Orzeczenie z dnia 30 czerwca 2020 r. Sygn. akt: D 218/19
Orzeczenie jest prawomocne.
 
 

PRZEWODNICZĄCY: r. pr. Igor Bąkowski
CZŁONKOWIE: r. pr. Tomasz Iwańczuk
r. pr. Katarzyna Kosicka - Polak
PROTOKOLANT: Karolina Szymala

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu K., ([…]), obwinionej o to, że:
w okresie od dnia […] r. do dnia […] r. posługując się tytułem radcy prawnego, po podjęciu się reprezentowania przed Sądem […] S. w sprawie o stwierdzenie nieważności małżeństwa (numer sprawy […]) oraz S. (numer sprawy […]) po przygotowaniu i złożeniu pozwów nie podejmowała dalszych działań, nie wywiązała się z przyjętego zobowiązania, co przejawiało się unikaniem kontaktu ze zleceniodawcami, nieprzekazywaniem informacji o przebiegu sprawy i jej wynikach, co stanowi czyn z art. 11 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego. Którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych,
 

 

 

 
[…] r. S. (zwany dalej także „skarżącym” lub „pokrzywdzonym”) zwrócił się do Okręgowej Izby Radców Prawnych z prośbą o pomoc w ustaleniu adresu radcy prawnego K. (zwanej dalej także „obwinioną”) oraz wskazał na szereg problemów we współpracy z obwinioną i zaniechań po jej stronie.
 
[…] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wszczął dochodzenie w sprawie.
 
Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, […] roku Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego skierował do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego wniosek o ukaranie obwinionej o to, że w okresie od dnia […] r. do dnia […] r. posługując się tytułem radcy prawnego, po podjęciu się reprezentowania przed Sądem […] S. w sprawie o stwierdzenie nieważności małżeństwa (numer sprawy […]) oraz S. (numer sprawy […]) po przygotowaniu i złożeniu pozwów nie podejmowała dalszych działań, nie wywiązała z przyjętego zobowiązania, co przejawiało się unikaniem kontaktu ze zleceniodawcami, nieprzekazywaniem informacji o przebiegu sprawy i jej wynikach, co stanowi czyn z art. 11 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. (dalej także jako „KERP”) w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych.
 
Stan faktyczny sprawy został ustalony w oparciu o dowody zgromadzone w sprawie w tym dowody z dokumentów, wyjaśnienia obwinionej (k. […]) oraz zeznania świadków (k. […]).
 
Na podstawie dowodów zgromadzonych w toku przewodu sądowego Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił i zważył, co następuje:
 
W […] r. pokrzywdzony S. oraz pokrzywdzona S. spotkali się z obwinioną która została im polecona przez znajomą pokrzywdzonej aby poprowadziła dla każdego z pokrzywdzonych sprawę o stwierdzenie nieważności ich wcześniejszych małżeństw. Pokrzywdzeni rozumieli, że obwiniona jest radcą prawnym i tytułowana była przez pokrzywdzonych „mecenasem”.
 
Pokrzywdzeniu udzielili obwinionej pełnomocnictw i przekazali jej wynagrodzenie za prowadzenie spraw oraz kwoty na pokrycie opłat związanych z postępowaniem przed Sądem […].
 
Obwiniona przygotowała bardzo lakoniczne i niewystarczające projekty pozwów (skarg) które nie zawierały konkretnych danych i nie były napisane według wzoru Sądu […] (pismo z Sądu […] z […] r., k. […]). O piśmie z Sądu […] z […] r. pokrzywdzony informował obwinioną mailem z […] r. przesyłając jej skan tego pisma (k. […]).
 
[…] r. pokrzywdzony przekazał obwinionej pisma z Sądu […] w obu sprawach wzywające do wyrażenia stanowiska w sprawie (k. […]).
 
Pokrzywdzony dopytywał się mailowo obwinionej o status sprawy i dalsze działania (m.in. mail z […] r., k. […]).
 
Obwiniona nie przekazywała pokrzywdzonym wezwań na przesłuchania ani wezwań do uiszczenia opłat sądowych.
 
[…] r. pokrzywdzony przekazał obwinionej pismo z Sądu […] z […] r. wskazujące na brak obecności pokrzywdzonego pomimo wezwań do stawiennictwa w celu złożenia zeznań w sprawie przez pokrzywdzonego w terminach wyznaczonych na […] r. i […] r. (pismo z Sądu […] z […] r., k. […]).
 
