Orzeczenie z dnia 27 stycznia 2016 r. Sygn. akt: D 51/2015
Orzeczenie prawomocne

Przewodniczący: radca prawny Andrzej Szmigiel
Członkowie: radca prawny Tomasz Iwańczuk
radca prawny Mirosław Drzewicki
Protokolant: Anna Gabrysiak

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawach [...] r., [...] r., [...] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu K., [...], obwinionemu o to, że:

 
W dniu [...]  r. Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W., skierował do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego przeciwko radcy prawnemu K. (dalej jako: „Obwiniony”) z uwagi na to, że:
 
•          W okresie pomiędzy dniem [...]  r. a dniem [...]  r. w sprawie o sygnaturze akt: [...]  toczącej się przed Sądem Rejonowym w L., [...]  Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, zwlekał ze złożeniem pozwu w sprawie z powództwa M., a następnie nie uzupełnił pozwu na wezwanie Sądu, co skutkowało zwrotem pozwu w dniu [...]  r., tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, ogłoszonego uchwałą nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2015 r., poz. 507);
 
•          W okresie pomiędzy dniem [...] r. a dniem [...] r. nie kontaktował się z klientem M. i nie informował swojego mocodawcy o przebiegu sprawy oraz o czynnościach podejmowanych w sprawie, w której został ustanowiony przez M. na mocy pełnomocnictwa z dnia [...]  r., tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, ogłoszonego uchwałą nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn. Dz.U z 2015 r., poz. 507).
 
Sprawę rozpoznał Okręgowy Sąd Dyscyplinarny na rozprawach w dniu [...] r., [...]  r. i [...]  r.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny wobec nieusprawiedliwionego niestawiennictwa Obwinionego na rozprawie w dniu [...] r. mimo prawidłowego powiadomienia Obwinionego o terminie, na podstawie art. 68³ ustawy o radcach prawnych postanowił przeprowadzić postępowanie bez jego udziału, gdyż stan faktyczny sprawy mógł zostać ustalony w oparciu o przedstawione przez Rzecznika Dyscyplinarnego dokumenty i zeznania świadków. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny postanowił o dopuszczeniu dowodu z dokumentów jak w wykazie dowodów do wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego oraz postanowił o uznaniu ich za ujawnione w trybie art. 394 § 2 k.p.k.
 
W toku postępowania przed Zastępcą Rzecznika Dyscyplinarnego Obwiniony wyjaśnił, co następuje.
 
