Orzeczenie z dnia 8 kwietnia 2022 r. Sygn. akt: D 179/21
Orzeczenie jest prawomocne
 

PRZEWODNICZĄCY:      r. pr. Piotr Staniec
CZŁONKOWIE:                 r. pr. Gerard Madejski
r. pr. Mikołaj Pedrycz
PROTOKOLANT:              Karolina Szymala

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu A. B., ([…]), obwinionej o to, że:
w dniu […] r. w imieniu wierzyciela F. J., złożyła do komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w W. – S. S. wniosek egzekucyjny przeciwko dłużnikom: J. S., wskazując jako jeden z adresów dłużnika ul. […], […] W. oraz M. S., wskazując jako jeden z adresów dłużnika ul. […], […] W., które to adresy miały uzasadniać właściwość miejscową komornika – w sytuacji gdy ww. adresy w. nigdy nie były ani adresem prowadzenia działalności ani zamieszkania dłużników, a ww. radca prawny powinna mieć wiedzę co do faktu nieprowadzenia przez pozwanych działalności pod ww. adresami - czym naruszyła obowiązek wykonywania czynności zawodowych w sposób rzetelny, sumienny oraz z należytą starannością uwzględniającą profesjonalny charakter działania a także naruszając przepisy prawa dotyczące możliwości wyboru komornika przez wierzyciela,
tj. popełniła czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6,  art. 12 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego oraz w związku z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (Dz. U. z 2021 poz. 850 i 1090) w związku z  art. 844 § 1 k.p.c., art. 889 § 1 k.p.c. i art. 895 § 1 k.p.c;
 

 

 

 
Wskutek zawiadomienia Prokuratury Okręgowej w K. z dnia […] r. dotyczącego działań radcy prawnego A. B. (k. […]), Rzecznik Dyscyplinarny postanowieniem z dnia […] r. sygn. akt […] l. dz. […] wszczął dochodzenie w sprawie (k. […]).
 
W dniu […] r. Rzecznik Dyscyplinarny wydał postanowienie o przedstawieniu zarzutów radcy prawnemu A. B. o to, że:
1) w dniu […] r. w imieniu wierzyciela F.  J., złożyła do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w W. – S. S. wniosek egzekucyjny przeciwko dłużnikom: J. S., wskazując jako jeden z adresów dłużnika ul. […], […] W. oraz M. S., wskazując jako jeden z adresów dłużnika ul. […], […] W., które to adresy miały uzasadniać właściwość miejscową komornika – w sytuacji gdy ww. adresy w. nigdy nie były ani adresem prowadzenia działalności ani zamieszkania dłużników, a ww. radca prawny powinna mieć wiedzę co do faktu nieprowadzenia przez pozwanych działalności pod ww. adresami – czym naruszyła obowiązek wykonywania czynności zawodowych w sposób rzetelny, sumienny oraz z należytą starannością uwzględniającą profesjonalny charakter działania, a także naruszając przepisy prawa dotyczące możliwości wyboru komornika przez wierzyciela,
tj. popełniła czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6 i art. 12 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego oraz w związku z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (Dz. U. poz. 771 z późn. zm.) w związku z art. 844 § 1 k.p.c., art. 889 § 1 K.p.c. i art. 895 § 1 k.p.c. (k. 304 – 307).
 
Postanowienie doręczono Obwinionej w dniu […] r. (k. […]).
 
Rzecznik dyscyplinarny postanowieniem z dnia […] r. sygn. akt […] zamknął dochodzenie (k. […]).
 
Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. złożył wniosek o ukaranie radcy prawnego A. B. ([…]) za czyn zgodny z czynem opisanym w postanowieniu o przedstawieniu zarzutów.
 
Wniosek Rzecznika Dyscyplinarnego z dnia […] r. sygn. akt […] o ukaranie radcy prawnego A. B. został doręczony Obwinionej w dniu […] r. (k. […] i […]). Obwiniona nie skorzystała z prawa do wniesienia pisemnej odpowiedzi na wniosek o ukaranie.
 
