Orzeczenie z dnia 17 września 2020 r. Sygn. akt: D 202/19
Orzeczenie jest prawomocne.
 
 

PRZEWODNICZĄCY: r. pr. Andrzej Szmigiel
CZŁONKOWIE: r. pr. Marzena Okła - Anuszewska
r. pr. Igor Bąkowski
PROTOKOLANT: Karolina Szymala

               
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. o rozpoznaniu na rozprawie […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu S. ([…]) obwinionej o to, że:
1) w W. w okresie od dnia […] r. do co najmniej dnia […] r. nie poinformowała Ż. o przebiegu postępowania w sprawie wniesienia w jego imieniu skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w W. z dnia […] r. w sprawie o sygn. akt […], pomimo zgłaszanych przez niego żądań, co stanowi naruszenie art. 44 ust. 1 Kodeksu etyki radcy prawnego
2) w W. w bliżej nieokreślonym czasie pomiędzy […] r. a [...] r. dokonała przerobienia pocztowego potwierdzenia nadania listu poleconego adresowanego do Ż. przenosząc na ten dokument naklejkę z kodem pocztowym innej przesyłki pocztowej poleconej oznaczoną numerem […], a następnie posłużyła się kserokopią takiego potwierdzenia przy piśmie z dnia […] r. kierowanym do Okręgowej Izby Radców Prawnych w celu wprowadzenia zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego w błąd co do przesłania Ż. opinii o braku podstaw skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w W. z dnia […] r. w sprawie o sygn. akt […], przy złożeniu wyjaśnień do sprawy […] co stanowi naruszenie art. 6, art. 11 ust. 1, art. 25 ust. 1, art. 61 ust. 1 Kodeksu etyki radcy prawnego
 

 

 
 

 
Dnia […] r. do Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wpłynęło zawiadomienie Ż. („Pokrzywdzony”) na postepowanie r.pr. S. („Obwiniona”). Pokrzywdzony wskazał, że Obwiniona została ustanowiona jego pełnomocnikiem z urzędu na mocy postanowienia Sądu Apelacyjnego w W. z dnia […] r. w sprawie o sygn. akt […], celem przygotowania i wniesienia w jego imieniu skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku ww. sądu z dnia […] r. Na prośbę Obwinionej Pokrzywdzony pismem z dnia […] r. przesłał jej dokumentację dotyczącą sprawy. W dniu […] r. Obwiniona poinformowała Pokrzywdzonego, że nie uzyskała jeszcze zgody Sądu na wgląd do akt sprawy i oczekuje na ich zwrot z Sądu Rejonowego dla W. w W. do Sądu Okręgowego w W. Ponowne próby skontaktowania się przez Pokrzywdzonego z Obwinioną zarówno telefonicznie, jak i mailowo okazały się bezskuteczne. Także pismo Pokrzywdzonego z dnia […] r. skierowane do Obwinionej z prośbą o przedstawienie informacji o sprawie pozostało bez odpowiedzi. Zdaniem Pokrzywdzonego stanowi to przejaw lekceważenia jego sprawy i świadczy o naruszeniu etyki zawodowej przez Obwinioną.
 
W złożonych wyjaśnieniach Obwiniona wskazała, że stawiane jej zarzuty są całkowicie bezzasadne, a będąc pełnomocnikiem swojego Pokrzywdzonego nie naruszyła zasad etyki radcy prawnego przy wykonywaniu czynności zawodowych. Wskazała też, że po zawiadomieniu Pokrzywdzonego o ustanowieniu dla niego pełnomocnika w jej osobie, bezzwłocznie udała się do Sądu Apelacyjnego w W. celem przejrzenia akt, lecz w aktach o sygn. […] nie było już akt postępowania o sygn. […], gdyż  zostały zwrócone do Sądu Okręgowego w W.
 
W dniu […] r. Obwiniona złożyła do Przewodniczącej […] Wydziału Cywilnego Sądu Okręgowego w W. wniosek o wyrażenie zgody na wgląd do akt postępowania przed sądem I instancji w sprawie Pokrzywdzonego, które toczyło się pod sygn. akt […]. Bowiem do tych akt dołączono akta postępowania apelacyjnego o sygn. […]. Po uzyskaniu takiej zgody, Obwiniona zamówiła akta w archiwum sądu do czytelni na dzień […] r. Sąd przełożył jednak ten termin na […] r., albowiem nie zdążono ich przygotować na wcześniej umówiony dzień. Niestety w dniu […] r. okazało się, że przedmiotowe akta zostały przesłane do Sądu Rejonowego dla W. w W., celem załączenia ich do sprawy Pokrzywdzonego o sygn. akt […]. Pokrzywdzony został poinformowany o przeszkodach w zapoznaniu się z aktami sprawy drogą mailową. Następnie Obwiniona oczekiwała na zwrot tych akt do Sądu Okręgowego w W.
 
