Przewodniczący: radca prawny Marzena Okła Anuszewska

Członkowie: radca prawny Andrzej Szmigiel
radca prawny Katarzyna Szwed-Kawka
Protokolant: Karolina Szymala
 

Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie […] w W. sprawy przeciwko radcy  prawnemu S., […], obwinionej o to, że:
Radca prawny S., działając jako pełnomocnik z urzędu wyznaczony przez OIRP w W. dla G. i K. celem wniesienia i popierania przed Sądem Najwyższym skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w W.
z dnia […] sygn. akt. […], w dniu […] złożyła do Sądu Najwyższego w W. Izba Cywilna za pośrednictwem Sądu Rejonowego dla W.S. w W. Wydział […] Cywilny skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy dla W.S. w W. Wydział […] Cywilny w dniu […] (sygn. akt. […]), tj. popełnienie czynu stypizowanego w art. 12 ust. 1 w zw. z art. 44 ust. 3 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych (t.j. Dz. U. 2016 poz. 233 ze zm.).

Uzasadnienie
 

W dniu […] do Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wpłynęła skarga G. (dalej także: „Pokrzywdzona”) na działanie radcy prawnego S. (dalej także: „Obwiniona”), która działając jako pełnomocnik z urzędu wyznaczony dla Pokrzywdzonej i jej syna K. celem wniesienia i popierania przed Sądem Najwyższym skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego  w W. […] Wydział Cywilny Odwoławczy
z dnia […] (sygn. akt. […]),  w dniu […] złożyła do Sądu Najwyższego w W. Izba Cywilna skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem  prawomocnego wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy dla W.S. w W. Wydział […] Cywilny z dnia […] (sygn. akt. […])
za pośrednictwem Sądu Rejonowego dla W.S. w W. Wydział […] Cywilny.
Zaskarżenie przez Obwinioną innego wyroku niż ten, który podlegać mógł skardze spowodowało, że skarga została odrzucona postanowieniem z dnia […] z przyczyn formalnych (sygn. akt […]).
Po przeprowadzeniu postępowania, w którym Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego (dalej także: „ZRD”) zebrała dowody w postaci dokumentów oraz przesłuchała Pokrzywdzoną i Obwinioną, postawiła tej ostatniej zarzuty i skierowała do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego (dalej także: „OSD”) wniosek o ukaranie radcy prawnego S., której zarzuciła popełnienie czynu stypizowanego w art. 12 ust. 1 w zw. z art. 44 ust. 3 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych  z dnia […] w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych (t. j. Dz. U. 2016 poz. 233 ze zm.), dalej także: „Kodeks Etyki”.
W odpowiedzi na wniosek o ukaranie Obwiniona potwierdziła swoje dotychczasowe wyjaśnienia składane przed ZRD. Podniosła także, przez wiele lat w sposób rzetelny
i prawidłowy wykonywała obowiązki radcy prawnego. Zauważyła także, że wielokrotnie działała pro bono, czego potwierdzeniem było odznaczenie jej „Kryształowym sercem” (nagroda dla wyróżniających się radców prawnych za działalność pro bono – przyp. OSD). Nie potraktowała sprawy Pokrzywdzonej gorzej z tego powodu, że była jej pełnomocnikiem
z urzędu. Obwiniona oświadczyła, że jest emerytką, a w […] r. zakończyła prowadzenie własnej kancelarii i obecnie pracuje w Kancelarii Prawnej  Z., z wynagrodzeniem […] zł brutto, gdyż chce zakończyć -  na prośbę klientów - rozpoczęte sprawy. Z uwagi na stan zdrowia i wiek zawód radcy prawnego  zamierza przestać wykonywać w […] r. (k. […]-[…]).
Na rozprawie w dniu […] Obwiniona przyznała się do zarzucanego jej wnioskiem o ukaranie czynu i wniosła o dobrowolne poddanie się karze bez przeprowadzania rozprawy, wnioskując o wymierzenie jej kary pieniężnej w wysokości […] zł.
 
