Orzeczenie z dnia 28 lutego 2022 r. Sygn. akt: D 115/21
Orzeczenie jest prawomocne
Wyższy Sąd Dyscyplinarny orzeczeniem z dnia 15 listopada 2022 r. zmienił pkt. 2 orzeczenia OSD OIRP w Warszawie w ten sposób, że:
„zmienia pkt. 2 zaskarżonego orzeczenia w ten sposób, że w miejsce zasądzonej kwoty 1200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) zasądza od obwinionego kwotę 500 zł (pięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania przed Sądem I instancji.”
 

PRZEWODNICZĄCY: r. pr. Katarzyna Szwed-Kawka
    CZŁONKOWIE:  r. pr. Agnieszka Korpas-Mattusch
r. pr. Radosław Radosławski
PROTOKOLANT:   Karolina Szymala

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. w składzie następującym po rozpoznaniu na rozprawie […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu G. M. ([…]) obwinionemu o to, że:
nie wypełnił obowiązku doskonalenia zawodowego i uzyskał 20 z 40 wymaganych od niego punktów szkoleniowych w cyklu szkoleniowym, który trwał od […] r. do […] r. - czym naruszył obowiązek dbania o rozwój zawodowy poprzez kształcenie ustawiczne a także obowiązek stosowania się do uchwał organów samorządu radców prawnych,
tj. popełnił czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 14 ust. 1 i 2 oraz art. 61 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, w związku z § 7 i § 11 Regulaminu zasad wypełniania obowiązku doskonalenia zawodowego przez radców prawnych i zadań organów samorządu służących zapewnieniu przestrzegania tego obowiązku, stanowiącego załącznik do uchwały nr 103/IX/2015 Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 11 grudnia 2015 r. w sprawie Regulaminu zasad wypełniania obowiązku doskonalenia zawodowego przez radców prawnych i zadań organów samorządu służących zapewnieniu przestrzegania tego obowiązku (t.j. uchwała Nr 295/X/2018 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 12 lipca 2018 r. w sprawie ogłoszenia tekstu jednolitego uchwały w sprawie Regulaminu zasad wypełniania obowiązku doskonalenia zawodowego przez radców prawnych i zadań organów samorządu służących zapewnieniu przestrzegania tego obowiązku),
 

 

 

 
Wnioskiem o ukaranie z dn. […] r. (data wpływu: […] r.) Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP w W. E. L. (zwana dalej „Rzecznikiem”) wniosła o uznanie winnym radcę prawnego G. M. (zwanego dalej „Obwinionym”) popełnienia przewinienia dyscyplinarnego z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 14 ust. 1 i 2 oraz art. 61 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego („KERP”) w związku z art. 7 § 1 i § 11 Regulaminu zasad wypełniania obowiązku doskonalenia zawodowego przez radców prawnych i zadań organów samorządy służących zapewnieniu przestrzegania tego obowiązku, stanowiącego załącznik do uchwały nr 103/IX/2015 KRRP z dn. 11.12.2015 r. w sprawie Regulaminu zasad wypełniania obowiązku doskonalenia zawodowego przez radców prawnych i zadań organów samorządy służących zapewnieniu przestrzegania tego obowiązku („Regulamin Doskonalenia”) przez to, że nie uzyskał 20 z wymaganych co najmniej 40 (czterdziestu) punktów szkoleniowych w cyklu szkoleniowym […] r.
 
W odpowiedzi na wniosek o ukaranie Obwiniony podtrzymał swoje stanowisko zawarte w piśmie złożonym w postępowaniu przygotowawczym z dnia […] r. (k. 30) W piśmie tym Obwiniony, po doręczeniu mu postanowienia o wszczęciu dochodzenia poinformował iż uzyskał 20 pkt szkoleniowych z tytułu udziału w wykładach stacjonarnych, natomiast, w pozostałym zakresie nie wykonał obowiązku szkoleniowego z uwagi na stan epidemii i zawieszenie szkoleń w trybie stacjonarnym. Wskazał również, że ma trudności z obsługą komputera a ponadto uczestnictwo w szkoleniach zdalnych nie przynosi wobec niego zmierzonych efektów szkoleniowych. Ponadto, w jego opinii, jako prawnik z 45-letnim stażem zawodowym doskonale wie, że aby być czynnym w zawodzie należy systematycznie podnosić swoje kwalifikacje. Mając na względzie stan epidemii oraz niemożność odbycia szkoleń w trybie stacjonarnym wniósł o uznanie, w drodze wyjątku, za wystarczające zdobycie przez niego 20 punktów szkoleniowych (k. 7-9).
 
Sąd rozpoznał wniosek na rozprawie w dniu […]  r. pod nieobecność Obwinionego, uznając, na podstawie art. 68 (3) ustawy o radcach prawnych, że może prowadzić postępowanie bez jego udziału  gdyż stan faktyczny sprawy może być ustalony w oparciu o przedstawione przez Rzecznika dowody a obwiniony, prawidłowo zawiadomiony o rozprawie nie stawił się i nie wniósł o odroczenie rozpoznania sprawy.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił, co następuje:

Obwiniony uzyskał  20 z wymaganych co najmniej 40 punktów szkoleniowych dla okresu rozliczeniowego […] r. punktu  szkoleniowego.
Dowód: pismo Dziekana OIRP w W. k. 1 i zestawienie k.2.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje.