W dniu […] r. Obwiniona miała sporządzić opinię o braku podstaw do sporządzenia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w W. z dnia […] r. w sprawie o sygn. akt […]. Obwiniona twierdziła również, że odpis tej opinii przesłała drogą pocztową zarówno do sądu, jak i do Pokrzywdzonego. W jej ocenie wniesienie skargi było oczywiście bezzasadne, albowiem upłynął dwuletni termin do jej wniesienia wyznaczony przez art. 424⁶ § 1 k.p.c. Termin ten według Obwinionej upłynął w dniu […] r., a zatem do ustanowienia pełnomocnika z urzędu doszło już po jego upływie, skoro zawiadomienie o tym otrzymała w dniu […] r.
 
W dniu […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wniósł do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego przeciwko Obwinionej w sprawie czynu sprzecznego z zasadami etyki radcy prawnego poprzez to, że Obwiniona:

 
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego w swoim wniosku podniósł, iż działania Obwinionej dotyczące reprezentacji Pokrzywdzonego w zakresie przygotowania i wniesienia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w W. z dnia […] r. o sygn. akt […] wypełniają przesłanki odpowiedzialności dyscyplinarnej, opisane w art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych.
 
Zastępca Rzecznika podniósł też, że Obwiniona wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 44 ust. 1 Kodeksu etyki radcy prawnego nie przekazywała Pokrzywdzonemu informacji odnośnie przebiegu postępowania w sprawie, w której została ustanowiona pełnomocnikiem z urzędu.
 
Zastępca Rzecznika również wskazał, że Pokrzywdzony kontaktował się kilkukrotnie z Obwinioną, celem zasięgnięcia informacji o czynnościach podejmowanych przez swojego pełnomocnika. Poza informacją otrzymaną mailem z dnia […] r., w których Obwiniona wskazywała na trudności w uzyskaniu dostępu do akt sprawy, nie były przez Obwinioną podejmowane dalsze kontakty z Pokrzywdzonym. Ponadto Obwiniona według relacji Pokrzywdzonego unikała również kontaktu telefonicznego. Co więcej, Obwiniona nie poinformowała Pokrzywdzonego o tym, że zaniechała sporządzenia opinii o braku podstaw do wniesienia skargi na stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w W. z dnia […] r. o sygn. akt […].
 
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wskazał, że Obwiniona zamierzała fakt powyższy ukryć również przed nim. W złożonych wyjaśnieniach Obwiniona stwierdziła, że: „W dniu […] r. sporządziłam opinię o braku podstaw do sporządzenia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w W. z dnia […] r., sygn. akt […], którą wysłałam p. Ż. oraz do Sądu Apelacyjnego w W.”
 
Zastępca Rzecznika wskazał, iż powyższe wyjaśnienia okazały się nieprawdziwe, gdyż z treści pisma Sądu Apelacyjnego w W. z dnia […] r. wynika, że do akt sprawy […] nie wpłynęła opinia Obwinionej o braku podstaw wniesienia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w W. z dnia […] r. w sprawie o sygn. akt […]. Ponadto opinii takiej nie złożono również do akt […], na co wskazuje pismo Sądu Apelacyjnego w W. z dnia […] r. Czyn ten został objęty wyrokiem skazującym Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego OIRP w W. wydanym w dniu […] r. w sprawie o sygn. akt […].
 
