Orzeczenie z dnia 3 lutego 2021 r., Sygn. akt: D 49/20
Orzeczenie jest prawomocne.
                                                                                                       
 

PRZEWODNICZĄCY: r. pr. Paulina Sibilska
CZŁONKOWIE: r. pr. Radosław Radosławski
r. pr. Mikołaj Pedrycz
  PROTOKOLANT: Karolina Szymala

           
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu K. ([…]) obwinionej o to, że:
1. działając jako pełnomocnik spółki E. sp. k. w sprawie prowadzonej przed Sądem Rejonowym w W. Sąd […] Wydział […] pod sygn. akt […] nie dochowała należytej staranności w prowadzeniu sprawy i zaniechała złożenia pisma procesowego cofającego powództwo,  czym doprowadziła do wyznaczenia przez Sąd Rejonowy w W. […] Wydział […] dwóch kolejnych rozpraw oraz nałożenia na świadka S. kary grzywny w kwocie […] zł
tj. popełniła czyn naruszający podstawowe wartości i zasady wykonywania zawodu radcy prawnego, określony w art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych (Dz. U. 2020.75 j.t. z późn. zm.) w zw. z art. 12 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego.
2. działając jako pełnomocnik spółki E. sp. k. w sprawie prowadzonej przed Sądem Rejonowym w W. Sąd […] Wydział […] pod sygn. akt […], od dnia […] r. do dnia wydania postanowienia o przedstawieniu zarzutów nie utrzymywała kontaktu z klientem, nie odpowiadała na zapytania kierowane przez klienta zarówno drogą mailową dnia […] r. jak też w drodze sms dnia […] r. tj. popełniła czyn naruszający podstawowe wartości i zasady wykonywania zawodu radcy prawnego, określony w art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w zw. z art. 12 ust. 1 w zw. z art. 44 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego
3. Pomimo prawidłowego zawiadomienia o terminie rozprawy w sprawie prowadzonej przed Sądem Rejonowym w W. Sąd […] Wydział […] pod sygn. akt. […] wyznaczonej na dzień […] r. oraz […] r. nie stawiła się na wyznaczone terminy rozpraw, tj. popełnienia czynu naruszającego podstawowe wartości i zasady wykonywania zawodu radcy prawnego, określonego w art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych (Dz. U. 2020. 75 tj. z późn. zm.) w zw. z art. 12 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego
 

 

 

 
Wnioskiem z […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (dalej „Rzecznik Dyscyplinarny”) wniosła do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (dalej „Okręgowy Sąd Dyscyplinarny”) o ukaranie radcy prawnego K., wpisanej na listę radców pod numer […] (dalej „Obwiniona”), obwinionej o to, że:

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny rozpoznał wniosek o ukaranie na rozprawie […] r.:

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił następujący stan faktyczny:
 
D. (dalej „Pokrzywdzona”) […] r. wysłała na adres […].pl skargę na postępowanie Obwinionej zarzucając jej brak należytej staranności przy wykonywaniu zawodu radcy prawnego oraz unikanie z nią kontaktu.
 
Pokrzywdzona prowadząca działalność gospodarczą pod firmą „E.” spółka komandytowa z siedzibą w K. wniosła pozew o zapłatę w elektronicznym postępowaniu upominawczym przeciwko pozwanej „B” spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej z siedzibą w W.
 
Obwiniona była pełnomocnikiem Pokrzywdzonej przydzielonym przez Sąd Internetowy (https://[...].pl) w sprawie sprzeciwu od nakazu zapłaty wniesionego przez pozwaną spółkę, która to sprawa została przekazana do Sądu Rejonowego w W. Sądu […] […] Wydział [...] i była prowadzona pod sygnaturą akt […].
 
