Orzeczenie z dnia 7 maja 2019 r. Sygn. akt: D 76/18
Orzeczenie prawomocne
                                                                                                       

PRZEWODNICZĄCY:  r. pr. Marzena Okła - Anuszewska
CZŁONKOWIE:    r. pr. Igor Bąkowski
r. pr. Gerard Madejski
PROTOKOLANT:    Karolina Szymala

           
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie w dniach […] r. i […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu P. ([…]) obwinionemu o to, że:
pismem z dnia […] r. zatytułowanym „Pismo pełnomocnika pozwanej zgłoszenie się do udziału w sprawie” zgłosił się jako pełnomocnik procesowy A. spółka z.o.o. spółka komandytowa w W. w sprawie toczącej się przed Sądem Okręgowym w W. […] Wydziałem Gospodarczym (sygn. akt […]), dołączając do przedmiotowego pisma pełnomocnictwo z dnia […] r., mające dokumentować jego status jako pełnomocnika procesowego ww. spółki, w sytuacji gdy przedmiotowe pełnomocnictwo zostało odwołane przez mocodawcę w dniu […] r.,
tj. popełnił czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6 i art. 43 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego
 

 

 

 
Wnioskiem z dnia […] r. Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (dalej także: „RD”) wniósł o ukaranie radcy prawnego P. (dalej także: „Obwiniony”), zarzucając mu, że dopuścił się nienależytego wykonywania zawodu radcy prawnego poprzez popełnienie czynu polegającego na tym, że: pismem z dnia […] r. zatytułowanym „Pismo pełnomocnika pozwanej zgłoszenie się do udziału w sprawie” zgłosił się jako pełnomocnik procesowy A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k. w Warszawie w sprawie toczącej się przed Sądem Okręgowym w W. […] Wydział Gospodarczy (sygn. akt […]), dołączając do przedmiotowego pisma pełnomocnictwo z dnia […] r., mające dokumentować jego status jako pełnomocnika procesowego ww. spółki, w sytuacji, gdy przedmiotowe pełnomocnictwo zostało odwołane przez mocodawcę w dniu […] r., co stanowić miało czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych (dalej także: „RadcPrU”) w zw. z art. 6 i art. 43 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego (dalej także: „KERP”).
 
Obwiniony nie wniósł odpowiedzi na wniosek o ukaranie.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (dalej także: „OSD”), rozpoznał wniosek o ukaranie na rozprawach w dniach: […] r. i […] r. przeprowadzając m.in. dowód z zeznań jednego świadka K..
 
Po rozprawie w dniu […] r., po przesłuchaniu Obwinionego i świadka, zamknął przewód sądowy, a w wyniku przeprowadzonej narady, wznowił przewód i podjął z urzędu czynności celem uzupełnienia materiału dowodowego poprzez przeprowadzenie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy […] i […] prowadzonych przed Sądem Okręgowym w W. […] Wydział Gospodarczy.
 
Na rozprawie w dniu […] r., podczas której Sąd dopuścił dowody zgromadzone w aktach sprawy, Obwiniony wniósł o uniewinnienie, a Rzecznik Dyscyplinarny wniósł o uznanie Obwinionego winnym zarzucanych mu czynów i wymierzenie kary pieniężnej.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił, co następuje:
 
Zdarzenia w czasie trwania postępowania sądowego […]
Obwiniony świadczył pomoc prawną na rzecz A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k. (dalej także: „Klient”). W ramach wykonywanych usług reprezentował Klienta w sprawie z powództwa E. sp. z o.o. o naruszenie dóbr osobistych toczącej się przed Sądem Okręgowym w W. […] Wydział Gospodarczy (sygn. akt […]). Przebieg wydarzeń w został ustalony następująco:

 
Czynności Obwinionego w sprawie o wznowienia postępowania […]

