Orzeczenie z dnia 3 grudnia 2021 r. Sygn. akt: D 47/21
Orzeczenie jest prawomocne
 

PRZEWODNICZĄCY:      r. pr. Marcin Milewski
CZŁONKOWIE:                 r. pr. Artur Załuski
r. pr. Igor Bąkowski
PROTOKOLANT:              Ewelina Raczko

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu T. ([…]), obwinionej o to, że:
w okresach […] – […] roku oraz […] – […] roku naruszyła godność zawodu radcy prawnego w ten sposób, że podczas pobytów organizowanym przez Krajową Izbę Radców Prawnych w Sanatorium S. "L." w K., umyślnie wprowadzała w błąd pracowników Sanatorium celem uniknięcia obowiązku zapłaty całej należności za pobyt oraz regulowania należności za wykonane usługi, a także agresywnie zachowywała wobec innych uczestników turnusu leczniczego,
tj. o czyn z art. 11 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych.
 

 

 

 
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (zwany dalej: „Rzecznikiem”) postanowieniem z dnia […] r. postanowił wszcząć dochodzenie w sprawie okoliczności popełnienia przewinienia dyscyplinarnego polegającego na niewłaściwym zachowaniu radcy prawnego T. (zwaną dalej: „Obwinioną”) podczas pobytów organizowanych przez Krajową Izbę Radców Prawnych w sanatorium Spółdzielni "L." w K. w okresach […] – […] roku oraz […] – […] roku, polegającym na celowym nieregulowaniu należności za wykonane usługi, umyślnym wprowadzaniu w błąd pracowników Sanatorium celem wymuszenia przeprowadzenia nienależnych jej usług bez uiszczenia opłaty, wszczynanie awantur z innymi uczestnikami turnusu, agresywnego zachowania wobec pracowników Sanatorium i innych uczestników turnusu tj. o czyn z art. 11 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych.
 
Następnie postanowieniem z dnia […] r. Rzecznik postanowił przedstawić Obwinionej zarzut tego, że: w okresach […] – […] r. oraz […] – […] r. naruszyła godność zawodu radcy prawnego w życiu prywatnym w ten sposób, że podczas pobytów organizowanych przez Krajową Izbę Radców Prawnych w Sanatorium S. "L." w K., umyślnie wprowadzała w błąd pracowników Sanatorium celem uniknięcia obowiązku zapłaty całej należności za pobyt oraz regulowania należności za wykonane usługi, a także agresywnie zachowała wobec innych uczestników turnusu leczniczego, tj. o czyn z art. 11 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych.
 
Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego Rzecznik pismem z dnia […] r. skierował do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (zwanego dalej: „OSD”) wniosek o ukaranie Obwinionej o to, że w okresach […] – […] r. oraz […] – […] r. naruszyła godność zawodu radcy prawnego w ten sposób, że podczas pobytów organizowanym przez Krajową Izbę Radców Prawnych w Sanatorium S. "L." w K., umyślnie prowadzała w błąd pracowników Sanatorium celem uniknięcia obowiązku zapłaty całej należności za pobyt oraz regulowania należności za wykonane usługi, a także agresywnie zachowywała wobec innych uczestników turnusu leczniczego, tj. o czyn z art. 11 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił następujący stan faktyczny:
 
Obwiniona w okresach […] – […] r. oraz […] – […] r. uczestniczyła w pobytach organizowanych przez Krajową Izbę Radców Prawnych w Sanatorium S. „L.” w K. (zeznania świadka S. – k. […] – […], zeznania świadka W. – k. […], zeznania świadka C. – k. […] – […], pismo z dnia […] r. – k. […]).
 
W trakcie obu wymienionych pobytów Obwiniona unikała opłacenia pobytu i wykonywanych na jej rzecz zabiegów. Po przyjeździe na każdy ze wskazanych turnusów oznajmiła w recepcji ośrodka, że nie może zapłacić za pobyt, ponieważ została okradziona. Obwiniona w trakcie obu wymienionych turnusów bezpodstawnie unikała opłacenia wykonywanych na jej rzecz zabiegów. Tłumaczyła, że zabiegi zostały jej sprezentowane. Zdarzało się, że tłumaczyła pracownikom ośrodka wykonującym zabiegi, że zapomniała karty upoważniającej do zabiegu i nie będzie się po nią wracać, ponieważ jest kaleką. A potem po wykonaniu zabiegu Obwiniona twierdziła, że zabieg nie został wykonany. Ponadto w trakcie obu ww. turnusów Obwiniona wszczynała awantury, bezpodstawnie podnosiła głos i była napastliwa wobec pracowników ośrodka oraz innych uczestników turnusów (zeznania świadka S. – k. […] – […], zeznania świadka W. – k. […], zeznania świadka C. – k. […] – […], pismo z dnia […] r. – k. […]).
 
Ostatecznie Obwiniona uregulowała należności za pobyt w ww. ośrodku w […] r. i w […] r. (zeznania świadka C. – k. […] – […]).
 