Sprawa została rozpoznana na rozprawie w dniu […] r. Obwiniona została prawidłowo wezwana na termin rozprawy. Sąd Dyscyplinarny stosownie do dyspozycji art. 68³ ust. 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych, rozpoznał sprawę na rozprawie pod nieobecność Obwinionej, uznając iż jej niestawiennictwo nie jest przeszkodą do prowadzenia postępowania, a stan faktyczny sprawy może być ustalony w oparciu o dowody przedstawione przez Rzecznika Dyscyplinarnego. Nadto, na rozprawie Rzecznik Dyscyplinarny wskazał, że adw. D. E. K., r. pr. J. P., adw. A. N. są obrońcami Obwinionej w innej sprawie, która została wyłączona ze sprawy niniejszej, rozpoznawanej za sygn. akt […], natomiast w dochodzeniu w niniejszej sprawie nie zostały złożone upoważnienia do obrony.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił, co następuje:

Obwiniona, działając jako pełnomocnik procesowy F. J. z siedzibą w […] (N.), wystąpiła do Sądu Rejonowego L.-Z. w L. VI Wydziału Cywilnego z pozwem z dnia […] r. przeciwko Pokrzywdzonym wskazanym jako: J. S. NIP […] […], […] D. oraz M. S. NIP […] […], […] D. o zapłatę należności pieniężnych składających się na kwotę łączną 2.487,50 zł wraz z odsetkami i zasądzenie zwrotu kosztów sądowych w wysokości 31,09 zł oraz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.
dowód: pozew z dnia […] r. (k. […])
 
Sąd Rejonowy L. Z. w L. VI Wydział Cywilny w dniu […] r. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym prowadzonym za sygn. akt […], którym zasądził od J. i M. S. na rzecz F. J. z siedzibą […], N. dochodzoną kwotę 2.487, 50 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych oraz kwotę  631,09 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (k. […]v). Nakaz zapłaty został wysłany na adres: […] […] D. Przesyłka sądowa została pod tym adresem podjęta w dniu […] r. przez pełnomocnika (k. […]).
dowód: nakaz zapłaty SR L. Z. […] z […] r. (k.[…]v), elektroniczne potwierdzenie odbioru (k. […]);
 
Sąd Rejonowy L. Z. w L. VI Wydział Cywilny postanowieniem z dnia […] r. sygn. akt […] nadał klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty z dnia […] r. sygn. akt […] na rzecz F. J. z siedzibą […], N. przeciwko dłużnikom J. i M. S.
dowód: postanowienie z […] r. (k. […])
 
Obwiniona działając jako pełnomocnik F. J. z siedzibą […], N. skierowała do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w W. S. S. wniosek egzekucyjny z dnia […] r. przeciwko J. i M. S. w celu ściągnięcia należności wynikających z tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego L. Z. w L. z dnia […] r. sygn. akt […] zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia […] r. (k. […]). Egzekucję skierowano do: pojazdów dłużnika na podstawie danych z Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców oraz rachunków bankowych prowadzonych w bankach wskazanych przez Obwinioną.
 
Jako „adresy dłużników” Obwiniona wskazała: ul. […], […] W. dla J. S. oraz ul. […], […] W. dla M. S.
 
We wniosku egzekucyjnym Obwiniona zawarła oświadczenie: „wierzyciel oświadcza, że dokonuje wyboru Komornika na podstawie przepisu art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 771)”.
dowód: wniosek egzekucyjny z dnia […] r. (k. […])
 
Wskazane przez Obwinioną adresy dłużników - Pokrzywdzonych w niniejszej sprawie dyscyplinarnej - były adresami nieprawdziwymi. Pokrzywdzeni nigdy nie mieszkali, ani nie prowadzili działalności pod adresami wskazanymi przez Obwinioną. Zarazem wszczęta egzekucja była prowadzona przez komornika w taki sposób, jakby to były prawdziwe adresy Pokrzywdzonych. Pokrzywdzeni dowiedzieli się o prowadzonej egzekucji „przypadkiem”.
 
