Orzeczenie z dnia 29 kwietnia 2014 r, Sygn. akt: D 4/2014
Orzeczenie prawomocne
 

Przewodniczący: r. pr. Michał Rajski
Członkowie: r. pr. Andrzej Szmigiel
r. pr. Jacek Wiśniewski
Protokolant: Anna Gabrysiak

 
Po rozpoznaniu na rozprawie [...] r. w W. sprawy przeciwko r. pr. C, [...], obwinionemu o to, że:
od początku [...] roku do chwili obecnej, nie rozliczył się w całości z A(1) z przyjętego wynagrodzenia, pomimo wydania w dniu [...] r. wyroku przez Sąd Rejonowy w W (sygn. [...]) zasądzającego od radcy prawnego C na rzecz A(1)  kwoty [...] zł wraz z kosztami procesu w wysokości [...] zł oraz pomimo licznych obietnic złożonych A(1) zwrotu całości należności, tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 64 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz.U. 2002, Nr 123, poz. 1059 ze zm.) w zw. z art. 6 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego;
 

 

Pismem z dnia [...] roku do Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie A(1) (dalej: Pokrzywdzony) złożył skargę na działania radcy prawnego C (dalej: Obwiniony). W skardze tej Pokrzywdzony zarzucił Obwinionemu pobranie od Pokrzywdzonego znacznego wynagrodzenia z góry i nierozliczenie się z niego w całości z Pokrzywdzonym pomimo istnienia prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w W. z dnia [...] roku, sygn. [...], nakazującego Obwinionemu zapłatę na rzecz Pokrzywdzonego  kwoty [...] zł oraz kwoty [...] zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Nadto w skardze Pokrzywdzony podniósł zarzuty działania przez radcę prawnego w stanie konfliktu interesów, działania na szkodę reprezentowanego klienta oraz zaniechania podejmowania przez Obwinionego właściwych czynności w sprawach. Na poparcie swych twierdzeń Pokrzywdzony złożył kopię pozwu złożonego przeciwko  Obwinionemu z dnia [...] roku, kopię pisma procesowego z dnia [...] r., kopię wyroku Sądu Rejonowego w W. z dnia [...] roku, sygn. [...], kopię pisma skierowanego do Obwinionego z dnia [...] roku oraz pismo z dnia [...] roku stanowiące zawiadomienie o zajęciu rachunku bankowego Obwinionego w toku egzekucji prowadzonej na wniosek Pokrzywdzonego.

W odpowiedzi na skargę Obwiniony wyjaśnił, iż prowadził w imieniu Pokrzywdzonego kilka spraw, zaprzeczył wszystkim stawianym przez Pokrzywdzonego  zarzutom, przyznając jedynie, że w [...] roku otrzymał wezwanie z sądu w sprawie z powództwa Pokrzywdzonego) o zwrot pieniędzy przyjętych jako zapłatę z tytułu prowadzonych spraw. Z uwagi na sprawy rodzinne Obwiniony nie uczestniczył w postępowaniu sądowym, a o treści wyroku został poinformowany przez Pokrzywdzonego. Nadto Obwiniony wskazał, iż w [...] roku wpłacił komornikowi [...] zł.

Postanowieniem z dnia [...] roku Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie wszczął dochodzenie w sprawie ustalenia okoliczności przewinień dyscyplinarnych polegających na działaniu na szkodę reprezentowanego klienta, działaniu w stanie konfliktu interesów oraz przyjęciu znacznej gratyfikacji za prowadzenie spraw, w których zaniechano podjęcia właściwych czynności, a także polegających na zaniechaniu spłaty wierzytelności przysługujących klientowi od radcy prawnego na mocy prawomocnego orzeczenia sądu, tj. w sprawie popełnienia czynów sprzecznych z zasadami etyki radcy prawnego tj. art. 6, 20, 21, 22 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, w związku z art. 64 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz.U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1059 z późno zm.),

Dnia [...] roku przesłuchani zostali w charakterze świadków Pokrzywdzony , A(2) oraz Obwiniony radca prawny C.