•          W połowie roku [...] Obwiniony miał problemy z pocztą, nie docierały do niego przesyłki pocztowe, awiza odnajdywał w błocie.
•          Od [...] r. nie prowadzi de facto działalności prawniczej, formalne zawieszenie działalności nastąpiło [...] r., wówczas też Obwiniony zgłosił zawieszenie prowadzenia działalności do OIRP. Ponadto Obwiniony wyjaśnił, iż ma poważne problemy rodzinne, zdrowotne i finansowe, co zaskutkowało zawieszeniem działalności. Powyższe problemy, jak wyjaśnił Obwiniony spowodowały brak kontaktu z nim oraz okoliczność, iż nie miał głowy do innych spraw.
•          Obwiniony wyjaśnił, iż w trakcie prowadzenia przez niego indywidualnej kancelarii zgłosiła się do niego spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, której nazwy nie pamięta, która zajmowała się dochodzeniem odszkodowań. Firma tak, jak wskazał Obwiniony, sama brała klientów i obiecywała „złote góry” stosując nieznane Obwinionemu kryteria. Uczestnictwo Obwinionego w sprawach miało polegać na etapie końcowym, gdyby spółka nie załatwiła odszkodowania polubownie i musiała wystąpić do sądu. Obwiniony wyjaśnił, iż takich spraw przez cały okres współpracy (chyba około roku) było zaledwie kilka.
•          Obwiniony wyjaśnił, iż współpraca merytoryczna ze spółką była utrudniona, gdyż spółka nie dostarczała mu kompletnych akt i nie potrafiła udzielić merytorycznych odpowiedzi na szereg wątpliwości powstałych w tych sprawach, pomimo ponagleń ze strony Obwinionego. Jedną z takich spraw była sprawa pana M. W sprawie tej, jak wskazał Obwiniony, spółka obiecała M. odszkodowanie w kwocie, której podstaw ustalenia Obwiniony nie znał.
•          Obwiniony wyjaśnił, iż wysłał do M. minimum dwa e-maile i co najmniej jednego maila otrzymał od wyżej wymienionego oraz dwa albo trzy razy rozmawiał z M. telefonicznie. Rozmowy wykonywane były z telefonu komórkowego Obwinionego.
•          Obwiniony wyjaśnił, iż na wyraźne żądanie spółki oraz M., wyrażone w mailu, wniósł pozew, zastrzegając w rozmowie, iż pozew jest ułomny, ze względu na to, że nie otrzymał informacji o jakie wcześniej prosił. Obwiniony wyjaśnił, iż pozew był złożony tylko celem przerwania biegu przedawnienia, gdyż Obwiniony nie był w stanie merytorycznie i prawnie udowodnić żądań, które zawarte były w pozwie, o czym jak wyjaśnił, uprzedzał.
•          Obwiniony wskazał, iż wezwanie jakie otrzymał z Sądu było słuszne, a zapytania Sądu okazały się być zbieżne z pytaniami Obwinionego kierowanymi do spółki. Obwiniony w związku z powyższym, poinformował spółkę, iż nie jest w stanie uzupełnić pozwu bez informacji od spółki. Obwiniony wskazał, iż zarówno mailem jak i telefonicznie poinformował M., iż  nie posiada wymaganych przez Sąd informacji oraz że nie jest w stanie prowadzić jego sprawy, a także że odmawia jej prowadzenia. Wówczas, jak wskazał Obwiniony, M. zaproponował, aby spółkę pominąć i prowadzić tę sprawę bezpośrednio z pominięciem spółki. Obwiniony, jak wyjaśnił, nie zgodził się na taką propozycję.
•          Obwiniony wskazał, iż po lub przed wskazanymi wyżej wydarzeniami, rozwiązał współpracę ze spółką. Powodem rozwiązania współpracy, jak wskazał Obwiniony, było przeczytanie przez niego w jednym z periodyków, artykułu mówiącego o tym, że radcowie prawni nie powinni wchodzić we współpracę z firmami odszkodowawczymi oraz problemy, o których wspominał wcześniej.
•          Obwiniony wskazał jeszcze raz, iż w sprawie pana M. miał wnieść pozew w celu przerwania biegu przedawnienia, ale nic nigdy panu M. nie obiecywał. Nie udzielił też nigdy pełnomocnictwa substytucyjnego w sprawie pana M.
•          Obwiniony zobowiązał się przed Zastępcą Rzecznika Dyscyplinarnego do nadesłania maili oraz innych dokumentów z kontaktów ze spółką oraz panem M.
 
Wyjaśnienia Obwinionego k. [...]
 
W toku postępowania przed Zastępcą Rzecznika Dyscyplinarnego w charakterze świadka przesłuchany został także M., który zeznał w szczególności:
 
