Orzeczenie z dnia 26 stycznia 2012 r. Sygn. akt: D 28/2011
Orzeczenie prawomocne

Przewodniczący: r. pr. Tomasz Kuśmierczyk
Członkowie: r. pr. Paweł Kokieć
r. pr. Bogdan Sanowski
Protokolant: Barbara Urbańska
   

Po rozpoznaniu na rozprawie w dniu [...] r. w W. sprawy przeciwko r. pr. P, [...], Obwinionemu o to, że

 
orzeka:
 

 Uzasadnienie

 
W dniu [...]r. M skierowała do Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego przeciwko r. pr. P zarzucając mu, że w dniu [...]r. zlecił on do prowadzonego przez nią warsztatu, do naprawy powypadkowej samochód osobowy marki [...].  Pokrzywdzona podniosła, że w związku wykonaniem usługi zostały wystawione w dniu [...]r. dwie faktury VAT, pierwsza o nr [...] na kwotę [...] zł i druga o nr [...]na kwotę [...]zł. Pomimo wezwań do zapłaty r. pr. P nie uregulował należności, przez co roszczenie skierowano na drogę postępowania sądowego, gdzie w sprawie ozn. sygn. akt [...] wydany został nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym. Na podstawie w/w nakazu zapłaty wszczęte zostały dwa postępowania egzekucyjne, pierwsze przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym dla m.st. W - T (sygn. akt [...]), a drugie przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w W – O (sygn. akt [...]), w których to postępowaniach nie wyegzekwowano jakiejkolwiek kwoty i umorzono je wobec bezskuteczności egzekucji. Przy tym Pokrzywdzona wskazała, że w świetle ustaleń Komornika pod adresem działalności i zamieszkania wynikających z ewidencji działalności gospodarczej, a dotyczących r. pr. P nikt nie odbierał on korespondencji i nikt zamieszkiwał. ([...])
Pismem z dnia [...] r. Rzecznik Dyscyplinarny wezwał r. pr. P do złożenia wyjaśnień. Skierowana przez Rzecznika Dyscyplinarnego do r. pr. P na adres Kancelarii korespondencja powróciła nie podjęta w terminie, mimo jej dwukrotnej awizacji. ([...]).
W aktach sprawy złożono kopię pisma r. pr. P  z innego postępowania dyscyplinarnego datowane na dzień [...]r. (data wpływu do Rzecznika Dyscyplinarnego – [...]r.) informujące Rzecznika o pobycie r. pr. P na na terenie W., ze wskazanym adresem r. pr. P – W ul. A [...]W. ([...]), tożsamym z dotychczasowym wskazywanym Pokrzywdzonej adresem.
Postanowieniem z dnia [...]r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wszczął dochodzenie w sprawie z w/w zawiadomienia M, a w dniu [...]r. przedstawił r. pr. P m. in. zarzuty w postaci tego:
- w dniu [...]r. zlecił przedsiębiorstwu A s.c. M i M naprawę blacharsko-lakierniczą, należącego do niego pojazdu marki [...] nr rej. [...], a następnie w okresie od dnia [...]r. zaniechał wywiązania się z obowiązku zapłaty za wykonaną usługę naprawy samochodu oraz jego holowania wraz z dojazdem i załadunkiem/rozładunkiem na łączną kwotę [...] zł narażając M na konieczność prowadzenia przeciwko niemu postępowania sądowego w sprawie o zapłatę przed Sądem Rejonowym dla m.st. W [...] Wydział Gospodarczy (sygn. akt [...]) oraz postępowań egzekucyjnych przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym dla m.st. W - T ( sygn. akt [...]) oraz przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w W O (sygn. akt [...]), które umorzono z powodu bezskuteczności egzekucji, co stanowiło naruszenie art.6 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego;
- w okresie od [...] r. pomimo otrzymania wezwania na piśmie nie wywiązał się w wyznaczonym terminie z obowiązku złożenia pisemnych wyjaśnień w terminie 14 dni, w sprawie ze skargi złożonej przez M w sprawie o sygn. akt [...], co stanowiło naruszenie art.47 ust.2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego.