Pokrzywdzony w odniesieniu do zarzutu nie rozliczenia się przez Obwinionego z przyjętego wynagrodzenia pomimo istnienia w tym zakresie prawomocnego wyroku sądu, zeznał, iż po raz pierwszy spotkał Obwinionego w kawiarni w Al. na początku [...] roku. Pokrzywdzony przeprowadził wówczas z Obwinionym rozmowę podczas której wspólnie ustalili, że Pokrzywdzony dostarczy Obwinionemu dokumenty, a Obwiniony ustali „o co chodzi w sprawach”. Następnie Pokrzywdzony przekazał Obwinionemu dokumenty dotyczące sprawy z powództwa syna Pokrzywdzonego - A(2) przeciwko W S.A., o zapłatę, sprawy dotyczącej zaboru mienia syna Pokrzywdzonego oraz zaboru dokumentów, sprawy dotyczącej sprzedaży nieruchomości zabudowanej położonej w miejscowości Z koło W, którą komornik sprzedał w drodze licytacji, po zaniżonej znacznie cenie.

Pokrzywdzony zeznał, że dnia [...] roku zlecił Obwinionemu prowadzenie powyższych spraw udzielając mu pełnomocnictwa. Za prowadzenie spraw Obwiniony zażądał kwoty [...] zł, płatne z góry. Pokrzywdzony przy udzieleniu pełnomocnictwa wpłacił Obwinionemu [...] złotych, a Obwiniony zapewnił że zaczyna pracę. Nadto Pokrzywdzony wskazał, iż w grudniu [...] roku Obwiniony zwrócił się do niego z prośbą o pożyczkę w kwocie [...] złotych, którą to pożyczkę miał zwrócić najdalej za półtora miesiąca. Pokrzywdzony pożyczył Obwinionemu kwotę [...] złotych ponieważ więcej na tamten czas nie miał.

W zleconych Obwinionemu sprawach ten nie zrobił nic wobec czego Pokrzywdzony wypowiedział udzielone Obwinionemu pełnomocnictwo w okolicach [...] roku. Powodem wypowiedzenia było niewykonanie żadnego z przyjętych zleceń, a także zaniedbywanie zleconych spraw. Dalej Pokrzywdzony zeznał, iż od czasu wypowiedzenia pełnomocnictwa Obwinionemu czynił wysiłki, aby Obwiniony się z nim rozliczył, i zwrócił zarówno wpłacone wynagrodzenie jak i pożyczkę. W sprawie zwrotu pieniędzy Pokrzywdzony spotkał się z Obwinionym około 5 razy, i ten za każdym razem obiecywał, że się rozliczy z Pokrzywdzonym, i wyznaczał nowy termin spotkania, na którym miał zwróć pieniądze, a następnie unikał Pokrzywdzonego.

W [...] roku Pokrzywdzony złożył pozew do sądu przeciwko Obwinionemu o zapłatę kwoty [...]. zł. W tej sprawie Obwiniony przysłał jedno pismo, na trzech kolejnych rozprawach nie stawiał się. Sąd w dniu [...] roku zasądził na rzecz Pokrzywdzonego dochodzoną kwotę, a [...] roku wyrok został zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Po wydaniu wyroku Pokrzywdzony rozmawiał telefonicznie z Obwinionym, który dziesięć razy obiecywał, że zwróci pieniądze. Pokrzywdzony wszczął egzekucję i Obwiniony zwrócił jedynie około [...] zł przez komornika. Od kilku miesięcy żadne wpłaty od komornika nie wpływają. Pokrzywdzony zeznał, że Obwinionemu zarzuca nierozliczenie się z przyjętego wynagrodzenia, oraz niegodne zachowanie polegające na niezastosowaniu się do wyroku sądowego nakazującego zapłatę na rzecz Pokrzywdzonego.