•          W dniu [...] r. zawarł umowę z biurem L. w W. o reprezentowanie go w sądzie w sprawie o odszkodowanie. Firmę tę znalazł w Internecie i uznał, iż jest solidna. Umowę przesłano do niego pocztą i nigdy nie widział osób reprezentujących tę firmę.
•          Świadek zeznał, iż po podpisaniu umowy, musiał dosłać pocztą wszystkie dokumenty dotyczące leczenia i poniesionych strat. W [...] r. przysłano mu pełnomocnictwo dla Obwinionego, które podpisał i odesłał i nic w sprawie się nie działo.
•          Świadek zeznał, iż nigdy nie widział się i nigdy nie rozmawiał z Obwinionym, chociaż ktoś kiedyś przekazał mu informację, iż Obwiniony nie może się z nim skontaktować. Świadek wskazał, iż raz dzwonił do niego ktoś z W., ale nie zdążył odebrać. Gdy próbował oddzwonić pojawiała się informacja, iż nie ma takiego numeru.
•          Świadek zeznał, iż po podpisaniu pełnomocnictwa i odesłaniu go do L. nie informowano go o niczym, a kontakt ze spółką był utrudniony.
•          Świadek zeznał, iż otrzymywał od spółki sprzeczne informacje dotyczące złożenia pozwu w jego sprawie.
•          Świadek zeznał, iż data sporządzenia pozwu to [...]  r., a data złożenia pozwu do Sądu to [...] r.
•          Świadek zeznał, iż z informacji jaką uzyskał w Sądzie wynikało, iż Obwiniony nie kontaktował się z Sądem ani nie odpowiadał na kierowane do niego pisma. Po otrzymaniu ww. informacji z Sądu, Świadek kontaktował się ze spółką, zarzucając iż został przez nią oszukany, gdyż pozew, który został mu nadesłany przez spółkę był inny niż pozew złożony w Sądzie.
•          Świadek zeznał, iż po opisanej powyżej rozmowie, otrzymał od spółki informację, iż prowadzenie sprawy zostało powierzone innemu prawnikowi oraz że spółka zakończyła współpracę z Obwinionym.
•          Świadek na złożony przez siebie wniosek otrzymał z Sądu zarządzenie o zwrocie pozwu i od tamtej pory nie podejmował kontaktu ze spółką.
 
Zeznania świadka M. k. [...].
 
Po zapoznaniu się z całością materiału dowodowego dopuszczonego w sprawie, Okręgowy Sąd Dyscyplinarny, po rozpoznaniu na rozprawach w dniach [...] r., [...] r. oraz [...] r. orzekł:
 
•          W zakresie czynu 1 uznał Obwinionego winnym tego, że dopuścił się zawinionego nienależytego prowadzenia sprawy w ten sposób, że w okresie pomiędzy [...]r. a dniem [...] r. w sprawie o sygnaturze akt: [...] toczącej się przed Sądem Rejonowym w L., [...] Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, nie kontaktował się z klientem M. i nie informował swojego mocodawcy o przebiegu sprawy oraz o czynnościach podejmowanych w sprawie, w której został ustanowiony przez M. na mocy pełnomocnictwa z dnia [...] r. oraz, że zwlekał ze złożeniem pozwu w sprawie z powództwa Pana M. a następnie nie uzupełnił pozwu na wezwanie Sądu, co skutkowało zwrotem pozwu w dniu [...] r., który to czyn stanowi przewinienie dyscyplinarne jako czyn sprzeczny z zasadami wyrażonymi w art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego i za czyn ten na podstawie art. 64 ust. 1 i art. 65 ust. 1 pkt 4 ustawy o radcach prawnych wymierza karę zawieszenia prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego na czas [...] ([...]) lat oraz dodatkowo na podstawie art. 65 ust. 2b ustawy o radcach prawnych orzeka zakaz wykonywania patronatu na czas [...] ([...]) lat;
 
•          W zakresie czynu 2 z wniosku o ukaranie postępowanie umarza;
 
•          Na podstawie art. 70⁶ ustawy o radcach prawnych zasądza od Obwinionego radcy prawnego K. na rzecz Okręgowej Izby Radców w W. tytułem zwrotu kosztów postępowania dyscyplinarnego kwotę [...] zł ([...] złotych).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
 
W dniu [...] r. M. zawarł ze spółką L. Sp. z o.o. umowę dotyczącą współpracy stron w zakresie dochodzenia roszczenia odszkodowawczego M. wobec spółki A. Sp. z o.o. z tytułu szkód na zdrowiu poniesionych w dniu [...] r. przez wyżej wymienionego.
 
Dowód:           umowa pomiędzy M. a spółką L. Sp. z o.o. – k. [...].
 
 
W dniu [...]r. M. udzielił współpracującemu ze spółką L. Sp. z o.o. Obwinionemu radcy prawnemu pełnomocnictwa procesowego do reprezentowania go w sprawie o odszkodowanie przeciwko spółce A. Sp. z o.o. przed Sądem I i II instancji, a w tym do wniesienia pozwu w ww. sprawie.
 
