Orzeczenie z dnia 5 lutego 2018 r. Sygn. akt: D 75/17
Orzeczenie uchylone przez WSD
 
 

PRZEWODNICZĄCY: r. pr. Michał Rajski
CZŁONKOWIE: r. pr. Bogdan Sanowski
r. pr. Artur Załuski
PROTOKOLANT: Renata Wernicka

           
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie w dniu […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu G., […], obwinionemu o to, że:
1. działając w imieniu Skarżącej N. wystosował w dniu […] r. pismo do Z. sp. z o. o. ul. K. […] w B. zawiadamiające, iż Skarżąca korzystając z prawa zatrzymania wstrzymuje zapłatę należności wspólnoty za […] oraz kolejne miesiące do czasu wstrzymania wierzytelności wobec Wspólnoty, czym doprowadził do wniesienia w dniu […] r. przeciwko Skarżącej przez Wspólnotę Mieszkaniową w B. przy ul. B. […] powództwo o wydanie nakazu zapłaty oraz w konsekwencji do szkody Skarżącej w wysokości […] zł.
tj. popełnienia czynu stypizowanego w art. 6 ust. 1 w zw. z art. 28 ust. 5 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego Załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych Dz. U. 2016 poz. 233 z późn. zm.
2. działając w imieniu Skarżącej N. na podstawie udzielonego przez nią pełnomocnictwa w dniu […] r. wniósł do Sądu Rejonowego w B. […] Wydział Cywilny powództwo o ustalenie, że należności pozwanej Wspólnoty za okres od […] r. do […] r., do których ponoszenia zobowiązana była Skarżąca wynoszą łącznie kwotę […] zł., podczas gdy celowość wnoszenia przedmiotowego powództwa oraz szansy na osiągnięcie pożądanych dla Skarżącej skutków tego postępowania było wątpliwe, co potwierdził wyrok Sądu Rejonowego w B. […] Wydział Cywilny z dnia […] r. sygn. akt. […], z którego wynika, iż powództwo zostało oddalone z uwagi na całkowicie bezzasadne
tj. popełnienia czynu stypizowanego w art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego Załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych Dz. U. 2016 poz. 233 z późn. zm.
3. działając w imieniu Skarżącej N. na podstawie udzielonego przez nią pełnomocnictwa, wniósł w dniu […] r. do Sądu Rejonowego w B. […] Wydział Cywilny powództwo o ustalenie, że należności pozwanej Wspólnoty za okres od […] r. do […] r., do których ponoszenia zobowiązana była Skarżąca wynoszą łącznie kwotę […] zł., nie poinformował Skarżącej w sposób wyczerpujący i zrozumiały o ryzykach prawnych związanych z wniesionym powództwem o ustalenie oraz o przyjętej taktyce postępowania – co było istotne – z uwagi na wysoce prawdopodobny zarzut braku interesu prawnego oraz uznania powództwa za całkowicie bezpodstawne
tj. popełnienia czynu stypizowanego w art. 6 ust. 1 w zw. z art. 28 ust. 5 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego Załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych Dz. U. 2016 poz. 233 tj. z późn. zm)
 

 

 

