Orzeczenie z dnia 26 lutego 2015 r. Sygn. akt: D 1/2015
Orzeczenie prawomocne

 
Przewodniczący: radca prawny Tomasz Iwańczuk
Członkowie: radca prawny Robert Karpiński
radca prawny Jacek Wegner
Protokolant: Anna Gabrysiak

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie [...] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnej Z. (1), [...], obwinionej o to, że:

 
Pismem z dnia [...] r. (data wpływu do OIRP), pani M. złożyła skargę na działania radcy prawnego Z. (1). Pokrzywdzona zarzuciła radcy prawnemu nienależyte wykonywanie obowiązków, jako pracodawcy, w tym poprzez uchylanie się od zapłaty należnego wynagrodzenia.
M. podała, że była pracownikiem radcy prawnego Z. (1). W związku z zaległościami w wypłacie wynagrodzenia rozwiązała umowę o pracę bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków pracodawcy. Pokrzywdzona wskazała również, że mimo wezwania radcy prawnego do uregulowania należności, nie otrzymała należnych jej kwot wynagrodzenia, przez co zmuszona była wystąpić ze stosownym powództwem na drogę sądową. W dalszej kolejności Pokrzywdzona wskazała, że mimo uzyskania prawomocnego nakazu zapłaty nie otrzymała wynagrodzenia, a jednocześnie obwiniona utrudnia prowadzenie postępowania egzekucyjnego, odmawiając przy tym kontaktu z pracownikami komornika prowadzącego postępowanie. Pokrzywdzona załączyła do pisma dokumenty potwierdzające fakt zatrudnienia u radcy prawnego Z. (1) oraz okoliczności związane z rozwiązaniem umowy o pracę i dochodzeniem należnego wynagrodzenia.
Pismem z dnia [...] r. (data wpływu do OIRP w W.), radca prawny Z. (1) złożyła pisemne wyjaśnienia, w których wskazała, że o ile większość okoliczności przytoczonych przez Pokrzywdzoną rzeczywiście miała miejsce, to ich ocena winna być inna. Obwiniona podała, że między radcą prawnym a Pokrzywdzoną istniały ustalenia na podstawie, których Pokrzywdzona była świadoma problemów finansowych, oraz oczekiwała na zapłatę wynagrodzenia pracując w domu, co zdaniem radcy prawnego miało rekompensować częściowo opóźnienia w zapłacie wynagrodzenia. Jednocześnie stwierdziła, że „kosztem innych zobowiązań” uregulowała wobec Pokrzywdzonej wszelkie zaległe płatności z tytułu wynagrodzenia za pracę. W dalszej części pisma radca prawny wskazała na okoliczności będące przyczyną zaistniałej sytuacji, w tym jej chorobę będącą następstwem wypadku. Wskazała też że zwróciła się do sądu z wnioskiem u przywrócenie terminu na złożenie sprzeciwu. Radca prawny załączyła do pisma dokumenty świadczące o stanie zdrowia
 
Postanowieniem z dnia [...] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego postanowił wszcząć dochodzenie w sprawie niewywiązywania się przez radcę prawnego Z. (1) z obowiązków pracodawcy m.in. zasądzonych sądowym nakazem zapłaty tj. naruszenia art.
6 ust. 1 i 2 oraz art. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia
28 grudnia 2010 r. w zw. z art. 64 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 637).
Postanowieniem z dnia [...] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego przedstawił radcy prawnemu Z. (1) zarzuty nienależytego wykonywania zawodu radcy prawnego polegające na tym, że:

Postanowieniem z dnia [...] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego zamknął dochodzenie w sprawie, następnie w dniu [...] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wniósł o wszczęcie przez Okręgowy Sąd Dyscyplinarny postępowania dyscyplinarnego względem obwinionego radcy prawnego odnośnie stypizowanych wyżej zarzutów.
Na rozprawie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego w dniu [...] r.  Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego podtrzymał wniosek w zakresie 1 zarzutu, zarzutów 2-3 nie podtrzymał i wniósł o uniewinnienie radcy prawnego w powyższym zakresie.