Dowód:           pełnomocnictwo udzielone Obwinionemu przez M. – k. [...]
                        wyjaśnienia Obwinionego – k. [...]
                        zeznania świadka M. – k. [...]
 
Obwiniony przedmiotowe pełnomocnictwo przyjął. W kwestiach zaś związanych z przygotowaniem pozwu i linii procesowej pozostawał w kontakcie jedynie ze spółką L. Sp. z o.o. Nie kontaktował się natomiast w powyższym zakresie z pokrzywdzonym. Pomimo, że Obwiniony nie posiadał zaufania do spółki L. Sp. z o.o., jak również kontakt Obwinionego z rzeczną spółką („faktycznym pośrednikiem”) był utrudniony i nieefektywny, Obwiniony przez wiele miesięcy kontynuował współpracę, utrzymywał swój status pełnomocnika procesowego pokrzywdzonego, jak również złożył w Sądzie pozew obarczony brakami formalnymi, który następnie - wobec jego nieuzupełnienia - został zwrócony w dniu [...] r.
 
Dowód:           zeznania świadka M.
                        częściowo wyjaśnienia Obwinionego
 
Sąd zważył, co następuje.
 
W pierwszym rzędzie wskazać należy, iż zachowania opisane w punkcie 1. wniosku o ukaranie oraz zachowania opisane w punkcie 2. wniosku o ukaranie, stanowiły elementy tego samego czynu ciągłego, polegającego na zawinionym, nienależytym prowadzeniu sprawy w imieniu pokrzywdzonego M. Z tego też względu, Sąd w odniesieniu do czynu pierwszego pozostając w ramach wniosku o ukaranie i w granicach historycznych zdarzenia, zmienił opis czynu i prawidłowo opisał go jako jeden czyn polegający na zawinionym, nienależytym prowadzeniu sprawy, a objawiającym się w:
 
(i)        nie kontaktowaniu się z klientem M. i nie informowaniu swojego mocodawcy o przebiegu sprawy oraz o czynnościach podejmowanych w sprawie, w której Obwiniony został ustanowiony przez M. na mocy pełnomocnictwa z dnia [...] r.
 
(ii)       zwlekaniu ze złożeniem pozwu w sprawie z powództwa Pana M.
 
(iii)      nie uzupełnieniu pozwu na wezwanie Sądu, co skutkowało zwrotem pozwu w dniu [...] r.
 
W konsekwencji, postępowanie w zakresie zarzutu drugiego z wniosku o ukaranie, należało umorzyć jako bezprzedmiotowe.
 
W ocenie Sądu, wyjaśnienia Obwinionego z jednej strony są niespójne, wewnętrznie sprzeczne a w konsekwencji częściowo niewiarygodne, a z drugiej strony stanowią wyraz całkowitego niezrozumienia przez Obwinionego podstawowych norm etycznych obowiązujących radcę prawnego przy wykonywaniu zawodu.
 
I tak, należy zauważyć, że z jednej strony Obwiniony twierdzi, że w okresie objętym zarzucanym czynem miał poważne problemy natury rodzinnej, osobistej i finansowej, co skutkowało utrudnionym kontaktem z nim. Z drugiej strony zaś, twierdzi że ten kontakt z pokrzywdzonym (a zarazem jego mocodawcą) utrzymywał, dodając jednak, że ze spółką pośredniczącą w kontakcie z pokrzywdzonym prawidłowego kontaktu już nie było. Nie sposób nie dostrzec wewnętrznej sprzeczności tych wyjaśnień, skoro z jednej strony Obwiniony przyznaje że kontakt z nim był utrudniony, a drugiej strony twierdzi, że kontakt z pokrzywdzonym utrzymywał, zarazem podkreślając, że w przedmiotowej sprawie kontaktował się przede wszystkim ze spółką L. Tym samym w świetle oczywistej niespójności, a przeto niewiarygodności wyjaśnień Obwinionego w powyższym zakresie, na wiarę zasługiwały zeznania pokrzywdzonego, który twierdził, iż kontaktu z Obwinionym nie było praktycznie żadnego.
 