Zgodnie z § 7 ust. 1 Regulaminu Doskonalenia w okresie rozliczeniowym […] Obwiniony miał obowiązek odbycia szkoleń zawodowych lub innych form doskonalenia dla zgromadzenia minimum 40 punktów rozliczeniowych. Nie ulega wątpliwości, że obowiązku tego nie wykonał w związku z czym nie wywiązał się z obowiązku doskonalenia w rozumieniu § 11 Regulaminu Doskonalenia.
 
Obowiązek stałego doskonalenia oraz uczestnictwa w szkoleniach zawodowych na podstawie przepisów samorządowych wynika także z art. 14 ust. 1 i 2 KERP, zaś obowiązek stosowania się do uchwał organów samorządu ma podstawę w art. 61 ust. 2 KERP.
 
W związku z tym zaniechanie Obwinionego w zakresie realizacji obowiązku doskonalenia zawodowego stanowi naruszenie przepisów KERP, co podlega odpowiedzialności na podstawie art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uznał, że nie okoliczności usprawiedliwiających zaniechanie w zakresie obowiązku szkoleniowego, tzn. czy czyn którego się dopuścił wynikał z przyczyn od Obwinionego niezależnych i trudności niemożliwych, oceniając rzecz racjonalnie, do przezwyciężenia. Stan pandemii nie może być okolicznością wyłączającą odpowiedzialność z tytułu zaniechania szkolenia skoro istniała możliwość szkolenia on line. Obwinionego nie może również usprawiedliwiać sytuacja że preferuje szkolenia stacjonarne.
 
Obwiniony nie skorzystał z możliwości indywidualnego ograniczenia albo wyłączenia obowiązku szkolenia powołując się na szczególne okoliczności, zatem nie ma powodu przyjmować, że nie wykonał obowiązku z takich przyczyn.
 
Zważyć w tym miejscu należy, że wyznaczony okres rozliczeniowy obejmujący 3 lata kalendarzowe jest na tyle długi, że umożliwia, uwzględniając obowiązki zawodowe, rodzinne, a także nieprzewidziane sytuacje osobiste, wykonanie tego obowiązku, czego dowodem jest to, że zdecydowana większość radców prawych OIRP w W. obowiązek ten wykonała. Wobec tego należało przyjąć, że zaniechanie Obwinionego miało charakter zawiniony.
 
Biorąc to pod uwagę Sąd uznał, że Obwinionemu należy przypisać odpowiedzialność za zarzucany przez Rzecznika delikt dyscyplinarny.
 
W ocenie Sądu wobec rodzaju naruszenia, uwzględniając wypełnienia obowiązku w części i zdobycie 20 punktów szkoleniowych adekwatną karą dyscyplinarną jest kara upomnienia. Jest to kara o najniższej dolegliwości, jednak sprawiedliwa, biorąc pod uwagę postawę Obwinionego w porównaniu   z postępowaniem prawidłowym (większości członków tut. Izby), tzn. poświęcaniem własnego  czasu na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i utrzymywaniu stale wysokiego poziomu merytorycznego. Cechą zawodu radcy prawnego, warunkującego zaufanie do niego jest bowiem także profesjonalizm i umiejętności praktyczne, od których zależy odpowiednie, tzn. skuteczne wykonywanie pomocy prawnej. Radca prawny nieprzygotowany merytorycznie, szczególnie wobec powszechnych szybkich zmian prawnych, nie tylko nie udzieli pomocy ale może spowodować szkody po stronie klienta i swojej, ujemnie wpływając na wizerunek zawodu.
 
Kara upomnienia jest adekwatna również z tego powodu, że samorząd zawodowy dużym wysiłkiem organizacyjnym i finansowym, ze składek wszystkich członków i dochodów z majątku samorządowego, zapewnia wszystkim, także Obwinionemu, możliwość nieodpłatnego uczestnictwa w licznych w szkoleniach o zróżnicowanym zakresie przedmiotowym. Rezygnacja z udziału w zapewnionych w ten sposób szkoleniach oznacza marnotrawienie przez tych radców, którzy nie wykonują swojego obowiązku wspólnego wysiłku organizacyjnego i finansowego samorządu.
 
W sprawie kosztów postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 70(6) ust. 1 i 2 zgodnie z którymi zryczałtowane koszty postępowania ponosi Obwiniony, jeżeli został skazany. Ustalając wysokość tych kosztów Sąd uwzględnił stosunkowo prosty charakter sprawy i związany z tym niewielki nakład czasu pracy organów dyscyplinarnych, tj. rozpoznanie sprawy na rozprawie z obowiązkiem uzasadnienia orzeczenia na piśmie i ustalił koszty na poziomie odpowiednio umiarkowanym, w proporcji do zakresu tego zaangażowania.
 
JR