Orzeczenie z dnia 7 grudnia 2021 r. Sygn. akt: D 106/21
Orzeczenie nie jest prawomocne
 

PRZEWODNICZĄCY:      r. pr. Tomasz Iwańczuk
CZŁONKOWIE:                 r. pr. Anita Żołyniak-Piętka
r. pr. Andrzej Domański
PROTOKOLANT:              Karolina Szymala

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu A.B. ([…]) obwinionej o to, że:
1) w okresie nie wcześniej niż […] r. oraz nie później niż […] r. w W. w imieniu wierzyciela F. SA, złożyła do komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w W. – S.S. wniosek egzekucyjny przeciwko dłużnikowi S.K., wskazując jako adres dłużnika ul. Ż. […], […]-[…] W., mający uzasadnić właściwość miejscową komornika – w sytuacji gdy przedmiotowy adres nie jest i nigdy nie był jednym z adresów dłużnika a ww. radca prawny miała wiedze co do faktycznego adresu prowadzenia działalności przez dłużnika – czym naruszyła obowiązek wykonywania czynności zawodowych w sposób rzetelny, sumienny oraz z należytą starannością uwzględniając profesjonalny charakter działania a także naruszając przepisy prawa dotyczące możliwości wyboru komornika przez wierzyciela,
tj. popełniła czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6 i art. 12 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego oraz w związku z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (Dz. U. poz. 771, z późn. zm.) w związku z  at. 844 § 1 k.p.c., art. 889 § 1 k.p.c. i art. 895 § 1 k.p.c.
 

 

 
Pismem z dnia […] r. Prokuratura Okręgowa w K. poinformowała o postępowaniu radcy prawnej A.B. (dalej: „Obwiniona”) reprezentującej wierzyciela „F.” S.A. (dalej: „Wierzyciel”) wobec S.K. (dalej: „Pokrzywdzony”).
 
Obwiniona reprezentowała jako pełnomocnik procesowy Wierzyciela w sprawie przeciwko Pokrzywdzonemu o zapłatę, która toczyła się w elektronicznym postępowaniu upominawczym przed Sądem Rejonowym L. Z.VI Wydz. Cywilnym (sygn. akt […]). Po wydaniu nakazu zapłaty i nadaniu mu klauzuli wykonalności Obwiniona skierowała do komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w W. wniosek o wszczęcie egzekucji, wskazując w nim jako adres dłużnika ul. Ż. […] W. Nie był to nigdy adres zamieszkania ani prowadzenia działalności przez dłużnika.
 
Tymczasem w ww. pozwie Obwiniona wskazała właściwy adres Pokrzywdzonego, tj. D. […], W. – miała wiedzę o nim. Wskazanie adresu dłużnika w W. miało uzasadnić właściwość miejscową komornika – w sytuacji, gdy adres w. nigdy nie był adresem prowadzenia działalności ani zamieszkania dłużnika.
 
W dniu […] r. Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych (dalej: „Rzecznik”) wydał postanowienie o wszczęciu dochodzenia w sprawie nierzetelnego wykonywania czynności zawodowych przez Obwinioną. Rzecznik uzasadnił to koniecznością przeprowadzenia dalszych czynności w celu ustalenia czy opisane wyżej postępowanie wypełnia znamiona deliktu dyscyplinarnego.
 
W piśmie zatytułowanym „Załącznik do protokołu przesłuchania Obwinionej” z dnia […] r. Obwiniona stwierdziła, iż wszelkie czynności opierała wyłącznie na doręczoną jej przez spółkę zleceniodawcy dokumentach będących podstawą inicjowanych postępowań sądowych. Obwiniona twierdzi, iż opierając się na zasadzie wzajemnego zaufania nie miała prawa, jak również realnych możliwości weryfikowania czy dane podawane przez klienta są zgodne z prawdą. Ponadto Obwiniona podkreśliła fakt, iż w sprawie […] Prokurator Rejonowy w P. wydał postanowienie z dnia […] r. w przedmiocie umorzenia rzeczonego postępowania, czym potwierdził rzetelność wykonywanej pracy przez Obwinioną jej zdaniem.
 