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu […] Sąd Okręgowy w W. […] Wydział Cywilny – Odwoławczy (sygn. akt […]) wydał postanowienie o wyznaczeniu dla G. (Pokrzywdzonej) i K. (syna Pokrzywdzonej) pełnomocnika z urzędu w osobie radcy prawnego celem wniesienia i popierania przed Sądem Najwyższym skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w W. z […] (sygn. akt […]) i zwrócił się o wyznaczenie tegoż pełnomocnika do Okręgowego Izby Radców Prawnych w W. (k. […]).
W dniu […] Wicedziekan Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. poinformował Obwinioną o wyznaczeniu jej pełnomocnikiem z urzędu celem sporządzenia, wniesienia i popierania skargi przed Sądem Najwyższym (k. […]).
Pismem datowanym na […] Obwiniona poinformowała Pokrzywdzoną i jej syna o wyznaczeniu jej pełnomocnikiem z urzędu (k. […]). Następnie Obwiniona złożyła do Sądu Najwyższego w W. Izba Cywilna (data skargi: […]) skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem  prawomocnego wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy dla W.S. w W. Wydział […] Cywilny z dnia […] (sygn. akt. […]). Skargę tę złożyła za pośrednictwem Sądu Rejonowego dla W.S. w W. Wydział […] Cywilny (k. […]-[…]).
Sąd Rejonowy dla W.S. w W. dwukrotnie: [..] i […] (k. […] i […]) wzywał Obwinioną do przedstawienia stosownego dokumentu zawierającego umocowanie do wniesienia w imieniu powodów (Pokrzywdzonej i jej syna) skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku wydanego przez Sąd  w dniu […], sygn. akt […]. Obwiniona natomiast, w wykonaniu tych zobowiązań, podnosiła, że jej umocowanie wynika z postanowienia Sądu Okręgowego w W. […] Wydział Cywilny – Odwoławczy z dnia […], sygn. akt […](k. […] i […]), wskazując w piśmie z […], że: „zostałam pełnomocnikiem z urzędu G. i K., celem wniesienia i popierania przed Sądem Najwyższym skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia […], sygn. akt […]. Wydany przez Sąd Apelacyjny Wyrok z dnia […] sygn. akt […] rozstrzygał apelację powodów od wyroku Sądu Rejonowego dla W.S. w W. z dnia […] sygn. akt […].”
Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia […] (sygn. […]) odrzucił wniesioną przez Obwinioną skargę i oddalił wniosek Obwinionej o zasądzenie na jej rzecz kosztów nieopłaconej pomocy prawnej. W uzasadnieniu Sąd Najwyższy wskazał, że skarżący (w ich imieniu Obwiniona) zaskarżyli wyrok sądu pierwszej instancji apelacją, która została wyrokiem z dnia […] oddalona wyrokiem Sądu Okręgowego, co wyłączało możliwość zaskarżenia wyroku sądu pierwszej instancji na podstawie art. 424¹ § 2 kodeksu postępowania cywilnego, a w konsekwencji uzasadniało odrzucenie wniesionej skargi jako niedopuszczalnej (art. 424⁸ § 2 kodeksu postępowania cywilnego). Nadto, Sąd Najwyższy wskazał, że skarga ta podlegała odrzuceniu także ze względu na niewykonanie przez Obwinioną zobowiązania Sądu Rejonowego dla W.S. w W. z […] do przedstawienia stosownego dokumentu pełnomocnictwa zawierającego umocowanie do wniesienia w imieniu powodów skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku wydanego przez Sąd w dniu […] (sygn. akt […]).
Na rozprawie przed Okręgowym Sądem Dyscyplinarnym w dniu […] Obwiniona złożyła wniosek o wydanie wyroku i wymierzenie jej kary pieniężnej. Wnioskowi nie sprzeciwiła się Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego ani Pokrzywdzona.
Sąd zauważył, że we wniosku o ukaranie wskazana jest sygn. akt […]. Ze względu na oczywistą omyłkę pisarską w sygnaturze wyroku z dnia […], wobec braku wątpliwości co do opisanego wyroku, Sąd mógł wydać orzeczenie.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zgodził się z wnioskiem Obwinionej i wydał orzeczenie
z nim zgodne, zważył także, co następuje:
Wszczęcie postępowania dyscyplinarnego może nastąpić, jeśli zachodzi uzasadnione podejrzenie zawinionego nienależytego wykonywania zawodu radcy prawnego (art. 64 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych) i za czyny sprzeczne ze ślubowaniem radcowskim lub z zasadami etyki radcy prawnego (art. 64 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy) bądź dopuszczenia się przez radcę prawnego nadużycia wolności słowa, stanowiącego ściganą z oskarżenia prywatnego zniewagę lub zniesławienie strony lub jej pełnomocnika, świadka, biegłego albo tłumacza.
 
