Orzeczenie z dnia 1 października 2018 r. Sygn. akt: D 62/18
Orzeczenie prawomocne
 

PRZEWODNICZĄCY:   r. pr. Katarzyna Szwed - Kawka
CZŁONKOWIE:    r. pr. Michał Rajski
r. pr. Agnieszka Świstak
PROTOKOLANT:    Karolina Szymala

           
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie w dniu […] r. w W. sprawy przeciwko radcy  prawnemu S.(1), […], obwinionej o to, że: w okresie od dnia […] r. do dnia […] r. nienależycie wykonywała czynności zawodowe w postaci obowiązków informacyjnych wobec klientów P.(1) i P.(2), w ten sposób, że zobowiązując się w dniu […] r. do przedstawienia ww. klientom do dnia […] r. informacji o stanie prowadzonej w ich imieniu sprawy przeciwko S.(2) o zapłatę – nie przedstawiła przedmiotowej informacji,
tj. popełniła czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6 ust. 1 oraz art. 28 ust. 5 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, stanowiącego załącznik do uchwały Nr 5/2007 VIII Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 10 listopada 2007 r. w sprawie uchwalenia Kodeksu Etyki Radcy Prawnego (tekst jednolity: uchwała Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r.)
 

 

 

Pismem, które do Okręgowej Izby Radców Prawnych wpłynęło […] r. P.(1) i P.(2) („Skarżący”) złożyli skargę na radcę prawnego S.(1) wpisaną na listę radców prawnych pod nr. […] (zwanej dalej „Obwinioną”), zarzucając jej nienależyte wykonanie zawodu radcy prawnego. Skarżący podnieśli, że zostali poinformowani przez Obwinioną, że sprawa sądowa, której prowadzenie jej powierzyli, jest jasna i powinna zakończyć się korzystnie dla Skarżących. Skarżący dodali, że Zaskarżona bezpodstawnie zwiększyła kwotę objętą żądaniem pozwu z […] zł do […] zł. Skarżący poinformowali ponadto, że Obwiniona zapewniła Skarżących o ugodowym zakończeniu sprawy mimo tego, że strona przeciwna od początku odmawiała zawarcia ugody. Ostatecznie Sąd oddalił powództwo uwzględniając zarzut przedawnienia. Wobec Skarżących zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne w zakresie kosztów zastępstwa procesowego w przegranej sprawie sądowej w […] r. Skarżący otrzymali zawiadomienie o wszczęciu postępowania egzekucyjnego. Korzystając z rady Zaskarżonej, Skarżący nie zaspokoili pretensji zgłoszonej przez komornika. Powyższe doprowadziło do podjęcia dalszych czynności egzekucyjnych, a w rezultacie do poniesienia przez Skarżących dodatkowych kosztów. W ocenie Skarżących, Zaskarżona uwikłała ich w proces sądowy, którego nie mogli rozstrzygnąć na swoją korzyść wbrew błędnej ocenie Zaskarżonej.
 
Zaskarżona nie przedstawiła wyjaśnień w sprawie, w terminie zakreślonym przez Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych.
 
Postanowieniem z dnia […] r. (sygn. akt […]), Zastępca Rzecznika odmówiła wszczęcia dochodzenia w sprawie uznając, że w sprawie doszło do przedawnienia ścigania, skoro zarzucane Obwinionej czyny miały miejsce w okresie od […] r do […] r., a zatem od czasu ich popełnienia do chwili wpłynięcia skargi do Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. upłynął okres […].
 
Pismem z dnia […] r., Skarżący zaskarżyli powyższe postanowienie Zastępcy Rzecznika.
 
Sąd, postanowieniem z dnia […] r. (sygn. akt […]), uchylił w całości zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Zastępcy Rzecznika do ponownego rozpoznania.
 
Po ponownym przeprowadzeniu postępowania, postanowieniem z dnia […] r. (sygn. akt […]), Zastępca Rzecznika ponownie odmówiła wszczęcia dochodzenia w sprawie uzasadniając, że w sprawie doszło do przedawnienia ścigania.
 