W dniu […] Rzecznik wniósł o ukaranie Obwinionej. Rzecznik uzasadnił wniosek wskazując, iż w pozwie i wniosku egzekucyjnym adres w. nie był miejscem prowadzenia działalności przez dłużnika jak również nie był jego adresem zamieszkania. Zatem zdaniem Rzecznika Obwiniona wskazywała nieprawdziwy adres dłużnika. W ocenie Rzecznika takie postępowanie narusza obowiązek wykonywania czynności zawodowych w sposób rzetelny, sumienny oraz z należytą starannością uwzględniającą profesjonalny charakter działania (art. 6 i art. 12 ust. 1 ustawy o radcach prawnych) i tym samym stanowi przewinienie dyscyplinarne, o którym mowa w art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych. Zdaniem Rzecznika, to że Obwiniona adresy otrzymywała od swego mocodawcy nie zwalniało jej z obowiązku weryfikacji tych danych. Rzecznik dodatkowo podnosi, iż wskazanie adresu w W. we wniosku egzekucyjnym miało uzasadniać właściwość miejscową komornika, do którego skierowano wniosek egzekucyjny. Zdaniem Rzecznika skierowanie wniosku do komornika pozostającego poza obszarem działalności Sądu Apelacyjnego we W. naruszało stypizowane w art. 6 i art. 12 ust. 1 KERP obowiązki wykonywania czynności zawodowych w sposób rzetelny, sumienny oraz z należytą starannością uwzględniająca profesjonalny charakter działania.
 
W dniu […] r. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny OIRP w W. rozpoznał sprawę przeciwko Obwinionej. Pełnomocnik Obwinionej złożyła wniosek o uniewinnienie oraz ewentualne zawieszenie postępowania z uwagi na fakt, że Obwiniona złożyła wniosek o skreślenie jej z listy radców prawnych w dn. […] r. Zgodnie z wnioskiem Rzecznika dalej procedowano. Rzecznik wniósł o wymierzenie kary pieniężnej w wysokości 7 000 zł. Obrońca Obwinionej wniósł o jej uniewinnienie. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny OIRP w W. wydał orzeczenie, w którym uznał Obwinioną winną zarzucanego jej czynu.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:

W ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. analiza okoliczności sprawy wykazała podstawy do przypisania odpowiedzialności dyscyplinarnej Obwinionej.
 
Zgodnie z treścią art. 64 ust. 1 pkt. 1 i 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r., o radcach prawnych (Dz. U. z 2010 r., nr 10, poz. 65 z późn. zm.) radca prawny podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej za zawinione, nienależyte wykonywanie zawodu radcy prawnego oraz za czyny sprzeczne ze ślubowaniem radcowskim lub z zasadami etyki radcy prawnego. Podkreślić należy, iż powyższe jednoznacznie wskazuje, że wszczęcie postępowania może nastąpić, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie zawinionego, nienależytego wykonywania zawodu radcy prawnego bądź popełnienia czynów sprzecznych ze ślubowaniem radowskim lub zasadami etyki radcy prawnego.
 
Ponadto, w doktrynie wskazuje się, że przez „nienależyte wykonywanie zawodu” należy rozumieć naruszenie obowiązków zawodowych, naruszenie wymogów profesjonalizmu, dopuszczenie się przez radcę prawnego takich działań bądź zaniedbań, które doprowadziłyby do negatywnych konsekwencji dla jego mocodawcy bądź innych osób, przy czym nie może być tu oczywiście mowy o negatywnych konsekwencjach rozumianych jako przegranie sporu przed sądem. Uważa się również, iż organy samorządu radcowskiego nie są władne do dokonywania merytorycznej oceny treści opinii prawnej, projektu umowy czy pisma procesowego (tak Z. Klatka, „Ustawa o radcach prawnych. Komentarz”, Warszawa 1999, s. 359).
 
Przy takim rozumieniu zakresu odpowiedzialności dyscyplinarnej istnieje – zdaniem Sądu – uzasadnione podejrzenie popełnienia deliktu dyscyplinarnego przez Obwinioną, a na gruncie zgromadzonego szerokiego materiału dowodowego, które sąd uznał za wiarygodny i wystarczający, Sąd doszedł do przekonania, że w ustalonym stanie faktycznym Obwiniona dopuściła się czynu sprzecznego z zasadami wykonywania zawodu radcy prawnego.
 
Niewątpliwym w sprawie jest fakt, że Obwiniona w okresie nie wcześniej niż […] oraz nie później niż […] r. w W. w imieniu Wierzyciela złożyła do komornika sadowego przy Sadzie Rejonowym w W. – S.S. wniosek egzekucyjny przeciwko Pokrzywdzonemu, wskazując jako adres dłużnika ul Ż. […], […]-[…] W., mający uzasadnić właściwość miejscową komornika – w sytuacji gdy przedmiotowy adres nie jest i nigdy nie był jednym z adresów dłużnika, a Obwiniona posiadała wiedzę o prawidłowym adresie dłużnika, czym naruszyła obowiązek wykonywania czynności zawodowych w sposób rzetelny, sumienny oraz z należytą starannością uwzgledniającą profesjonalny charakter działania, tj. popełniła czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6 i art. 12 ust. 1 KERP w zw. z art. 844 § 1 kodeksu postępowania cywilnego (dalej: „kpc”) w zw. z art. 889 § 1 kpc i art. 859 § 1 kpc.
 
