opublikowano: 2015-08-31 przez:

Orzeczenie z dnia 17 lipca 2015 r. Sygn. akt: D 32/2015
Orzeczenie prawomocne

Przewodniczący: radca prawny Bogdan Sanowski
Członkowie: radca prawny Artur Załuski
radca prawny Mirosław Drzewicki
Protokolant: Anna Gabrysiak

Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie [...] r. w W. sprawy przeciwko aplikantowi radcowskiemu W., [...], obwinionej o to, że:
nie współdziałała z organami samorządu radców prawnych i nie stawiła się na wezwanie Rzecznika Dyscyplinarnego w celu przesłuchania w charakterze świadka w wyznaczonym terminie w dniu [...] r. i w dniu [...] r. w postępowaniu prowadzonym pod sygn. akt: [...],
tj. o popełnienie przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 46 w zw. z art. 47 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, ogłoszonego uchwałą nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. Nr 637 z późn. zm.).

orzeka:

1. uniewinnia aplikanta radcowskiego W, [...], od zarzucanego jej wnioskiem o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego czynu, 

2. Na podstawie art. 70⁶ ust. 2 ustawy o radcach prawnych koszty postępowania przed Okręgowym Sądem Dyscyplinarnym w W. pokrywa Okręgowa Izba Radców Prawnych w W..

Uzasadnienie

Pismem z dnia [...] r. Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. złożył do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego przeciwko aplikantowi radcowskiemu W., wpisanej na listę aplikantów radcowskich prowadzoną przez Okręgową Izbę Radców prawnych w W. pod numerem [...] („Obwiniona”) o to, że:

Nie współdziałała z organami samorządu radców prawnych i nie stawiła się na wezwanie Rzecznika Dyscyplinarnego w celu przesłuchania w charakterze świadka w wyznaczonym terminie w dniu [...] r. i w dniu [...] r. w postępowaniu prowadzonym pod sygn. akt [...], tj. o popełnienie przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 46 w zw. z art. 47 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, ogłoszonego uchwałą Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r., w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych oraz wyżej powołanych przepisów Kodeksu Etyki Radcy Prawnego (t.j. Dz. U. z 2014 r. Nr 637, z późn. zm.).  

Okręgowy Sąd Dyscyplinarny OIRP w W. przeprowadził postępowanie na rozprawie w dniu [...] r. Rozprawę, na podstawie art. 68³ ustawy o radcach prawnych, przeprowadzono pod nieobecność Obwinionej, która zawiadomiona prawidłowo o terminie rozprawy nie stawiła się i nie usprawiedliwiła swojej nieobecności, a jej nieobecność nie była niezbędna, albowiem stan faktyczny sprawy może być ustalony w oparciu o przedstawione przez obecnego na rozprawie Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego dokumenty.

