Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie […] r. w W. sprawy przeciwko radcy  prawnemu K., […], obwinionej o:
nienależyte wykonywanie zawodu radcy prawnego polegającego na tym, iż w okresie co najmniej od dnia […] roku do dnia […]roku, będąc wyznaczonym pełnomocnikiem z urzędu Pani W. w sprawie o sygnaturze akt […], toczącej się przed Sądem Rejonowym dla W. w W., […] Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych:

tj. w sprawie czynów naruszających podstawowe wartości i zasady wykonywania zawodu radcy prawnego określone w art. 28 ust. 5 i ust. 7 oraz art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 637 z późn. zm.),
 

 
W dniu […]r. do Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wpłynęła skarga W. (dalej także: „Skarżąca”) na nienależyte wykonywanie zawodu przez radcę prawnego K. (dalej także: „Obwiniona”), która była jej pełnomocnikiem z urzędu w sprawie z zakresu prawa pracy przed Sądem Rejonowym. Skarżąca zarzuciła Obwinionej szereg zaniedbań, w tym niedotrzymanie terminu złożenia apelacji od wyroku Sądu Rejonowego dla W. […] Wydział Pracy z dnia […]r. (sygn. akt […]), niepoinformowanie jej o fakcie odbioru wyroku wraz z uzasadnieniem, utrudnienie i brak kontaktu pomimo starań Skarżącej o taki kontakt, brak odpowiedzi na zobowiązania Sądu oraz nieinformowanie jej o otrzymywanych pismach i toku postępowania, brak troski o sprawę, czego przejawem miało być niedopilnowanie kwestii wniosku o zwolnienie z kosztów sądowych oraz brak odpowiedzi na wiadomości mailowe Skarżącej w dniu […]r. (k. […]). Do skargi została dołączona kopia pisma, jakie Skarżąca skierowała do Obwinionej w dniu […]r. opisującego nieprawidłowości w działaniach radcy prawnego K.
 
Wezwana do złożenia wyjaśnień radca prawny K. pismem z dnia […] r. (k. […]) wyjaśniła, że prawdą jest, że nie złożyła apelacji od zapadłego w sprawie Skarżącej wyroku ani też opinii o jej bezzasadności. Natomiast przekazanie informacji Skarżącej o tym, kiedy wpłynęło uzasadnienie wyroku zleciła swojej ówczesnej asystentce, ale nie jest w stanie wykazać, czy ta informacja została jej przekazana. Obwiniona podała także, że ze względu na żądania W. w […]r. udzielała jej porad co do formalnych możliwości wystąpienia z wnioskiem o przywrócenie terminu, informującej jednocześnie o wątpliwych podstawach wniosku, jak i samej apelacji. Dodała także, że przeprosiła Skarżącą, a ponadto w okresie […] r. ze względu na problemy osobiste ograniczyła swoją aktywność zawodową.
 
Po przeprowadzeniu czynności sprawdzających w dniu […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego radca prawny K. (dalej także: „ZRD”) wydała postanowienie o wszczęciu dochodzenia w sprawie (k. […]), a po jego przeprowadzeniu postanowieniem z dnia […] r. postawiła Obwinionej zarzuty dotyczące nienależytego wykonywania zawodu (k. […]), polegającego na tym, że w okresie co najmniej od dnia […]r. do dnia […] r., będąc wyznaczonym pełnomocnikiem z urzędu Pani W. w sprawie o sygn. akt […] toczącej się przed Sądem Rejonowym dla W. w W., […] Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych:

tj. w sprawie czynów naruszających podstawowe wartości i zasady wykonywania zawodu radcy prawnego określone w art. 28 ust. 5 i ust. 7 oraz art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 637 ze zm.).
 
Przedstawione Obwinionej zarzuty zostały zawarte we wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego skierowanego do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego w dniu […] r. (k. […] – […]).
 
Na rozprawie w dniu […] r. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny rozpoznał sprawę przeciwko Obwinionej. Na rozprawę nie stawiła się Obwiniona, nie usprawiedliwiając swojej nieobecności, natomiast stawiła się Skarżąca – pokrzywdzona, która złożyła zeznania w charakterze świadka (k. […] – […]). 
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił następujący stan faktyczny:
 
Obwiniona radca prawny K. w dniu […] r. została ustanowiona pełnomocnikiem z urzędu Skarżącej w sprawie, w której W. wystąpiła o wynagrodzenie i odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę, odszkodowanie za dyskryminację, zadośćuczynienie z tytułu mobbingu, zapłatę, dodatkowe wynagrodzenie i odprawę, jaka toczyła się najpierw przed Sądem Rejonowym dla W. (sygn. akt […]) (k. […]), a następnie po jej przekazaniu - przed Sądem Rejonowym dla W. Wydział […] Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych przeciwko I. w W. (sygn. akt […]). Łączna kwota, jakiej dochodziła Skarżąca w tym procesie to […] zł (k. […]).
 