Po przeprowadzeniu dochodzenia w przedmiocie w/w zarzutów Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w dniu [...] r. skierował do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego przeciwko r. pr. P w zakresie objętym w/w zarzutami.
 
Obwiniony r. pr. P na terminie rozprawy w dniu [...]r. przyznał się do popełnienia czynów zarzuconych mu wnioskiem o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego z dnia [...]r. i podał krótkie wyjaśnienia w przedmiocie postawionych mu zarzutów.
Rozpoznając sprawę na rozprawie w dniu [...]r. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie ustalił następujący stan faktyczny.
W dniu [...]r. Obwiniony r. pr. P zlecił M i M prowadzącym działalność gospodarczą A s.c. M i M naprawę blacharsko-lakierniczą samochodu osobowego marki [...] w postaci naprawy powypadkowej w prowadzonym przez nich warsztacie, przedkładając dokumenty potwierdzające prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą związaną z prowadzoną Kancelarią Radcy Prawnego ([...]). Po czym, w związku z wykonaniem zleconej usługi wystawione zostały Obwinionemu r. pr. P w dniu [...] r. dwie faktury VAT, pierwsza o nr [...] na kwotę [...]zł. za wykonaną naprawę pojazdu ([...]) i druga o nr [...]na kwotę [...]zł. za wykonaną usługę holowania z dojazdem załadunkiem i rozładunkiem pojazdu ([...]).
Pomimo wezwań do zapłaty r. pr. P nie uregulował należności na rzecz w/w osób, przez co M skierowała przeciwko r. pr. P sprawę na drogę postępowania sądowego, gdzie w sprawie ozn. sygn. akt [...]Sąd Rejonowy dla m. st. W w dniu [...]r. wydał w przedmiocie jej żądania nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym nakazano r. pr. P zapłatę na rzecz M kwoty [...] zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty [...] zł od dnia [...] r. do dnia zapłaty oraz od kwoty [...] zł od dnia [...] r. do dnia zapłaty oraz nakazano Obwinionemu r. pr.   zapłatę na rzecz M kwoty [...] zł tytułem zwrotu kosztów postępowania. ([...]).
Na podstawie w/w nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia [...] r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia [...] r. zostały wszczęte przeciwko r. pr. P kolejno, dwa postępowania egzekucyjne, pierwsze przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym dla m.st. W- T (sygn. akt [...]) oraz drugie przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w W – O (sygn. akt [...]), w których to postępowaniach nie wyegzekwowano jakiejkolwiek kwoty na rzecz M od r. pr. P, umarzając je wobec bezskuteczności egzekucji ([...]).
Powyższe zobowiązanie nie zostały uregulowane przez r. pr. P do daty rozprawy w dniu [...] r. (wyjaśnienia Obwinionego P).
Po czym i w następstwie złożonej przez M skargi Obwiniony r. pr. P nie złożył pisemnych wyjaśnień mimo, że był wzywany do ich złożenia przez Rzecznika Dyscyplinarnego pismem z dnia [...] r. ([...]). W świetle pisma z dnia [...] r. ( data wpływu do Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP Warszawa – [...] r.) Obwiniony przebywał na terenie W. i wnosił o kierowanie korespondencji na adres tożsamy z kierowanym do niego przez Rzecznika Dyscyplinarnego wezwaniem z dnia [...] r., a to na adres: W ul. A [...] W.
W dochodzeniu Pbwiniony r. pr. P w dniu [...] r. przyznał się do niezłożenia wyjaśnień na piśmie w przedmiocie skargi, bowiem jak podał popadł w kłopoty finansowe i osobiste ([...] – wyjaśnienia Obwinionego), co podtrzymał w toku przewodu sądowego, zaś w zakresie pierwszego czynu w dochodzeniu się nie przyznawał natomiast przed Okręgowym Sądem Dyscyplinarnym przyznał się tego czyny wskazując, że zobowiązanie zostało zaciągnięte przez wspólnika, którego nie uregulował.