 
W dniu […] roku do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (dalej: OSD) wpłynął datowany na […] roku wniosek Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (dalej: Rzecznik) o ukaranie radcy prawnego G. wpisanego na listę radców prawnych prowadzoną przez Okręgową Izbę Radców Prawnych w W. pod numerem wpisu […] o to że:
1. działając w imieniu Skarżącej N. wystosował w dniu […] r. pismo do Z. sp. z o.o. ul. K. […] w B. zawiadamiające, iż Skarżąca  korzystając z prawa zatrzymania wstrzymuje zapłatę należności wspólnoty za […] oraz kolejne miesiące do czasu wstrzymania wierzytelności wobec Wspólnoty, czym doprowadził do wniesienia w dniu […] r. przeciwko Skarżącej przez Wspólnotę Mieszkaniową w B. przy ulicy B. […] powództwa o wydanie nakazu zapłaty oraz w konsekwencji do szkody Skarżącej w wysokości […] zł. tj. popełnienia czynu stypizowanego w art. 6 ust. 1 w zw. z art. 28 ust. 5 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego Załącznik do uchwały  Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych Dz. U. 2016 poz.233 z późn. zm.
2. działając w imieniu Skarżącej N. na podstawie udzielonego przez z nią  pełnomocnictwa  w dniu […] r. wniósł do Sądu Rejonowego w B. […] Wydział Cywilny powództwo o ustalenie, że należności pozwanej Wspólnoty za okres od […] r. do […] r., do których ponoszenia zobowiązania była Skarżąca wynoszą łącznie kwotę […] zł, podczas gdy celowość wnoszenia przedmiotowego powództwa oraz szansy na osiągniecie pożądanych przez Skarżącej skutków tego postępowania było wątpliwe, co potwierdził wyrok Sąd  Rejonowego w B. […] Wydział Cywilny z dnia […] r. sygn. akt. […], z którego wynika, iż powództwo zostało oddalone z uwagi na całkowicie bezzasadne tj. popełnienia czynu stypizowanego w art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego Załącznik do uchwały  Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych Dz. U. 2016 poz.233 z późn. zm.
3. działając w imieniu Skarżącej N. na podstawie udzielonego przez nią pełnomocnictwa, wniósł w dniu […] r. do Sądu Rejonowego w B. […] Wydział Cywilny powództwo o ustalenie, że należności pozwanej Wspólnoty za okres od […] r. do […] r., do których ponoszenia zobowiązania była Skarżąca wynoszą łącznie kwotę […] zł, nie poinformował Skarżącej w sposób wyczerpujący i zrozumiały o ryzykach prawnych związanych z wniesionym powództwem o ustalenie oraz przyjętej taktyce postępowania – co było istotne – z uwagi na wysoce prawdopodobny zarzut braku interesu prawnego oraz uznania powództwa za całkowicie  bezpodstawne tj. popełnienia czynu stypizowanego w art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego Załącznik do uchwały  Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z Dia 28 grudnia 2010 r. w zw. Z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych Dz. U. 2016 poz.233 z późn. zm.
 
Na rozprawie w dniu […] roku Pokrzywdzona złożyła do akt sprawy pismo w którym ustosunkowała się do oświadczeń złożonych przez Obwinionego dnia […] roku i przedstawiła swoją wersję zdarzeń wchodzących w skład stanu faktycznego sprawy, OSD przeprowadził dowód z przesłuchania Pokrzywdzonej i Oskarżonego.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił następujący stan faktyczny:
 
Pokrzywdzona była właścicielem lokalu numer […] położonego w B. przy ulicy B. […]. Wskutek ingerencji w przewody kominowe przez lokatorów innych znajdujących się w budynku lokali, zaburzone zostało prawidłowe działanie kominów i w konsekwencji Pokrzywdzona nie mogła ogrzewać lokalu urządzeniami grzewczymi zasilanymi gazem i zmuszona była ogrzewać go prądem elektrycznym, co generowało duże koszty jego ogrzewania. Ten stan spowodował, że Pokrzywdzona nie mogła wynająć tego lokalu. Pokrzywdzona kilkakrotnie wzywała Wspólnotę Mieszkaniową przy ulicy B. […] w B. do naprawy przewodów kominowych, ich naprawę nakazał także Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego w B., jednakże wspólnota nie naprawiała przewodów kominowych.

Pokrzywdzona w celu przymuszenia Wspólnoty Mieszkaniowej przy ulicy B. […] w B. udzieliła pełnomocnictwa Obwinionemu do dochodzenia odszkodowania w związku z poniesioną przez nią szkodą, poprzez pozbawienie lokalu którego była właścicielką dostępu do kanałów instalacji kominowej oraz wentylacyjnej.
 
Obwiniony radca prawny G. był pełnomocnikiem Pokrzywdzonej w sprawach przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej przy Ulicy B. […] w B..
 
Wnioskiem datowanym na […] roku Obwiniony w imieniu Pokrzywdzonej złożył wniosek o zabezpieczenie od Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. B. […] w B. roszczenia o zapłatę kwoty […] złotych poprzez zajęcie do tej wysokości rachunku wspólnoty Mieszkaniowej.
 