Podczas procesu Obwiniona uczestniczyła we wszystkich rozprawach, sporządzała pisma procesowe. Obwiniona w imieniu Skarżącej cofnęła powództwo wskutek czego żądanie pozwu obejmowało kwotę […]zł (k. […]). W dniu […] r. Sąd wydał wyrok, w którym zasądził na rzecz Skarżącej  tytułem odszkodowania za naruszenie przez pracodawcę zasad równego traktowania kwotę […] zł, w pozostałym zakresie oddalił powództwo, a Obwinionej jako pełnomocnikowi z urzędu zasądził kwotę […] zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (k. […]). Obwinionej nie było na ogłoszeniu wyroku, natomiast w dniu […] r. złożyła wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku (k. […]). Wyrok wraz z uzasadnieniem Obwiniona odebrała w dniu […] r. (k. […]-[…]). Po otrzymaniu odpisu wyroku wraz z uzasadnieniem Obwiniona nie skontaktowała się bezpośrednio ze Skarżącą, nie przekazała jej o tym fakcie informacji, jak również nie ustaliła dalszego toku działania (k. […] i […]). W ocenie Obwinionej nie było podstaw do zaskarżania wydanego orzeczenia, jednakże nie przygotowała w tym zakresie pisemnej opinii (k. […]).   
 
Skarżąca ustaliła samodzielnie datę otrzymania wyroku wraz z uzasadnieniem podczas wizyty w sądzie i zapoznaniu się z aktami sprawy w dniach […]r. (k. […]-[…],[…]). Po powzięciu tej informacji Skarżąca wielokrotnie próbowała kontaktować się z Obwinioną, drogą telefoniczną, mailową, ostatecznie – stawiła się w jej kancelarii w dniu […] r. i złożyła pismo z prośbą o podjęcie działań umożliwiających złożenie apelacji, bo w jej ocenie wyrok nie powinien być utrzymany, jednocześnie proponując, by w razie braku możliwości samodzielnego działania, Obwiniona przekazała prowadzenie sprawy któremuś ze swoich pracowników (k. […]). W dniu […] r. Pracownica kancelarii Obwinionej powiadomiła Skarżącą, że apelacja w jej sprawie została w dniu […] r. wysłana do sądu, co nie polegało na prawdzie (k. […],[…]). Obwiniona ostatecznie zaproponowała Skarżącej przygotowanie  projektu wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia apelacji wraz z apelacją, co też uczyniła, przesyłając Skarżącej w dniu […] r. odpowiednie projekty pism. Wniosek o przywrócenie terminu oparty był na koncepcie jakoby to Skarżąca zrezygnowała z udziału Obwinionej w postępowaniu jako jej pełnomocniku z urzędu już na początku […] r., co też skutkować miało brakiem pełnomocnika z urzędu w okresie, gdy sąd doręczał wyrok wraz z uzasadnieniem. Zaproponowane rozwiązanie spotkało się z jednoznacznie krytyczną oceną ze strony Skarżącej (k. […],[…] - […]). Ostatecznie, Sąd Rejonowy oddalił wniosek o przywrócenie terminu do złożenia apelacji i apelację odrzucił (k. […]). W dniu […] r. został wydane polecenie wypłaty zasądzonych na jej rzecz kosztów zastępstwa procesowego wraz z ewentualnym VAT w przypadku podlegania VAT (k. […]). Na wniosek Skarżącej z dnia […] r. Sąd Rejonowy zwolnił Obwinioną z obowiązku reprezentowania Skarżącej jako pełnomocnika z urzędu (k. […]).
 
Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o akta sprawy, tj.  dokumenty złożone do akt sprawy, a szczegółowo wskazane wyżej. Również w części Sąd oparł swoje ustalenia faktyczne na osobowych źródłach informacji, tj. na zeznaniach świadka  W.. Zeznania złożone przez świadka należało uznać za wartościowe, mogące stanowić podstawę ustaleń faktycznych. Wskazany świadek zarówno na etapie postępowania przed Zastępcą Rzecznika Okręgowej Izby Radców Prawnych w W., jak również przed Okręgowym Sądem Dyscyplinarnym Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wyjaśniała okoliczności całej sprawy, które korespondowały z pozostałym zgromadzonym w aktach sprawy materiałem dowodowym w postaci dokumentów. Jedynie na marginesie należy zauważyć, iż Sąd Dyscyplinarny wobec braku stawiennictwa na rozprawie radcy prawnego K., oparł się na jej pisemnych wyjaśnieniach, które korespondowały z pozostałymi dowodami zgromadzonymi w sprawie. Stan faktyczny nie pozostawia wątpliwości co do czynności, których Obwiniona nie podjęła w imieniu Skarżącej.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
 
