Orzeczenie z dnia 21  kwietnia 2017  r., Sygn. akt: D 7/17
Orzeczenie prawomocne

 
 Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie […] r. w W. sprawy przeciwko radcy  prawnemu Z., […], obwinionemu o to, że: 

 
            Pismem z dnia […] r., adwokat K. (dalej: „pokrzywdzony”) wniósł do Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. skargę na działanie radcy prawnego Z. (dalej: „obwiniony”) podnosząc, iż obwiniony dopuścił się przewinienia dyscyplinarnego, o którym mowa w art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r., o radcach prawnych w zw. z art. 38 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego poprzez grożenie adwokatowi postępowaniem dyscyplinarnym w przypadku podtrzymania żądań względem B.
            W uzasadnieniu skargi wskazano, że w związku z nieuregulowaniem przez B. wynagrodzenia za świadczone na jej rzecz przez spółkę pod firmą Kancelaria Prawnicza K. spółka komandytowa z siedzibą w W. usługi pomocy prawnej. Jak wskazano Kancelaria wystosowała do B w dniu […] r. wezwanie do zapłaty. Podjęcie przez kancelarię próby polubownego zakończenia sporu było tym bardziej zasadne, że B. pierwotnie deklarowała, że ureguluje na rzecz kancelarii wynagrodzenie i pokryje wszystkie koszty poniesione przez kancelarię w związku z powierzoną kancelarii sprawą, stosownie do treści pisemnej umowy o świadczeniu usług pomocy prawnej z dnia […] r., a następnie zaczęła ona unikać jakichkolwiek kontaktów z kancelarią, pomimo podejmowania przez prawników kancelarii wielokrotnych prób nawiązania kontaktu (telefonicznych, mailowych, sms-owych). Jednocześnie wskazano, że komplementariusz Kancelarii – K. jest adwokatem, co ma znaczenie w kontekście przedmiotowego zawiadomienia. Jak podkreślił pokrzywdzony, w odpowiedzi na wezwanie do zapłaty, pełnomocnik B. w osobie radcy prawnego Z. w dniu […] r. wystosował pismo, w którym obwiniony zakwestionował zasadność roszczeń Kancelarii oraz napisał, że „zastrzegam równocześnie, że w razie podtrzymywania żądań przedstawionych w wezwaniu z dnia […] r. zmuszony będę do złożenia informacji o podejmowanych próbach uzyskania nieuprawnionych korzyści do Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Rady Adwokackiej” (k. […]  – […]).
            Postanowieniem z dnia […] r., Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wszczął dochodzenie w sprawie:

 
            Wnioskiem z dnia […] r., Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. skierowanym do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wniósł o ukaranie radcy prawnego Z. o to, że:
 

 
Pismem datowanym na dzień […] r., nadanym w dniu […] r., obwiniony radca prawny Z. złożył wyjaśnienia w niniejszej sprawie, wskazując jednocześnie, że jego opóźnienie w złożeniu niniejszej odpowiedzi jest efektem długotrwałej choroby, która uniemożliwiła mu zajęcie stanowiska we wcześniejszym terminie. Obwiniony w swoich wyjaśnieniach wskazał, że wbrew twierdzeniom adw. K. pismo z dnia […] r. nie stanowiło grożenia adwokatowi postępowaniem dyscyplinarnym. Jak wskazał obwiniony w niniejszym piśmie jedynie zastrzegł możliwość złożenia informacji o podejmowanych próbach uzyskania nieuprawnionych korzyści do Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych. Jednocześnie w niniejszych wyjaśnieniach wskazano, że korespondencję którą skierował obwiniony, nie była adresowana do żadnego oznaczonego adwokata ani radcy prawnego, a jedynie do podmiotu gospodarczego, podkreślając jednocześnie, że w podmiocie tym adw. K. jest jednym ze wspólników, natomiast pismo z dnia […] r., nie było do niego personalnie skierowane. Dalej obwiniony podniósł również, że sporne pismo nie było zawodowym wystąpieniem co tym samym nie spełnia przesłanek art. 38 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, przywołując na tą okoliczność definicję języka polskiego zgodnie z którą, za wystąpienie uważa się „publiczne zabranie głosu, zorganizowane działanie podjęte przeciw czemuś, wypowiedzieć się publicznie w jakiejś sprawie, pokazać się publicznie, wyjść przed jakąś grupę osób lub poza obręb czegoś, zrezygnować z członkostwa lub uczestnictwa w czymś.” Zdaniem obwinionego bazując na tej definicji uznać należy, iż zakazem wynikającym z art. 38 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego objęte są więc działania o publicznym charakterze, czego nie można powiedzieć o korespondencji z dnia […] r. (k. […]).
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił następujący stan faktyczny:
 