W ocenie Sądu niezależnie od okoliczności, to obowiązkiem Obwinionej było sprawdzenie właściwego adresu dłużnika. Konsekwentnie, Sąd nie dał wiary tłumaczeniom Obwinionej, w których wskazywała na dane udzielone przez Wierzyciela. Powyższe przesądziło o konieczności uznania, że Obwiniona dopuściła się przewinienia dyscyplinarnego, i Sąd wymierzył karę pieniężną w kwocie 5 000 zł, gdyż Obwiniona naruszyła obowiązek wykonywania czynności zawodowych w sposób rzetelny, sumienny oraz z należytą starannością uwzgledniającą profesjonalny charakter działania, tj. popełniła czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6 i art. 12 ust. 1 KERP. Zdaniem Sądu kwota 5 000 zł wymierzonej kary pieniężnej właściwe spełni swą funkcję wobec Obwinionej, gdyż pozostanie ona w swym środowisku zawodowym, pełni funkcję indywidualno-ogólnoprewencyjną i zapobiegawczą w zwalczaniu działalności ukierunkowanej na osiągnięcie korzyści majątkowej.
 
Tymczasem Wierzyciel miał prawo wyboru komornika na obszarze właściwości sądu apelacyjnego, w którym znajduje się siedziba kancelarii komornika właściwego zgodnie z przepisami kpc. Adres dłużnika uprawniał jedynie do skierowania wniosku egzekucyjnego do komornika mającego siedzibę kancelarii w obszarze działalności Sądu Apelacyjnego we W. Skierowanie zatem wniosku do innego komornika stało w opozycji do obowiązków Obwinionej stypizowanych w art. 6 i 12 ust. 1 KERP, czyli wykonywania czynności zawodowych w sposób rzetelny, sumienny oraz z należytą starannością uwzględniającą profesjonalny charakter działania. W tym również przypadku zgromadzony materiał dowodowy pozwolił na ustalenie, że przedmiotowe przewinienie zostało popełnione z winy umyślnej. Obwiniona, powielając wielokrotnie również w wielu innych sprawach, taki schemat działania zamierzała w ten sposób szybko doprowadzić do egzekucji należności z rachunku bankowego dłużnika z ominięciem informowania dłużnika i jego pełnomocnika. To wierzyciel - reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika - powinien zdawać sobie sprawę z konsekwencji, jakie niesie za sobą wskazywanie nieprawidłowego adresu zamieszkania dłużnika, zdawać sobie sprawę z odpowiedzialności za takie działanie, a w konsekwencji dochować należytej zawodowej staranności w tym zakresie.
 
Sąd stanął na stanowisku, że od radcy prawnego należy wymagać najwyższej staranności przy prowadzeniu spraw, sprawdzaniu i weryfikacji informacji podawanych przez klientów tym bardziej posiadając odpowiednią wiedzę w tym zakresie. Oczywiście, posługiwanie się nieprawdziwą informacją przez radcę prawnego zawsze stoi w sprzeczności z zasadami etyki. Podwyższona staranność, jakiej należy oczekiwać od radców prawnych wykonujących zawód, nie wyłącza możliwości popełnienia drobnych błędów, które nie pociągają za sobą dalej idących skutków prawnych, w tym procesowych, ale w przypadku Obwinionej zgromadzony materiał dowodowy, który sąd uznał za w pełni wiarygodny i wystarczający, wskazuje na jej świadomość dokonywania czynów stojących w absolutnej sprzeczności z etyką zawodową i zasadami wykonywania zawodu radcy prawnego.
 
Z tych wszystkich względów, bacząc w sposób szczególny na dyrektywę wychowawczą i prewencyjną wymiaru kary, Sąd wymierzył Obwinionej karę pieniężną. Warto dodać, iż przeciwko Obwinionej toczyły się i toczą postępowania dyscyplinarne, w których dochodzenie jest prowadzone w identycznym zakresie, a więc można stwierdzić iż Obwiniona podjęła stałą strategię egzekucji należności w sposób, co najmniej uwłaczający godności zawodu radcy prawnego. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny OIRP w W. uznał, iż rodzaj kary i jej wysokość jest adekwatna do czynu popełnionego przez Obwinioną. Czyn zarzucony Obwinionej miał wysoką szkodliwość zarówno w wymiarze indywidualnym (dla dłużnika), jak i dla reputacji Obwinionej oraz innych radców prawnych.
 
Sąd orzekł o kosztach postępowania na podstawie art. 70(6) ustawy o radcach prawnych oraz § 1 ust. 1 pkt 1) uchwały nr 86/IX/2015 Krajowej Rady Radców prawnych z dnia 20 marca 2015 r. w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego, biorąc pod uwagę obszerny zakres czynności podjętych w postępowaniu.
 
Z uwagi na powyższe, orzeczono jak w sentencji.
 
GF