Za całkowicie nieakceptowalną należy uznać postawę Obwinionego, który wprost stwierdza, iż spółkę L. uważał za niewiarygodną, obiecującą klientom „złote góry”, a mimo tego współpracę z tą spółką podjął i przez okres około roku czasu kontynuował. Skoro Obwiniony podważał elementarną wiarygodność spółki L. i przyznawał, że oceniał ją jako podmiot, który klientów może „mamić” i wprowadzać w błąd, to absolutnie i kategorycznie powinien odmówić współpracy z takim podmiotem.
 
Podobnie rzecz się ma z brakiem współpracy ze strony spółki L., co do zgromadzenia materiału dowodowego (procesowego) w sprawie. Skoro Obwiniony miał poważne kłopoty w kontaktach z rzeczoną spółką, jako faktycznym pośrednikiem pomiędzy nim a mocodawcą, a przy tym powyższe utrudnienia trwały wiele miesięcy, to bezzwłocznie winien pełnomocnictwo wypowiedzieć, a powyższą współpracę zakończyć. Tymczasem Obwiniony nie tylko przedmiotowej współpracy nie zakończył, ale w dodatku – na żądanie rzeczonego faktycznego pośrednika (a nawet nie samego klienta) – skierował do Sądu zbrakowany pozew. Jest absolutnie nieakceptowalne tłumaczenie Obwinionego, co do tego że stanowisko Sądu potwierdziło przekazywane przez niego informacje spółce L., że pozew jest obarczony brakami i wadliwy na wielu polach, w tym co do zakresu żądania. Radca prawny obowiązany jest powstrzymać się od wnoszenia pozwu, co do którego z góry wie, że już samo petitum tegoż pozwu jest tyleż nieprecyzyjne, co nieprawidłowe. Należy wreszcie wskazać, iż postawa radcy prawnego, który kieruje pozew do Sądu o charakterze odszkodowawczym w związku ze szkodami na zdrowiu, nie pozostaje w stałym kontakcie ze swoim mocodawcą, a zarazem pokrzywdzonym jest całkowicie zdumiewająca. Charakter tego rodzaju spraw przesądza bowiem o tym, że aby należycie przygotować pozew i linię procesową, niezbędne są ścisłe i bezpośrednie konsultacje i ustalenia z osobą poszkodowaną.
 
Na zakończenie należy dodać, że dla postawy Obwinionego, nie może być żadnym usprawiedliwieniem jego – gołosłowne – powoływanie się na problemy osobiste lub zdrowotne. W przypadku bowiem zaistnienia takowych powinien bezzwłocznie wycofać się z prowadzenia sprawy, a pełnomocnictwo wypowiedzieć, a nie narażać swoim postępowaniem klienta na ryzyko poniesienia szkód majątkowych w związku z nieprofesjonalnym prowadzeniem jego sprawy.
 
Mając na względzie wszystkie powyższe okoliczności, Sąd uznał iż wina Obwinionego nie budzi żadnych wątpliwości. Jednocześnie w ocenie Sądu, zarówno zachowanie Obwinionego, jak i przyjęta przezeń linia obrony, wskazują nie tylko na wysoce nieprofesjonalne postępowanie i podejście do klienta, ale także na niezrozumienie fundamentalnych zasad etyki obowiązujących radcę prawnego przy wykonywaniu zawodu oraz w relacji z klientem.
 
Z uwagi na powyższe, Sąd uznał, iż karą adekwatną do czynu Obwinionego, jego stopnia zawinienia oraz niewłaściwej postawy, jest kara zawieszenia w prawie do wykonywania zawodu na okres [...] lat wraz z zakazem wykonywania patronatu na okres [...] lat. W ocenie Sądu, kara w powyższych rozmiarach, należycie spełni swoje funkcje, zarówno w aspekcie prewencji ogólnej i szczególnej, jak i w sferze wychowawczej wobec Obwinionego i satysfakcjonującej dla pokrzywdzonego.

O kosztach orzeczono zgodnie z obowiązującymi przepisami.

(AG)