Pokrzywdzona wskazała, że bez większej pomocy Obwinionej zawarła ugodę z pozwaną spółką, o czym poinformowała Obwinioną. W związku z tym, że ugoda został wykonana przez pozwaną spółkę poprosiła Obwinioną o dopełnienie formalności związanych z cofnięciem pozwu w sprawie […]. Ponadto zapłaciła Obwinionej wynagrodzenie za prowadzenie sprawy.
Dowód: e-mail Pokrzywdzonej z […] r. wraz z załącznikami – k. […], pełnomocnictwo procesowe z […] r. – k. […], ugoda z […] r. – k. […], faktura z […] r. – k. […], korespondencja sms pomiędzy Pokrzywdzoną i Obwinioną – k. […], korespondencja e-mail pomiędzy Pokrzywdzoną i Obwinioną – k. […]
 
Obwiniona nie złożyła pisma w sprawie cofnięcia pozwu w sprawie […], co spowodowało wyznaczenie przez Sąd Rejonowy rozpraw, na które wzywani byli świadkowie. Pokrzywdzona była przekonana, że sprawa została zakończona i taką informację przekazała m.in. wezwanemu w sprawie świadkowi – S. - informując, że nie musi stawiać się na rozprawę. Za niestawiennictwo na rozprawie świadek została ukarana grzywną. Pokrzywdzona […] r. przygotowała i złożyła pismo w sprawie zawarcia ugody z pozwaną spółką.
Dowód: protokół przesłuchania Pokrzywdzonej – k. […], pismo Pokrzywdzonej z […] r. – k. […]
 
Obwiniona przesłuchana w trakcie postępowania przygotowawczego w charakterze świadka wyraziła ubolewanie nad zaistniałą sytuacją i chęć dobrowolnego poddania się karze.
Dowód: protokół przesłuchania świadka z […] r. – k.[…]
 
Obwiniona dopiero […] r. złożyła do akt sprawy […] pismo procesowe w sprawie cofnięcia pozwu wraz ze zrzeczeniem się roszczenia oraz pismo o cofnięcie nałożonych na S. grzywien.
Dowód: pismo procesowe Obwinionej z […] r. – k. […], postanowienia Sądu Rejonowego dla w W. Sądu […] […] Wydział […] z […] r. – k. […]
 
Rzecznik Dyscyplinarny wniosła do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego wniosek o wydanie orzeczenia i orzeczenie uzgodnionej z Obwinioną kary. Pokrzywdzona uzależniła uwzględnienie wniosku od zwrotu przez Obwinioną otrzymanego wynagrodzenia, równowartości grzywien nałożonych na S. oraz kosztów postępowania, co Okręgowy Sąd Dyscyplinarny prowadzący sprawę […] uznał za brak zgody Pokrzywdzonej na orzeczenie uzgodnionej z Obwinioną kary. Obwiniona odmówiła zwrotu na rzecz Pokrzywdzonej wynagrodzenia oraz zapłaty żądanych kosztów i wniosła o skierowanie do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego wniosku o ukaranie. 
Dowód: wniosek z […] r. o wydanie orzeczenia i orzeczenie uzgodnionej z Obwinioną kary, e-mail Pokrzywdzonej do Obwinionej z […] r. – k. […], postanowienie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego z […] r. wraz z uzasadnieniem – k. […], e-mail Obwinionej z […] r. – k. […]
 
Powyższy stan faktyczny Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił na podstawie przywołanych powyżej dowodów z dokumentów, które ze względu na formę stanowią wartościowe źródło ustaleń faktycznych dotyczące dat poszczególnych zdarzeń, jak i treści dokumentów, dotyczy to w szczególności korespondencji Pokrzywdzonej z Obwinioną oraz pism złożonych przez Obwinioną w sprawie […].
 
Odnośnie do osobowych źródeł dowodowych Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uznał za wiarygodne w całości zeznania Pokrzywdzonej złożone w sprawie. Wnioski płynące z zeznań Pokrzywdzonej znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym, w tym wyjaśnieniach Obwinionej złożonych na etapie postępowania przygotowawczego, w których przyznała się do popełnienia zarzucanych czynów.
 