O pismach tych ani działaniach do podjęcia przed Sądem […] obwiniona nie informowała w sposób adekwatny pokrzywdzonych.
 
Doprowadziło to do przedłużenia postępowania i pokrzywdzeni wypowiedzieli obwinionej pełnomocnictwa.
 
Pomimo przekazania obwinionej przez pokrzywdzonych kwot na pokrycie opłat na rzecz Sądu […] po […] zł od każdego z pokrzywdzonych, obwiniona nie przekazała tych kwot do Sądu […], w związku z czym sprawom nie nadano dalszego biegu, dopóki nie opłaty te nie zostały niezależnie bezpośrednio wpłacone przez pokrzywdzonych.
 
Sąd […] poinformował pokrzywdzonego, że w jego sprawie zostało opłacone tylko […] zł (pismo z […] r., k. […]).
 
Pokrzywdzony mailowo wyznaczył obwinionej termin na wyjaśnienie kwestii dokumentacji i wpłat, jednakże nie podjęła ona w tym czasie odpowiednich działań aby te kwestie wyjaśnić i rozliczyć (pokrzywdzony pisał w tej sprawie m.in. mail […] r., korespondencja k. […]). W związku z tym, pokrzywdzeni […] r. przesłali wypowiedzenie pełnomocnictwa udzielonego obwinionej do Sądu […] (k. […]). Pokrzywdzeni nie mieli jak przesłać wypowiedzenia pełnomocnictwa czy pism pocztą do obwinionej gdyż pomimo ich próśb nie przekazała im swojego adresu pocztowego.
 
Obwiniona została wykreślona z listy adwokatów przy Sądzie […] w […] r. i nie poinformowała o tym pokrzywdzonych, którzy ustalili to samodzielnie poprzez Sąd w W.
 
Obwiniony i pokrzywdzeni stawili się na rozprawę przed Okręgowym Sądem Dyscyplinarnym.
 
W toku wyjaśnień obwiniona twierdziła, że w jej ocenie nie podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej ponieważ wykonywanie funkcji adwokata przy Sądzie […] w W. nie miało związku z wykonywaniem zawodu radcy prawnego i świadcząc pomoc na rzecz pokrzywdzonych nie wykonywała zawodu radcy prawnego i w związku z tym nie podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej przed organami dyscyplinarnymi samorządu radcowskiego. Swój brak aktywności i pozostawienie sprawy do prowadzenia samym pokrzywdzonym wyjaśniała potrzebą opieki nad swoim ojcem który przebywał w innym mieście.
 
Po przeprowadzeniu rozprawy, Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uznał obwinioną winną zarzucanych jej czynów.
 
W zakresie czynu wskazanego we wniosku o ukaranie, Sąd uznał iż obwiniona w okresie od […] r. do dnia […] r. posługując się tytułem radcy prawnego, po podjęciu się reprezentowania przed Sądem […] S. w sprawie o stwierdzenie nieważności małżeństwa (numer sprawy […]) oraz S. (numer sprawy […]) przygotowaniu i złożeniu pozwów nie podejmowała dalszych działań, nie wywiązała się z przyjętego zobowiązania, co przejawiało się unikaniem kontaktu ze zleceniodawcami, nieprzekazywaniem informacji o przebiegu sprawy i jej wynikach, tj. dopuściła się popełnienia czynu określonego w art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 11 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. („KERP”).
 
W ocenie Sądu zachowanie zaskarżonej stanowiło naruszenie art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 11 ust. 1 KERP.
 
Obwiniona niesłusznie wskazywała, że wykonywanie funkcji adwokata przy Sądzie w W. miałoby powodować, że nie podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej przed organami dyscyplinarnymi samorządu radcowskiego.
 
Art. 11 ust. 1 KERP wskazuje, iż radca prawny obowiązany jest dbać o godność zawodu nie tylko przy wykonywaniu czynności zawodowych, ale również w działalności publicznej i w życiu prywatnym. W ustępie […] wskazano, że naruszeniem godności zawodu radcy prawnego jest w szczególności takie postępowanie radcy prawnego, które mogłoby zdyskredytować go w opinii publicznej lub podważyć zaufanie do zawodu radcy prawnego.
 
