Orzeczenie z dnia 6 września 2016 r. Sygn. akt: D 36/2016
Orzeczenie prawomocne
 

Przewodniczący: radca prawny Artur Załuski
Członkowie: radca prawny Agnieszka Świstak
  radca prawny Katarzyna Kosicka-Polak
      Protokolant: Anna Gabrysiak

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie [...] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu. Z., [...], obwinionemu o to, że:
             
Nie rozliczył się, co najmniej od [...] r., z należności w kwocie [...] zł uzyskanych od klienta R.  jako depozyt na dokonywanie czynności prawnych, prowadzenie spraw osobistych, majątkowych i związanych z działalnością gospodarczą, tj. o popełnienie przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 28 ust. 3,
art. 29 ust. 1 w zw. z art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, ogłoszonego uchwałą nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2015 r. poz. 507),
 

orzeka:
 

  Uzasadnienie

 
W dniu [...] roku do Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wpłynęło pismo R. (Skarżąca) ze skargą na działania radcy prawnego Z. W skardze Skarżąca domaga się wszczęcia postępowania dyscyplinarnego przeciwko radcy prawnemu Z. Skarżąca wyjaśnia, iż w dniu [...] r. w siedzibie prowadzonej przez radcę prawnego Z. kancelarii w W. przy ul. [...] przekazała radcy prawnemu Z. kwotę [...] jako depozyt nieprawidłowy na poczet różnych czynności prawnych, których ten miał w jej imieniu dokonać. W związku z faktem, iż tylko część z powierzonej sumy i to bez przedstawienia jakiegokolwiek rozliczenia została zwrócona, w dniu [...] r. Skarżąca zwróciła się pisemnie do radcy prawnego Z. z wezwaniem do rozliczenia przekazanej sumy i zwrotu jej niewykorzystanej części w terminie 14 dni od daty doręczenia wezwania. Wobec braku reakcji na w/w wezwanie pismem z dnia [...] r. skarżąca wystąpiła do radcy prawnego Z. ponownie z żądaniem jak w piśmie poprzednim. Pomimo upływu zakreślonych w wezwaniach terminów radca prawny Z. nie skontaktował się ze skarżącą i nie uczynił zadość przedstawionym w w/w wezwaniach żądaniom, co zdaniem skarżącej uzasadnia wszczęcie wobec niego postępowania dyscyplinarnego.
Postanowieniem z dnia  [...] r.  Rzecznik Dyscyplinarny OIRP w W. przedstawił zarzuty radcy prawnemu Z.  nierozliczenia się co najmniej od [...] r. z należności w kwocie [...] zł. uzyskanych od klienta R. jako depozyt na dokonywanie czynności prawnych, prowadzenie spraw osobistych, majątkowych i związanych z działalnością gospodarczą tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 28 ust. 3, art. 29 ust. 1 w zw. z art. 6 ust. 1 KERP w zw. z art. 64.ust. 1 ustawy o radcach prawnych i w oparciu o tak sformułowane zarzuty pismem z dnia [...] r. wniósł do OSD OIRP w W. wniosek o ukaranie.
OSD zważył co następuje
Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego OSD uznał za udowodnione, iż pierwotnie w dniu [...] r. Obwiniony przyjął od Skarżącej kwotę [...] zł. tytułem depozytu nieprawidłowego na poczet zapłaty ceny za lokal, który zlecająca zamierzała zakupić. W razie uzgodnienia warunków zapłaty  na podstawie pisemnej dyspozycji wpłacającej radca prawny zobowiązał się zapłacić za wskazany lokal przelewem na rachunek sprzedającego najpóźniej do [...] r., a w razie upływu tego terminu depozyt zwrócić na wskazany na piśmie przez wpłacającą rachunek bankowy.  W tym zakresie OSD oparł się na dowodach z dokumentów w postaci pokwitowania
z dnia [...] r. (k. [...]) pośrednio zeznaniach radcy prawnego Z. obwinionego (k. [...]) zeznaniach w charakterze świadka skarżącej (k. [...]), zeznaniach Obwinionego
i Skarżącej w charakterze świadka na rozprawie w dniu [...] r., które uznał
z wiarygodne.
W całokształcie zgromadzonego materiału dowodowego OSD uznał, iż zarzut nie rozliczenia się przez radcę prawnego Z. z powierzonych mu przez klientkę R. środków w swym zasadniczym, pierwotnym kształcie w jakim stanowi podstawę wniosku Rzecznika Dyscyplinarnego z dnia [...] r. o ukaranie, w zakresie konkretnego opisu czynu nie mógł się ostać.