Całokształt przedstawionych powyżej okoliczności faktycznych ponad wszelką wątpliwość wskazuje, iż Obwiniona działając jako pełnomocnik wierzyciela F. J. wystąpiła z wnioskiem egzekucyjnym z dnia […] r. przeciwko dłużnikom, do komornika sądowego, podając nieprawdziwe adresy dłużników: ul. […], […] W. dla J. S. oraz ul. […], […] W. dla M. S.
 
Obwiniona wiedziała, że właściwy adres dłużnika to: […], […] D., co wynika z treści pozwu złożonego w postępowaniu upominawczym oraz z treści samego wniosku egzekucyjnego.
 
Jako podstawę wyboru komornika, Obwiniona wskazała we wniosku egzekucyjnym: art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 771).
 
Opisany powyżej stan faktyczny został ustalony na podstawie nie budzących wątpliwości dowodów w postaci dokumentów, których kopie zgromadzono w sprawie i które szczegółowo zostały wymienione powyżej. Sąd Dyscyplinarny dał wiarę treści tych dokumentów. W związku z powyższym Sąd Dyscyplinarny uznał, iż w zaistniałym stanie rzeczy przeprowadzenie dalszych dowodów z osobowych źródeł nie było konieczne, bowiem ustalono już wszystkie niezbędne do rozpoznania sprawy okoliczności faktyczne.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:

W rozpoznawanej sprawie czyn Obwinionej - wymieniony w pkt 1 wniosku o ukaranie - polegający na złożeniu do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w W. wniosku egzekucyjnego przeciwko Pokrzywdzonym wskazującego nieprawdziwe adresy Pokrzywdzonych jako dłużników jest sprzeczny z art. 6 i art. 12 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego (KERP). Zgodnie z art. 6 KERP, radca prawny, mając na uwadze treść roty ślubowania określonej w ustawie o radcach prawnych, obowiązany jest wykonywać czynności zawodowe rzetelnie i uczciwie, zgodnie z prawem, zasadami etyki zawodowej oraz dobrymi obyczajami. Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 1 KERP, radca prawny zobowiązany jest wykonywać czynności zawodowe sumiennie oraz z należytą starannością uwzględniającą profesjonalny charakter działania. W związku z treścią art. 6 KERP należy przypomnieć, że treść roty ślubowania radcy prawnego określa art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. Zgodnie z jej brzmieniem, radca prawny przyjmuje na siebie zobowiązanie: „przyczyniać się do ochrony i umacniania porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązki zawodowe wypełniać sumiennie i zgodnie z przepisami prawa, zachować tajemnicę zawodową, postępować godnie i uczciwie, kierując się zasadami etyki radcy prawnego i sprawiedliwości”. Zestawienie przywołanych przepisów, w odniesieniu do rozpoznawanej sprawy unaocznia, że od radcy prawnego wymaga się, przy wykonywaniu czynności zawodowych, postępowania rzetelnego, sumiennego, zgodnego z prawem oraz należytej staranności uwzględniającej profesjonalny charakter działania. W tej sprawie Obwiniona tych wymagań nie spełniła. Zgodnie z art. 844 § 1 k.p.c., art. 889 § 1 k.p.c. i art. 895 § 1 k.p.c. egzekucja z ruchomości, egzekucja z wierzytelności z rachunku bankowego i egzekucja z innych wierzytelności należy do komornika ogólnej właściwości dłużnika.
 
Wprawdzie wierzyciel może dokonać wyboru komornika, jednakowoż może tego dokonać wyłącznie w granicach określonych w art. 10 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (Dz. U. poz. 771). Zgodnie z tym przepisem, wybór komornika ograniczony jest obszarem właściwości sądu apelacyjnego, na którym znajduje się siedziba kancelarii komornika właściwego zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego. Wybór ten, tzn. skierowanie wniosku egzekucyjnego do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w W. nie był niczym uzasadniony. Jak wynika to z ustaleń poczynionych przez Sąd Dyscyplinarny w tej sprawie, adresy Pokrzywdzonych wskazane przez Obwinioną we wniosku egzekucyjnym były adresami nieprawidłowymi i nieprawdziwymi. Obwiniona miała tego świadomość, gdyż wcześniej w sprawie zawisłej przed Sądem Rejonowym L.-Z. w L. sygn. akt […], wskazała prawidłowe adresy pozwanych, będących Pokrzywdzonymi w niniejszej sprawie.
 