Dnia […] roku Sąd Rejonowy w B. oddalił powyższy wniosek. Obwiniony w dniu […] roku wystosował do Zarządu Wspólnoty Mieszkaniowej ul. B. […] pismo  wzywające  do zapłaty na rzecz Pokrzywdzonej kwoty […] złotych tytułem odszkodowania za nienależnie pobrane miesięczne wpłaty za lokal oraz utracony czynsz najmu oraz zawierające oświadczenie o wstrzymaniu zapłaty należności na rzecz wspólnoty od […] roku do dnia rozliczenia przysługującej jego klientce wierzytelności z tytułu odszkodowania, do którego wzywał w tym samym piśmie. W dniu […] r. Obwiniony wystosował tożsamej treści pismo do Z. Sp. z o.o..
 
Obwiniony, pozwem z dnia […] roku, złożył w imieniu Pokrzywdzonej pozew przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej przy ulicy […] w B. o zapłatę kwoty […] złotych.  W postępowaniu toczącym się z tego powództwa Sąd orzekający w sprawie dopuścił m.in. opinię dotyczącą określenia stanu technicznego lokalu należącego do Pokrzywdzonej, oraz określającą rynkową wysokość stawki czynszu, za jaki możliwe byłoby wynajęcie lokalu nalężącego do Pokrzywdzonej.
 
Dnia […] roku Sąd Rejonowy w B. wydał w sprawie wyrok oddalający powództwo. Pokrzywdzona odwołała się tego wyroku, jednakże Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z dnia […] roku oddalił apelację.
 
Dnia […] roku Obwiniony w imieniu Pokrzywdzonej wniósł do Sądu Rejonowego w B. powództwo przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej przy ul. B. […] w B. o ustalenie, że należności pozwanej Wspólnoty za okres od […] roku do […] roku, do których ponoszenia była zobowiązana pokrzywdzona, wynoszą łącznie kwotę […] złotych.
 
Postępowanie zakończyło się oddaleniem powództwa wyrokiem wydany przez Sąd Rejonowy w B., […] Wydział Cywilny w dniu […] roku, sygn. akt […], z którego wynikało iż powództwo zostało oddalone w całości.
 
Pokrzywdzona zrezygnowała z wniesienia apelacji w tej sprawie.
 
W dniu […] roku Pokrzywdzona wypowiedziała pełnomocnictw Obwinionemu za pośrednictwem e-mail oraz złożyła propozycje zawarcia ugody polegającej na spłacie połowy kosztów zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego w B., […] Wydział Cywilny z dnia […] r.
 
W trakcie postępowań sądowych w sprawach z powództwa Pokrzywdzonej przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej przy ulicy B. […] w B., Obwiniony i Pokrzywdzona spotykali się omawiając strategię postępowania, podróżowali także wspólnie do B. na rozprawy i w trakcie tych podróży rozmawiali między innymi o sprawach w których pełnomocnikiem był Obwiniony.
 
Wstrzymanie płatności na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej przy ulicy B. […] w B. przez Pokrzywdzoną doprowadziło do powstania zaległości w płatnościach względem Wspólnoty Mieszkaniowej w B. przy ulicy B. […] i złożeniem dniu […] r. pozwu o wydanie nakazu zapłaty przeciwko Pokrzywdzonej o zapłatę kwoty […] złotych. Postepowanie sądowe toczące się na podstawie tego pozwu zakończyło się zawarciem […] roku ugody  pomiędzy Pokrzywdzoną oraz Wspólnota Mieszkaniową przy ulicy B. […] w B. na mocy której Pokrzywdzona zobowiązała się do zapłaty na rzecz Wspólnoty kwotę […] złotych płatną w […] równych miesięcznych ratach, oraz kwotę […] złotych płatną w […] równych miesięcznych ratach.
 
Okręgowy Sad Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych powyższy stan faktyczny ustalił w oparciu o akta sprawy w szczególności pismo z dnia […] oraz […] r. ( karta […]-[…] akt), pozew z dnia […] roku (karta […]-[…] akt), wniosek o zabezpieczenie z dnia […] roku ( karta […]-[…] akt), postanowienie oddalające wniosek o zabezpieczenie (karta […]-[…]), wyrok z dnia […] roku wydany w sprawie […] (karta […]-[…]), wyrok z dnia […] roku w sprawie […] (karta […]), pozew z dnia […] r. (karta […]-[…] akt), wyrok z dnia […] r.  wydany w sprawie pod sygn. […] (karta […]-[…]) ,korespondencja mailowa prowadzona pomiędzy Pokrzywdzoną i Obwinionym (karta […]-[…]), pozew wystosowany przez Wspólnotę Mieszkaniową w B. przy ulicy B. […] przeciwko Pokrzywdzonej z dnia […] roku (karta […]-[…] akt), protokół ugody Sądowej zawarty w dniu […] r.  (karta […])(karta […]-[…]), oświadczenie pokrzywdzonej dot. odstąpienia od wniesienia apelacji w sprawie […] (karta […]), pismo pokrzywdzonej z dnia […] r. wraz z załącznikami, a także przesłuchania obwinionego i Pokrzywdzonej.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:

Czyn objęty pierwszym zarzutem wniosku o ukaranie z dnia […] roku dotyczy wystosowania przez Obwinionego w dniu […] roku, pisma zawiadamiającego, iż Skarżąca korzystając z prawa zatrzymania wstrzymuje zapłatę należności wspólnoty za […] oraz kolejne miesiące, do czasu rozliczenia jej wierzytelności wobec Wspólnoty.
 
Art. 70 ust 2. ustawy o radcach prawnych stanowi, że karalność przewinienia dyscyplinarnego ustaje, jeżeli od czasu popełnienia upłynęło pięć lat. Wobec faktu, że do czynu objętego punktem pierwszym wniosku o ukaranie doszło dnia […] roku karalność tego czynu upłynęła dnia […] roku. Przedawnienie karalności czynu implikuje obowiązek sądu orzekającego w sprawie polegający na tym, że jeżeli sąd w toku postępowania stwierdza, że nastąpiło przedawnienie karalności oskarżonego, to nie wolno mu wydać wyroku skazującego, ani wyroku uniewinniającego. Przedawnienia karalności  jest bowiem przesłanką bezwzględną ujemną i jej wystąpienie powoduje konieczność umorzenia postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 KPK w zw. z art. 70 pkt. 2 ustawy o radcach prawnych.
 
Odnośnie drugiego zarzutu ujętego we wniosku o ukaranie z dnia […] roku, Sąd uznał że zebrany w sprawie materiał dowodowy wprawdzie wskazuje, że Obwiniony dopuścił się zarzucanego mu we wniosku o ukaranie czynu, tj. działając w imieniu Skarżącej N. na podstawie udzielonego przez nią pełnomocnictwa  w dniu […] r. wniósł do Sądu Rejonowego w B. […] Wydział Cywilny powództwo o ustalenie, że należności pozwanej Wspólnoty za okres od […] r. do […] r., do których ponoszenia zobowiązania była Skarżąca, wynoszą łącznie kwotę […] zł, podczas gdy celowość wnoszenia przedmiotowego powództwa oraz szanse na osiągniecie pożądanych przez Skarżącą skutków tego postępowania były wątpliwe, to w ocenie Sądu zarzut stawiany przez Rzecznika Dyscyplinarnego nie powinien być przedmiotem postepowania dyscyplinarnego.
 
W ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego radca prawny nie w każdym przypadku ponosił będzie odpowiedzialność z tytułu przegrana sprawy prowadzonej na rzecz swojego klienta. O odpowiedzialności radcy prawnego z tytułu nienależytego wykonywania czynności zawodowych na rzecz swojego klienta może być mowa w przypadku kiedy zaniedbania radcy prawnego mają charakter oczywisty.
 
Zobowiązanie radcy prawnego względem jego klienta jest zobowiązaniem starannego działania, a nie zobowiązaniem  do osiągnięcia określonego, pożądanego przez klienta rezultatu.  W konsekwencji,  w przypadku kiedy radca prawny reprezentując swojego klienta w sprawie skomplikowanej, w której celowość wnoszenia powództwa oraz szansa na osiągniecie pożądanych przez klienta radcy prawnego skutków tego postępowania są wątpliwe, zarzut nienależytego wykonywania zawodu można postawić radcy prawnemu tylko i wyłącznie wtedy, kiedy radca prawny miał świadomość tego, że działa na niekorzyść swojego klienta, a jego nierzetelne wykonywanie zawodu ma charakter oczywisty. Dla przykładu takim nierzetelnym wykonywaniem zawodu radcy prawnego będzie uchybienie terminowi do złożenia środka odwoławczego czy uchybienie przepisom postepowania skutkującym odrzuceniem przez sąd danej czynności procesowej. Nie będzie natomiast nierzetelnym wykonywaniem zawodu oddalenie powództwa czy też jego uwzględnienie. Sąd dyscyplinarny nie jest uprawniony do badania zasadności argumentacji prawniczej czy jakości świadczonej przez radcę prawnego pomocy prawnej, w konsekwencji oceny stawianego przez rzecznika dyscyplinarnego zarzutu wniesienia do sądu powszechnego powództwa, podczas gdy celowość wnoszenia powództwa oraz szanse na osiągniecie pożądanych przez jego klienta skutków tego postępowania były wątpliwe. Powyższe nie leży w kognicji sądownictwa dyscyplinarnego.
 