Świadek A(2) w odniesieniu do zarzutu nie rozliczenia się przez Obwinionego z przyjętego wynagrodzenia pomimo istnienia w tym zakresie prawomocnego wyroku sądu, zeznał, iż zna Obwinionego, niejednokrotnie z nim rozmawiał, nie pamięta czego te rozmowy dotyczyły, czy to Pokrzywdzony go wysyłał po odbiór pieniędzy czy też w innych sprawach. W roku [...] udzielił swemu Ojcu A(1) pełnomocnictwa do prowadzenia jego spraw, i w związku z tym to Pokrzywdzony się kontaktował z mec. C w sprawach sądowych i wszystkich innych kwestiach rozliczeń itd. Dalej Świadek wskazał, iż on sam na temat tych spraw niewiele wie. Z Obwinionym widywał się tylko wówczas, gdy Ojciec wysyłał go w sprawie zwrotu pieniędzy, Obwiniony za każdym razem kłamał w sprawie zwrotu pieniędzy, nie dotrzymując kolejnych terminów. Świadek nie ma żadnych relacji z mecenasem C.

Przesłuchany w charakterze świadka radca prawny C w odniesieniu do zarzutu nie rozliczenia się z przyjętego wynagrodzenia wbrew prawomocnemu wyrokowi sądu, zeznał, iż Pokrzywdzonego  poznał około 5 lat wcześniej kiedy podjął się prowadzenia kilku zleconych przez Pokrzywdzonego spraw. Pokrzywdzony dostarczył Obwinionemu dokumenty spraw dotyczących spółdzielni mieszkaniowej Z, sprawę syna Pokrzywdzonego, dotyczyła ona sporu z firmą budowlaną W. Spraw ze spółdzielnią było kilka, była też sprawa dotycząca rejestracji na rzecz A(2) produktu medycznego. Po przejrzeniu dokumentów uzgodniono warunki na jakich Obwiniony miał prowadzić te sprawy. Miał do tych spraw udzielonych kilka pełnomocnictw, udzielonych zarówno przez Pana A(2) jak i Pokrzywdzonego -jego ojca. Uzgodnione wynagrodzenie wyniosło około [...] zł. w tym vat, płatne z góry, którą to kwotę Pokrzywdzony zapłacił Obwinionemu. Ostateczne rozliczenie miało nastąpić po zakończeniu spraw. W ramach kwot przekazanych przez Pokrzywdzonego Obwiniony prowadził również sprawę dot. rejestracji produktu medycznego.

Dalej Obwiniony zeznał, iż po wypowiedzeniu mu pełnomocnictw co nastąpiło na około dwa lata przed terminem przesłuchania, prowadził z Pokrzywdzonym 2 albo 3 rozmowy dotyczące wzajemnych rozliczeń w czasie których Obwiniony uznał i poinformował Pokrzywdzonego, że zwróci mu te pieniądze jednakże przed wszczęciem przez Pokrzywdzonego postępowania egzekucyjnego Obwiniony nie zwrócił jakiejkolwiek kwoty. Po wszczęciu postępowania egzekucyjnego Obwiniony oddał Pokrzywdzonemu za pośrednictwem komornika [...] złotych. Obecnie postępowanie egzekucyjne jest nadal w toku.

Jak zeznał Obwiniony Pokrzywdzony wytoczył przeciwko niemu powództwo o zapłatę [...] złotych jednakże Obwiniony nie brał udziału w tym postępowaniu, kilka razy miał kolizję terminów, w odpowiedzi na pozew uznał też powództwo do kwoty [...] złotych.
 
W dniu [...] roku Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych przedstawiła Obwinionemu zarzut o to, że w okresie od początku [...] roku do chwili obecnej nie rozliczył się w całości z A(1) z przyjętego wynagrodzenia, pomimo wydania w dniu [...] roku wyroku przez Sąd Rejonowy w W zasądzającego od radcy prawnego C na rzecz A(1) kwoty [...] złotych wraz kosztami procesu w wysokości [...] zł, oraz pomimo licznych obietnic złożonych A1 zwrotu całości należności, tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego wart. 64 ust. 1 pkt 2. ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. 2002, Nr 123, poz. 1059 ze zm.) w zw. art. 6 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, przyjętego uchwałą Nr 5 VIII Krajowego Zjazdu Radców Prawnych w dniu 10 listopada 2007 roku.