Obwiniona złożyła wniosek o dobrowolne poddanie się karze, w trybie art. 387 k.p.k. w zakresie zarzutu 1, przyznała się do powyższego czynu i wniosła o wymierzenie kary nagany z ostrzeżeniem. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego przyłączył się do wniosku obwinionej.
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił następujący stan faktyczny:
Od dnia [...] r. do dnia [...] r. M. w oparciu o zwartą umowę z radcą prawnym Z. (1) świadczyła pracę na rzecz  obwinionej
W dniu [...] r. skarżąca, z uwagi na brak wypłaty wynagrodzenia za pracę za okres od [...] do [...] r., w oparciu o art. 30 § 1 pkt 3 kp w nawiązaniu do art. 55 § 1¹ kp rozwiązała umowę o pracę z obwinioną, bez zachowania okresu wypowiedzenia.
Rozwiązując umowę o pracę Pokrzywdzona wezwała byłego pracodawcę do zapłaty wynagrodzenia za pracę za okres [...] miesięcy, ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop i odszkodowania w rozumieniu art. 55 § 1¹ kp.
Ponieważ obwiniona nie spłaciła pełnej kwoty zobowiązania, w dniu [...] r. Pokrzywdzona wystąpiła do Sądu Rejonowego z powództwem o zapłatę.
W dniu [...] r. w sprawie o sygn. akt[...] Sąd Rejonowy dla W. wydał nakaz zapłaty zobowiązujący obwinioną do zapłaty na rzecz M. kwotę [...] zł wraz z kosztami procesu w wysokości [...] zł.
Wobec nieuiszczenia przez obwinioną kwoty wynikającej z powyższego orzeczenia Sądu Rejonowego, Pokrzywdzona wystąpiła do Komornika Sądowego przy sądzie Rejonowym dla W. Z. (2) z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego wobec Z. (1) (sygn. akt [...]).
W dniu [...] r. radca prawny doznała wypadku. Obwiniona od [...] r. przebywała na zwolnieniach lekarskich z powodu [...], oczekiwała na operację, uczęszczała również na rehabilitacje.
Wobec zapoznania się z treścią wydanego przez Sąd Rejonowy, Z. (1) wniosła do Sądu Rejonowego dla W. w sprawie o sygn. akt [...] sprzeciw od nakazu z dnia [...] r. wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do złożenia środka zaskarżenia.
Postanowieniem z dnia [...] r. Sąd Rejonowy dla W. w sprawie o sygn. akt [...] odrzucił wniosek obwinionej o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu i odrzucił sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia [...] r. Nadto, Sąd odrzucił również zażalenie na postanowienie z dnia [...] r. Sąd Rejonowy dla W. w sprawie o sygn. akt [...] w przedmiocie odrzucenia wniosku o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu i odrzucenia sprzeciwu od nakazu zapłaty z dnia [...] r. Orzeczenie utrzymano w postanowieniem Sądu Okręgowego z W. z dnia [...] r., sygn. akt [...].
Po bezskutecznym podjęciu czynności przez Komornika Sądowego, Pokrzywdzona zwróciła się o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przez Komornika Sądowego W., a także przez firmę windykacyjną. Do dnia [...] r. została spłacona połowa należności. W dniu [...] r. oraz [...] r. Komornik Sądowy dokonał licznych zajęć wierzytelności przysługujących obwinionej oraz w dniu [...] r. zajęcia jej rachunku bankowego.
 
Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o akta sprawy o sygn. D 1/2015, zeznania obwinionej Z. (1), Pokrzywdzonej M., dokumenty znajdujących się w aktach sprawy niniejszej, w tym: rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z dnia [...] r., świadectwo pracy z dnia [...] r., wezwanie do zapłaty z dnia [...] r., nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, sygn. [...] z dnia [...] r., wyjaśnienia obwinionej z dnia [...] r. oraz z dnia 1[...] r., informację o leczeniu obwinionej z dnia [...] r., zwolnienia lekarskie obwinionej, postanowienie z dnia [...] r., sygn. akt [...], zażalenie z dnia [...] r., sygn. akt [...], postanowienie z dnia [...] r. sygn. akt [...], postanowienie z dnia [...] r., sygn. akt [...], korespondencję email obwinionej, zajęcie rachunku bankowego z dnia [...] r., Faktury VAT, zajęcia wierzytelności z dnia [...] r. oraz [...] r.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że obwiniona dopuściła się, zarzucanego jej we wniosku o wszczęcie postępowania w pkt 1, czynu.
