Orzeczenie z dnia 6 lipca 2020 r. Sygn. akt: D 21/20
Orzeczenia jest prawomocne.
 

PRZEWODNICZĄCY: r. pr. Paulina Sibilska
CZŁONKOWIE: r. pr. Katarzyna Kosicka - Polak
r. pr. Katarzyna Szwed - Kawka
PROTOKOLANT: Karolina Szymala

           
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie w dniu […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu K. ([…]) obwinionemu o to, że:

 

 

 

 
Wnioskiem z dnia […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (dalej „Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego”) wniosła o ukaranie radcy prawnego K., wpisanego na listę radców prawnych pod numerem […] (dalej „Obwiniony”), obwinionego o to, że:

 
Obwiniony złożył odpowiedź na wniosek o ukaranie, w której nie przyznał się do popełnienia czynów z punktów od […] do […] wniosku o ukaranie. Obwiniony przyznał się do popełnienia czynu z punktu […] wniosku o ukaranie.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (dalej „Okręgowy Sąd Dyscyplinarny”) rozpoznał wniosek o ukaranie na rozprawie w dniu […] r. dokonując zmiany w opisach czynów z punktów od […] do […] wniosku o ukaranie co do dat końcowych ich popełnienia, na: „do dnia wydania orzeczenia”, ze względu na kontynuowanie współpracy Obwinionego z „P.” spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. (dalej „P.” lub „Z.”).
 
Na rozprawie w dniu […] r. Obwiniony złożył wyjaśnienia i wniósł o uniewinnienie od zarzucanych czynów z punktów od […] do […] wniosku o ukaranie.
 
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego podtrzymała wniosek o ukaranie i wniosła o wymierzenie kar za poszczególne delikty dyscyplinarne według uznania Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił następujący stan faktyczny:
 
Dnia […] r. pomiędzy P. a Obwinionym została zawarta umowa współpracy. Prezesem Zarządu P. jest P(1). Zgodnie z informacją odpowiadającą odpisowi aktualnemu z Rejestru Przedsiębiorców, dostępną pod adresem https://[...], przedmiotem działalności P. jest m.in. działalność prawnicza. Na podstawie umowy współpracy P. zlecał Obwinionemu prowadzenie spraw odszkodowawczych (m.in. osobowych i majątkowych) swoich klientów. Klienci P. udzielali bezpośrednio Obwinionemu pełnomocnictw procesowych do prowadzenia spraw. P. zlecił Obwinionemu do prowadzenia około […] spraw. Na podstawie umowy współpracy Obwiniony zobowiązał się m.in. wykonywać swoje obowiązki terminowo i z należytą starannością, informować P. o podejmowanych czynnościach w prowadzonych sprawach poprzez wprowadzanie informacji do systemu C.
 
Dowód: Umowa współpracy z […] r. – k. […], przykładowe pełnomocnictwo procesowe udzielone Obwinionemu – k. […],
 
Ze względu na niekompetencje, P. odebrał Obwinionemu prawo prowadzenia kilkunastu spraw. Zaniedbania Obwinionego polegały m.in. na: nieodbieraniu telefonów od P(1), klientów i pracowników P., nieoddzwanianiu na nieodebrane połączenia, nieodpisywaniu na e-maile, nieterminowym wykonywaniu zleconych spraw, błędnym poinformowaniu P. o konieczności dokonania opłaty od pozwu, nieinformowaniu o stanie prowadzonych spraw. W części zleconych spraw opóźnienia Obwinionego wynosiły od kilkunastu do kilkudziesięciu dni, a w niektórych ponad sto dni. Zaniedbania Obwinionego miały negatywny wpływ na działalność P., a przede wszystkim na opinię o Zakładzie wśród klientów.
 
W związku z nierealizowaniem postanowień umowy o współpracy P. wystawił Obwinionemu noty obciążeniowe, które potrącał z należnego Obwinionemu wynagrodzenia. W sprawie zaniedbywania przez Obwinionego obowiązków wynikających z umowy współpracy P. zwrócił się o pomoc do Dziekana Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. Obwiniony wysłał do Okręgowej Izby Radców Prawnych pismo, w którym wyjaśnił przyczynę opóźnień w prowadzonych sprawach. P. wezwał Obwinionego do realizacji warunków umowy, a następnie wypowiedział umowę współpracy.
 