Następnie Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego przystąpiła do przesłuchania Obwinionego, który potwierdził fakt niepełnego rozliczenia się z A(1) i w dalszej części odmówił składania zeznań.

Postanowieniem z dnia [...] roku Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie umorzył dochodzenie w części dotyczącej nienależytego wykonywania zawodu poprzez działanie na szkodę klienta, świadczenie pomocy prawnej w stanie konfliktu interesów, oraz zaniechanie podjęcia właściwych czynności w sprawach, w których radca świadczył pomoc prawną, tj. naruszenia art. 6. ust. 1, art. 20, 21 i 22 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w zw. z art. 64 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2010 r. nr 10, poz. 65 z późno zm.).

Pismem z dnia [...] roku Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie wniósł o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego przeciwko radcy prawnemu C któremu zarzucił czyn polegający na tym że w okresie od początku [...] roku do chwili złożenia wniosku, nie rozliczył się w całości z A(1) z przyjętego wynagrodzenia, pomimo wydania w dniu [...] roku wyroku przez Sąd Rejonowy w W  zasądzającego od radcy prawnego C na rzecz A(1) kwoty [...] zł wraz kosztami procesu w wysokości [...] zł oraz pomimo licznych obietnic złożonych A1 zwrotu całości należności, tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 64 ust. 1 pkt 2. ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. 2002, Nr 123, poz. 1059 ze zm.) w zw. art. 6 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, przyjętego uchwałą Nr 5 VIII Krajowego Zjazdu Radców Prawnych w dniu 10 listopada 2007 roku.
 
W dniu [...] roku przed Okręgowym Sądem Dyscyplinarnym Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie (dalej: Sąd) odbyła się rozprawa na której stawili się Pokrzywdzony A(1), Świadek A(2) oraz Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego K. Nie stawił się C, swojego niestawiennictwa także nie usprawiedliwił. Wobec faktu że w aktach sprawy znajduje się potwierdzenie faktu prawidłowego doręczenia zawiadomienia o rozprawie Sąd postanowił w oparciu o art. 377 § 3 Kodeksu Postępowania Karnego, stosowanego odpowiednio, przeprowadzić postępowanie bez jego udziału.
W trakcie rozprawy Sąd dopuścił i przeprowadził dowody z przesłuchania Świadka A(2) Pokrzywdzonego A(1) którzy zeznali analogicznie do zeznań złożonych w postepowaniu przygotowawczym, po czym Sąd ujawnił i dopuścił dowody zebrane w trakcie dochodzenia znajdujące się na kartach akt: […] i wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego z dnia [...] roku.
 
Oceniając ustalenia stanu faktycznego Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje: 
Zebrany materiał dowodowy wskazuje, że Obwiniony dopuścił się zarzucanego mu czynu wobec czego wniosek Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego o ukaranie radcy prawnego C zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Dyscyplinarnego okoliczności stanu faktycznego niniejszej sprawy nie budzą jakichkolwiek wątpliwości. W trakcie przeprowadzonego postepowania dowodowego obwiniony radca prawny przyznał się do popełnienia zarzucanego mu przez Pokrzywdzonego, czynu, polegającego na tym że nie rozliczył się w całości z przyjętego od Pokrzywdzonego wynagrodzenia, pomimo wydania w dniu [...] roku wyroku przez Sąd Rejonowy w W (sygn. [...]) zasądzającego od radcy prawnego C na rzecz A(1) kwoty [...] złotych wraz kosztami procesu w wysokości [...] zł.

