Orzeczenie z dnia 4 kwietnia 2023 r. Sygn. akt: D 189/21
Orzeczenie jest prawomocne
 

PRZEWODNICZĄCY:      r. pr. Marcin Milewski
CZŁONKOWIE:                 r. pr. Katarzyna Kosicka - Polak
r. pr. Tomasz Nawrot
PROTOKOLANT:              Karolina Szymala

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. w składzie następującym po rozpoznaniu na rozprawie [...] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu A. S. ([...]) obwinionej o to, że:
nie wypełniła obowiązku doskonalenia zawodowego i nie uzyskała żadnego z wymaganych od niej 30 punktów szkoleniowych w cyklu szkoleniowym, który trwał od [...] r. do [...] r. - czym naruszyła obowiązek dbania o rozwój zawodowy poprzez kształcenie ustawiczne a także obowiązek stosowania się do uchwał organów samorządu radców prawnych,
tj. popełniła czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 14 ust. 1 i 2 oraz art. 61 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, w związku z § 7 i § 11 Regulaminu zasad wypełniania obowiązku doskonalenia zawodowego przez radców prawnych i zadań organów samorządu służących zapewnieniu przestrzegania tego obowiązku, stanowiącego załącznik do uchwały nr 103/IX/2015 Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 11 grudnia 2015 r. w sprawie Regulaminu zasad wypełniania obowiązku doskonalenia zawodowego przez radców prawnych i zadań organów samorządu służących zapewnieniu przestrzegania tego obowiązku (t.j. uchwała Nr 295/X/2018 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 12 lipca 2018 r. w sprawie ogłoszenia tekstu jednolitego uchwały w sprawie Regulaminu zasad wypełniania obowiązku doskonalenia zawodowego przez radców prawnych i zadań organów samorządu służących zapewnieniu przestrzegania tego obowiązku).
 

 

 

 
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (zwany dalej: „ZRD”) pismem z dnia [...] r. wniósł do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (zwanego dalej: „OSD”) o ukaranie radcy prawnego A. S., wpisanej na listę radców prawnych pod nr [...] (zwanej dalej: „Obwinioną”), obwinionej o to, że nie wypełniła obowiązku doskonalenia zawodowego i nie uzyskała żadnego z 30 wymaganych od niej punktów szkoleniowych w cyklu szkoleniowym, który trwał od [...] r. do [...] r., czym naruszyła obowiązek dbania o rozwój zawodowy poprzez kształcenie ustawiczne a także obowiązek stosowania się do uchwał organów samorządu radców prawnych, tj. popełniła czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 14 ust. 1 i 2 oraz art. 61 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, w związku z § 7 i § 11 Regulaminu zasad wypełniania obowiązku doskonalenia zawodowego przez radców prawnych i zadań organów samorządu służących zapewnieniu przestrzegania tego obowiązku, stanowiącego załącznik do uchwały nr 103/1X/2015 Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 11 grudnia 2015 r. w sprawie Regulaminu zasad wypełniania obowiązku doskonalenia zawodowego przez radców prawnych i zadań organów samorządu służących zapewnieniu przestrzegania tego obowiązku (t.j. uchwała Nr 295/X/2018 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 12 lipca 2018 r. w sprawie ogłoszenia tekstu jednolitego uchwały w sprawie Regulaminu zasad wypełniania obowiązku doskonalenia zawodowego przez radców prawnych zadań organów samorządu służących zapewnieniu przestrzegania tego obowiązku).
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił następujący stan faktyczny:
 
Pismem z dnia [...] r. Dziekan Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. przesłał Rzecznikowi w trybie § 17 ust. 1 i 2 uchwały  Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 11 grudnia 2015 r. w sprawie Regulaminu zasad wypełniania obowiązku doskonalenia zawodowego przez radców prawnych i zadań organów samorządu służących zapewnieniu przestrzegania tego obowiązku (t.j.: uchwała nr 295/X/2018 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 12 lipca 2018 r.; zwanego dalej: „Regulaminem”) - wykaz radców prawnych, którzy nie wypełnili obowiązku doskonalenia zawodowego w cyklu szkoleniowym, który trwał od [...] r. do [...] r. Na wskazanym wykazie znajdowała się Obwiniona, która nie uzyskała żadnego z 30 wymaganych od niej punktów szkoleniowych (dowód: pismo Dziekana Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. z dnia [...] r.- k. 1-3).
 
Z inicjatywy Komisji Doskonalenia Zawodowego przy Radzie Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. do Obwinionej wysłano:
- dnia [...] r. - e-mail o stanie realizacji obowiązku doskonalenia zawodowego
- dnia [...] r. - e-mail o stanie realizacji obowiązku doskonalenia zawodowego
- [...] r. - e-mail o stanie realizacji obowiązku doskonalenia zawodowego
- [...] r. – pismo o stanie realizacji obowiązku doskonalenia zawodowego
- [...] r. – e-mail w sprawie niezrealizowania obowiązku doskonalenia zawodowego
- [...] r. - e-mail w sprawie niezrealizowania obowiązku doskonalenia zawodowego
- [...] r. – e-mail z prośbą o pilne nadesłanie zaległych zaświadczeń
- [...] r. – e-mail z prośbą o pilne nadesłanie zaległych zaświadczeń
- [...] r. – e-mail z informacją o zakończeniu cyklu szkoleniowego i prośbą o pilne przesłanie zaległych zaświadczeń
- [...] – pismo z ostatecznym terminem dostarczenia zaświadczeń
 (dowód: pismo przewodniczącego Komisji ds. Doskonalenia Zawodowego z dnia [...] r. - k. 13, pismo z dnia [...] r. z dowodem doręczenia - k. 14-15v, pismo z dnia [...] r.  z dowodem podwójnej awizacji – k. 15 – k 18 v).
 