Zgromadzone w aktach sprawy dowody w postaci dokumentów opisanych powyżej pozwoliły Sądowi na jednoznaczny wniosek, że zarówno okoliczności popełnienia przewinienia dyscyplinarnego, tj. wniesienie przez Obwinioną skargi od wyroku Sądu I instancji zamiast od wyroku II instancji - Sądu Okręgowego w W. z dnia […] (sygn. akt […]), który to zgodnie z postanowieniem o wyznaczeniu jej pełnomocnikiem z urzędu winna zaskarżyć, nie budzi wątpliwości. Także wina Obwinionej w zakresie popełnienia tego czynu jest oczywista. Obwiniona zarówno swoimi zeznaniami, jak i w pismach kierowanych do Sądu Rejonowego dla W.S., szczególnie w piśmie z […] (k. […]) potwierdziła swoją niewiedzę w zakresie obowiązujących przepisów postępowania cywilnego, w szczególności art. 424¹ § 2 i nast. kodeksu postępowania cywilnego.
 
Zgodnie z art. 12 ust. 1 Kodeksu Etyki radca prawny jest zobowiązany wykonywać czynności zawodowe sumiennie oraz z należytą starannością uwzględniającą profesjonalny charakter działania. Brak znajomości obowiązujących regulacji prawnych jest niedopuszczalnym przewinieniem dyscyplinarnym. Zauważyć przy tym należy, że Obwiniona miała ponad rok na skorygowanie własnego błędu. Poprawną skargę, a więc skargę od wyroku sądu II instancji mogła wnieść do […], a więc przez okres blisko roku od ustanowienia jej pełnomocnikiem z urzędu – […] (k. […]). Prawidłowe wykonanie obowiązków pełnomocnika z urzędu nie przekraczało przy tym kompetencji początkującego radcy prawnego, tym bardziej – radcy prawnego z kilkudziesięcioletnim stażem zawodowym, jak w przypadku Obwinionej (data uzyskania uprawnień: […] – informacja znana Sądowi z urzędu).
Należy jednocześnie wskazać, że wniesienie przez Obwinioną właściwej skargi
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nie przesądzałoby o jej wyniku, tj. czy zostałaby przyjęta do rozpoznania przez Sąd Najwyższy i czy zostałaby uwzględniona. Ta okoliczność nie może mieć jednak znaczenia dla oceny zachowania Obwinionej. Dodatkowo, skoro zdaniem Obwinionej „szansa na uwzględnienie skargi była znikoma” (wyjaśnienia Obwinionej – k. […]), winna ona sporządzić, zgodnie z art. 118 § 5 kodeksu postępowania cywilnego opinię o niezasadności skargi o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia, czego nie uczyniła, tym samym naruszając przepis art. 44 ust. 3 Kodeksu Etyki.
Zważywszy na fakt, że Obwiniona uznała swoją winę i poddała się dobrowolnie karze,
a Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego i Pokrzywdzona się temu nie sprzeciwiły, Okręgowy Sąd Dyscyplinarny, uznając zawnioskowaną przez Obwinioną karę pieniężną za adekwatną do zarzuconego czynu, działając w oparciu o przepisy art. 387 KPK w zw. z art. 74¹ ustawy o radcach prawnych, orzekł wobec Obwinionej  karę pieniężną zgodnie z art. 64 ust. 1 i art. 65 ust. 1 pkt 3 ustawy o radcach prawnych.
Wymierzona kara pozwala w ocenie Sądu dobrze spełnić funkcje prewencyjne kary – zapobiegać popełnianiu tego typu przewinień w przyszłości i jest adekwatna do stopnia winy radcy prawnego G. Nadto, wysokość kary pieniężnej odpowiada dotychczasowej nienagannej postawie Obwinionej jako radcy prawnego i uwzględnia obecną sytuację życiowo-zawodową Obwinionej (emerytura i niskie zarobki).
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 70⁶ ust. 2 ustawy o radcach prawnych.
Mając powyższe na uwadze, należało orzec jak w sentencji.
(AD)