Odnośnie trzeciego z zarzutów stawianych Obwinionemu wnioskiem o ukaranie z dnia […] roku Okręgowy Sąd Dyscyplinarny w zebranym materiale dowodowym nie znalazł podstaw do ukarania Obwinionego i uniewinnił go od zarzucanego mu czynu.
 
W ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego OIRP w W. faktem bezspornym jest to, że Obwiniony reprezentował Pokrzywdzoną w postępowaniu przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej przy ulicy B. […] w B. o zapłatę, która przed sądem Rejonowym w B., […] Wydział Cywilny toczyła się pod sygnaturą […]. Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że Obwiniony przed złożeniem powództwa w przedmiotowej sprawie wyjaśnił Pokrzywdzonej jaki chce przez wniesienie tego powództwa osiągnąć skutek, a Pokrzywdzona na taką strategię procesową przystała. Skoro Pokrzywdzona brała udział w ustalaniu przedmiotowej strategii leżącej u podstaw złożenia powództwa w sprawie […], nie sposób uznać że nie została przez Obwinionego poinformowana o prawnych ryzykach tego postępowania. Późniejsze rozczarowanie Pokrzywdzonej niekorzystnym dla niej wyrokiem nie zmienia tego faktu. W ocenie Sądu Dyscyplinarnego Pokrzywdzona charakteryzuje się ponadprzeciętnym rozumieniem instytucji prawa  pozwalającym jej na zrozumienie przedsiębranych przez Obwinionego czynności w sprawach oraz rozumienie przyjętych strategii procesowych.
 
W konsekwencji, w ocenie Sądu, Obwinionego, w zakresie zarzutu objętego punktem 3 wniosku o ukaranie, nie sposób uznać winnym zarzucanego mu czynu.
 
Sąd przy ustalaniu stanu faktycznego częściowo dał wiarę zeznaniom Pokrzywdzonej złożonym podczas rozprawy dnia […] roku  na okoliczność informowania jej w sposób wyczerpujący i zrozumiały o ryzykach prawnych związanych z wniesionym powództwem o ustalenie oraz przyjętej taktyce postępowania. W korelacji z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie, w tym w szczególności korespondencji email pomiędzy Pokrzywdzoną i Obwinionym, Sąd dał wiarę zeznaniom Obwinionej dotyczących jej nastawienia psychicznego do wnoszonego powództwa, w  których twierdzi Ona, że zawierzyła Obwinionemu, że składane przez niego powództwo jest zasadne, a sprawę prowadzoną pod sygnaturą […] wygra. W ocenie Sądu przeświadczenie Pokrzywdzonej na temat zasadności postępowania powstało w wyniku poinformowania jej przez radcę prawnego o skutku jaki Obwiniony zakładał że osiągnie. Sąd dał także wiarę zeznaniom Pokrzywdzonej dotyczącym późniejszej zmiany tego nastawienia, które wynikało z analizy uzasadnienia wyroku wydanego w sprawie.
 
Sąd dał wiarę wyjaśnieniom Obwinionego złożonym w sprawie dotyczącym rozmów prowadzonych z Pokrzywdzoną na temat przedsiębranych czynności procesowych oraz przyjętej strategii procesowej. Znajdują one potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym, w tym w szczególności w załączonej do akt sprawy korespondencji mailowej pomiędzy  Obwinionym i Pokrzywdzoną.
 
O kosztach postępowania na podstawie art. 70? ust. 2 ustawy o radcach prawnych .
 
(WK)