Uwzględniając przedstawiony wyżej stan faktyczny oraz dokonaną ocenę zebranego materiału dowodowego, Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uznał, że Obwiniona dopuściła się w sposób zawiniony zarzucanych przewinień dyscyplinarnych.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
 
Odnosząc się do zarzutu pierwszego wniosku o ukaranie, Okręgowy Sąd Dyscyplinarny wskazuje, że z ustalonego stanu faktycznego w sposób niebudzący wątpliwości wynika, że Obwiniona nie złożyła po zawarciu przez Pokrzywdzoną ugody z pozwaną spółką ([…] r.) wniosku o cofnięcie pozwu w sprawie […]. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego nie wynika żadna okoliczność, która mogłaby być uznana przez Okręgowy Sąd Dyscyplinarny za podważającą powyższe ustalenie. Z winy Obwinionej doszło do negatywnych konsekwencji procesowych w postępowaniu sądowym […] tj. przedłużenia postępowania, wyznaczenia kolejnych terminów rozpraw oraz nałożenia na wezwanego świadka grzywny. Powyższe przesądza o uznaniu Obwinionej winną zarzucanego jej czynu oraz ocenienie tego czynu jako sprzecznego z art. 12 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego (dalej „KERP”). Opisane działanie Obwinionej musi bowiem zostać sklasyfikowane jako niesumienne oraz z nienależytą starannością wykonywanie obowiązków zawodowych.
 
Dokonując oceny i rozstrzygając w zakresie czynu polegającego na nieutrzymywaniu przez Obwinioną kontaktu z Pokrzywdzoną i nieodpowiadaniu na zapytania o podjęte czynności w sprawie […] Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zwraca uwagę, że złożone przez Pokrzywdzoną zdjęcia wiadomości sms wysyłanych do Obwinionej potwierdzają brak kontaktu. O nieutrzymywaniu kontaktu świadczy niepodjęcie przez Obwinioną w rozsądnym czasie po zwarciu przez Pokrzywdzoną ugody z […] r. niezbędnych czynności procesowych w sprawie […]. Obwiniona podjęła działania w tym zakresie dopiero w […] r., czyli ponad rok od zwarcia ugody przez Pokrzywdzoną i już po tym, jak sama Pokrzywdzona napisała i złożyła pismo w tej sprawie. Obwiniona nie podejmując czynności w sprawie […] naruszyła art. 12 KERP bowiem zachowanie takie stanowi przejaw nierzetelnego wykonywania czynności zawodowych.
 
Zgodnie z art. 44 ust. 1 KERP radca prawny, na żądanie klienta, obowiązany jest informować go o przebiegu sprawy i jej wyniku. Zasada ta pozostaje w korelacji z zasadą wyrażoną w art. 12 KERP nakazującą radcy prawnemu obowiązek sumiennego wykonywania czynności zawodowych. Nieudzielenie informacji o czynnościach, jakie podjęła bądź nie podjęła Obwiniona w związku ze zleceniem prowadzenia sprawy […] stoi w rażącej sprzeczności z obowiązkiem wyrażonym we wskazanych przepisach. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uznał tym samym, że zachowanie takie stanowi przejaw nierzetelnego i nieuczciwego wykonywania czynności zawodowych, który to wymóg wynika wprost z KERP i w sposób oczywisty narusza również art. 44 ust. 1 KERP, którego treść warunkuje prawidłową komunikację pomiędzy klientem a radcą prawnym świadczącym pomoc prawną. Unikanie kontaktu z Pokrzywdzoną, nie tylko niweczy zaufanie do Obwinionej, ale podważa zaufanie do zawodu radcy prawnego jako takiego, co z kolei stanowi także naruszenie obowiązku zawartego w art. 11 ust. 2 KERP.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zwraca również uwagę na to, że Obwiniona już po wniesieniu wniosku o ukaranie unikała kontaktu z organami samorządu radców prawnych i nie odbierała korespondencji kierowanej do niej na adres wskazany w ewidencji radców prawnych.
 
