn. akt […], znajdującymi się w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w W., a następnie w dniu […] roku poinformował Skarżącego, że został wyznaczony jego pełnomocnikiem z urzędu.
 
W dniu […] r. Radca prawny sporządził opinię prawną w przedmiocie braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego, którą wraz odpisem dla Skarżącego złożył w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w W. Przedmiotowa opinia wpłynęła do Sądu w dniu […] r.

W dniu […] r. odpis opinii Wojewódzki Sąd Administracyjny wysłał do Skarżącego, który odebrał ją w dniu […] r.

Pismem z dnia […] r. Skarżący wniósł do Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. skargę na czynności pełnomocnika z urzędu zarzucając Radcy prawnemu brak kontaktu, brak współdziałania oraz samowolne bez konsultacji z mocodawcą sporządzenie opinii o niezasadności wnoszenia środka zaskarżenia.

W dniu […] r. Radca prawny na wezwanie Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. złożył pisemne wyjaśnienia w sprawie wskazując, że pisemnie poinformował Skarżącego o ustanowieniu jego jako pełnomocnika z urzędu. Przedmiotowe pismo wróciło do Radcy prawnego jako nie podjęte w terminie. Dowody z dokumentów potwierdzające ww. okoliczności Radca prawny załączył do ww. pisma (k. […]-[…]). Wskazał również, że wniesienie skargi kasacyjnej od wydanego przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. było oczywiście bezzasadne i, że nie czuje się zobowiązany na polecenie jakiegokolwiek klienta sporządzać jakichkolwiek pism zgodnie z jego żądaniem, wbrew swojej woli. W ocenie Radcy prawnego Skarżący stara się wręcz wymóc wniesienie skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego, na co nie może być przyzwolenia. Radca prawny powołał się też na art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych oraz na art. 7 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, które gwarantują radcom prawnym niezależność podczas wykonywanych obowiązków.
 
W dniu […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wydał postanowienie o wszczęciu dochodzenia w sprawie.
 
W piśmie z dnia […] r. wysłanym do pana K. Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. potwierdził, że w dniu […] r. wpłynęła do akt sprawy opinia sporządzona przez radcę prawnego P. o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej do orzeczenia wydanego w sprawie sygn. akt […]. Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. potwierdził również, że odpis opinii wraz ze stosownym pouczeniem został odesłany do pana K. w dniu […] r. (k. […]-[…]).
 
W załączonym pouczeniu WSA wskazał Skarżącemu, że zgodnie z art. 177 § 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2010 r. – Prawo o postepowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm.), zwane dalej „p.p.s.a.”, jeżeli pełnomocnik wyznaczony na podstawie art. 253  § 2 ww. ustawy, nie stwierdza podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej, składa w sądzie, w terminie do wniesienia skargi kasacyjnej, sporządzoną opinię w tym przedmiocie wraz z odpisem dla strony, dla której został ustanowiony. Sąd doręcza odpis opinii stronie. Termin wniesienia skargi kasacyjnej przez stronę biegnie od dnia doręczenia odpisu opinii o czym sąd poucza stronę, dokonując doręczenia.
 
W piśmie Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. wyjaśnił również Skarżącemu, iż mógł on złożyć skargę kasacyjną poprzez ustanowionego przez siebie pełnomocnika „z wyboru” w terminie […] dni od dnia doręczenia ww. opinii radcy prawnego. Sąd dodał też, że z akt sprawy wynika, że z prawa takiego Skarżący nie skorzystał.
 
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. poinformował również Skarżącego, że pismem z dnia […] r. zawiadomił Okręgową Izbę Radców Prawnych w W., że prawo pomocy w sprawie sygn. akt […] zostało zrealizowane, gdyż stosownie do treści art. 177 § 5 p.p.s.a. Sąd nie stwierdził, żeby wydana opinia o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej nie została sporządzona z zachowaniem zasad należytej staranności (k. […]-[…]).
 
W dniu […] r. radca prawny P. przesłuchiwany w charakterze świadka przez Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego, dodatkowo wyjaśnił, że postanowił sporządzić opinię prawną, ponieważ nie było podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej. Opinię zgodnie z procedurą skierował do Skarżącego za pośrednictwem Sądu. Radca prawny wyjaśnił, że w sprawie tej zapadło postanowienie kończące postępowanie w sprawie i przysługiwała od niego jedynie skarga kasacyjna, ewentualnie opinia prawna. Radca prawny przyznał, że nie skierował do Skarżącego odrębnej informacji o bezzasadności lub niecelowości wniesienia środka odwoławczego od orzeczenia kończącego sprawę w tej instancji, ponieważ nie miał w ogóle kontaktu ze Skarżącym, dla którego pełnomocnikiem został ustanowiony przez Sąd z urzędu, nie wysłał też odrębnego pisma, ani nie skierował informacji ustnej.
 