Pismem z dnia […] r. C. jako Prezes Zarządu S. „L.” w K. zwróciła się do Krajowej Izby Radców Prawnych z prośbą o niekierowanie Obwinionej do wskazanego sanatorium z uwagi na jej niestosowne zachowanie na turnusach w latach […] i […] (pismo z dnia […] r. – k. […]).
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
 
Przypomnieć należy, że stosownie do art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (t. j.:  Dz. U. z 2020 r., poz. 75; zwana dalej: „u.r.p.”) radcowie prawni i aplikanci radcowscy podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, zasadami etyki lub godnością zawodu bądź za naruszenie swych obowiązków zawodowych. Kluczowe znaczenie dla oceny postępowania radcy prawnego ma Kodeks Etyki Radcy Prawnego (zwany dalej: „k.e.r.p.”) stanowiący załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego. W preambule do k.e.r.p. postanowiono, ż radca prawny wykonujący w sposób samodzielny i niezależny wolny zawód służy interesom wymiaru sprawiedliwości jak również tym, których prawa i wolności zostały mu powierzone w celu ochrony. Zawód radcy prawnego podlegający ochronie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej stanowi jedną z gwarancji poszanowania prawa. Jest to zawód zaufania publicznego respektujący ideały i obowiązki etyczne ukształtowane w toku jego wykonywania. Zdefiniowanie reguł postępowania w życiu zawodowym i samorządowym przyczynia się do godnego i uczciwego wykonywania zawodu radcy prawnego.
 
Według art. 11 ust. 1 k.e.r.p. radca prawny obowiązany jest dbać o godność zawodu nie tylko przy wykonywaniu czynności zawodowych, ale również w działalności publicznej i w życiu prywatnym. Z kolej w myśl art. 11 ust. 2 k.e.r.p. naruszeniem godności zawodu radcy prawnego jest w szczególności takie postępowanie radcy prawnego, które mogłoby zdyskredytować go w opinii publicznej lub podważyć zaufanie do zawodu radcy prawnego. Nie ma wątpliwości, że zachowanie Obwinionej naruszyło godność zawodu radcy prawnego i jednocześnie zdyskredytowało Obwinioną w opinii publicznej i podważyło zaufanie do zawodu radcy prawnego.
 
Usiłowanie unikania należnych płatności jest działaniem ewidentnie nieuczciwym i nagannym. Nie ma wątpliwości, że nie przystoi ono radcy prawnemu. Podobnie napastliwy sposób prowadzenia rozmów, bezpodstawne podnoszenie głosu i wszczynanie awantur w trakcie pobytów w Sanatorium uznać należy za wysoce naganne i szkodliwe dla wizerunku radców prawnych.
 
Podkreślić należy, że turnusy w Sanatorium S. „L.” w K. organizowane były przez Krajową Izbę Radców Prawnych. A zatem pracownicy Sanatorium oraz inni uczestnicy turnusów wiedzieli, że Obwiniona jest radcą prawnym i że jest uczestnikiem grupy radców prawnych. Z tego względu Obwiniona powinna była mieć na uwadze, że jej zachowanie może być oceniane przez pryzmat wykonywania zawodu radcy prawnego i przynależności do samorządu radców prawnych. Delikt dyscyplinarny z art. 11 ust. 1 k.e.r.p. może zostać popełniony również w aktywności typowo prywatnej, pozostającej bez związku z samym faktem bycia radcą prawnym. A zatem gdyby hipotetycznie ustalone w sprawie zachowania Obwinionej miały miejsce na jej całkowicie prywatnym wyjeździe (lub wyjazdach) do sanatorium, również mogłyby zostać zakwalifikowane jako przewinienie dyscyplinarne. Tym bardziej zachowanie Obwinionej uznać należy za sprzeczne z art. 11 ust. i ust. 2 k.e.r.p. w sytuacji, gdy aktywność radcy prawnego jest podejmowana w okolicznościach, w których otoczenie – osoby wchodzące w interakcje społeczne z radcą prawnym – mają świadomość zawodu wykonywanego przez radcę prawnego i gdy aktywność taka jest powiązana z działaniami organizowanymi przez samorząd radców prawnych. I tak właśnie było w niniejszej sprawie. Zachowanie Obwinionej musiało być odbierane przez pracowników Sanatorium S. „L.” w K. jako zachowanie osoby będącej radcą prawnym. Naganne zachowanie Obwinionej mogło kreować zatem w świadomości pracowników Sanatorium, domagających się uiszczenia przez Obwinioną opłat za pobyty i zabiegi, negatywną ocenę zawodu radcy prawnego oraz mogło podważać zaufanie do zawodu radcy prawnego.
 
Ponadto odbiór napastliwego zachowania Obwinionej przez innych radców prawnych uczestniczących w pobytach w Sanatorium wygenerował ujemny wpływ na proces integracji radców prawnych i wzajemne zaufanie członków samorządu radców prawnych.
 
Z tych względów OSD uznał, że Obwiniona dopuściła się w sposób zawiniony czynu opisanego w wydanym orzeczeniu. W ocenie OSD kara w postaci nagany w tym wypadku jest adekwatna do popełnionego czynu i będzie spełniać funkcję prewencji szczególnej i ogólnej. W szczególności za łagodnym wymiarem kary przemawia ostateczne uregulowanie przez Obwinioną opłat za pobyty z […] r. i z […] r.
 
O kosztach postępowania dyscyplinarnego OSD postanowił na podstawie art. 70⁶ ust. 2 u.r.p., biorąc pod uwagę czynności podjęte w postępowaniu.
 
GF