Obwiniona jako radca prawny odpowiada za treść pism procesowych,  w tym za treść wniosku egzekucyjnego i jego prawidłowe sporządzenie, spełniające wymogi formalne (obejmujące m. in. prawidłowy adres dłużnika). Wynika to z art. 38 KERP, zgodnie z którym radca prawny odpowiada za formę i treść pism procesowych i innych dokumentów przez siebie sporządzonych w związku ze świadczoną pomocą prawną. Do wymogów formalnych wniosku o wszczęcie egzekucji, jako pierwszego pisma w sprawie w rozumieniu art. 126 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. należy podanie adresu dłużnika egzekwowanego, a w przypadku gdy strona (tu: dłużnik) jest przedsiębiorcą wpisanym do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej – adres wpisany do CEIDG. Zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy, domniemywa się, że dane wpisane do CEIDG są prawdziwe. Nawet gdyby przyjąć, że w okresie niespełna kilku miesięcy dzielących wniesienie pozwu od złożenia wniosku egzekucyjnego adres dłużnika uległ zmianie, to w chwili sporządzenia wniosku egzekucyjnego Obwiniona mogła, a nawet powinna to zweryfikować. W konsekwencji, z uwagi na specyfikę CEIDG i jej powszechną dostępność, podanie we wniosku egzekucyjnym innego, nieprawidłowego adresu dłużnika dokonane zostało przez Obwinioną z naruszeniem wymogów rzetelności, sumienności i należytej staranności, o których mówią art. 6 i art. 12 ust. 1 KERP.
 
Działanie Obwinionej w tej sprawie było zawinione. Obwiniona miała wpływ na treść sporządzonego przez siebie wniosku egzekucyjnego. Mogła uniknąć zachowania nagannego z punktu widzenia zasad etyki radcy prawnego, wybierając zachowanie zgodne z prawem - w tym wypadku z przywołanymi wyżej przepisami k.p.c. regulującymi treść i formę pisma, jakim jest wniosek egzekucyjny.
 
Uznając Obwinioną winną zarzucanego czynu, Sąd Dyscyplinarny uwzględnił wniosek Rzecznika Dyscyplinarnego i wymierzył za ten czyn karę pieniężną w wysokości 5 000 zł, uznając, że w tej sprawie będzie to kara współmierna do rodzaju i wagi popełnionego przewinienia dyscyplinarnego. Kara pieniężna w wysokości 5 000 zł mieści się w granicach wyznaczonych przez art. 65 ust. 2ba ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych. Ponadto, Sąd Dyscyplinarny wyraża zapatrywanie, zgodnie z którym orzeczenie w niniejszej sprawie kary pieniężnej jawi się jako szczególnie zasadne, uwzględniając, iż motywacją działania Obwinionej niewątpliwie była chęć osiągnięcia korzyści majątkowej. Jednocześnie mając na względzie, iż zarówno kwota określona we wniosku egzekucyjnym nie była znaczna, a samo naruszenie zasad etyki nie spowodowało dla Pokrzywdzonych istotnej szkody majątkowej - orzeczono karę w dolnej wysokości ustawowego zagrożenia.
 
W ocenie Sądu Dyscyplinarnego wymierzona kara powinna zapewnić, że Obwiniona w przyszłości powstrzyma się od podejmowania działań sprzecznych z zasadami etyki radcy prawnego, które zostały przez nią naruszone w tej sprawie.
 
O kosztach postępowania w wysokości 2 000 zł, orzeczono na podstawie art. 70⁶ ustawy o radcach prawnych oraz § 1 ust. 1 pkt 1) uchwały nr 86/IX/2015 Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 20 marca 2015 roku w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego, uwzględniając przy tym liczbę i czasochłonność czynności procesowych oraz rodzaj i stopień zawiłości sprawy.
 
Mając to wszystko na uwadze, Okręgowy Sąd Dyscyplinarny orzekł, jak w części dyspozytywnej orzeczenia.
 
JR