Dowód: Skarga Prezesa Zarządu „P.” spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. z […] r. – k. […]., pismo P(1) do Dziekana Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. z […] r. – 2, wezwanie Obwinionego do realizacji warunków umowy z […] r. – k. […], wypowiedzenie umowy z […] r. – k. […], pismo Obwinionego z […] r. – k. […], protokół przesłuchania P.(1) z […] r. – k. […], załączniki do protokołu przesłuchania P(1) – k. […]
 
Pismem z […] r. Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. zobowiązał Obwinionego do złożenia pisemnych wyjaśnień. Obwiniony odebrał wezwanie […] r. W zakreślonym terminie […] dni Obwiniony nie złożył pisemnych wyjaśnień.
 
Dowód: Wezwanie do złożenia pisemnych wyjaśnień przez Obwinionego – k. […], potwierdzenie odbioru wezwania przez Obwinionego – k. […]
 
Postanowieniem z […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wszczęła dochodzenie w sprawie podejrzenia nienależytego wykonywania zawodu radcy prawnego przez Obwinionego na podstawie umowy zawartej z P. oraz wykonywania zawodu radcy prawnego w formie nieprzewidzianej przepisami ustawy o radcach prawnych.
 
Dowód: Postanowienie o wszczęciu dochodzenia – k. […]
 
W ramach prowadzonego postępowania Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego przesłuchała w charakterze świadka P.(1). P. O. podtrzymał zarzuty wobec Obwinionego zawarte w skardze z […] r. P.(1) złożył kolejne dokumenty wskazujące jego zdaniem na popełnienie przewinień dyscyplinarnych przez Obwinionego tj.: korespondencję mailową i smsy wysyłane pomiędzy P.(1) i Obwinionym oraz wydruki z programu C. Ponadto P.(1) złożył pełnomocnictwa procesowe udzielone Obwinionemu przez klientów P. oraz noty obciążeniowe wystawione Obwinionemu. P.(1) zeznał, że pomimo wypowiedzenia umowy współpracy do dnia jego przesłuchania Obwiniony prowadził około […] spraw. P.(1) wskazał, że praktyką P. jest informowanie klienta raz na kwartał o statusie prowadzonej w jego imieniu sprawy. Nie otrzymując informacji od Obwinionego, P. nie mógł informować klientów o stanie spraw.
 
Dowód: Protokół przesłuchania P. z […] r. –  […], załączniki do protokołu – k. […]
 
W dniu […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego postawiła Obwinionemu cztery zarzuty.
 
Dowód: Postanowienie o przedstawieniu zarzutów z […] r. k- […]
 
Pismem z […] r. P.(1) przedstawił kolejne dowody dotyczące zaniedbań Obwinionego w obsłudze prawnej klientów P.
 
Dowód: Pismo P.(1) z […] r. wraz z załącznikami – k. […]
 
[…] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego ogłosiła Obwinionemu treść postanowienia o przedstawieniu zarzutów i przesłuchała Obwinionego. Obwiniony nie przyznał się do postawionych zarzutów, odniósł się do współpracy z P. i P.(1). Obwiniony wskazał, że pomimo wypowiedzenia przez P. umowy współpracy, nadal świadczy obsługę prawną na rzecz klientów Zakładu. Obwiniony podniósł, że pomiędzy nim a P.(1) istnieje konflikt, który zaistniał na przełomie […] i […] roku, a jego przyczyną był brak możliwości wykonania przez Obwinionego zleconych spraw w terminach wyznaczonych przez P. Obwiniony potwierdził, że w niektórych zleconych przez Z. sprawach nastąpiły opóźnienia. Opóźnienia spowodowane były stopniem skomplikowania spraw, oczekiwaniem na stanowisko np. ubezpieczyciela czy szpitala, czy też długotrwałą procedurą oceny zasadności roszczeń. Obwiniony podniósł, że od […] r. jest nieustannie atakowany przez P.(1). Obwiniony wskazał, że kontaktuje się bezpośrednio z klientami P. Obwiniony potwierdził, że zaniechał informowania P. o statusie prowadzonych spraw oraz że nie dokonuje aktualizacji informacji o prowadzonych sprawach w systemie C. ze względu na możliwość naruszenia tajemnicy zawodowej, co m.in. jest podłożem konfliktu z P.(1). Obwiniony wskazał, że o wszelkich informacjach objętych tajemnicą zawodową P. ma możliwość dowiedzenia się bezpośrednio od klientów. Obwiniony wskazał, że próbował polubownie zakończyć współpracę z P., jednak P.(1) nie wyraził na to zgody.
 
