Orzeczenie z dnia 17 maja 2021 r. Sygn. akt: D 138/18
Orzeczenie jest nieprawomocne
 

Przewodniczący:      r. pr. Artur Załuski
Członkowie:              r. pr. Tomasz Iwańczuk
r. pr. Marzena Okła–Anuszewska

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie w dniach […] r., […] r., […] r., […] r., […] r., […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu D. P., […], obwinionej o to, że:
w okresie od […] r. do […] r. wprowadziła w błąd T. D. informując ją, że wniesie skargę kasacyjną od orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia […] r. (sygn. akt […]), której termin złożenia upływał w dniu […] r., po czym tego nie uczyniła, uniemożliwiając stronie postępowania skuteczne wniesienie środka odwoławczego ze względu na upływ terminu jej wniesienia,
tj. o czyn określony w art. 64 ust. 1 ustawy w związku z art. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r.
 

 

 

 
W dniu […] r. do Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP w W. wpłynął wniosek Pani T. D. z dnia […] r. o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego wobec radcy prawnego D. P. w związku z zarzutem nierzetelnego wykonywania czynności zawodowych, w sposób sprzeczny z zasadami etyki zawodowej.
 
Skarżąca zarzuciła radcy prawnemu D. P., że począwszy od dnia […] r. wprowadziła w błąd T. D. informując ją, że wniesie skargę kasacyjną od orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia […] r. sygn. akt […], której termin złożenia upływał w dniu […] r., po czym tego pisma nie przygotowała i nie złożyła. Takie postępowanie uniemożliwiło stronie postępowania skuteczne wniesienie środka odwoławczego ze względu na upływ terminu jego wniesienia.
 
W dniu […] r. radca prawny została wezwana do złożenia pisemnych wyjaśnień.
 
W piśmie z dnia […] r. radca prawny złożyła wyjaśnienia. Oświadczyła, że podczas rozmowy w dniu […] r. nie podjęła się sporządzenia skargi kasacyjnej ze względu na zbyt krótki termin. Pani T. D. zostawiła w jej kancelarii, sporządzone i podpisane przez nią pismo zatytułowane skarga kasacyjna, a następnego dnia „na skutek nalegań” klientki radca prawny przesłała to pismo do Sądu. W dniu […] r. Skarżąca wpłaciła radcy prawnemu kwotę 1 800 zł.
 
W dniu […] r. Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych wszczął dochodzenie w sprawie r.pr. D. P. w sprawie rzetelnego i uczciwego oraz zgodnego z prawem, zasadami etyki zawodowej oraz dobrymi obyczajami prowadzenia sprawy przed sądami administracyjnymi tj. w sprawie czynu o  naruszenie podstawowych wartości i zasad wykonywania zawodu radcy prawnego, określonego w art. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych (tj. Dz.U. z 2020r. poz. 75).
 
W dniu […] r. zeznania w charakterze świadka złożyła Pani T. D.. Skarżąca stwierdziła, że podczas pierwszego spotkania w dniu […] r. radca prawny podjęła się prowadzenia sprawy, wskazała klientce, że wyśle pismo aby dotrzymać termin a później dośle resztę. Jednocześnie przyjęła kwotę 1 500 zł, wskazując, że za skargę kasacyjną należy się 1 850 zł. Brakująca kwotę Skarżąca wpłaciła w dniu […] r. i wtedy radca prawny wystawiła paragon fiskalny na cała kwotę 1 850 zł.
 
W dniu […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych wydał postanowienie o przedstawieniu zarzutów w sprawie r.pr. D. P.. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego zarzucił Zaskarżonej, że w okresie od dnia […] r. do dnia […] r. wprowadziła w błąd T. D. informując ją, że wniesie skargę kasacyjną od orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia […] r. sygn. akt […], której termin złożenia upływał w dniu […]  r., po czym tego nie uczyniła, uniemożliwiając stronie postępowania skuteczne wniesienie środka odwoławczego ze względu na upływ terminu jej wniesienia.
 