Skarżący zaskarżyli powyższe postanowienie Zastępcy Rzecznika, pismem z dnia […] r.
 
Postanowieniem z dnia […] r. (sygn. akt […]), Sąd uchylił w całości zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Rzecznikowi do ponownego rozpoznania.
 
Po przeprowadzeniu kolejnych czynności dochodzenia, Zastępca Rzecznika w dniu […] r. wydała postanowienie o umorzeniu dochodzenia (sygn. akt […]). W uzasadnieniu postanowienia, Zastępca Rzecznika stwierdziła, wskazując na zasadę określoną w art. 17 § 1 pkt 1) k.p.k., że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie dostarcza przesłanek dla kontynuowania przedmiotowego postępowania.
 
Pismem z dnia […] r. na powyższe postanowienie Zastępcy Rzecznika Skarżący wnieśli odwołanie zarzucając oparcie zaskarżonego orzeczenia o zeznania Obwinionej oraz niewykonanie wskazań Sądu co do dalszego postępowania. Ponadto Skarżący odwołali się do treści pism procesowych oraz korespondencji elektronicznej między stronami postępowania.
 
Postanowieniem z dnia […] r. (sygn. akt […]), Sąd uchylił w całości zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Rzecznikowi do ponownego rozpoznania uzasadniając, że Zastępca Rzecznika powinna kontynuować postępowanie dowodowe m.in. w celu ustalenia w jakim zakresie czyny Zaskarżonej objęte są przedawnieniem dyscyplinarnym oraz czy Zaskarżona przyjęła zobowiązanie do świadczenia pomocy prawnej Skarżącym po zapadnięciu wyroku drugiej instancji.
 
Postanowieniem z dnia […] r. Rzecznik Dyscyplinarny przedstawił Zaskarżonej zarzut tego, że w okresie od […] r. do chwili obecnej nienależycie wykonywała czynności zawodowe w postaci obowiązków informacyjnych wobec Skarżących, w ten sposób, że zobowiązując się w dniu […] r. do przedstawienia Skarżącym do dnia […] r. informacji o stanie prowadzonej w ich imieniu sprawy przeciwko S.(2) o zapłatę, nie przedstawiła przedmiotowej informacji tj. popełnienia czynu z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6 ust. 1 oraz art. 28 ust. 5 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego.
 
Postanowieniem z dnia […] r. Rzecznik Dyscyplinarny umorzył dochodzenie w odniesieniu do zarzucanego Zaskarżonej czynu, że w okresie od […] r. do chwili obecnej nienależycie wykonywała czynności zawodowe w postaci obowiązków informacyjnych wobec Skarżących, w ten sposób, że zobowiązując się w dniu […] r. do przedstawienia Skarżącym do dnia […] r. informacji o stanie prowadzonej w ich imieniu sprawy przeciwko S.(2) o zapłatę, nie przedstawiła przedmiotowej informacji. Po uprawomocnieniu się postanowienia o umorzeniu dochodzenia Rzecznik Dyscyplinarny postanowił skierować do Dziekana Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wniosek o udzielenie ostrzeżenia. W pozostałym zakresie działając w oparciu o art. 17 § 1 pkt 6) k.p.k. w zw. z art. 74¹pkt 1 ustawy o radcach prawnych Rzecznik Dyscyplinarny postanowił umorzyć dochodzenie.
 
Pismem z dnia […] r. na powyższe postanowienie Zastępcy Rzecznika Skarżący wnieśli odwołanie zarzucając, iż krzywdzące ich zdaniem postanowienie jest konsekwencją działania osób trzecich, bowiem skarga została wniesiona przez Skarżących […] roku, natychmiast po stwierdzeniu nieprawidłowości w działaniach Zaskarżonej.
 
Orzeczeniem z dnia […] r. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie w zakresie umorzenia dochodzenia wobec nastąpienia przedawnienia karalności czynów zaś w pozostałym zakresie – uchylił sprawę do ponownego rozpoznania.
 
