Orzeczenie z dnia 6 czerwca 2017 r. Sygn. akt: D  22/17
Orzeczenie prawomocne

Przewodniczący: radca prawny Agnieszka Świstak
Członkowie: radca  prawny Paulina Sibilska
radca prawny Gerard Madejski
Protokolant:  Karolina Szymala

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie w dniu […] w W. sprawy przeciwko radcy  prawnemu M., […], obwinionemu o to, że: w okresie od dnia […] do dnia […] w W. wykonywał zawód radcy prawnego pracując jednocześnie (pełniąc służbę jako funkcjonariusz) w organie ścigania – Służbie Celnej,  tj. o popełnienie czynu z art. 64 ust. 1 w związku z art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy o radcach prawnych.
 

Uzasadnienie
 

W dniu […] do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wpłynął wniosek Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W., o ukaranie radcy prawnego M. – numer wpisu […] (Obwiniony), wobec którego w dniu […] wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów, że w okresie od dnia […] do dnia […] w W. wykonywał zawód radcy prawnego pracując jednocześnie (pełniąc służbę jako funkcjonariusz) w organie ścigania – Służbie Celnej, tj. popełnienia czynu z art. 64 ust. 1 w związku z art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy o radcach prawnych.
 
Na podstawie całokształtu materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
Obwiniony od dnia […] zatrudniony był w administracji celnej, a od […]r. w Służbie Celnej w różnych komórkach organizacyjnych Izby Celnej w W. (k.[…]). W […]r. Obwiniony uzyskał wpis na listę radców prawnych Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. W tym samym roku uzyskał zgodę Dyrektora Izby Celnej w W. na wykonywanie dodatkowego zajęcia zarobkowego polegającego na świadczeniu pomocy prawnej w ramach wykonywanego zawodu radcy prawnego. Odpowiednie zgody były Obwinionemu udzielane również w roku […], […] oraz do dnia […].(k. […] – […])
Podczas przesłuchania przez Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. w dniu […]. Obwiniony podtrzymał wyjaśnienia złożone na piśmie i jednocześnie poinformował, że złożył wniosek o zwolnienie ze służby z dniem […]. Obwiniony dodał, że w Służbie Celnej pracował w pionie dochodzeniowo – śledczym do końca […] r.
           
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył co następuje.
Sąd nie znajdując podstaw do kwestionowania, dał wiarę wszystkim dokumentom dopuszczonym jako dowód w sprawie. Sąd przyjął, że w ramach przeprowadzonego w sprawie postępowania zostały zbadane wszystkie okoliczności warunkujące prawidłową ocenę przesłanek odpowiedzialności dyscyplinarnej Obwinionego.
W ocenie Sądu okoliczności stanu faktycznego niniejszej sprawy nie budzą żadnych wątpliwości. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności dokumenty potwierdzające że w okresie od dnia […]. do dnia […]. Obwiniony wykonywał zawód radcy prawnego pracując jednocześnie w Służbie Celnej, świadczą o tym, że Obwiniony dopuścił się zarzucanego mu przewinienia dyscyplinarnego z art. 64 ust. 1 w związku z art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy o radcach prawnych.
Zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych, radcowie prawni i aplikanci radcowscy podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, zasadami etyki lub godnością zawodu bądź za naruszenie swych obowiązków zawodowych. W świetle art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy o radcach prawnych, zawieszenie prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego następuje w przypadku podjęcia pracy w organach wymiaru sprawiedliwości, w organach ścigania lub kancelarii notarialnej.
Mając na uwadze przywołane przepisy oraz brak legalnej definicji pojęcia „organy ścigania”,  Sąd przyjmuje założenie, że dokonanie w rozpatrywanej sprawie prawidłowej subsumpcji wymaga ustalenia, czy Służba Celna mieści się w zakresie podmiotowym, a w konsekwencji czy jest organem ścigania, o którym mowa w art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy o radcach prawnych.
Zdaniem Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego, wątpliwość tę należy przesadzić pozytywnie. Za takim stanowiskiem przemawiają ustawowe zadania Służby Celnej ujęte w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o Służbie Celnej (np. zadanie ujęte w pkt. 11 tj. rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych, przestępstw i wykroczeń związanych z przywozem i wywozem towarów oraz ściganie ich sprawców, w zakresie określonym innymi ustawami) oraz kompetencje Służby Celnej przyznane ustawą z dnia 10 września 1999 r. kodeks karny skarbowy, jako jednemu z organów dochodzenia (m.in. art. 150 § 1 w zw. z § 3 tej ustawy). Dodatkowo należy wskazać, że prowadzenie postępowania przygotowawczego w oparciu o kodeks postępowania karnego ustawodawca wprost nałożył na prokuratora, Policję, ale także inne organy przewidziane w przepisach szczególnych w tym m.in. na Służbę Celną (art. 298  § 1 w zw. z art. 312 pkt 2 k.p.k.) Sąd w tym miejscu zwraca uwagę na jednoznaczność systemową oraz konsekwencję regulacji prawnej w omawianym zakresie. Zdaniem Sądu powyższe uzasadnia stanowisko, że Służba Celna jest organem ścigania, o którym mowa  w art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy o radcach prawnych (tak również „Ustawa o radcach prawnych – Komentarz” Zenon Klatka Wydawnictwo C. H. Beck Warszawa 1999 , str. 256). Tym samym Sąd za nieprawidłową uznaje klasyfikację Służby Celnej jako organu podatkowego, dokonaną przez Obwinionego w piśmie z dnia […]. (k. […])
Mając powyższe na uwadze Sąd wyraża pogląd, że zatrudnienie Obwinionego w Służbie Celnej było podjęciem pracy w organach ścigania, o których mowa w art. w art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy o radcach prawnych. W oparciu o zeznania Obwinionego należy przyjąć, że czynności wykonywane przez Obwinionego w ramach tego zatrudnienia (które nie było zatrudnieniem na stanowisku radcy prawnego) wpisywały się w zakres zadań Służby Celnej.
Zaistnienie przesłanek, o których mowa w art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy o radcach prawnych, powoduje zawieszenie prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego z mocy ustawy. Zawieszenie prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego oznacza zakaz wykonywania jakichkolwiek czynności zawodowych wchodzących w zakres świadczenia pomocy prawnej. Naruszenie tego zakazu, zdaniem Sądu, musi zostać uznane za działanie sprzeczne z prawem, o którym mowa w art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych.
W ocenianym stanie faktycznym zachowanie Obwinionego, pozostając w sprzeczności z normą wyrażoną w z art. 64 ust. 1 w związku z art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy o radcach prawnych, stanowi podstawę odpowiedzialności dyscyplinarnej. Uznając zawiniony charakter popełnionego przewinienia dyscyplinarnego w zakresie objętym zarzutami wniosku o ukaranie, Sąd wymierzając karę, uznał za konieczne wzięcie pod uwagę tego, że Obwiniony nie był dotychczas karany dyscyplinarnie.
Mając powyższe na względzie Sąd uznał, że adekwatne dla osiągnięcia celów postępowania dyscyplinarnego będzie wymierzenie kary nagany za ww. przewinienie, a wymierzona kara powinna zapobiec naruszaniu przez Obwinionego zasad etyki radcy prawnego w przyszłości.
Sąd orzekł o kosztach postępowania na podstawie art. 70⁶ ustawy o radcach prawnych oraz § 1 ust. 1 pkt 1) uchwały nr 86/IX/2015 Krajowej Rady Radców prawnych z dnia 20 marca 2015 r. w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego, biorąc pod uwagę zakres czynności podjętych w postępowaniu.
(AD)