Orzeczenie z dnia 20 kwietnia 2015 r. Sygn. akt: D 12/2015
Orzeczenie prawomocne
WSD orzeczeniem z dnia 27.01.2016 r. sygn. WO-66/15 zmienił orzeczenie OSD w pkt. 1 poprzez wymierzenie obok kary zawieszenia prawa do wykonywania zawodu na okres [...] lat zakazu wykonywania patronatu przez okres [...] lat.
 

Przewodniczący: radca prawny Tomasz Iwańczuk
Członkowie: radca prawny Michał Rajski
radca prawny Agnieszka Świstak
Protokolant: Anna Gabrysiak

Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie [...] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu U., [...], obwinionemu o to, że:
wykonywanie czynności zawodowych niezgodnie z prawem tj. niezgodnie z ustawą z dnia 18 października 2006 roku o ujawnieniu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 63, poz. 425 z późn. zm.) poprzez złożenie w dniu [...] roku niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego określonego w art. 7 ust. 1 tej ustawy, za co radca prawny został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w W. [...] Wydział Karny z dnia [...] roku (sygn. akt [...]),
tj. o dopuszczenie się przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 637),

1.    Uznaje radcę prawnego U., [...], winnym zarzucanego wnioskiem o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego czynu, który to czyn stanowi przewinienie dyscyplinarne jako czyn sprzeczny z zasadami wyrażonymi w art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego i za czyn ten na podstawie art. 64 ust. 1 pkt 2 i art. 65 ust. 1 pkt 4 ustawy o radcach prawnych wymierza karę zawieszenia prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego na okres [...] ([...]) lat;
2.    Na podstawie art. 706 ust. 2 ustawy o radcach prawnych zasądza od obwinionego radcy prawnego U., [...], na rzecz Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie tytułem zwrotu kosztów postępowania dyscyplinarnego kwotę [...] zł ([...] złotych).

Pismem z dnia [...] roku zostało przekazane według właściwości do Okręgowej Izby Radców Prawnych w W., otrzymane na podstawie art. 21e ust. 2 ustawy o ujawnieniu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów, orzeczenie Sądu Okręgowego w W. [...] Wydział Karny z dnia [...] roku w sprawie toczącej się za sygn. akt [...], na mocy którego w pkt 1 Sąd stwierdził, iż radca prawny U. złożył niezgodne z prawdą oświadczenie lustracyjne określone w art. 7 ust. 1 tej ustawy.
W związku z powyższym, Rzecznik Dyscyplinarny wystosował w dniu [...] roku pismo do radcy prawnego U., informujące o wpłynięciu skargi z jednoczesnym wezwaniem do złożenia pisemnych wyjaśnień w terminie 14 dni od dnia doręczenia pisma. Powyższe pismo zostało doręczone radcy prawnemu w dniu [...]r.
Pismem z dnia [...] roku radca prawny złożył pisemne wyjaśnienia w sprawie. Radca prawny wyjaśnił, że do złożenia niezgodnego z prawdą oświadczenia doszło na skutek omyłkowego przekazania nieprawidłowego egzemplarza oświadczenia. Pomyłka była powodowana stanem zdrowia radcy prawnego w owym czasie. Nadto, radca prawny wskazał, że nie miał zamiaru wprowadzenia w błąd organu, ponieważ w przekazanym Okręgowej Izbie Radców Prawnych oświadczeniu z dnia [...] roku w części B powiadomił o swojej służbie w [...] w L. w latach [...]. Na potwierdzenie swoich twierdzeń radca prawny przedłożył odpisy dokumentów.
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po przeanalizowaniu zgromadzonych w sprawie dokumentów postanowieniem z dnia [...] r. wszczął dochodzenie.
Postanowieniem z dnia [...] roku Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego postawił Obwinionemu zarzut: wykonywania czynności zawodowych niezgodnie z prawem tj. niezgodnie z ustawą z dnia 18 października 2006 roku o ujawnieniu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (tekst jednolity Dz.U. z 2007 r. Nr 63, poz. 425 z późn. zm.) poprzez złożenie w dniu [...] roku niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego określonego w art. 7 ust. 1 tej ustawy, za co radca prawny został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w W. [...] Wydział Karny z dnia [...] roku (sygn. akt [...]) tj. o dopuszczenie się przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 637).
Obwiniony przesłuchany w dniu [...] roku nie przyznał się do świadomego złożenia niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego. W toku składanych wyjaśnień radca prawny podkreślił, że w oświadczeniu z dnia [...] roku złożonym w OIRP zawarł informację o swojej współpracy z [...]. Jednakże, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości we wcześniej złożonych formularzach, powstał obowiązek ponownego sporządzenia oświadczeń. Obwiniony przyznał, że w ponownie złożonym oświadczeniu informacja o współpracy z [...] nie została zawarta. Przyczyny tego stanu rzeczy były dwojakiego rodzaju. Po pierwsze, wedle twierdzeń Obwinionego, przedmiotowe oświadczenie zostało złożone omyłkowo, w teczce zalegało oświadczenie prawidłowo wypełnione, jednakże na skutek omyłki, żona Obwinionego, która wyręczyła Obwinionego w czynności złożenia oświadczenia w biurze OIRP, wzięła inne oświadczenie. W teczce znajdowało się kilka oświadczeń różnie wypełnionych ponieważ Obwiniony miał wątpliwości, co do tego, jak należy prawidłowo wypełnić formularz. W tym kontekście, Obwiniony wskazał na drugą przyczynę złożenia niezgodnego z prawdą oświadczenia. Otóż, Obwiniony wskazywał, że jego służbie w [...] z uwagi na jej charakter - prace [...] - nie sposób przypisać jakiejkolwiek szkodliwości dla obywateli.
Mając na uwadze dowody przeprowadzone w toku postępowania w dniu [...] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wniósł o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego przeciwko radcy prawnemu U. obwinionemu o wykonywanie czynności zawodowych niezgodnie z prawem tj. niezgodnie z ustawą z dnia 18 października 2006 roku o ujawnieniu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 63, poz. 425 z późn. zm.) poprzez złożenie w dniu [...] roku niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego określonego w art. 7 ust. 1 tej ustawy, za co radca prawny został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w W. [...] Wydział Karny z dnia [...] roku (sygn. akt [...]) tj. o dopuszczenie się przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 637) przez Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W.
Na rozprawie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. w dniu [...] r.  obwiniony przyznał się do winy i wniósł o poddanie się karze zawieszenia prawa do wykonywania czynności zawodowych na okres [...] lat, w trybie art. 387 k.p.k. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego przychylił się do wniosku obwinionego.

Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił następujący stan faktyczny:
Obwiniony został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w W. [...] Wydział Karny z dnia [...] roku wydanym w sprawie toczącej się za sygn. akt [...] w przedmiocie zgodności z prawdą oświadczenia lustracyjnego, na mocy którego w pkt 1 Sąd stwierdził, iż radca prawny U. złożył niezgodne z prawdą oświadczenie lustracyjne określone w art. 7 ust. 1 ustawy o ujawnieniu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz o treści tych dokumentów. Wobec powyższego Sąd Okręgowy orzekł wobec osoby lustrowanej utratę prawa [...], na okres [...] lat. Nadto, orzeczono wobec obwinionego zakaz [...] na okres [...] lat.
W przekazanym Okręgowej Izbie Radców Prawnych oświadczeniu z dnia [...] r. obwiniony w części B powiadomił o swojej służbie w [...] w L. w latach [...]. Jednakże, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości we wcześniej złożonych formularzach, powstał obowiązek ponownego sporządzenia oświadczeń. Obwiniony w ponownie złożonym oświadczeniu nie zawarł informacji o współpracy z [...]
Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu akta sprawy o sygn. D 12/2015, zeznania obwinionego U., odpis wyroku Sądu Okręgowego z dnia[...] r. (sygn. akt [...]) wraz z uzasadnieniem, orzeczenie nr [...], oświadczenia lustracyjne obwinionego.

Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że obwiniony dopuścił się, zarzucanego mu we wniosku o wszczęcie postępowania, czynu.
Poczynione ustalenia pozwalają na stwierdzenie, że radca prawny U. dopuścił się przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 637), polegającego na niezgodnym z ustawą z dnia 18 października 2006 roku o ujawnieniu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 63, poz. 425 z późn. zm.) złożeniu w dniu [...] roku niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego określonego w art. 7 ust. 1 tej ustawy, za co radca prawny został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w W. [...] Wydział Karny z dnia [...] roku (sygn. akt [...]).
Przede wszystkim podkreślić należy, że, jak słusznie zaznaczył Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego, obwiniony został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego za naruszenie ustawy w zakresie wskazanym w zarzucie. Wyrok ten pozostaje wiążący także dla organów samorządu radcowskiego, co do faktu popełnienia czynu w nim opisanego.
Co więcej, fakt złożenia niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego nie budzi wątpliwości również z tego względu, iż nie był on co do zasady kwestionowany przez samego Obwinionego, który wskazywał jedynie, że do jego złożenia doszło na skutek omyłki (nieświadomie). Jak wskazał bowiem obwiniony w toku przesłuchania w dniu  [...] r. „Ja wahałem się jak należy prawidłowo wypełnić to oświadczenie i z tej przyczyny w mojej teczce zalegało kilka oświadczeń o różnej treści, w tym oświadczenie ostatecznie złożone do OIRP, które zostało omyłkowo przekazane, bo ja ostatecznie zdecydowałem aby przekazać oświadczenie w którym jest mowa o mojej służbie w [...] - to które zostało złożone do moich wyjaśnień. Ja konsekwentnie i w tym oświadczeniu wskazywałem że nie identyfikuje się z [...]. Moje wątpliwości wynikały z tego że z uwagi na charakter wykonywanej pracy w [...] o którym pisałem w wyjaśnieniach, nie poczytywałem swojej służby za objętą obowiązkiem lustracyjnym (…) Nie miałem na celu kłamać (…) W ostatnim dniu wyznaczonym przez OIRP w W. na złożenie oświadczeń, poprosiłem żonę o to, aby zawiozła oświadczenie będące w teczce, moja żona wzięła nie to co trzeba, nie wiedziałem o tym, że zostało złożone nieprawidłowe oświadczenie (…)”. Ponadto, obwiniony wskazał na drugą przyczynę złożenia niezgodnego z prawdą oświadczenia. U. wskazał, że jego służbie w [...] z uwagi na jej charakter - prace [...] - nie sposób przypisać jakiejkolwiek szkodliwości dla obywateli.
Powyższe pozwala na uznanie, iż obwiniony nie kwestionuje, iż dopuścił się zarzucanego mu czynu, a jedynie wskazuje na jego nieumyślny charakter.
Powyższe okoliczności – nieumyślne dopuszczenie się zarzucanego radcy prawnemu czynu, jak słusznie podkreślił to Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego, nie mogą jednakże  uchylać karalności samego czynu.
U., radca prawny, w związku z charakterem wykonywanego zawodu, obowiązany jest bowiem do zachowania najwyższej skrupulatności i szczegółowości w stosowaniu prawa, a przede wszystkim do jego znajomości. W tym zakresie, twierdzenia, jakoby obwiniony nie posiadał rozeznania jakiego rodzaju służba, w jakich organach podlega w świetle ustawy obowiązkowi ujawnienia w oświadczeniu lustracyjnym, nie mogą podlegać uwzględnieniu, a w konsekwencji wpływać na treść rozstrzygnięcia w niniejszym postępowaniu.  Obwiniony miał bowiem obowiązek dołożenia należytej staranności przy podejmowaniu czynności technicznych związanych ze złożeniem oświadczenia lustracyjnego, czego jednakże nie uczynił, a skutkiem czego było, zdaniem Obwinionego, omyłkowe złożenie błędnego oświadczenia.
Uznając winę obwinionego w zakresie objętym zarzutem wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego Okręgowy Sąd Dyscyplinarny, mając na uwadze charakter popełnionego przewinienia dyscyplinarnego, uznał, że adekwatne będzie orzeczenie wobec obwinionego kary zawieszenia praw do wykonywania zawodu radcy prawnego na okres [...] lat oraz zasądzenie od radcy prawnego U. na rzecz Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. kwoty [...] zł tytułem zwrotu kosztów postępowania dyscyplinarnego.
Wymierzając karę Okręgowy Sąd Dyscyplinarny miał na uwadze okoliczność, iż obwiniony na rozprawie w dniu [...] r. wniósł o poddanie się karze zawieszenia prawa do wykonywania czynności zawodowych na okres [...] lat, w trybie art. 387 k.p.k. Do przedmiotowego wniosku radcy prawnego, przyłączył się Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego.
Zgodnie z treścią art. 387 § 2 k.p.k.  Sąd może uwzględnić wniosek oskarżonego o wydanie wyroku skazującego, gdy okoliczności popełnienia przestępstwa nie budzą wątpliwości i cele postępowania zostaną osiągnięte mimo nieprzeprowadzenia rozprawy w całości; uwzględnienie takiego wniosku jest możliwe jedynie wówczas, gdy nie sprzeciwią się temu prokurator, a także pokrzywdzony należycie powiadomiony o terminie rozprawy oraz pouczony o możliwości zgłoszenia przez oskarżonego tego wniosku.
W niniejszej sprawie, w ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego, jak zostało to już wyżej wskazane, okoliczności popełnienia czynu nie budzą wątpliwości. Nadto, Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego przyłączył się do wniosku obwinionego o dobrowolne poddanie się przezeń karze. Co więcej, w ocenie Sądu Dyscyplinarnego, cel postępowania w niniejszej sprawie został osiągnięty, zaś wymierzona kara jest uzasadniona stopniem winy i charakterem dokonanego naruszenia, skutkującym wystawieniem na szwank godności zawodowej i niezbędnego zaufania klientów do radców prawnych.
Sąd Dyscyplinarny miał również na uwadze okoliczność, że w pierwszym oświadczeniu, tj. z dnia [...] roku złożonym w OIRP U. zawarł informację o swojej współpracy z [...], nadto, charakter jego służby wykluczał jakiekolwiek nękanie społeczeństwa. Powyższemu dał wiarę Sąd Okręgowy w W. orzekające w sprawie o sygn. [...], wskazując, że w szczególności charakter pracy Obwinionego w [...] przemawia za wymierzeniem Obwinionemu w najniższym wymiarze przewidzianym przez ustawę.
Sąd Dyscyplinarny uznał, że kara zawieszenia praw wykonywania zawodu radcy prawnego na okres [...] lat będzie w pełni adekwatna do popełnionego czynu i stanowić ona będzie dotkliwą represję, która powinna w przyszłości wzbudzić w obwinionym refleksję, że czyn którego się dopuścił, jest etycznie naganny.
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 70(6) ustawy o radcach prawnych, biorąc pod uwagę czynności podjęte w postępowaniu.
(AG)