 
Skarga na działania Obwinionego
W dniu […] r. SSO D.(1) zawiadomiła Wiceprezesa Sądu Okręgowego w W. SSO D.(2) o zachowaniu Obwinionego, który uzasadniał skargę o wznowienie postępowania wskazując m.in. na odwołanie jego pełnomocnictwa w dniu […] r., podczas gdy po tej dacie w dniu […] r. zgłosił się jako pełnomocnik strony, a więc że zgłoszenie się przez niego do sprawy nastąpiłoby prawie miesiąc po odwołaniu jego pełnomocnictwa. Nadto w zawiadomieniu podniesiono, że „fakty przytaczane przez r.pr. P. (…) dały podstawę do podważenia prawdziwości przedstawionych (…) dokumentów jako stworzonych wyłącznie na użytek postępowania ze skargi o wznowienie”. Zawiadomienie to było podstawą wszczęcia postępowania dyscyplinarnego przez RD (k. […]–[…]).
 
Powyższe okoliczności faktyczne Sąd ustalił przede wszystkim na podstawie ww. dokumentów, które uznał za wiarygodne, bowiem ich prawdziwość nie została zakwestionowana przez strony, a także korespondowały one ze sobą nawzajem oraz z treścią dowodów z zeznań.
 
W toku postępowania nie ustalono bez żadnych wątpliwości, że Obwiniony w dniu […] r. miał świadomość tego, że pełnomocnictwo, które miało być podstawą do podejmowania przez niego czynności procesowych, zostało odwołane w dniu […] r. Wątpliwości w tym zakresie, wobec zeznań świadka K. (przedstawicielki pokrzywdzonej spółki) i wyjaśnień Obwinionego, Sąd rozstrzygnął na korzyść Obwinionego. Z przeprowadzonych dowodów osobowych nie można było bowiem jednoznacznie stwierdzić, kiedy Obwiniony powziął wiadomość o tym, że w dniu […] r. odwołano jego pełnomocnictwo udzielone […] r. i czy wiedzę tę miał przed […] r. Tymczasem było to konieczne wobec postawionego zarzutu. W takiej sytuacji OSD przyjął, że wiedzy o tym zdarzeniu nie posiadał w dniu […] r. i złożenie przez niego pisma o zgłoszeniu się do udziału w sprawie nie było zachowaniem niedopuszczalnym. Inna ocena byłaby sprzeczna z normą wyrażoną w art. 5 § 2 KPK stosowanym odpowiednio, zgodnie z art. 64 RadcPrU.
 
Zarzut przedstawiony Obwinionemu nie obejmował czynności Obwinionego podjętych później (po […] r.), co nie pozwalało OSD dokonać oceny tych działań pod kątem ich zgodności z obowiązującymi normami etycznymi. Należy bowiem przypomnieć ustalenie, że w dniu […] r. Obwiniony złożył kolejne pismo zawierające jego zgłoszenie się do udziału w sprawie, załączając do niego odpis (odwołanego w dniu […] r.) pełnomocnictwa z dnia […] r., choć jak wykazano w niniejszym postępowaniu, w tej dacie Obwiniony działać mógł wyłącznie w oparciu o nowe pełnomocnictwo, które to Klient miał mu udzielić w dniu […] r. i wiedzę o tym Obwiniony już posiadał.
 
Sąd ocenił jako częściowo wiarygodne zeznania świadka K., która mało przekonująco zeznawała nt. okoliczności jej odwołania i powołania ze składu zarządu, jak i przyczyn odwołania w dniu […] r. pełnomocnictwa udzielonego Obwinionemu i terminu powiadomienia o tym Obwinionego. Niepamięć świadka mogłaby sugerować chęć pomocy Obwinionemu w toczącym się postępowaniu. Jednak fakt, że wskutek niestaranności Obwinionego przejawiającej się m.in. w niestawiennictwie na rozprawie, czy też niestosowaniu się do przepisów Kodeksu postępowania cywilnego odnośnie doręczeń, wobec Klienta został wydany wyrok zaoczny, który stał się prawomocny. Podjęcie skutecznych działań przez Obwinionego, po udzieleniu mu drugiego pełnomocnictwa w dniu […] r., mogłoby temu zapobiec. Pokrzywdzonym działaniami Obwinionego była spółka A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. W konsekwencji, trudno uznać, że świadek zasłaniała się niepamięcią czy podawała niekonkretne informacje, by wesprzeć radcę prawnego, którego działania doprowadziły do uprawomocnienia się niekorzystnego dla jej spółki wyroku. Świadek jednocześnie jednoznacznie zeznała, że mimo odwołania pełnomocnictwa, umowa zlecenia z Obwinionym nie została wypowiedziana. Zeznaniom w tym zakresie Sąd dał pełną wiarę.
 