Dowód: Protokół przesłuchania Obwinionego z […] r. – k. […], załączniki do protokołu przesłuchania Obwinionego  – k. […]
 
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wydała postanowienie o zamknięciu dochodzenia w sprawie i skierowała do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego wniosek o ukaranie Obwinionego.
 
W dniu […] r. do Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wpłynęła odpowiedź Obwinionego na wniosek o ukaranie, w której nie przyznał się do popełnienia czynów z punktów od […] do […] wniosku o ukaranie. Obwiniony przyznał się do popełnienia czynu z punktu […] wniosku o ukaranie.
 
Dowód: Odpowiedź na wniosek o ukaranie z […] r. wraz z załącznikami -  k. […]
 
Na rozprawie w dniu […] r. Obwiniony złożył wyjaśnienia, w których potwierdził, że pomimo wypowiedzenia umowy współpracy nadal prowadzi sprawy zlecone przez P. Ponadto nie zaprzeczył, że były opóźnienia w prowadzonych przez niego sprawach. Przyczyną załamania współpracy z P. była dłuższa nieobecność Obwinionego w pracy spowodowana urlopem ([…] r.) i pobytem w szpitalu (od […] do […] r.). W chwili składania wyjaśnień na rozprawie Obwiniony prowadził około […] spraw zleconych przez P.
 
Dowód: Protokół rozprawy z […] r. – k. […]
 
Powyższe okoliczności faktyczne Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił przede wszystkim na podstawie ww. dokumentów, które uznał za wiarygodne, bowiem ich prawdziwość nie była kwestionowana przez strony, a także korespondowały one ze sobą nawzajem oraz z treścią zeznań P.(1) i wyjaśnień Obwinionego.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ocenił jako wiarygodne wyjaśnienia Obwinionego co do istotnych w sprawie okoliczności faktycznych i przyjął te wyjaśnienia jako dowód. Obwiniony przedstawił zasady współpracy z P. oraz jej przebieg. Nie zmienia to jednak tego, że Okręgowy Sąd Dyscyplinarny nie podziela ocen tych faktów i stanowiska Obwinionego co do niepopełnienia w tych okolicznościach deliktów dyscyplinarnych. Podkreślić należy, że Obwiniony nie przedstawił żadnego dowodu, który uprawdopodobniłby jego wyjaśnienia, a tym samym podważał zeznania bądź dowody złożone przez P.(1). 
 
Również zeznania przesłuchanego na etapie postępowania przygotowawczego świadka P.(1), którego zeznania na podstawie art. 392 k.p.k. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny odczytał na rozprawie w dniu […] r., zostały uznane za wiarygodne, gdyż znajdują potwierdzenie w złożonych do sprawy dowodach. 
 
Powyższych ustaleń faktycznych Okręgowy Sąd Dyscyplinarny dokonał na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy na kartach: […]. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uznał dowody wynikające z tych dokumentów za zgodne z prawdą i dał im wiarę.
 
Na gruncie zgromadzonego materiału dowodowego Okręgowy Sąd Dyscyplinarny doszedł do przekonania, że w ustalonym stanie faktycznym Obwiniony dopuścił się w sposób zawiniony zarzucanych przewinień dyscyplinarnych.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
 
Zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych radca prawny podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej za czyny sprzeczne m.in. z zasadami etyki zawodowej. Zgodnie z art. 6 KERP radca prawny, mając na uwadze treść roty ślubowania określonej w ustawie o radcach prawnych, obowiązany jest wykonywać czynności zawodowe rzetelnie i uczciwie, zgodnie z prawem, zasadami etyki zawodowej oraz dobrymi obyczajami. KERP swoimi regulacjami z jednej strony opisuje szczególny charakter i funkcje radcy prawnego oraz istotę (cele) pomocy prawnej świadczonej przez radców prawnych, a z drugiej - stanowi gwarancję prawidłowego wykonywania tej profesji i realizacji celów pomocy prawnej. Oceniając w konkretnej sprawie, czy doszło do naruszenia ww. obowiązków, konieczne jest uwzględnienie: charakteru zawodu radcy prawnego jako zawodu zaufania publicznego, a także celów pomocy prawnej – „Pomoc prawna świadczona przez radcę prawnego ma na celu ochronę prawną interesów podmiotów, na których rzecz jest wykonywana” – art. 2 ustawy o radcach prawnych.
 