Jak wskazuje zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego, na jego zarządzenie z dnia […] r. Obwiniona złożyła do akt sprawy (za pismem z dnia […] r.) fotokopię dowodu nadania przesyłki pocztowej poleconej mającej zawierać opinię o braku podstaw do sporządzenia ww. skargi. W piśmie z dnia […] r. Pokrzywdzony wskazał, że nie otrzymał rzekomo nadanej przez Obwinioną przesyłki pocztowej z dnia […] r. oznaczonej nr […] . Wprawdzie potwierdzenie nadania tej przesyłki zawiera jako dane adresata adres zamieszkania Pokrzywdzonego, to jedna z informacji zawartych na stronie P. S.A., z której wynika jednoznacznie, że przesyłkę tę nie tylko nadano, ale i odebrano w stołecznym urzędzie pocztowym. Tymczasem korespondencja do Pokrzywdzonego kierowana jest przez Urząd Pocztowy E. 2. Powyższa okoliczność, jak wywnioskował zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego, wskazuje, iż Obwiniona w bliżej nieokreślonym czasie pomiędzy […] r. a […] r. dokonała przerobienia pocztowego potwierdzenia nadania listu poleconego adresowanego do Pokrzywdzonego przenosząc na ten dokument naklejkę z kodem pocztowym innej przesyłki pocztowej poleconej oznaczonej numerem nadawczym […].
 
Jak wskazuje zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego, następnie Obwiniona posłużyła się fotokopią takiego potwierdzenia przy piśmie z dnia […] r. kierowanym do OIRP w celu wprowadzenia zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego w błąd co do przesłania Pokrzywdzonemu opinii o braku podstaw skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w W. z dnia […] r. w sprawie o sygn. akt […]. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wskazał, że powyższe potwierdza również treść pisma P. S.A. z dnia […] r., z którego wynika, że Pokrzywdzony nie był ani nadawcą, ani adresatem ww. przesyłki. W ocenie zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego opisane wyżej zachowanie jest nie tylko sprzeczne ze złożonym przez Obwinioną ślubowaniem, ale i uwłaszcza godności zawodu radcy prawnego, Jednocześnie tym zachowaniem Obwiniona naruszyła obowiązek zachowania lojalności i szacunku wobec organów samorządu zawodowego radców prawnych. Ponadto Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego podniósł, że działanie Obwinionej wyczerpuje także znamiona przestępstwa stypizowanego w art. 235 k.k., który obejmuje również tworzenie fałszywych dowodów w toku postępowania dyscyplinarnego. Na rozprawie dnia […] r. Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. stawili się Pokrzywdzony Ż. oraz Rzecznik Dyscyplinarny r. pr. M. Nie stawiła się Obwiniona r. pr. S. Wobec faktu, że Obwiniona prawidłowo zawiadomiona o rozprawie nie stawiła się na niej bez usprawiedliwienia, Sąd na podstawie art. 68³ ustawy o radcach prawnych postanowił prowadzić postępowanie bez jej udziału, albowiem Sąd uznał, że obecność Obwinionej nie jest niezbędna, gdyż stan faktyczny sprawy może być ustalony w oparciu o przedstawione przez Rzecznika Dyscyplinarnego dokumenty i zeznania świadków. Strony nie zgłaszają wniosków formalnych.
 
RD wobec treści orzeczenia z […] r. sygn. akt […] gdzie Obwiniona została ukarana za niewykonanie, sporządzenie i niewniesienie skargi zgodności z prawem wyroku SA z dnia […] r. […] cofa wniosek o ukaranie w zakresie punktu […].
 
W tym miejscu Przewodniczący stwierdził, że obecny Ż. w zakresie czynu […] nie posiada statusu pokrzywdzonego, natomiast zostanie przesłuchany w charakterze świadka.
 
Sąd Dyscyplinarny postanowił dopuścić dowód z przesłuchania świadka Ż.
 
Na pytanie Przewodniczącego czy otrzymał pan przesyłkę tak jak w punkcie […] wniosku o ukaranie, świadek odpowiedział: znam treść wniosku, nie otrzymałem żadnej przesyłki od Obwinionej, a w szczególności nie otrzymałem przesyłki o numerze wskazanym w punkcie […] wniosku o ukaranie. Mecenas S. nigdy nie wykazała skruchy za to w jaki sposób mnie traktowała, nie odpisała także na propozycję zawarcia ugody z mojej strony.
 
Sąd postanowił dopuścić dowód z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy. Przewodniczący dołączył do akt sprawy orzeczenie z dnia […] r. sygn. akt […]. Sąd postanowił uznać za ujawnione bez odczytania w trybie art. 394 § 2 k.p.k. dowody dopuszczone w poprzednim zdaniu. Strony nie wniosły o ich odczytanie.
 