Poczynione ustalenia pozwalają na stwierdzenie, że radca prawny Z. (1) dopuściła się przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 6 ust. 1 i 2 oraz art. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w zw. z art. 64 ust.
1 pkt 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 637), polegającego na tym, że nie wywiązywała się z obowiązków pracodawcy m.in. zasądzonych sądowym nakazem zapłaty i w okresie od [...] roku do [...] nie rozliczyła się w całości z panią M. z zawartej umowy o pracę, tj. nie zapłaciła należnego jej odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia pomimo wydania w dniu [...] r. roku przez Sąd Rejonowy dla W. Wydział [...] Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (sygn. akt [...]) nakazu zapłaty zasądzającego od radcy prawnego Z. (1) na rzecz M. kwotę [...] zł wraz kosztami procesu w wysokości [...] zł.
Przede wszystkim podkreślić należy, że obwiniona została skazana prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego zasądzającym od radcy prawnego Z. (1) na rzecz M. kwotę [...] zł wraz kosztami procesu w wysokości [...] zł. (sygn. akt [...]).
Sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty został prawomocnie odrzucony.
Co więcej, fakt dopuszczenia się przez obwinioną zarzucanego jej czynu nie budzi wątpliwości w świetle pozostałego materiału dowodowego zgromadzonego w aktach niniejszej sprawy.
Podkreślić należy, że fakt nierozliczenia się z Pokrzywdzoną przyznała sama obwiniona podczas przesłuchania w dniu [...] r. wskazując, że „do tej pory nie rozliczyłam się w całości ze Skarżącą, komornik sądowy prowadzi skutecznie egzekucje”.
Powyższe potwierdza również dokumentacja złożona do akt sprawy, wskazująca na prowadzenie przez Komornika Sądowego postępowania egzekucyjnego pod sygn. [...] (zajęcie rachunku bankowego z dnia [...] r., zajęcia wierzytelności z dnia [...] r. oraz [...] r.).
W ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego, nie mogą w przedmiotowej sprawie  uchylać karalności przewinienia obwinionego okoliczności tego rodzaju, iż radca prawny  znajdowała się w trudnej sytuacji finansowej, wynikającej z choroby radcy prawnego Z. (1) – wypadku, któremu uległa obwiniona w dniu [...] r., a następnie konieczności przebycia operacji oraz rehabilitacji, a także długotrwałych pobytów w szpitalu.
W ocenie Sądu Dyscyplinarnego, obwiniona prowadząca działalność gospodarczą winna być świadoma ciążących na niej obowiązków, a także jako profesjonalista w sposób bezwzględny przestrzegać obowiązków wynikających z obowiązujących przepisów prawa, w tym również z przepisów Kodeksu Pracy. W związku z charakterem wykonywanego zawodu, Z. (1) obowiązana jest bowiem do zachowania najwyższej skrupulatności i szczegółowości w stosowaniu prawa.
Powyższe okoliczności, chociaż nie mogą uchylać karalności samego czynu, zarzucanego radcy prawnemu, wpływają na wymiar kary orzeczonej wobec obwinionej Z. (1).
Co więcej, Sąd Dyscyplinarny miał również na względzie okoliczność, iż egzekucja z majątku obwinionej jest prowadzona skutecznie. Stopniowo Pokrzywdzona otrzymuje kwoty wliczane w poczet przysługującej jej należności.
Reasumując, Sąd Dyscyplinarny, uznając winę obwinionej w zakresie objętym zarzutem pkt 1 wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego i mając na uwadze charakter popełnionego przewinienia dyscyplinarnego, uznał, że adekwatne będzie orzeczenie wobec obwinionej kary nagany z ostrzeżeniem.