Obwiniony zawarł z P. umowę współpracy, w której zobowiązał się do osobistego świadczenia usług prawnych, w tym prowadzenia spraw odszkodowawczych zlecanych przez Zakład (m.in. osobowych i majątkowych) oraz do terminowego i z należytą starannością wykonywania obowiązków, z zastosowaniem najwyższych standardów praktyki i etyki zawodowej.
 
Wstępnie należy wskazać, że Obwiniony na podstawie zawartej umowy współpracy nawiązał z P. relację prawną niedopuszczalną i nieprawidłową z punktu widzenia ustawy o radcach prawnych. W ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego sytuacja, w której radca prawny świadczy pomoc prawną na rzecz klientów P., ale nie na ich zlecenie, lecz na zlecenie Zakładu na podstawie zawartej z Zakładem umowy współpracy jest sprzeczna z art. 8 ustawy o radcach prawnych. Przepis ten przewiduje enumeratywny katalog form świadczenia pomocy prawnej na rzecz klientów. Nie jest dopuszczalne wykonywanie pomocy prawnej za pośrednictwem podmiotu (takiego jak P.), który nie jest kancelarią prawną albo jedną ze spółek wymienionych w art. 8 ustawy o radcach prawnych. Radca prawny wpisany na listę radców prawnych, nie może bowiem obchodzić prawa, czyli zakazu świadczenia pomocy prawnej w formie spółki kapitałowej. Przekładając powyższe uwagi na okoliczności przedmiotowej sprawy za niezgodne z art. 8 ustawy o radcach prawnych należy uznać świadczenie pomocy prawnej przez Obwinionego dla klientów P. nie bezpośrednio na zlecenie tych klientów, ale pośrednio, tj. na zlecenie Zakładu, z którym klienci zawarli umowy. Za niezgodne z tym przepisem należy uznać, wszelkie formy współdziałania radcy prawnego z P.. Z art. 8 ustawy o radcach prawnych wynika, że radca prawny (poza formami spółek wymienionymi w tym przepisie) winien nawiązać bezpośrednią relację prawną z klientami, w tym - co szczególnie istotne - ponosić wobec nich odpowiedzialność za wykonywaną pomoc prawną oraz za ewentualne szkody. Świadczenie pomocy prawnej w ramach umowy cywilnoprawnej jest możliwe, ale gdy pomoc świadczona jest bezpośrednio na rzecz strony takiej umowy, a nie obejmuje wykonywania pomocy prawnej na rzecz osoby trzeciej – klienta podmiotu zlecającego prowadzenie sprawy. Obwiniony podjął współpracę z P. na zasadach sprzecznych z ww. przepisami, a Z. miał lub – biorąc pod uwagę profesjonalny charakter prowadzonej działalności – powinien mieć świadomość, że zawiera z radcą prawnym umowę współpracy naruszającą przepisy ustawy o radcach prawnych.
 
Odnosząc się do zarzutu nieinformowania lub nierzetelnego informowania klientów, w tym także za pośrednictwem P. o przebiegu prowadzonych spraw i ich wyniku oraz o konieczności ponoszenia opłat związanych z tymi sprawami wskazać należy, że na podstawie § 3 ust. 2 pkt g umowy współpracy Obwiniony zobowiązał się do wprowadzania do systemu C. P. wszelkich informacji związanych z działaniami prowadzonymi przez Obwinionego na rzecz każdego klienta Z. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że Obwiniony w sposób nienależyty informował o wykonywanych czynnościach procesowych bądź nie informował o nich w ogóle, co wynika w szczególności z korespondencji wysyłanej przez P.(1) do Obwinionego i informacji z systemu C.
 