Obwiniona w okresie szkoleniowym od [...] r. do [...] r. nie uzyskała żadnego z 30 wymaganych od niej punktów szkoleniowych (dowód: pismo Dziekana Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. z dnia [...] r.- k. 1-3).
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
 
Przypomnieć należy, że stosownie do art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (t. j.:  Dz. U. z 2020 r., poz. 75; dalej: u.r.p.) radcowie prawni i aplikanci radcowscy podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, zasadami etyki lub godnością zawodu bądź za naruszenie swych obowiązków zawodowych. Kluczowe znacznie dla oceny postępowania radcy prawnego ma Kodeks Etyki Radcy Prawnego (dalej k.e.r.p.) stanowiący załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego. W preambule do k.e.r.p. postanowiono, ż radca prawny wykonujący w sposób samodzielny i niezależny wolny zawód służy interesom wymiaru sprawiedliwości jak również tym, których prawa i wolności zostały mu powierzone w celu ochrony. Zawód radcy prawnego podlegający ochronie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej stanowi jedną z gwarancji poszanowania prawa. Jest to zawód zaufania publicznego respektujący ideały i obowiązki etyczne ukształtowane w toku jego wykonywania. Zdefiniowanie reguł postępowania w życiu zawodowym i samorządowym przyczynia się do godnego i uczciwego wykonywania zawodu radcy prawnego.
 
W świetle § 11 Regulaminu nieuzyskanie przez radcę prawnego minimalnej wymaganej liczby punktów szkoleniowych jest równoznaczne z niewypełnieniem obowiązku doskonalenia zawodowego. Obwiniona w okresie szkoleniowym od [...] r. do [...] r. nie uzyskała żadnego z 30 wymaganych od niej punktów szkoleniowych. Obwiniona zatem nie wypełniła obowiązku doskonalenia zawodowego w żadnym stopniu. A warto podkreślić, że Komisja Doskonalenia Zawodowego umożliwia radcom prawnym wiele różnych szkoleń, których odbycie nie wymaga odpłatności i w znacznej części jest możliwe w trybie online. A przecież obowiązek doskonalenia zawodowego mógł być realizowany również w innych formach niż uczestnictwo w szkoleniach tj. np. przez publikacje, udział w konferencjach i seminariach, czy poprzez prowadzenie szkoleń.
 
Nieuzyskanie przez Obwinioną wymaganej liczby punków szkoleniowych, o której mowa w § 7 ust. 1 Regulaminu, stanowi naruszenie art. 14 ust. 1 i ust. 2 k.e.r.p., który w ust. 1 kształtuje obowiązek radcy prawnego dbania o rozwój zawodowy poprzez kształcenie ustawiczne, natomiast w ust. 2 obowiązek brania udziału w szkoleniach zawodowych na zasadach określonych przez właściwy organ samorządu. Niezrealizowanie przez Obwinioną obowiązku doskonalenia zawodowego stanowi ponadto naruszenie art. 61 ust. 2 k.e.r.p., zgodnie z którym radca prawny jest obowiązany stosować się uchwał organów samorządu radców prawnych.
 
Trzeba także zaznaczyć, że obowiązek doskonalenia zawodowego radcy prawnego jest wpisany w istotę tego zawodu. Z uwagi na ciągle zmieniające się przepisy prawa, orzecznictwo i poglądy doktryny nie jest możliwe należyte wykonywanie zawodu bez ciągłego śledzenia takowych zmian, które stanowi jeden z przejawów doskonalenia zawodowego. Obowiązkiem samorządu radców prawnych jest stanie na straży wysokiego poziomu profesjonalizmu zawodu prawnego, jego godności i poszanowania w opinii publicznej. Koniecznym elementem realizacji tego obowiązku jest nadzorowanie doskonalenia zawodowego radców prawnych. Wiedza zdobyta w momencie zdobywania tytułu zawodowego radcy prawnego wymaga ciągłej aktualizacji. W przypadku zaniechania przez radcę prawnego aktualizacji wiedzy prawniczej w praktyce obrotu może funkcjonować osoba posiadająca tytuł zawodowy radcy prawnego, a nie posiadająca już odpowiedniej wiedzy pozwalającej na rzetelne wykonywanie zawodu. Taka sytuacja jest niemiernie groźna i niepożądana z punktu widzenia wizerunku samorządu radców prawnych oraz z punktu widzenia bezpieczeństwa obrotu prawnego.
 
Z tych względów OSD uznał, że Obwiniona dopuściła się w sposób zawiniony czynu opisanego w wydanym orzeczeniu. W ocenie OSD kara w postaci nagany w tym wypadku jest adekwatna do popełnionego czynu. OSD uznał, że kara nagany należycie spełni swe funkcje prewencyjną, represyjną oraz wychowawczą.
 
O kosztach postępowania dyscyplinarnego OSD postanowił na podstawie art. 70⁶ ust. 2 u.r.p., biorąc pod uwagę czynności podjęte w postępowaniu.
 
GF