Wymierzając karę Okręgowy Sąd Dyscyplinarny miał także na uwadze okoliczność, iż obwiniona na rozprawie w dniu [...] r. przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu i  wniosła o dobrowolne poddanie się karze, w trybie art. 387 k.p.k. Do przedmiotowego wniosku radcy prawnego, przyłączył się Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego.
Zgodnie z treścią art. 387 § 2 k.p.k.  Sąd może uwzględnić wniosek oskarżonego o wydanie wyroku skazującego, gdy okoliczności popełnienia przestępstwa nie budzą wątpliwości i cele postępowania zostaną osiągnięte mimo nieprzeprowadzenia rozprawy w całości; uwzględnienie takiego wniosku jest możliwe jedynie wówczas, gdy nie sprzeciwią się temu prokurator, a także pokrzywdzony należycie powiadomiony o terminie rozprawy oraz pouczony o możliwości zgłoszenia przez oskarżonego tego wniosku.
W niniejszej sprawie, w ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego, jak zostało to już wyżej wskazane, okoliczności popełnienia czynu nie budzą wątpliwości. Nadto, Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego przyłączył się do wniosku obwinionego o dobrowolne poddanie się przezeń karze. Co więcej, w ocenie Sądu, cel postępowania w niniejszej sprawie został osiągnięty, zaś wymierzona kara jest uzasadniona stopniem winy i charakterem dokonanego naruszenia, skutkującym wystawieniem na szwank godności zawodowej i niezbędnego zaufania klientów do radców prawnych.
Sąd Dyscyplinarny uznał, że kara nagany z ostrzeżeniem będzie w pełni adekwatna do popełnionego czynu. Stanowić ona będzie represję, która powinna w przyszłości wzbudzić w obwinionej refleksję, że czyn którego się dopuściła, jest etycznie naganny.
Jednocześnie Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uniewinnił radcę prawnego od popełnienia drugiego i trzeciego z zarzucanych we wniosku o wszczęcie postępowania czynów.
W tym zakresie Sąd Dyscyplinarny kierował się przede wszystkim stanowiskiem Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego, który na rozprawie w dniu [...] r. nie podtrzymał zarzutów stawianych obwinionej w powyższym zakresie oraz wniósł o uniewinnienie Z. (1).
Jednocześnie Sąd Dyscyplinarny zważył, iż obwiniona udokumentowała, iż w związku z wypadkiem, który miał miejsce [...] r. przebywała najpierw w szpitalu a następnie przez cały [...] rok z nielicznymi przerwami na zwolnieniach lekarskich (obwiniona przedstawiła do akt sprawy zaświadczenia oraz zwolnienia lekarskie). W związku z toczeniem się postępowania nakazowego, w czasie pobytu obwinionej w szpitalu oraz na rehabilitacji, w tym w [...], część przesyłek nie została przezeń odebrana. Co więcej, na korespondencję otrzymywaną od Komornika Sądowego obwiniona nie odpowiadała pisemnie, albowiem nie mogła się poruszać z powodu unieruchomienia nogi. Jednocześnie jednak, radca prawny kontaktowała z Komornikiem Sądowym przez telefon, a także z pracownikami Kancelarii L. w drodze wiadomości e-mail, przedstawiając na dowód powyższego stosowną korespondencję do akt sprawy.
Ponadto, podkreślenia wymaga okoliczność, iż egzekucja z majątku obwinionej jest prowadzona skutecznie. Stopniowo Pokrzywdzona otrzymuje kwoty wliczane w poczet przysługującej jej należności.
Co więcej, ostatecznie obwiniona uzupełniła postępowanie dowodowe, przedstawiając obszerny materiał dowodowy oraz odnosząc się do wszystkich stawianych jej przez M. zarzutów i wypełniając w tym zakresie żądanie organów postępowania dyscyplinarnego.
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 70(6) ustawy o radcach prawnych, biorąc pod uwagę czynności podjęte w postępowaniu.
(AG)