Powyższy stan faktyczny Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów, które niewątpliwe dawały czytelny obraz sytuacji, wskazujący na fakt, że Obwiniony r. pr. P zaciągnął zobowiązanie w przedsiębiorstwie M i M, z którego to zobowiązania się nie wywiązał wobec braku zapłaty należnego im wynagrodzenia. Powyższe skutkowało koniecznością wystąpienia przez M na drogę postępowania sądowego, wydania przeciwko Obwinionemu r. pr. P prawomocnego orzeczenia sądowego oraz prowadzenia postępowań egzekucyjnych, które ostatecznie okazały się bezskutecznymi. W/w dokumenty korespondują z wyjaśnieniami Obwinionego złożonymi na rozprawie w dniu [...] r., gdzie przyznał się on do zarzuconego mu czynu niewywiązania się do chwili obecnej z zobowiązań finansowych wobec Pokrzywdzonej M z tytułu zwartej umowy.
Przyznanie się Obwianego do zarzuconego mu czynu było zbieżnym ze zgromadzonym materiałem dowodowym, z którego niezbicie wynika fakt zawarcia, zaciągnięcia zobowiązań przez Obwinionego, co zostało potwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu powszechnego, którego nawet na etapie prowadzonych przeciwko niemu postępowań egzekucyjnych Obwiniony r. pr. P nie zaspokoił wierzycielowi.
Na rozprawie przed Okręgowym Sądem Dyscyplinarnym w dniu [...] r. Obwiniony przyznał się do popełnienia obu zarzucanych mu czynów, a także wyraził skruchę i zadeklarował spłatę zobowiązań wobec Pokrzywdzonej.
Nadmienić należy, iż przed rozpoczęciem przewodu sądowego Obwiniony r. pr. P wnosił o skierowanie sprawy do mediacji. Do powyższego wniosku nie przychylił się Okręgowy Sąd Dyscyplinarny albowiem uznał, iż z uwagi na drugi z zarzucanych Obwinionemu czynów – a to braku współpracy Obwinionego z organami samorządu nie jest celowym prowadzenia postępowania mediacyjnego, przez co mając na uwadze art.23a§1 kpk w zw. z art.74¹ uorp Sąd nie uwzględnił w/w wniosku Obwinionego, albowiem zmierzałby on do przewlekania postępowania w niniejszej sprawie. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny miał przy tym na uwadze, iż Obwiniony r. pr. P zawsze miał i ma możliwość poczynienia z Pokrzywdzoną stosownych ustaleń i zaspokojenia jej roszczeń finansowych, przez co prowadzenie postępowania mediacyjnego przez Obwinionego r. pr. P oraz Pokrzywdzoną M, nie miałoby bezpośredniego wpływu na ocenę postępowania Obwinionego, jakiego dopuścił on się od daty wymagalności jego zobowiązań na rzecz M i ich niezaspokojenia w okresie ponad 4,5 rocznej zwłoki.
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zgodnie z art.170§1 pkt 2 w zw. z art.74¹uorp nie uwzględnił wniosku dowodowego Obwinionego zgłoszonego na terminie rozprawy w dniu [...] r., jako zmierzającego do wykazywania okoliczności, które były zgodne z twierdzeniami Obwinionego i jako takiego zbędnego dla rozpoznania istoty sprawy, albowiem bezspornym w sprawie był fakt, iż pomiędzy Obwinionym r. pr. P a Pokrzywdzoną M. została zawarta umowa, z której Obwiniony się nie wywiązał. Ponadto jak sam Obwiniony przyznał na terminie rozprawy w niniejszej sprawie ([...] r.) zobowiązanie to nie zostało zaspokojone. Przez to przeprowadzanie dowodu z zeznań świadka G niewiele by wniosło do niniejszej sprawy co do zasadności zarzutu objętego punktem 1 (pierwszym) wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, którego istotą było nienależyte wiązywanie się z zaciągniętych przez Obwinionego zobowiązań, a tym naruszenia dbałości w życiu prywatnym o godność wykonywanego zawodu radcy prawnych, jako zawodu zaufania publicznego.