Zebrany w sprawie materiał dowodowy w ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego (dalej także: „OSD”) wskazuje, że obwiniona radca prawny K. dopuściła się zarzucanego jej we wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego czynu, bo za taki należy uznać ciąg występujących po sobie uchybień w wykonywaniu obowiązków pełnomocnika procesowego ustanowionego z urzędu w sprawie, która ostatecznie prowadzona była pod sygn. […].
 
Okres popełnienia czynu zakreślają dwie daty – data otrzymania przez Obwinioną odpisu wyroku Sądu Rejonowego dla W. Wydział […] Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wraz z uzasadnieniem, tj. […] r. (k. […]) i […] r. – data wydania przez ten sąd postanowienia o zwolnieniu Obwinionej z obowiązku reprezentowania powódki - Skarżącej jako pełnomocnik z urzędu (na wniosek powódki) – (k. […]). Pierwszą datę OSD zmienił w stosunku do wniosku ZRD ze względu na brak wykazania, by w okresie od dnia wydania wyroku ([…] r.) do dnia […]r. Obwiniona dopuściła się zarzucanego jej czynu.
 
Nie pozostawia najmniejszych wątpliwości, że Obwiniona w okresie od dnia […] r. do dnia […] r. nie dołożyła należytej staranności w związku z reprezentowaniem Skarżącej W.. Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, który był niekwestionowany, Obwiniona nie złożyła w imieniu Skarżącej apelacji od wyroku wydanego w dniu […] r. przez Sąd Rejonowy dla W. Wydział […] Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (sygn. akt […]), jak również nie przygotowała opinii prawnej o niecelowości składania takiego środka dowodowego. W tym zakresie OSD oparł się na dokumentach zgromadzonych w toku postępowania wyjaśniającego (k. […],[…],[…],[…],[…]-[…]). Dokonując zestawienia dowodów przeprowadzonych w toku postępowania przed Zastępcą Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP w W. z zeznaniami pokrzywdzonej Skarżącej złożonymi na rozprawie w dniu […] r. OSD doszedł do przekonania, że Obwiniona w ramach wykonywania obowiązków pełnomocnika nie poinformowała W. o odebraniu w dniu […] r. przedmiotowego wyroku wraz z uzasadnieniem (k. […],[…]-[…],[…],[…],[…],[…]-[…]), jak również wbrew wcześniejszym ustaleniom poczynionym z W. nie złożyła apelacji od wskazanego wyroku a także nie poinformowała W. o zaniechaniu złożenia apelacji we właściwym terminie. Wypełnieniem zarzutu nienależytego wykonywania zawodu przez Obwinioną podczas reprezentowania Skarżącej było także nieinformowanie W. o czynnościach podejmowanych w sprawie, w tym o pismach odbieranych z sądu (k. […], zeznania świadka W. k. […]-[…]).
 
Obowiązkiem radcy prawnego, który reprezentuje klienta z wyboru czy też został wyznaczony jako pełnomocnik z urzędu do reprezentowania strony, jest przede wszystkim prawidłowa ochrona jej interesów. W postępowaniu przed sądami powszechnymi powinność ta sprowadza się w szczególności do składania właściwych wniosków dowodowych, prawidłowego przeprowadzania czynności procesowych, ewentualnego składania i popierania środków zaskarżenia. Zgodnie z art. 28 ust. 5 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącym załącznik do Uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców z dnia 28 grudnia 2010 r., radca prawny obowiązany jest informować klienta o przebiegu sprawy i jej wyniku w sposób ustalony z klientem. Badając niniejszą sprawę, OSD ustalił jednoznacznie, że Obwiniona nie informowała Skarżącej o istotnych elementach postępowania sądowego, tj. nie poinformowała jej o otrzymaniu wyroku wraz z uzasadnieniem, nie przekazała także informacji o przysługujących jej środkach procesowych, z wyjaśnieniem jakie czynności można podjąć, nawet wówczas, gdy nie była sama przekonana o celowości zastosowania takich środków. Wobec powyższego, popełnienie czynu polegającego na naruszeniu obowiązku wynikającego z art. 28 ust. 5 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego zostało wykazane.
 