Rzecznik Dyscyplinarny wniósł o wymierzenie kary zawieszenia prawa do wykonywania zawodu na czas […] lat. Ż. przyłączył się do stanowiska RD oraz wnosi o surową karę.
 
Sąd orzekł:

 
Sąd ustalił i zważył co następuje

 
Obwiniona zamierzała fakt powyższy ukryć również przed Pokrzywdzonym. W złożonych wyjaśnieniach Obwiniona stwierdziła, że w dniu […] r. sporządziła opinię o braku podstaw do sporządzenia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w W. z dnia […] r., sygn. akt […], którą wysłała do Pokrzywdzonego oraz do Sądu Apelacyjnego w W.
 
Powyższe wyjaśnienia okazały się nieprawdziwe, gdyż z treści pisma Sądu Apelacyjnego w W. z dnia […] r. wynika, że do akt sprawy […] nie wpłynęła opinia Obwinionej o braku podstaw wniesienia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w W. z dnia […] r. w sprawie o sygn. akt […]. Ponadto opinii takiej nie złożono również do akt […], na co wskazuje pismo Sądu Apelacyjnego w W. z dnia […] r. Czyn ten został objęty wyrokiem skazującym Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego OIRP w W. wydanym w dniu […]r. w sprawie o sygn. akt […].
 
Na zarządzenie Rzecznika Dyscyplinarnego z dnia […] r. Obwiniona złożyła do akt sprawy (za pismem z dnia […] r.) fotokopię dowodu nadania przesyłki pocztowej poleconej mającej zawierać opinię o braku podstaw do sporządzenia ww. skargi. W piśmie z dnia […] r. Pokrzywdzony wskazał, że nie otrzymał rzekomo nadanej przez Obwinioną przesyłki pocztowej z dnia […] r. oznaczonej nr […]. Wprawdzie potwierdzenie nadania tej przesyłki zawiera jako dane adresata adres zamieszkania Pokrzywdzonego, to jednak z informacji zawartych na stronie P. S.A., wynika jednoznacznie, że przesyłkę tę nie tylko nadano, ale i odebrano w stołecznym urzędzie pocztowym. Tymczasem korespondencja do Pokrzywdzonego kierowana jest przez Urząd E. 2. Powyższa okoliczność wskazuje, iż Obwiniona w bliżej nieokreślonym czasie pomiędzy […] r., a […] r. dokonała przerobienia pocztowego potwierdzenia nadania listu poleconego adresowanego do Pokrzywdzonego przenosząc na ten dokument naklejkę z kodem pocztowym innej przesyłki pocztowej poleconej oznaczonej numerem nadawczym […].
 
Powyższy stan faktyczny jest w zasadzie bezsporny, albowiem niezbicie wynika z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy oraz z informacji udostępnionych przez P.
 
Powyższy czyn nosi znamiona deliktu dyscyplinarnego jako naruszający art. 6, art. 11 ust. 1, art. 25 ust. 1, art. 61 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego.
 
Zawód radcy prawnego to zawód zaufania publicznego. Zarazem radcowie prawni przy wykonywaniu zawodu są jednym z elementów szeroko pojętego wymiaru sprawiedliwości, któremu służą. Radcowie prawni powinni świecić przykładem w aspekcie takim jak poszanowanie porządku prawnego czy też wiarygodności dokumentu. Mając powyższe na względzie czyn Obwinionej, która tym zasadom w sposób jawny i w swoim partykularnym interesie się sprzeniewierzyła uznać należało za wyjątkowo karygodny. Tego rodzaju postępowanie poddaje w wątpliwość wiarygodność i podważa zaufanie nie tylko do samej osoby Obwinionej, ale także do zawodu radcy prawnego w opisanym wyżej kontekście i rozumieniu. Dlatego też czyn Obwinionej musi spotkać się ze stanowczą i zdecydowaną reakcją Sądu Dyscyplinarnego.
 
Mając powyższe za względzie za karę adekwatną do wagi popełnionego czynu, stopnia zawinienia i nasilenia złej woli Sąd za uznał karę zawieszenia prawa wykonywania zawodu na okres […] lat. Kara w tym rozmiarze powinna ponadto należycie spełnić funkcję prewencji szczególnej i ogólnej jak również represyjną. Zarazem obok powyższej kary orzeczono obligatoryjny środek w postaci zawieszenia prawa do wykonywania patronatu na okres […] lat. O kosztach orzeczono zgodnie z obowiązującymi przepisami.
 
E.R.