W dniu […] r. radca prawny została przesłuchana w charakterze obwinionego. Zakwestionowała zarzut braku rzetelności i oświadczyła, że opisany przez Skarżącą stan faktyczny sprawy jest nieprawdziwy. Oświadczyła, że Pani T. D. pojawiła się w jej kancelarii nie w dniu […] r. lecz w dniu […] r. Radca prawny podjęła się prowadzenia sprawy Skarżącej jedynie w zakresie usługi prowadzenia postępowania o wznowienie postępowania w sprawie a nie w zakresie sporządzenia skargi kasacyjnej.
 
R.pr. P. wyjaśniła, że wysłała pismo zostawione wcześniej w jej kancelarii przez klientkę zatytułowane skarga kasacyjna dlatego, że „Pani mnie prosiła. Ona mnie prosiła i nalegała. Uznałam, że aby nie prowadzić dłużej rozmowy wysłałam to pismo”.
 
W dniu […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego sporządził uzasadnienie postanowienia o przedstawieniu zarzutów.
 
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego oparł się na treści pisma Skarżącej z dnia […] r. oraz złożonych przez nią zeznaniach, uznając je za wiarygodne. Przyjęto, że Skarżąca stawiła się do kancelarii Obwinionej w dniu […] r. Skarżąca poszukiwała prawnika, który przygotuje i podpisze skargę kasacyjną, mając świadomość o istniejącym przymusie adwokacko-radcowskim. W ocenie Rzecznika nielogiczne są wyjaśnienia radcy prawnego, że nie zgodziła się przygotować skargi kasacyjnej skoro wysłała takie pismo pod szyldem jej kancelarii do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Jednocześnie, jak wynika z wyjaśnień radcy prawnego, działania podejmowane przez nią w dniach […] i […] r. mają charakter nieodpłatny, co nie jest zgodne z zasadą logicznego rozumowania, skoro Obwiniona poświęca swój czas na udzielenie porady prawnej i wysyłkę pisma.
 
Zdaniem Rzecznika niewiarygodne są twierdzenia radcy prawnego, że w dniu […] r. gdy spotkała się w kancelarii ze Skarżącą odebrała od niej pełnomocnictwo do wznowienia postępowania sygn. akt […]. Obwiniona w piśmie z dnia […]r. stwierdziła, że Pani T. D. skontaktowała się z nią w celu sporządzenia odwołania/uzupełnienia, a więc powyższe twierdzenia są sprzeczne.
 
Radca prawny bezpodstawnie oświadczyła, że nie ma obowiązku sporządzenia umowy o świadczenie usług na piśmie skoro zostało wystawione pełnomocnictwo. Powyższe jest sprzeczne z treścią §3 ust. 2 Regulaminu wykonywania zawodu radcy prawnego.
 
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego uznał, że Obwiniona wprowadziła w błąd Skarżącą co do faktu, iż wniesie skargę kasacyjną na jej rzecz i ten stan utrzymywał się w okresie od dnia […]r. tj. od daty spotkania w kancelarii Obwinionej do dnia […]r. kiedy Skarżąca odebrała pismo o odrzuceniu skargi kasacyjnej i zadzwoniła do Obwinionej w tej sprawie.
 
Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego pismem z dnia […] r. skierowanym do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego OIRP w W.,  Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP  w W. wniósł o ukaranie radcy prawnego obwinionego o popełnienie czynu wyszczególnionego w postanowieniu o przedstawieniu zarzutów z dnia […] r.
 
Jako podstawę prawną wskazano art. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego w zw. z ar. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych (tj. Dz.U. z 2020r. poz. 75).
 
OSD zważył co następuje.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny OIRP w W. uznał r.pr. D. P. winną zarzucanego jej czynu określonego we wniosku o ukaranie polegającego na tym, że podjęła się sprawy przygotowania skargi kasacyjnej, a później nie złożyła jej w terminie.
 
Okoliczności przedmiotowej sprawy nie budzą wątpliwości. W zakresie przebiegu zdarzeń OSD oparł się przede wszystkim na ustaleniach pozostających w zgodzie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego.
 