W odpowiedzi na wniosek o ukaranie Obwiniony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego czynu, ale jednocześnie potwierdził, że zaprzestał informowania P. o przebiegu spraw oraz wprowadzania informacji o sprawach do systemu C., do czego zobowiązywała Obwinionego umowa o współpracy. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ocenił takie postępowanie Obwinionego jako naruszające zasady rzetelnego informowania o przebiegu spraw prowadzonych za pośrednictwem P. Brak odpowiedzi Obwinionego na liczne telefony, smsy i e-maile wysyłane przez P.(1), pracowników i klientów P., na co wskazują dowody znajdujące się w aktach sprawy, stanowi o uznaniu działań Obwinionego za naruszające obowiązek informowania o działaniach podjętych w prowadzonych sprawach. Radca prawny jest zobowiązany do informowania klienta o przebiegu sprawy i jej wyniku w sposób rzetelny. Informowanie powinno dotyczyć przebiegu sprawy i jej wyniku, a w szczególności skutków podejmowanych czynności procesowych. Zaprzestając kontaktów z P. i jego klientami w ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Obwiniony dopuścił się naruszenia art. 44 ust. 1 KERP w sposób świadomy.
 
Zaznaczyć przy tym należy, iż na Obwinionym jako pełnomocniku występującym w postępowaniu sądowym spoczywa obowiązek informowania o przebiegu i wyniku sprawy. Jak wynika z dowodów przedstawionych przez P.(1) aktywność Obwinionego w tym zakresie była znikoma. Sam Obwiniony wyjaśnił, że spełnił obowiązek informowania klientów P. o przebiegu i wyniku spraw, jednak na tę okoliczność nie przedstawił żadnego dowodu. Obwiniony nie ma obowiązku dowodzenia swej niewinności. Należy jednak podkreślić, że samo twierdzenie nie jest dowodem. W związku z tym twierdzenia Obwinionego o informowaniu klientów P. o przebiegu spraw, powinny zostać przez niego udowodnione. Ponadto, należy wskazać, że brak działań w ramach przyjętego zlecenia od P. stanowi rażące naruszenie zasad KERP. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uznał, że nieinformowanie lub nierzetelne informowanie klientów, w tym także za pośrednictwem P. naruszyło obowiązek informowania o przebiegu sprawy, stypizowany w art. 44 ust. 1 KERP.
 
Odnośnie zarzutu nienależytego wykonywania zawodu radcy prawnego przez Obwinionego polegającego na nieprzygotowaniu dokumentów (w tym pozwów) w terminach uzgodnionych z P. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny miał na uwadze obowiązek wykonywania zawodu radcy prawnego rzetelnie (art. 6 KERP), sumiennie oraz z należytą starannością (art. 12 ust. 1 KERP).
 
Na podstawie § 6 umowy współpracy Obwiniony zobowiązał się do:
-  wysyłania w terminie nie dłuższym niż 14 dni istotnych pism do zakładów ubezpieczeń i/lub innych podmiotów zobowiązanych do wypłaty świadczeń odszkodowawczych,
- wysyłania w terminie nie dłuższym niż 7 dni pism uzupełniających związanych ze zleceniem,
- wysyłania w terminie nie dłuższym niż 14 dni pism, pozwów sądowych.
Ponadto, jeżeli zachowanie powyższych terminów nie byłoby możliwe z przyczyn niezależnych od Obwinionego, Obwiniony zobowiązał się niezwłocznie informować o tym P.
 
Obwiniony nie przyznając się do stawianego zarzutu, nie zaprzeczył, że dochodziło z jego strony do opóźnień w przygotowywaniu dokumentów w sprawach zlecanych przez P. Niewykonanie w umówionym czasie przyjętego zlecenia bez poinformowania o tym zlecającego jest przejawem braku szacunku i profesjonalizmu, który powinien cechować radcę prawnego. Obwiniony nie przedstawił żadnego dowodu, z którego wynikałoby, że jego działanie ma charakter niezawiniony i że wykonał wszelkie możliwe kroki, aby zaistniałe opóźnienia nie miały negatywnych skutków dla P. 
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny oceniając ten zarzut wziął pod uwagę okoliczność nieobecności Obwinionego w pracy, jednak nie znalazł podstaw, aby uniewinnić Obwinionego od zarzucanego czynu. Minimalnym standardem w obsłudze prowadzonych spraw jest należyta staranność zawodowa w przypadku przemijającej przeszkody w świadczeniu usług, czyli zapewnienie np. reprezentacji na rozprawie lub przekazanie spraw innemu pełnomocnikowi. Obwiniony wyjaśnił na rozprawie w dniu […] r., że podczas jego nieobecności zastępował go kolega, który prowadził obsługę terminów procesowych i stawiał się na rozprawy. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny rozumie powagę sytuacji, w jakiej znalazł się Obwiniony z powodu choroby i hospitalizacji. Jednak ze względu na wymagania stawiane osobom wykonującym zawód radcy prawnego, Obwiniony powinien w należyty sposób zabezpieczyć prowadzone sprawy, tak aby w razie przemijającej przeszkody nie doznały one uszczerbku. Przede wszystkim o niemożliwości prowadzenia zleconych spraw należało poinformować P. Jak wyjaśnił Obwiniony, nie przedstawiając jednak żadnego dowodu na tę okoliczność, o przerwie w wykonywaniu zleconych spraw spowodowanej urlopem (w […] r.) informował P.(1), jednak nie był pewien, „że ta informacja dotarła do Prezesa P.(1)  (…)”.
 