Sąd wskazał, że odwołanie Skarżących w zakresie umorzenia dochodzenia wobec nastąpienia przedawnienia karalności czynów nie zasługuje na uwzględnienie, a zarzuty podniesione w odwołaniu, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, nie mogą być uznane za zasadne, co uzasadnia utrzymanie w mocy w całości zaskarżonego postanowienia na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. w zw. z art. 74¹ pkt1 ustawy o radcach prawnych.
 
Oceniając prawidłowość postanowienia z dnia […] r., którym Rzecznik Dyscyplinarny umorzył dochodzenie w odniesieniu do zarzucanego Obwinionej czynu, że w okresie od […] r. do chwili obecnej, nienależycie wykonywała czynności zawodowe w postaci obowiązków informacyjnych wobec Skarżących, w ten sposób, że zobowiązując się w dniu […] r. do przedstawienia Skarżącym do dnia […] r. informacji o stanie prowadzonej w ich imieniu sprawy przeciwko S.(2) o zapłatę, nie przedstawiła przedmiotowej informacji Sąd wskazał, że okoliczności sprawy dotyczące ww. zarzutu nie przemawiają za tym aby uznać, że udzielenie ostrzeżenia przez Dziekana Okręgowej Izby Radców Prawnych będzie wystarczającym środkiem dyscyplinującym oraz że spełni swoje cele prewencyjne. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zwrócił bowiem uwagę, że oceniany czyn wpisuje się w katalog szeregu nieprawidłowości, których dopuściła się w sprawie Obwiniona, czego nie należy pomijać dokonując jego oceny. W konsekwencji Okręgowy Sąd Dyscyplinarny wyraził pogląd, że okoliczności popełnienia omawianego czynu przemawiają za ukaraniem Zaskarżonej w ramach katalogu kar dyscyplinarnych.
 
Wnioskiem z dnia […] r. Rzecznik Dyscyplinarny wystąpił o ukaranie S.(1), obwinionej o to, że w okresie od dnia […] r. do dnia […] r. nienależycie wykonywała czynności zawodowe w postaci obowiązków informacyjnych wobec klientów P.(1) i P.(2), w ten sposób, że zobowiązując się w dniu […] r. do przedstawienia w/w klientom do dnia […] r. informacji o stanie prowadzonej w ich imieniu sprawy przeciwko S.(2) o zapłatę – nie przedstawiła przedmiotowej informacji tj. popełniła czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6 ust. 1 oraz art. 28 ust. 5 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, stanowiącego załącznik do uchwały nr 5/2007 VIII Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 10 listopada 2007r. w sprawie uchwalenia Kodeksu Etyki Radcy Prawnego (tekst jednolity: uchwała Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r.)
 
Na rozprawie w dniu […] r. prawidłowo powiadomiona Obwiniona S.(2) nie stawiła się i nie usprawiedliwiła swojej nieobecności, wobec czego Sąd na podstawie art. 68 (3) ustawy o radcach prawnych postanowił prowadzić postępowanie bez jej udziału albowiem uznał, że obecność Obwinionej nie jest niezbędna, gdyż stan faktyczny sprawy może być ustalony w oparciu o przedstawione przez Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego dokumenty i zeznania świadków.
 
Na podstawie zgromadzonych w sprawie dowodów Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Obwiniona r. pr. S.(1) była pełnomocnikiem małżonków P.(1) i P.(2) w sprawie dotyczącej podziału majątku spółki cywilnej. Sprawa zakończyła się dla Pokrzywdzonych wyrokiem niekorzystnym, oddalającym powództwo z uwagi na przedawnienie. W uzgodnieniu z Pokrzywdzonymi Obwiniona wniosła apelację jednak nie stawiła się na wyznaczoną rozprawę. Pokrzywdzeni dowiedzieli się o treści rozstrzygnięcia od komornika, który wszczął egzekucję kosztów postępowania na rzecz przeciwnika procesowego. Po tej sytuacji, Pokrzywdzeni zapoznali się z aktami sprawy w których ustalili że ich pełnomocniczka była zawiadomiona o terminie rozprawy. Pokrzywdzeni zaczęli korespondować mailowo z Obwinioną domagając się wyjaśnień w sprawie. W dniu […] r. Pokrzywdzeni wysłali do swojego pełnomocnika e-maila prosząc po raz kolejny o udzielenie wyjaśnień. E-mailem z dnia […] r. Obwiniona usprawiedliwiając brak kontaktu oraz działania w sprawie m.in. trudnościami rodzinnymi i problemami zdrowotnymi zobowiązała się sporządzić do środy […] r. i przesłać Pokrzywdzonym cały konspekt sprawy. Do chwili obecnej Obwiniona nie przedstawiła przedmiotowej informacji.
 