W dniu […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych wydał postanowienie o przedstawieniu zarzutów Radcy prawnemu, a następnie w dniu […] r. wydał postanowienie o zamknięciu dochodzenia i skierował do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wniosek o ukaranie Radcy prawnego o to, że będąc ustanowionym z urzędu pełnomocnikiem pana K. nie przedstawił klientowi w okresie od dnia […] r. do dnia […] r. informacji o bezzasadności lub niecelowości wnoszenia środka odwoławczego od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia […] r. sygn. akt: […], tj. o popełnienie przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1870 z późn. zm.) w związku z art. 44 ust. 3 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r.

Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje.
 
Zastosowany przez Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego art. 44 ust. 3 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowi, że radca prawny powinien przedstawić klientowi informację o bezzasadności lub niecelowości wnoszenia środka odwoławczego od orzeczenia kończącego sprawę w danej instancji. W ocenie Sądu obowiązek ten został przez Obwinionego spełniony, ponieważ informacja ta - zgodnie ze zgromadzonym materiałem dowodowym - znalazła się w opinii wysłanej do Skarżącego za pośrednictwem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W., w terminie przysługującym na złożenie skargi kasacyjnej zgodnie z przepisem art. 177 § 4 w związku z art. 253 § 2 p.p.s.a. Dodatkowo ww. Sąd potwierdził, że zgodnie z przepisami Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, odpis opinii wraz ze stosownym pouczeniem został odesłany do Skarżącego w dniu […] r. Tym samym obowiązek ten nałożony przez przepisy prawa na Radcę prawnego został spełniony. W ocenie Sądu norma art. 44 ust. 3 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. („KERP”), jako norma prawa wewnętrznego samorządu zawodowego radców prawnych, winien być odczytywany i rozumiana w kontekście przepisów prawa powszechnie obowiązującego, tj. konkretnie przepisów proceduralnych dla poszczególnych rodzajów postępowań, w których obowiązek z art. 44 ust. 3 KERP może być aktualny. Jeżeli więc przepis procedury sądowoadministracyjnej stanowi, że radca prawny powinien przedstawić opinię o niecelowości składania środka zaskarżenia za pośrednictwem sądu administracyjnego, a ten sąd przekazuje ją stronie, to nie ma uzasadnienia aby na podstawie art. 44 ust. 3 KERP nakładać na radcę prawnego ten obowiązek ponownie i dodatkowo – przedkładania informacji o niecelowości składania środka także bezpośrednio reprezentowanej osobie. Celem przepisu jest bowiem zapewnienie przez radcę reprezentowanej osobie informacji o powodach odmowy złożenia środka zaskarżenia. W postępowaniu przed sądami administracyjnymi, odmiennie bowiem niż w procedurze postępowania cywilnego, obowiązek informacyjny pełnomocnika z urzędu jest zachowany jeżeli opinia zostanie przesłana mocodawcy za pośrednictwem Sądu, co miało miejsce w niniejszej sprawie (art. 177 § 4 w związku z art. 253 § 2 p.p.s.a.). Cel i sens art. 44 ust. 3 KERP został więc osiągnięty i w ocenie Sądu nie można się tu dopatrzeć jego naruszenia. Czynienie zarzutu radcy prawnemu z tego, że przesłał (stosując się do obowiązku ustawowego) opinię do sądu (który przesłał ją stronie) a nie bezpośrednio do strony, należy ocenić jako wyraz zbyt dalekiego formalizmu, który nie chroniłby żadnej istotnej wartości.
 
W kontekście powyższego dodatkowo i uzupełniająco można również wskazać, że w tej sprawie:

 
W ocenie Sądu, w świetle powyższego, wniesiony  przez Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego wniosek o ukaranie nie podlega rozpoznaniu, ponieważ zarzucony  nim czyn w ocenie Sądu w sposób nie budzący wątpliwości nie zawiera znamion przewinienia dyscyplinarnego, tj. nie narusza art. 44 ust. 3 KERP w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych. Innymi słowy postępowanie Obwinionego, jakie miało miejsce (co jest okolicznością bezsporną) nie podlega odpowiedzialności gdyż nie jest deliktem dyscyplinarnym, a kwestia ta nie budzi zdaniem sądu wątpliwości. W tym stanie rzeczy Sąd ma obowiązek umorzenia postępowania na posiedzeniu bez przeprowadzania rozprawy (art. 339 § 3 pkt 1 KPK w zw. z art. 17 § 1 pkt 2 stosowanego odpowiednio Kodeksu postępowania karnego), skoro uznał, że przy niespornych i jednoznacznych ustaleniach faktycznych, nie budzi wątpliwości, że czyn nie wypełnia znamion przewinienia dyscyplinarnego (vide postanowienie SN z 3.03.2015 r. sygn. akt IV KK 369/14.
 
Mając na uwadze powyższe, Okręgowy Sąd Dyscyplinarny OIRP w W. postanowił umorzyć postępowanie.
 
(WK)