Pismem z dnia […] r., radca prawny Z. działając jako pełnomocnik B. stanowiącym odpowiedź na wezwanie do zapłaty z dnia […] r. wskazał, iż przedmiotowe wezwanie jest nieuprawnione. W swoim piśmie radca prawny Z. w pierwszej kolejności zakwestionował sposób wyliczenia żądanej kwoty. Nadto radca prawny Z. nie zgodził się z podstawą żądania i wskazał że kwota wskazana w wezwaniu stanowi należne wynagrodzenie wymagalne w oparciu o umowę o świadczenie usług z zakresu pomocy prawnej z dnia […] r. Jednocześnie radca prawny Z. wskazał, iż w wezwaniu z dnia […] r., niezasadnie za podstawę faktyczną przyjęto umowę która została zawarta przez B. z jej mężem bez udziału Kancelarii, po wypowiedzeniu umowy z dnia […] r. W odpowiedzi na wezwanie, radca prawny Z. wskazał również, że brak jest podstaw prawnych, aby wywodzić od B. odpowiedzialność kontraktową wynikającą z umowy z dnia […] r., gdyż wymagalność roszczenia o zapłatę żądanych kwot w oparciu o przywołaną umowę nigdy nie powstała. Nadto obwiniony radca prawny Z. podniósł również szereg innych zarzutów i ostatecznie wskazał, iż „zastrzegam równocześnie, że w razie podtrzymywania żądań przedstawionych w wezwaniu z dnia […] r. zmuszony będę do złożenia informacji o podejmowanych próbach uzyskania nieuprawnionych korzyści do Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Rady Adwokackiej” (odpowiedź na wezwanie do zapłaty z dnia […] r., zeznania obwinionego radcy prawnego Z. – protokół z rozprawy z dnia […] r., k. […]  – […]).
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Zebrany w sprawie materiał dowodowy w ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego wskazuje, że obwiniony radca prawny Z. dopuścił się, zarzucanego mu w pkt. 1 wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, czynu tj. czynu naruszającego podstawowe wartości i zasady wykonywania zawodu radcy prawnego określonego w art. 38 ust. 2. Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego w zw. art. 64 ust 1 ustawy o radcach prawnych.
W myśl treści przepisu art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych (Dz. U. 2016 poz. 233 j.t;), radcowie prawni i aplikanci radcowscy podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, zasadami etyki lub godnością zawodu bądź za naruszenie swych obowiązków zawodowych.
Natomiast w myśl art. 38 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, radca prawny nie może w swych zawodowych wystąpieniach grozić postępowaniem karnym lub dyscyplinarnym.
            W ocenie tut. Sądu Dyscyplinarnego nie ma najmniejszych wątpliwości, iż obwiniony radca prawny Z. dopuścił się przewinienia dyscyplinarnego. Zgodzić należy się z poglądami Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego, iż niedopuszczalnym jest grożenie w jakimkolwiek wystąpieniu czy to ustnym, czy też pisemnym przez profesjonalnego pełnomocnika i w związku z wykonywaniem przez niego działalności zawodowej postępowaniem dyscyplinarnym celem zmuszenia innego profesjonalnego pełnomocnika, czy podmiotu, w którym pracuje do zachowania powodującego zaniechanie dochodzenia przysługujących mu roszczeń. Odnośnie definicji słowa „groźba” użytej w art. 38 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, Sąd Najwyższy w wyroku z dnia […] r., (sygn. akt […]) wskazał, że „nienależne od stopnia konfliktu interesów charakteryzującego spór pomiędzy stroną przeciwną, a stroną, którą reprezentuje radca prawny lub adwokat, profesjonalnemu pełnomocnikowi nie wolno ani pisemnie ani nawet ustnie uciekać się do groźby skierowania sprawy na drogę ściągania karnego lub pisemnego, jeśli przeciwnik procesowy strony reprezentowanej przez radcę prawnego lub adwokata nie spełni określonych żądań lub życzeń tej strony”.