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny, zważył co następuje:
W ocenie Sądu niewątpliwym jest, że Obwiniony r. pr. P dopuścił się popełnienia zarzucanych mu obu czynów, jako deliktów dyscyplinarnych.         
Odnosząc się do pierwszego z zarzucanych Obwinionemu czynów, a dotyczącego tego, że w dniu [...] r. zlecił on przedsiębiorstwu A s.c. M i M naprawę blacharsko-lakierniczą należącego do niego pojazdu marki [...] nr rej. [...], a następnie w okresie od dnia [...] r. zaniechał wywiązania się z obowiązku zapłaty za wykonaną usługę naprawy samochodu oraz jego holowania wraz z dojazdem i załadunkiem/rozładunkiem na łączną kwotę [...] zł czym naraził M na konieczność prowadzenia przeciwko niemu postępowania sądowego w sprawie o zapłatę przed Sądem Rejonowym dla m.st. W [...] Wydziałem Gospodarczym (sygn. akt [...]) oraz postępowań egzekucyjnych przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym dla m.st. W - T (sygn. akt [...]) oraz przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w W O (sygn. akt [...]), które to umorzono z powodu bezskuteczności egzekucji czyn ten niewątpliwie stanowi naruszenie godności wykonywanego zawodu radcy prawnego, jako popełniony w życiu prywatnym.
Zachowanie radcy prawnego (Obwinionego) polegające na tym, że pomimo zaciągnięcia zobowiązań pieniężnych, przez tak długi okres czasu nawet nie próbował w jakimkolwiek zakresie ich uregulować wobec Pokrzywdzonej, mimo że ta ostatnia zawierając z Obwinionym umowę liczyła na rzetelne rozliczenie się przez niego za wykonaną usługę niewątpliwie podważa instytucję zawodu zaufania publicznego. Powyższe zachowanie Obwinionego, godzi w dobre imię wykonywanego zawodu radcy prawnego, jako zawodu zaufania publicznego i jako takie stanowi delikt dyscyplinarny, jako zawinione zaniedbanie o godność zawodu w życiu prywatnym w rozumieniu art.6 ust.2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego.
Zachowanie Obwinionego r. pr. P jak w przypisanym w punkcie 1 (pierwszym) orzeczenia czynie, niewątpliwie narusza normę etyczną wyrażoną w art. 6 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego nakazującą Obwinionemu należytą dbałość o godność wykonywanego zawodu zaufania publicznego, która niewątpliwie istotnie została podważona w okolicznościach niniejszej sprawy choćby zważywszy na fakt, iż jego kontrahent (Pokrzywdzona) nie tylko powziął wątpliwość w rzetelność postępowania Obwinionego, ale zmuszona była kierować nie tylko sprawę na drogę sądową, ale też na drogę przymusu państwowego w postaci egzekucji komorniczych, które okazały się bezskutecznymi bez wyegzekwowania jakichkolwiek kwot, jak to wynika ze znajdującego się w aktach sprawy kopii tytułu wykonawczego i zawartych na nim wzmianek Komorników.
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zauważa, iż zachowanie takie jak Obwinionego nie dość, że jest naganne moralnie, to w dodatku w sposób rażący podważa zaufanie społeczne do radców prawnych. W ocenie Sądu głęboko nieetyczne jest zachowanie Obwinionego, który zaciągnął w przedsiębiorstwie Pokrzywdzonej wysokie zobowiązanie za wykonanie naprawy pojazdu, aby następnie nie uregulować z tego tytułu jakiejkolwiek kwoty w tak długim okresie mimo wykonanej na jego rzecz umowy. Zachowanie takie nie przystoi osobie wykonującej zawód zaufania publicznego. Opisane powyżej postępowanie Obwinionego narusza zatem dyspozycje art. 6 ust.2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, który stawia osobom wykonującym zawód radcy prawnego wymóg wykonywania czynności zawodowych, ale też postępowania w życiu prywatnym uczciwie i godnie, co w okolicznościach niniejszej sprawy takie zasady postępowania radcy prawnego podważa.