Treść złożonych dnia [...] roku, przed Zastępcą Rzecznika Dyscyplinarnego zeznań Obwinionego radcy prawnego, zeznań Pokrzywdzonego składanych w sprawie jak i innych dowodów ujawnionych w trakcie rozprawy dnia [...] roku potwierdzają fakt że Obwiniony przyjął od Pokrzywdzonego wynagrodzenie w wysokości [...] złotych, którego rozliczenie miało nastąpić po zakończeniu prowadzenia spraw, wiedział o toczącym się postępowaniu z powództwa Pokrzywdzonego przeciwko niemu o zapłatę, nie brał w tym postępowaniu udziału, został poinformowany o treści wyroku sądu wydanym w ww. sprawie o zapłatę oraz wszczęciu postępowania egzekucyjnego. Sąd uznał za udowodniony także fakt wyegzekwowania do dnia wydania orzeczenia, przez prowadzącego przeciw Obwinionemu postępowanie egzekucyjne komornika, kwoty [...] złotych oraz fakt że poza tą kwotą, pomimo licznych obietnic złożonych A(1) zwrotu całości należności, jakiekolwiek inne kwoty nie zostały tak wyegzekwowane od, jak i zapłacone w tej sprawie przez Obwinionego.

W toku postepowania nie ujawniono jakichkolwiek okoliczności wyjaśniających powody dla których Obwiniony nie reguluje swoich wymagalnych zobowiązań, w tym ewentualnie takich które wyłączały by odpowiedzialność Obwinionego.

W związku z tym Obwinionego należało uznać winnym zarzucanego mu we wniosku Rzecznika czynu.

Zdaniem Sądu Dyscyplinarnego biorąc pod uwagę charakter naruszenia prawa, treść wyjaśnień Obwinionego, który nie dostrzega w swoim postępowaniu polegającym na w pełni uświadomionym i podejmowanym intencjonalnie nie respektowaniu prawomocnego orzeczenia sądu powszechnego, który nakazał Obwinionemu zapłatę na rzecz A(1) kwoty [...] złotych wraz kosztami procesu w wysokości [...] złotych uchybień, jak i faktu nie wyrażania skruchy za zaistniałą sytuację, oraz faktu wielokrotnego składania fałszywych obietnic A(1) co do zwrotu całości należności, stopień winy Obwinionego należy uznać za znaczny.

Uznając winę Obwinionego w tym zakresie Sąd ocenił, mając na względzie podstawy wydania wyroku z dnia [...] roku, nakazującego zapłatę zwrot na rzecz Pokrzywdzonegokwoty [...] złotych wraz kosztami procesu w wysokości [...] złotych, że podejście Obwinionego do zasad wynagradzania pomocy prawnej oraz respektowania prawomocnych wyroków sądów powszechnych należy traktować jako niezrozumienie istoty wykonywania nie tylko zawodu ale zasad uczciwości. Wobec tego Sąd ocenił, że obwiniony dopuścił się działania w warunkach winy umyślnej.

W ocenie Sądu Dyscyplinarnego Obwiniony nie daje rękojmi prawidłowego wykonywania zawodu radcy prawnego wobec czego, adekwatne jest zastosowanie wobec Obwinionego kary zawieszenia prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego na okres 1 (jednego) roku.

Obok kary pieniężnej Sąd uznał za konieczne orzeczenie wobec Obwinionego również dodatkowego środka w postaci zakazu patronatu, uznając, że z uwagi na rodzaj popełnionego czynu i stosunek do niego obwiniony przez okres 10 lat nie powinien uczestniczyć w procesie przygotowania aplikantów do zawodu. Obwiniony podważył swoim postepowaniem zaufanie jakie samorząd winien mieć do radcy prawnego, któremu powierza odpowiedzialną rolę przygotowania nowych członków samorządu do wykonywania pomocy prawnej. Postawa Obwinionego ujawniona w niniejszym postępowaniu niewątpliwie nie jest godna naśladowania i aplikanci radcowscy powinni być chronieni przez ewentualnością pobierania edukacji zawodowej na jego przykładzie.
 
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 70(6) ustawy o radcach prawnych, biorąc pod uwagę czynności podjęte w postępowaniu.
 
(EM)