Bezspornym jest, że sprawy skomplikowane wymagają większego nakładu pracy. W każdym takim przypadku należy powiadomić klienta bądź zlecającego sprawę i uprzedzić o ewentualnych przesunięciach czasowych w wykonaniu zlecenia. Wyjaśnienia Obwinionego, w porównaniu z dowodami przedstawionymi przez P.(1), które potwierdzają niewywiązywanie się przez Obwinionego ze zleconych spraw nie były przekonujące dla Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego. Swoim działaniem Obwiniony naruszył obowiązek lojalnego postępowania wobec P. i osób, które udzieliły pełnomocnictw procesowych, a także obowiązek wykonywania czynności zawodowych sumiennie oraz z należytą starannością uwzględniającą profesjonalny charakter działania tj. popełnił czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6 oraz art. 12 ust. 1 KERP.
 
Odnośnie zarzutu nienależytego wykonywania zawodu radcy prawnego w ten sposób, że świadcząc pomoc prawną na rzecz klientów P. naruszał tajemnicę zawodową lub stwarzał znaczne zagrożenie jej naruszenia (polegające na przekazywaniu informacji objętych tajemnicą zawodową radcy prawnego podmiotowi nie będącemu klientem radcy prawnego, tj. P.) poza sporem pozostają okoliczności przyznane przez Obwinionego, iż nie zawierał umów bezpośrednio z klientami P., tylko że umowy zawierał wyłącznie Z. Obwiniony działał na rzecz klientów P. na podstawie otrzymywanych od nich pełnomocnictw procesowych. Sąd Najwyższy w wyroku z […] r. w sprawie […] stwierdził, że radca prawny wykonujący zawód w ramach stosunku pracy lub umowy zlecenia, świadczy pomoc prawną wyłącznie na rzecz pracodawcy lub zleceniodawcy, a nie na rzecz ich klientów. Radca prawny nie powinien zatem świadczyć pomocy prawnej klientom zleceniodawcy, jeżeli nie on sam, ale zleceniodawca jest stroną umowy z klientem. Należy zatem stwierdzić, że Obwiniony świadcząc pomoc prawną na rzecz klientów P., nie mając zawartych z nimi umów, dopuścił się obejścia tego zakazu. Jak wskazał Obwiniony, działa on na zlecenie P., wystawiając faktury za świadczone usługi na rzecz Z., ale pomoc prawną wykonuje już na rzecz klientów Z., nie zawierając z nimi bezpośrednio umów.
 
Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 26 ust. 1 KERP radca prawny nie może m.in. świadczyć pomocy prawnej, jeżeli wykonywanie czynności zawodowych naruszałoby tajemnicę zawodową lub stwarzało znaczne zagrożenie jej naruszenia. Tajemnica zawodowa została zdefiniowana w art. 15 KERP i stanowi że radca prawny jest obowiązany dochować w tajemnicy wszystkie informacje dotyczące klienta i jego spraw, ujawnione radcy prawnemu przez klienta bądź uzyskane w inny sposób w związku z wykonywaniem przez niego jakichkolwiek czynności zawodowych, niezależnie od źródła tych informacji oraz formy i sposobu ich utrwalenia.
 
Na podstawie § 3 ust. 2 pkt g umowy współpracy informacje o sprawach prowadzonych na rzecz kontrahentów Zakładu, Obwiniony przekazywał lub miał przekazywać P., który nie był klientem radcy prawnego w rozumieniu przepisów KERP. W ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego podpisując umowę o współpracy i akceptując jej postanowienia, w tym § 3 ust. 2 pkt g, Obwiniony godził się, poprzez publikację informacji w C. na ujawnienie wiedzy mogącej stanowić tajemnicę zawodową, a mimo to podjął świadomie i dobrowolnie takie działanie.
 