W zakresie czynu polegającego na odmowie złożenia pisemnych wyjaśnień w wyznaczonym przez Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego terminie, okoliczność jego popełnienia nie budzi wątpliwości, a sam ten czyn stanowi delikt dyscyplinarny, jako sprzeczny z obowiązkiem wyrażonym w art. 47 ust.2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego. Podkreślić należy, ze uchybienie temu obowiązkowi spowodowało niepotrzebne przedłużenie postępowania prowadzonego przez Rzecznika Dyscyplinarnego zmierzającego do wyjaśnienia okoliczności objętych skargą z dnia [...] r.
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny przychylił się do proponowanego przez Obwinionego r.pr. P wymiaru rodzaju kary, a to wymierzenia Obwinionemu kary pieniężnej w zakresie przypisanego mu czynu, a zarzuconego punktem 1 (pierwszym) wniosku o ukaranie w wymiarze [...] zł ( słownie: [...] złotych 00/100) mając na uwadze art.65 pkt 1 ust.3a ustawy z dnia 6 lipca 1982r. o radcach prawnych i upomnienia w zakresie przypisanego Obwinionemu czynu zarzuconego punktem 2 (drugim) wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego. 
W ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego orzeczone w/w kary są niewątpliwie adekwatne do przypisanych Obwinionemu r. pr. P czynów, gdyż Obwiniony przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów, wyraził skruchę i żal z powodu ich popełnienia i zadeklarował podjęcie działań mających doprowadzić do pojednania z Pokrzywdzoną. Pozwala to sądzić, że Obwiniony zrozumiał naganność swoich czynów i będzie starał się ich więcej nie popełniać. Wymierzone Obwinionego kary tak co do czynu pierwszego (naruszenia dbałości o godność zawodu radcy prawnego w życiu prywatnym) jak też drugiego ( braku złożenia pisemnych wyjaśnień) są adekwatnymi do wagi naruszeń zasad etyki dokonanych przez Obwinionego, ale też okoliczności faktycznych zaistniałych w niniejszej sprawie wskazanych powyżej.
Wnioskowana przez Pokrzywdzoną kara zawieszenia Obwinionego r. pr. P w prawie wykonywaniu zawodu na okres 3 (trzech) miesięcy zdaniem Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego byłaby nadmiernie uciążliwą dla Obwinionego i nie współmierną do przypisanego mu czynu. Jednocześnie również potencjalnie godziłaby w interes Pokrzywdzonej M, bowiem orzeczenie tego rodzaju kary prowadziłoby do faktycznego uniemożliwienia Obwinionemu r. pr. P zarobkowania, a tym samym wywiązania się z deklaracji zaspokajania należności przysługujących od Obwinionego M, których uregulowanie deklarował na terminie rozprawy.
O kosztach postępowania przed Okręgowym Sądem Dyscyplinarnym orzeczono zgodnie z art.70⁶ ust.2 zd. 1 powołanej ustawy o radcach prawnych uznając, że kwota części wydatków związanych z w/w postępowaniem w wysokości [...] zł (słownie: [...] 00/100) jest adekwatną, zważywszy na wymierzoną Obwinionemu zgodnie z punktem 1 (pierwszym) orzeczenia, karę pieniężną oraz faktem dania wiary Obwinionemu w zakresie jego deklaracji chęci zaspokajania należności na rzecz Pokrzywdzonej M.
Z powyższych względów orzeczono, jak w sentencji.
(EM)