W związku z tym, radca prawny także gdy nie świadczy pomocy prawnej jako radca prawny podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej w oparciu o przepisy ustawy o radcach prawnych i KERP – czy to w życiu prywatnym czy w wystąpieniach publicznych i innej działalności.
 
Art. 11 KERP ma w szczególności na celu dbanie o godność zawodu radcy prawnego i unikanie działań które mogłyby danego radcę prawnego zdyskredytować w opinii publicznej lub w ujęciu ogólniejszym podważyć zaufanie do zawodu radcy prawnego.
 
Pokrzywdzeni traktowali obwinioną jako radcę prawnego i działali w zaufaniu do obwinionej licząc na profesjonalną, przejrzystą i terminową pomoc w unieważnieniu ich wcześniejszych małżeństw.
 
Jednakże obwiniona, obdarzona tym zaufaniem przez pokrzywdzonych, poza przygotowaniem (niefachowych zresztą i obarczonych brakami jak wynika z pism samego Sądu w W.) pozwów (skarg) Sądu w W., nie podejmowała dalszych działań i nie wywiązała się z przyjętego zobowiązania - unikała kontaktu z pokrzywdzonymi, nie reagowała na pisma w terminie i nie przekazywała pokrzywdzonym informacji o przebiegu sprawy i jej wynikach.
 
W ocenie Sądu podnoszona okoliczność związana z chorobą ojca obwinionej nie stanowiła dostatecznej podstawy dla uchylania się od prawidłowego działania przez obwinioną, a ponadto nie została w wiarygodny sposób wykazana. Nawet jeżeli wystąpiła by konieczność sprawowania chwilowej pilnej opieki nad ojcem obwinionej to powinna ona była zapewnić aby stało się to bez uszczerbku dla interesów pokrzywdzonych. Nie powinno to było także powodować niemożliwości powiadamiania pokrzywdzonych o kolejnych krokach czy pilnowania przebiegu sprawy (obwiniona mogła wskazać bieżący adres lub ustalać szereg kwestii mailowo czy telefonicznie, mogła także zapewnić sobie wsparcie innej osoby przebywającej w W).
 
Obwiniona nie poinformowała pokrzywdzonych o własnym adresie pocztowym, co utrudniło korespondencję z pokrzywdzonymi.
 
Brak aktywności obwinionej, pomimo próśb i wezwań ze strony pokrzywdzonych zmusił pokrzywdzonych do konieczności wyjaśnienia statusu spraw osobiście przed Sądem […] w W., gdzie dowiedzieli się że obwiniona nie jest już uprawniona do występowania przed tym Sądem – o czym sama obwiniona nie poinformowała pokrzywdzonych, oraz że nie uiściła za pokrzywdzonych opłat sądowych.
 
Te działania i zaniechania obwinionej dyskredytowały ją przed pokrzywdzonymi i podważały zaufanie do zawodu radcy prawnego.
 
Uznając winę obwinionej w powyższym zakresie, Sąd, mając na uwadze zawiniony charakter popełnionego przewinienia dyscyplinarnego oraz brak zrozumienia nieprawidłowości swojego postępowania przez obwinioną uznał, że adekwatne i konieczne dla osiągnięcia celów będzie orzeczenie wobec obwinionej na podstawie art. 65 ust. 1 pkt. 3 ustawy o radcach prawnych (Dz. U. z 2002 r., Nr 123, poz. 1059 ze zm.) kary pieniężnej w kwocie […] zł.
 
Rodzaj kary (pieniężna) w ocenie Sądu jest najbardziej adekwatna do charakteru przewinienia obwinionej a jej wysokość jest uzasadniona okolicznościami sprawy.
 
Wysokość wymierzonej kary jest uzasadniona stopniem winy i wyważona biorąc pod uwagę charakter naruszenia i postawę obwinionej i wykazywany w toku postępowania brak zrozumienia dla konieczności przestrzegania zasad wyrażonych w KERP, w szczególności art. 11 KERP.
 
O kosztach postępowania OSD orzekł na podstawie art. 70⁶ ustawy o radcach prawnych, biorąc pod uwagę czynności podjęte w postępowaniu.
 
E.R.