Sąd ocenił jako wiarygodne wyjaśnienia Obwinionego co do istotnych w sprawie okoliczności faktycznych i przyjął te wyjaśnienia jako dowód. Obwiniony wyjaśnił zasady jego współpracy z Klientem, w szczególności w zakresie prowadzenia spraw sądowych.
 
Należy też zaznaczyć, że Okręgowy Sąd Dyscyplinarny nie miał podstaw ani narzędzi, by zbadać kwestię „rzekomego braku w składzie organu reprezentującego komplementariusza, kiedy toczyło się postępowanie w sprawie […]”. Zeznania świadka K. w tym zakresie nie pozwoliły na jednoznaczne wnioski. Dodać także należy, że sąd powszechny, któremu te dokumenty zostały przedstawione mógł podjąć czynności, które kwestię tę mogły rozstrzygnąć. Gdyby okazało się, że dokumenty złożone w sprawie o wznowienie postępowania, w szczególności dotyczące zmian w składzie organu zarządzającego A. sp. z o.o. nie powstały w datach, które na nich widnieją, a nadto, że uczestniczył w tym Obwiniony, organy dyscyplinarne mogłyby prowadzić czynności w sprawie oceny naruszeń norm etycznych. W chwili obecnej takiej podstawy nie mają.
 
Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 74¹ RadcPrU w sprawach nieuregulowanych w RadcPrU, do postępowania dyscyplinarnego stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego (KPK). Z zastosowanego odpowiednio art. 5 § 2 KPK, niedające się usunąć wątpliwości, należy rozstrzygać na korzyść obwinionego radcy prawnego, a więc stosując zasadę in dubio pro reo. W konsekwencji, zważywszy, że nie sposób z całą stanowczością ustalić, że w dniu […] r. radca prawny P. miał świadomość tego, że nie dysponował już pełnomocnictwem procesowym do reprezentowania A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k., nie można uznać, że popełnił zrzucany czyn.
 
Dodać także trzeba, że pełnomocnictwo procesowe jest tylko jednym z elementów zlecenia prowadzenia sprawy. W odniesieniu do sprawy […], której dotyczyło niniejsze postępowanie, zlecenie prowadzenia sprawy, zostało udzielone (w ramach umowy o świadczenie pomocy prawnej), więc nie można zarzucić radcy prawnemu naruszenia art. 43 ust. 1 KERP, co uczynił Rzecznik Dyscyplinarny. Oczywiście działania radcy prawnego P. polegające na posługiwaniu się odwołanym pełnomocnictwem, ze świadomością jego braku, można by oceniać z uwzględnieniem art. 12 i 48 KERP, jednak wobec niewykazania dopuszczenia się takiego zachowania, OSD nie odnosi się do tych regulacji.
 
Zdaniem Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego, zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy, nie pozwolił jednoznacznie przyjąć, że Obwiniony dopuścił się czynu sprzecznego z zasadami etyki wyrażonymi w KERP.  Wprawdzie radca prawny posłużył się odwołanym pełnomocnictwem, to wobec niewykazania, że nastąpiło to świadomie, nie można mu przypisać winy, co jest niezbędną przesłanką odpowiedzialności dyscyplinarnej. Należało zatem uwolnić Obwinionego od stawianego mu zarzutu. Zasada in dubio pro ero nakazująca rozstrzyganie niedających się usunąć wątpliwości na korzyść Obwinionego, nie pozwoliła na inne orzeczenie.
 
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 70⁶ ust. 2 ustawy o radcach prawnych.
 
Mając powyższe na uwadze, należało orzec jak w sentencji.
 
(WK)