Na podstawie dowodów zgromadzonych w toku przewodu sądowego Okręgowy Sąd Dyscyplinarny OIRP ustalił, co następuje:
Postanowieniem z dnia [...] r., sygn. akt [...], Rzecznik Dyscyplinarny z urzędu wszczął dochodzenie w sprawie aplikanta radcowskiego W., dotyczącej braku współdziałania z organami samorządu radców prawnych. Pismem z dnia [...] r. Rzecznik Dyscyplinarny wezwał Obwinioną do stawienia się w Biurze Rzecznika w wyznaczonym na dzień [...] r. w celu przesłuchania w charakterze świadka w postępowaniu dyscyplinarnym prowadzonym pod sygn. akt R.D. [...]. Obwiniona pomimo odbioru wezwania nie stawiła się na przesłuchanie i nie usprawiedliwiła swojej nieobecności. Pismem z dnia [...] r. Rzecznik Dyscyplinarny ponownie wezwał Obwinioną do stawienia się w Biurze Rzecznika w dniu [...] r. w celu przesłuchania w charakterze świadka w postępowaniu j.w. Obwiniona pomimo odbioru wezwania nie stawiła się na przesłuchanie i nie usprawiedliwiła swojej obecności. W tej sytuacji Rzecznik Dyscyplinarny postanowił wszcząć dochodzenie w sprawie, wskazując, że analiza okoliczności sprawy może wypełniać dyspozycję art. 46 i art. 47 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, w zw. a art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych. Stąd w ocenie Rzecznika Dyscyplinarnego należało przeprowadzić dochodzenie w celu zbadania sprawy (k. [...] i [...]). W aktach sprawy brak jest dowodów stanowiących podstawę do wszczęcia dochodzenia, które opisane zostały w postanowieniu na kartach [...] - [...]. Brak jest także dowodów na przeprowadzenie przez Rzecznika Dyscyplinarnego jakichkolwiek czynności w toku wszczętego dochodzenia, potwierdzających jego przeprowadzenie i zmierzających do zbadania sprawy. Mimo takich braków Rzecznik Dyscyplinarny postanowieniem z dnia [...] r. przedstawił Obwinionej - aplikantowi radcowskiemu W. zarzut braku współdziałała z organami samorządu radców prawnych polegający na tym, że mimo dwukrotnych wezwań nie stawiła się na wezwanie Rzecznika Dyscyplinarnego w celu przesłuchania w charakterze świadka w wyznaczonych terminach w dniu [...] r. oraz w dniu [...] r. w postępowaniu prowadzonym pod sygn. akt RD [...], tj. o popełnienie przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 46 w zw. z art. 47 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, ogłoszonego uchwałą Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r., w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych oraz wyżej powołanych przepisów Kodeksu Etyki Radcy Prawnego (k. [...]). 
Korzystając z przysługującego prawa Obwiniona pismem z dnia [...] r. (doręczone dnia [...] r.) skierowanym do Rzecznika Dyscyplinarnego złożyła wyjaśnienia, z których wynika, że o wszczęciu dochodzenia i przedstawieniu zarzutów powzięła wiadomość dopiero w dniu [...] r. (k. [...] – [...]). Wskazała na fakt, że korespondencja dociera do niej z dość dużym opóźnieniem. Dotyczyło to również wezwań do stawienia się w terminach [...] r. oraz [...] r., o których w obydwu przypadkach powzięła wiadomość dopiero w godzinach popołudniowych dnia [...] r. Tego samego dnia Obwiniona wysłała pismo wyjaśniające przyczyny nieobecności, z jednoczesnym wskazaniem adresu właściwego do korespondencji, innego niż adres zameldowania. Wyjaśniła, że korespondencja kierowana do niej na adres zameldowania nie jest otwierana, tylko w takim stanie jej przekazywana i to z dużym opóźnieniem. Według wyjaśnień Obwinionej w pierwszym piśmie wyjaśniającym skierowanym do Rzecznika Dyscyplinarnego wskazywała na adres właściwy do doręczeń inny niż adres zameldowania i adres ten w dalszym ciągu jest aktualny.
Rzecznik Dyscyplinarny nie zajął stanowiska wobec wyjaśnień Obwinionej z k. [...] -[...], nie zweryfikował ich treści i nie przedstawił dowodów przeciwnych, natomiast skierował wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego OIRP w W. nie wskazując przy tym dowodów, na których ten wniosek został oparty, uzasadniając jedynie swoje przekonanie na fakcie, że „… inna korespondencja … jest odbierana pod adresem zameldowania i przekazywana Obwinionej …”, wskazując przy tym na złożone przez Obwinioną wyjaśnienia. Rzecznik Dyscyplinarny nie wyjaśnił i nie zajął stanowiska w części zasadniczej dotyczącej wskazanego przez Obwinioną adresu do doręczeń, oraz wyjaśnień dotyczących usprawiedliwienia niestawiennictwa na wezwania, przy tym w żaden sposób nie kwestionował istnienia i prawdziwości takich okoliczności.