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów prywatnych złożonych do akt sprawy a także zeznań świadków P.(2) i P.(1) złożonych w trakcie postępowania przygotowawczego i rozprawy przed Sądem. Zeznania świadków były spójne i wzajemnie się uzupełniały a ponadto, fakt zobowiązania do przedstawienia klientom do dnia […] r. informacji o stanie prowadzonej w ich imieniu sprawy potwierdza korespondencja mailowa pomiędzy Obwinioną i jej klientami (Pokrzywdzonymi (vide: k. […]-[…]).
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył co następuje:
 
Okoliczności sprawy związane z reprezentacją Obwinionej podnoszone przez Pokrzywdzonych  w toku postępowania przedawniły się i wnioskiem o ukaranie został objęty jedynie czyn polegający na tym, że zobowiązując się w dniu […] r. do przedstawienia klientom do dnia […] informacji o stanie prowadzonej w ich imieniu sprawy – radca prawny nie przedstawiła przedmiotowej informacji tj. popełniła czyn  w okresie  opisany w art.  6 ust. 1  oraz art. 28 ust. 5 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego.
 
W świetle przeprowadzonych dowodów wina Obwinionej nie budzi wątpliwości. Do chwili obecnej, wbrew przyjętemu zobowiązaniu i prośbom klienta  – r. pr. S.(1) – nie udzieliła informacji o stanie sprawie i jego wynikach.
 
Zgodnie z dyspozycją art. 6 ust. 1 radca prawny obowiązany jest wykonywać czynności zawodowe zgodnie z prawem, uczciwie, rzeczowo i z należytą starannością. Jak wskazuje doktryna „uczciwość należy do najważniejszych wartości moralnych i jest pojmowana przez etykę prawniczą jako stała dyspozycja charakteru każdego prawnika. Jeżeli chodzi o relację prawnika do jego zawodu zasada uczciwości wymaga nie tylko nienaruszania norm etycznych ale zawiera wymóg doskonalenia norm regulujących jego profesjonalizm. Uczciwość prawnika wobec klienta to również rzeczywiste informowanie klienta o przebiegu sprawy i szansach powodzenia”. ([…]).
 
Niezależnie od zasady uczciwości, dyspozycja art. 28 ust. 5 KERP stanowi, że radca prawny obowiązany jest informować klienta o przebiegu sprawy i jej wyniku w sposób ustalony z klientem.
 
Mając na względzie powyższe okoliczności, należy stwierdzić że dyspozycja obydwu przepisów została wypełniona. Ponadto, okoliczności czynu wskazują, że zaniechanie Obwinionej spowodowało dodatkowe koszty do których poniesienia zobowiązani zostali jej Klienci, związane z wszczęciem egzekucji.
 
Mając na względzie powyższe, Sąd uznał, że kara pieniężna stanowi adekwatną karę do stopnia winy i okoliczności popełnienia czynu Obwinionej. Ponadto, biorąc pod uwagę okoliczności faktyczne sprawy – Sąd uznał, że niezbędnym w sprawie jest orzeczenie, na podstawie art. 65 ust. 2a ustawy o radcach prawnych, wobec r. pr. S.(1) zakazu patronatu na czas pięciu lat albowiem radca prawny nie daje rękojmi należytego sprawowania opieki nad aplikantami.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 70 (6) ust. 2 ustawy o radcach prawnych.
 
(WK)