Mając powyższe na uwadze należy zauważyć, że przy zaakceptowaniu przez Obwinionego takiego modelu współpracy z P. i osobami, które udzieliły Obwinionemu pełnomocnictw istniało znaczne zagrożenie naruszenia tajemnicy zawodowej, co sam Obwiniony przyznał w odpowiedzi na wniosek o ukaranie i podczas składania wyjaśnień na rozprawie. Wyrażenie przez Obwinionego zgody na zawarcie z P. umowy współpracy nie tylko ujemnie wpływa na jego reputację jako radcy prawnego, ale uchybia także godności zawodu radcy prawnego. Nie można takiego zachowania tolerować, co też musiało przełożyć się na orzeczenie wydane w niniejszej sprawie.
 
Zarzut dotyczący niewłaściwego współdziałania z organami samorządu radców prawnych znalazł potwierdzenie w stanie faktycznym sprawy. Obwiniony, co sam przyznał, nie uczynił zadość obowiązkom związanym ze skierowanym do niego wezwaniem Rzecznika Dyscyplinarnego, czym naruszył zasady wynikające z art. 62 KERP.
 
Współpraca radcy prawnego z organami samorządu radców prawnych w sprawach związanych z jego funkcjonowaniem i zadaniami oraz w sprawach wykonywania zawodu i przestrzegania KERP jest jednym z kluczowych obowiązków dotyczących relacji radcy prawnego z samorządem. Z uwagi, że funkcjonowanie organów samorządowych jest nierozerwalnie związane z działalnością całego samorządu niezbędne staje się zobowiązanie radców prawnych do wspólnego działania z organami, które działają na ich rzecz i w ich imieniu. W związku z tym, radca prawny wezwany przez dziekana, wicedziekana, rzecznika dyscyplinarnego lub jego zastępcę, sąd dyscyplinarny, a także wizytatorów, obowiązany jest stawić się w wyznaczonym terminie, a w razie zaistnienia przeszkody usprawiedliwić niestawiennictwo. Radca prawny wezwany do złożenia wyjaśnień przez wspomniane podmioty, w sprawach wynikających z ustawowych zadań samorządu radców prawnych bądź KERP obowiązany jest złożyć wyjaśnienia w wyznaczonym terminie.
 
Samorząd radców prawnych, wobec powierzonych mu ustrojowo zadań w zakresie nadzoru nad sposobem wykonywania czynności zawodowych przez członków samorządu, nie może tolerować sytuacji, w których radca prawny zaniedbuje obowiązek współdziałania. Obwiniony nie sprostał obowiązkom określonym w 62 KERP popełniając tym samym delikt dyscyplinarny.

Wymiar kary.
 
Z uwagi na powyższe, uznając winę Obwinionego w zakresie objętym zarzutami z punktów […], wniosku o ukaranie Sąd uznał, że adekwatne będzie orzeczenie wobec Obwinionego kary nagany, natomiast w zakresie objętym zarzutem z punktu […] kary upomnienia. Na podstawie art. 65¹ ust. 1 ustawy o radcach prawnych orzeczone kary Okręgowy Sąd Dyscyplinarny połączył, wymierzając łączną karę nagany. Dodatkowo Okręgowy Sąd Dyscyplinarny orzekł o zakazie wykonywania patronatu przez Obwinionego na czas dwóch lat. Powyższe wynikało z powagi naruszenia przepisów ustawy o radcach prawnych i zasad etyki. Z tych względów należało odebrać Obwinionemu możliwość szkolenia aplikantów we wskazanym okresie. Dokonujący wymiaru kary za poszczególne czyny Okręgowy Sąd Dyscyplinarny wziął pod uwagę fakt, że Obwiniony nie był do tej pory karany dyscyplinarnie.
 
Wymierzona kara jest uzasadniona stopniem winy i charakterem dokonanych naruszeń. Sąd wymierzając łączną karę nagany miał na uwadze jej celowość, tj. okoliczność, iż stanowić będzie dla Obwinionego represję, która powinna w przyszłości skutkować wykonywaniem przez Obwinionego obowiązków wynikających z ustawy o radcach prawnych i KERP z należytą starannością.
 
Koszty postępowania.
 
O kosztach postępowania dyscyplinarnego Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 70⁶ ust. 2 ustawy o radcach prawnych, biorąc pod uwagę czynności podjęte w postępowaniu.
 
E.R.