Obwiniona aplikant radcowski  W. nie skorzystała z prawa obrony i nie stawiła się na rozprawie przed Okręgowym Sądem Dyscyplinarnym, mimo prawidłowego zawiadomienia na wskazany przez nią adres. Wyjaśnienia Obwinionej w toku postępowania przed Rzecznikiem Dyscyplinarnym, wobec niewyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy i wykazania dowodów przeciwnych przez Rzecznika Dyscyplinarnego, zostały przez Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uznane za wiarygodne, przynajmniej w takim zakresie, jaki wynika ze zgromadzonego w aktach sprawy materiału dowodowego i wobec braku w toku rozprawy wniosku Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego o uzupełnienie postępowania dowodowego w budzącym wątpliwości zakresie. W tej sytuacji, w ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego, wniosek Rzecznika Dyscyplinarnego o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego został oparty wyłącznie na jego subiektywnym przekonaniu, bez poparcia w materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie.
Oceniając ustalenia stanu faktycznego Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Zebrany materiał dowodowy nie daje podstaw do przyjęcia, że Obwiniona aplikant radcowski W. dopuściła się zarzucanych jej czynów.
Istotą zasady domniemania niewinności wyrażoną w art. 5 § 1 k.p.k., stosowaną odpowiednio, jest dyrektywa, że obwiniony musi być traktowany jako niewinny niezależnie od przekonania organu procesowego. Materialny ciężar dowodu winy spoczywa na Rzeczniku Dyscyplinarnym, natomiast obwiniony nie musi udowadniać, że jest niewinny. W tej sytuacji orzeczenie uniewinniające obwinionego zapada zarówno wtedy, gdy wykazana została jego niewinność, jak i wtedy, gdy wprawdzie nie zostanie udowodniona jego niewinność, ale także nie zostanie udowodniona jego wina. Wynikająca z tej zasady, zasada in dubio pro reo – wyrażona w stosowanym odpowiednio art. 5 § 2 k.p.k., nakazuje wątpliwości nieusunięte w toku postępowania dowodowego rozstrzygać na korzyść obwinionego. 
W toku postępowania dowodowego nie ujawniono żadnych okoliczności i dowodów wskazujących na fakt właściwego doręczenia Obwinionej wezwań Rzecznika Dyscyplinarnego do stawienia się w wyznaczonych terminach, dochodzenie w sprawie zostało wprawdzie wszczęte, ale brak jest dowodów wskazujących na przeprowadzenie czynności wyjaśniających, co skutkuje, że faktycznie okoliczności sprawy nie zostały właściwie zbadane i wyjaśnione. Rzecznik Dyscyplinarny nie odniósł się do treści wyjaśnień Obwinionej z dnia [...] r., kwitując je jako dowód na to, że Obwinionej znane były wezwania celem przesłuchania w charakterze świadka w dniach [...] i [...] r., skoro Obwiniona bardzo szybko zareagowała na postanowienie o wszczęciu dochodzenia z dnia [...] r. i postanowienie o przedstawieniu zarzutów z dnia [...] r. Obwiniona natomiast wyjaśnia, że obydwa postanowienia otrzymała w dniu [...] r., a obydwa wezwania na przesłuchanie odebrała w dniu [...] r., zatem już po wyznaczonych terminach stawienia się celem przesłuchania. W tym zakresie Rzecznik Dyscyplinarny nie wykonał żadnych czynności wyjaśniających i nie zajął wobec tych okoliczności stanowiska, podobnie jak w zakresie korespondencji Obwinionej, w której wskazywała adres właściwy do doręczeń inny niż adres zameldowania. Wątpliwości te nie zostały usunięte w toku przewodu sądowego, a obecny na rozprawie Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego nie wnosił o uzupełnienie postępowania dowodowego.
W świetle powyższego, wobec niewyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy, w sposób niebudzący wątpliwości, których nie usunięto w postępowania dowodowego i w związku z tym oparcia wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego wobec aplikanta radcowskiego W. wyłącznie na wewnętrznym przekonaniu Rzecznika Dyscyplinarnego,  Okręgowy Sąd Dyscyplinarny na wewnętrznym przekonaniu Rzecznika Dyscyplinarnego, orzekł jak w sentencji.   
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 70⁶ ust. 2 ustawy o radcach prawnych.
(AG)