W ocenie Sądu skoro radca prawny wysłała pismo nazwane skarga kasacyjna pod szyldem jej kancelarii do Naczelnego Sądu Administracyjnego to uczyniła to z pełną świadomością i bierze za to pełną odpowiedzialność.
 
Sąd dał wiarę zeznaniom Skarżącej, że podczas pierwszego spotkania w dniu […] r. radca prawny podjęła się prowadzenia sprawy i poinformowała klientkę, iż wyśle pismo aby dotrzymać terminu a później dośle resztę.
 
Radca prawny wyjaśniła przed Rzecznikiem Dyscyplinarnym, że przyjęła pełnomocnictwo do wznowienia postępowania pomimo, iż jeszcze wówczas nie było decyzji sądu o odrzuceniu skargi kasacyjnej. Zatem przyjęcie takich ustaleń przez OSD za rzeczywiste w sytuacji gdy są one daleko przedwczesne w stosunku do sytuacji procesowej i problemu Pokrzywdzonej, z którym zwróciła się ona do Obwinionej byłoby sprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego.
 
Niniejsza sprawa ma w dużej mierze charakter poszlakowy. W sprawie nie sposób przeprowadzić dowodu na okoliczność słownych ustaleń z pierwszego spotkania Obwinionej i Pokrzywdzonej,  który by w bezpośredni sposób wskazywał na sprawstwo Obwinionej. Rozmowa prowadzona była w cztery oczy a jej przebieg nie został utrwalony. W orzecznictwie  podkreśla się, iż w każdej sprawie tego typu, zespół poszlak (udowodnionych faktów ubocznych), musi się połączyć w nierozerwalny łańcuch prowadzący pośrednio w drodze logicznego rozumowania do stwierdzenia, że oskarżony dopuścił się inkryminowanego mu czynu, a ponadto zgromadzone poszlaki muszą wykluczać możliwość jakichkolwiek innych wersji zdarzenia (wyrok Sądu Apelacyjnego w B. z dnia […] r. w sprawie […] – OSA […], wyrok Sądu Najwyższego z dnia […] r. w sprawie […] – OSNKW […], wyrok Sądu Najwyższego z dnia […] r. w spr  […] – Prok. i Pr. […]). Tak też jest zdaniem OSD w niniejszej sprawie. Ciąg zdarzeń, które wątpliwości nie budzą,  w postaci spotkania obydwu Pań, przyjęcia pieniędzy przez radcę prawnego, wysłania pod szyldem kancelarii korespondencji do NSA realizuje w/w mechanizm. W konsekwencji wskazuje to, iż Pokrzywdzona po wyjściu z kancelarii Obwinionej pozostawała w słusznym przekonaniu, iż w zakresie problemu,  z którym przyszła do kancelarii zostanie zaopiekowana.
 
Zaniechania Obwinionej wypełniają dyspozycję art. 6 KERP w zw. z art. 64 ust. 1 Ustawy o radcach prawnych tj. przepisów nakazujących radcy prawnemu postępować „rzetelnie i uczciwie, zgodnie z prawem, zasadami etyki zawodowej oraz dobrymi obyczajami” w związku ze świadczoną pomocą prawną. Tego w działaniu Obwinionej zabrakło.
 
Jednym z obowiązków organów dyscyplinarnych, w kontekście uznania ewentualnego naruszenia obowiązków zawodowych, jest ocena sposobu postępowania radcy prawnego w aspekcie dochowania wymogów formalnych i terminów, czy też zaniechania podjęcia stosownych działań radcy prawnego. Ich niedochowanie lub niepodjęcie działań mających na celu ochronę interesów klienta skutkuje naruszeniem zasad wynikających z kodeksu etyki radcy prawnego.
 
W zakresie kary, a więc zarówno jego rodzaju jak i wysokości OSD OIRP w W. orzekł zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, uznając, że rodzaj kary jak i jej wysokość są adekwatne do popełnionych przez obwinionego czynów biorąc przy tym pod uwagę  dotychczasową postawę radcy prawnego oraz co istotne jego postawę w trakcie toczącego się postępowania.
 
Z tych powodów należało orzec jak w sentencji.
 
JR