            Zdaniem Sądu nie pozostawia najmniejszych wątpliwości, że zachowanie obwinionego radcy prawnego w postaci wskazania w wezwaniu do zapłaty z dnia […] r., że „zastrzega równocześnie, że w razie podtrzymywania żądań przedstawionych w wezwaniu z dnia […] r. zmuszony będzie do złożenia informacji o podejmowanych próbach uzyskania nieuprawnionych korzyści do Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Rady Adwokackiej”, było zachowaniem niedopuszczalnym w związku z powołanymi wyżej przepisami. Nie pozostawia również najmniejszych wątpliwości, że obwiniony działał na podstawie pełnomocnictwa i w związku z prowadzoną działalnością zawodową. W ocenie Sądu nie można uznać, aby zachowanie obwinionego nie stanowiło przewinienia dyscyplinarnego, albowiem jego pismo było skierowane do podmiotu gospodarczego, nie zaś konkretnego adwokata. W tym miejscu wskazać należy, iż w Spółce do której skierowano wezwanie zatrudniony był pokrzywdzony adwokat K., co już rodzi duże prawdopodobieństwo, iż w przypadku nie spełnienia przez pokrzywdzonego żądań obwinionego mógł wystąpić on z wnioskiem o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego.
            Reasumując w ocenie Sądu Dyscyplinarnego opisane zachowanie radcy prawnego sprzeczne jest z wartościami prezentowanymi w Kodeksie Etyki Radcy Prawnego jak i ustawy o radcach prawnych, co w dalszej kolejności rodzi odpowiedzialność dyscyplinarną po stronie obwinionego radcy prawnego Z.
Uznając winę obwinionego w zakresie objętym zarzutem wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, Okręgowy Sąd Dyscyplinarny, mając na uwadze zawiniony charakter popełnionego przewinienia dyscyplinarnego, ale także skruchę jaką okazał w toku postępowania obwiniony uznał, że adekwatne będzie orzeczenie wobec obwinionego kary upomnienia. Wymierzona kara jest uzasadniona stopniem winy i charakterem dokonanego naruszenia zasad Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, które to zasady powinny być przestrzegane przez obwinionego.
Jednocześnie Okręgowy Sąd Dyscyplinarny nie znalazł podstaw do uznania obwinionego radcy prawnego winnym zarzutu drugiego wskazanego we wniosku o ukaranie tj. w przedmiocie nie złożenia pisemnych wyjaśnień w wyznaczonym przez Rzecznika Dyscyplinarnego terminie, tj. w okresie od dnia […] r. tj. od dnia zwrotu do Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawa wezwania z dnia […] r. z adnotacją: „zwrot nie podjęto w terminie” – do dnia kierowania wniosku o ukaranie kierowanego do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego, tj. popełnienia czynu naruszającego podstawowe wartości i zasady wykonywania zawodu radcy prawnego, określonego w art. 62 ust. 1 i 3 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r., w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. 2016 . poz. 233 j.t). W ocenie Sądu zeznania obwinionego w tym zakresie zasługują na uwzględnienie. Obwiniony wyjaśnił przyczyny braku odpowiedzi wskazując na swoją chorobę, jak równocześnie wskazał na okoliczność zmiany swojego lokalu mieszkalnego, a tym samym zmiany siedziby swojej Kancelarii, co w ocenie Sądu dawało podstawy do uniewinnienia obwinionego od zarzutu zawartego w pkt. 2 wniosku o ukaranie.
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 70⁶ ust. 2 ustawy o radcach prawnych, biorąc pod uwagę czynności podjęte w postępowaniu.
 
(BU)