Tym samym Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uznał, że nie podejmując działań w sprawie sądowej […] i unikając kontaktu z Pokrzywdzoną Obwiniona w sposób rażący naruszyła wskazane powyżej zasady KERP.
 
Odnosząc się do zarzutu niestawiennictwa Obwinionej na rozprawach […] r. i […] r. wyznaczonych w sprawie […] Okręgowy Sąd Dyscyplinarny wskazuje, że rozprawa sądowa służy bezpośredniemu przedstawieniu stanowiska strony sędziemu i uczestnictwie w przeprowadzaniu dowodów, przy czym w czynnościach tych radca prawny ma zawsze okazję (i obowiązek) albo chronić ewentualnie zagrożony interes klienta albo przekonywać sąd do jego racji. Nieobecność na rozprawie jest wyjątkiem, a nie regułą. Udział w rozprawie (nawet nieobowiązkowy, z punktu widzenia procedury cywilnej), jest co do zasady obowiązkowy z punktu widzenia relacji z klientem. Klient po to zatrudnia pełnomocnika, aby ten stawiał się na rozprawie, uczestniczył w czynnościach postępowania i dbał w nich o interes klienta. Brak udziału w rozprawie nie będzie deliktem dyscyplinarnym, gdy jest to związane z okolicznościami od radcy prawnego niezależnymi albo gdy klient poinformowany o okolicznościach wyrazi na to zgodę. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego nie wynika, aby Obwiniona nie mogła być na rozprawach z przyczyn natury losowej oraz aby uzgodniła z Pokrzywdzoną, że nie będzie na nich obecna. Powyższe przemawia za uznaniem Obwinionej winnej popełnienia zarzucanego czynu.
 
Z powyższych względów Okręgowy Sąd Dyscyplinarny w zakresie czynów objętych trzema zarzutami wniosku o ukaranie uznał winę Obwinionej. W ocenianym stanie faktycznym wyżej omówione działania Obwinionej pozostają w sprzeczności ze wskazanymi normami wyrażonymi w KERP i powodują odpowiedzialność dyscyplinarną. Zgodnie bowiem z art. 64 ust. 1 ustawy z 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych, radcowie prawni i aplikanci radcowscy podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, zasadami etyki lub godnością zawodu bądź za naruszenie swych obowiązków zawodowych.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uznał, że adekwatne dla osiągnięcia celów postępowania dyscyplinarnego będzie wymierzenie Obwinionej kary pieniężnej w wysokości […] złotych za pierwszy z zarzucanych czynów, kary nagany za drugi z zarzucanych czynów oraz kary pieniężnej w wysokości […] złotych za trzeci z zarzucanych czynów.
 
Na podstawie art. 65¹ ust. 1 ustawy o radcach prawnych Okręgowy Sąd Dyscyplinarny orzekł jako karę łączną - karę pieniężną w wysokości […] złotych. Zgodnie z art. 65¹ ust. 2 pkt 2 ustawy o radcach prawnych kara nagany nie podlega łączeniu z karą pieniężną. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny wyraża przekonanie, że wymierzone kary powinny zapobiec naruszaniu przez Obwinioną w przyszłości zasad wykonywania zawodu i obowiązków związanych z wykonywaniem czynności zawodowych.
 
Dodatkowo Okręgowy Sąd Dyscyplinarny orzekł w stosunku do Obwinionej zakaz sprawowania patronatu na czas jednego roku uznając, że w tym okresie Obwiniona nie powinna uczestniczyć w przygotowaniu do zawodu aplikantów radcowskich, skoro sama nieprawidłowo wykonywała podstawowe w tym zakresie czynności.
 
O kosztach postępowania Okręgowy Sąd Dyscyplinarny orzekł na podstawie art. 70⁶ ust. 2 ustawy o radcach prawnych.
 
E.R.