Jest okolicznością bezsporną, iż w toku kilku lat, które minęły od chwili powierzenia Obwinionemu środków do chwili kiedy został wezwany do przedstawienia rozliczenia, pierwotny cel powierzenia uległ zmianie. Zarówno Obwiniony jak i Skarżąca nie kwestionowali okoliczności, iż Obwiniony w trakcie w/w okresu administrował powierzonymi pieniędzmi dokonując przy ich użyciu określonych czynności prawnych. Również Skarżąca nie wskazywała na żadne okoliczności wskazujące, iż radca prawny jako depozytariusz przedsięwziął czynności w niezgodzie z jej jakimikolwiek dyspozycjami. Zatem nie było pomiędzy stronami zasadniczo sporu co do niewłaściwego rozdysponowania powierzonych środków w zakresie czy to celów czy kwot.  O prawidłowości takiego rozumowania świadczy choćby literalne brzmienie wezwań wystosowanych przez Skarżącą do Obwinionego. W wezwaniach tych Skarżąca wzywa do przedstawienia szczegółowych rozliczeń i jako konsekwencji tychże zwrotu pozostałych w dyspozycji Obwinionego środków.
Na tej kanwie powracając do wskazanego powyżej opisu czynu w orzeczeniu swym OSD dokonał istotnej modyfikacji. Zarzutem bowiem w przedstawionym w materiale dowodowym stanie faktycznym mogły zostać objęte działania Obwinionego polegające wyłącznie na nie przedstawieniu rozliczenia a nie na nierozliczeniu się. Różnica, choć w swej warstwie brzmieniowej niewielka w istocie w ujęciu procesowym ma doniosłe znaczenie. Chodzi bowiem o sytuację, w której zobowiązany do konkretnego działania – w przedmiotowym przypadku – do przedstawienia pisemnego wyszczególnienia wydatkowanych kwot, takiego wyszczególnienia nie przedstawia. Nierozliczenie się zaś następuje w sytuacji, kiedy wiadomo jaki jest kształt wzajemnych roszczeń (wynikający choćby właśnie
z przedstawienia przez zobowiązanego szczegółowego rozliczenia) z jednoczesnym brakiem spełnienia świadczenia po stronie zobowiązanej. Z taką sytuacją z całą pewnością nie mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Całokształt zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wskazuje, że  strony nie miały sprecyzowanej wiedzy w zakresie  konkretnej wysokości wzajemnych rozliczeń.
W konsekwencji przypisany Obwinionemu czyn polega na nie przedstawieniu konkretnego rozliczenia swej klientce nie zaś na wynikowym ustalaniu przez OSD stanu wzajemnych rozliczeń. W zakresie zaś ustalenia w/w okoliczności, będącej zdaniem OSD okolicznością najistotniejszą dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy OSD oparł się pośrednio na zeznaniach Obwinionego w roku postępowania przed Rzecznikiem Dyscyplinarnym oraz zeznaniach Obwinionego złożonych na rozprawie w dniu [...] r.
Czyniąc zadość wymogowi wyjaśnienia podstawy prawnej zapadłego orzeczenia OSD wskazuje, iż poza wszelką wątpliwością jest iż radca prawny wezwany do przedstawienia szczegółowego rozliczenia powierzonych kwot pieniędzy, rozliczenia takie winien przedstawić na piśmie, bez zbędnej zwłoki i w formie zrozumiałej
i czytelnej dla odbiorcy. Zaniedbanie tak sformułowanemu obowiązkowi bez jakiegokolwiek wyraźnego powodu jest zdaniem OSD oczywistym naruszeniem zasad uczciwego i starannego działania objętych dyspozycją art. 6 ust. 1 KERP w brzmieniu obowiązującym na datę orzekania.
W zakresie kary tj. zarówno rodzaju jak i jej wysokości OSD orzekł zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, uznając, iż rodzaj kary jak i jej wysokość są adekwatne do popełnionego przez Obwinionego czynu. OSD wziął  pod uwagę przy zastosowaniu relatywnie łagodnego wymiaru kary całokształt okoliczności sprawy, w szczególności rodzaj działań podejmowanych przez wiele lat przez Obwinionego jak i pobudki, z których działał Obwiniony występując w swoim mniemaniu ocenionym przez OSD jako słuszne i uprawnione jako pomocnik i zaufany przyjaciel nie zaś jako wyłącznie zawodowy doradca świadczący za wynagrodzeniem profesjonalne usługi.
Z tych powodów należało orzec jak w sentencji.
(jk)