OSD ustalił także, że Obwiniona swoim zaniechaniem naruszyła obowiązek wynikający z art. 28 ust. 7 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, nakazujący radcy prawnemu prowadzącemu sprawę z urzędu przedstawienie klientowi pisemnej opinii o braku podstaw do wniesienia  środka zmierzającego do wzruszenia orzeczenia sądowego. Radca prawny K. zaniechała wykonania tego obowiązku, co też jednoznacznie potwierdziły dowody zgromadzone w aktach, w szczególności zawarte w jej wyjaśnieniach (k. […]).
 
Wskazane we wniosku o ukaranie uchybienia, jak niepowiadomienie Skarżącej o czynnościach podejmowanych w sprawie i pismach odbieranych z sądu mieszczą się w czynie polegającym na niepoinformowaniu o otrzymaniu uzasadnienia wyroku i zaniechaniu sporządzenia apelacji, stąd nie stanowią one odrębnych czynów podlegających osobnej kwalifikacji i ocenie.
 
Radca prawny podlega stosownie do dyspozycji art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych odpowiedzialności dyscyplinarnej za zawinione nienależyte wykonywanie zawodu radcy prawnego oraz za czyny sprzeczne ze ślubowaniem radcowskim lub zasadami etyki radcy prawnego. Zgodnie z art. 6 ust. 1  Kodeksu Etyki Radcy Prawnego radca prawny obowiązany jest wykonywać czynności zawodowe zgodnie z prawem, uczciwie, rzeczowo i z należytą starannością. Popełnienie czynu polegającego na niezłożeniu przez radcę prawnego w terminie środka odwoławczego w sytuacji braku jakichkolwiek okoliczności mogących usprawiedliwić takie zaniechanie jest zdaniem OSD naruszeniem wskazanej wyżej normy. Naruszenie to przede wszystkim polega na uchybieniu zapisanego we wskazanej  normie obowiązku starannego działania. Od profesjonalnego pełnomocnika klient ma prawo bowiem oczekiwać, że ten realizując swe obowiązki działać będzie tak, aby w każdym zakresie chronić interesy klienta w sposób najlepszy z możliwych. Zatem w zakresie tym mieści się z całą pewnością również nakaz wykonywania obowiązków w sposób terminowy, w szczególności w sytuacji, gdy z zachowaniem określonych terminów wiążą się częstokroć bardzo doniosłe skutki prawne, w sposób bezpośredni oddziaływujące na sytuację klienta.
 
Szczególną pieczołowitość w wykonywaniu obowiązków Kodeks Etyki Prawnego nakłada na radców prawnych świadczących pomoc prawną jako pełnomocnik z urzędu, czego wyrazem jest właśnie przepis art. 28 ust. 7. Obwiniona zlekceważyła ten obowiązek i nie można znaleźć okoliczności, które by to usprawiedliwiały. Sąd oceniając stopień naruszenia obowiązków przez radcę prawnego wziął także pod uwagę fakt, że Obwiniona nie podjęła jakichkolwiek starań, by zrekompensować Skarżącej swoje uchybienia. Otrzymała wynagrodzenie jako pełnomocnik z urzędu w kwocie […] zł netto, natomiast nie poczuła się w obowiązku, by swoje oczywiste zaniedbanie naprawić czy później zadośćuczynić za wywołaną szkodę.  
 
Dokonując oceny zgromadzonych w aktach dowodów OSD zwrócił także uwagę na działania radcy prawnego, które nie zostały objęte wnioskiem Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego, to mogą być poddane ocenie organów dyscyplinarnych w przyszłości, jak choćby propozycja, którą złożyła Skarżącej - podania we wniosku o przywrócenie terminu do złożenia apelacji nieprawdziwej informacji o tym, że radca prawny K. zaprzestała być pełnomocnikiem z urzędu (k. […]).
 
W zakresie wymierzonej kary Sąd wziął pod uwagę stopień winy radcy prawnego, okoliczności popełnienia czynu, stopień szkodliwości czynu opisanego we wniosku o ukaranie oraz zachowanie po jego popełnieniu i uznał, że adekwatną karą będzie kara pieniężna w wysokości […] zł ([…]złotych) na podstawie art. 64 ust. 1 i art. 65 ust. 1 pkt 3 ustawy o radcach prawnych i dodatkowo na podstawie art. 65 ust. 2a ustawy o radcach prawnych zakaz patronatu na […] ([…]) lat.
 
Wymierzona kara pozwala w ocenie Sądu dobrze spełnić funkcje prewencyjne kary – zapobiegać popełnianiu tego typu przewinień w przyszłości i jest adekwatna do stopnia winy radcy prawnego K. 
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 70⁶ ust. 2 ustawy o radcach prawnych
Mając powyższe na uwadze, należało orzec jak w sentencji.
 
(BU)