opublikowano: 2020-10-01 przez: Więckowska Milena

1. Modyfikuje opis czynu zawarty w punkcie pierwszym wniosku o ukaranie w ten sposób, że eliminuje z opisu czynu słowa: „reprezentowanego przez profesjonalnego pełnomocnika radcę prawnego K.(1)”,
2. Uznaje radcę prawnego D., […], winną zarzucanego w punkcie pierwszym wniosku o ukaranie czynu, który to czyn stanowi przewinienie dyscyplinarne jako czyn sprzeczny z zasadami wyrażonymi w art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6 i art. 12 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego związku z art. 132 § 1 k.p.c. i za czyn ten na podstawie art. 64 ust. 1 i art. 65 ust. 1 pkt 1 ustawy o radcach prawnych wymierza karę upomnienia;
3. Uniewinnia radcę prawnego D., […], od czynu zarzucanego w punkcie drugim wniosku o ukaranie;
4. Uniewinnia radcę prawnego D., […], od czynu zarzucanego w punkcie trzecim wniosku o ukaranie;
5. Na podstawie art. 70⁶ ust. 2 ustawy o radcach prawnych zasądza od obwinionej radcy prawnego D., […], na rzecz Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. tytułem zwrotu kosztów postępowania dyscyplinarnego kwotę […] zł ([…] złotych).    

1. występując w charakterze pełnomocnika procesowego pozwanej P. S.A. w sprawie z powództwa W., toczącej się przed Sądem Rejonowym w P. (sygn. akt […]), świadczyła pomoc prawną bez należytej staranności uwzględniającej profesjonalny charakter działania w ten sposób, że będąc zobowiązana do przygotowania i złożenia odpowiedzi na pozew - odpis przedmiotowego pisma, wraz z samą odpowiedzią na pozew, przesłała bezpośrednio do Sądu a nie do pełnomocnika strony powodowej, co w konsekwencji skutkowało zwrotem odpowiedzi na pozew, tj. popełnienia czynu z art.  art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych (dalej: „URP”) w związku z art. 6 i 12 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego (dalej: „KERP”) w związku z art. 132 § 1 k.p.c;
2. występując w charakterze pełnomocnika procesowego pozwanej P. S.A. w sprawie z powództwa I. w W. (reprezentowanego przez profesjonalnego pełnomocnika - adwokata K.(1)) toczącej się przed Sądem Okręgowym W. w W. (sygn. akt […]) do odpowiedzi na pozew nie dołączyła dowodu nadania bądź doręczenia przedmiotowego pisma pełnomocnikowi strony powodowej, co w konsekwencji skutkowało zwrotem odpowiedzi na pozew, tj. popełnienia czynu z art. 64 ust. 1 URP w związku z art. 6 i art. 12 ust. 1 KERP w związku z art. 132 § 1 k.p.c.;
3. występując w charakterze pełnomocnika procesowego P. S.A. o udostępnienie informacji publicznej, toczącej się przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w W. (sygn. akt […]) naruszyła obowiązek wykonywania czynności zawodowych z należytą starannością uwzględniającą profesjonalny charakter działania w ten sposób, że nie rekomendując złożenia skargi kasacyjnej od przedmiotowego wyroku, nie przedstawiła swojemu klientowi skutków uprawomocnienia się przedmiotowego wyroku w postaci konieczności - bądź udostępnienia skarżącemu żądanej informacji, bądź też wydania decyzji administracyjnej o odmowie jej udzielenia, tj. popełnienia czynu z art. 64 ust. 1 URP w związku z art. 6 i art. 12 ust. 1 KERP.

1. W zakresie pozycji Obwinionej w strukturach P. i organizacji obsługi prawnej w P.
   
   Obwiniona współpracowała z P. S.A. w W. (dalej i wcześniej: „P.”) od […] r. do […] r. na podstawie umowy o świadczenie usług prawnych. Od […] r. Obwiniona świadczyła usługi na rzecz Działu Personalizacji Dokumentów. Umowa z Obwinioną została rozwiązana w […] r., ze sutkiem na koniec […] r.
   
   Do końca […] r. obsługa prawna P. była zdecentralizowana, a radcowie prawni byli „przypisani” do departamentów merytorycznych. Z końcem […] r. w P. powołano Dział Prawny, który scentralizował obsługę prawną P., przy czym niektórzy radcowie prawni, w tym Obwiniona, nie zostali organizacyjnie przeniesieni do Działu Prawnego, lecz nadal zajmowali stanowisko w dziale merytorycznym. Obwiniona nie zajmowała stanowiska w Dziale Prawnym, natomiast zajmowała stanowisko w dziale merytorycznym, a sprawy sądowe były jej przydzielane incydentalnie. Przyjętą praktyką było zlecanie spraw sądowych kancelariom zewnętrznym, a od chwili powołania Działu Prawnego, Dział ten koordynował obsługę postępowań sądowych z udziałem P.. Generalnie wysyłką pism procesowych z P. zajmowała się kancelaria ogólna, poprzez zatrudnionych tam pracowników, a radcowie prawni otrzymywali z kancelarii potwierdzenia nadania przesyłek.  W przypadku zlecenia prowadzenia sprawy kancelarii zewnętrznej, wysyłką pism procesowych zajmowała się taka kancelaria.
   
   Powyższe okoliczności zostały ustalone w oparciu wyjaśnienia Obwinionej (k. […]-[…]) oraz zeznania świadka M. (k. […]-[…]).
    
2. W zakresie zarzutu objętego pkt 1 wniosku o ukaranie.
   
   W ramach świadczonych usług Obwiniona złożyła odpowiedź na pozew w sprawie z powództwa W. przed Sądem Rejonowym w P. (sygn. akt […]) o odszkodowanie w kwocie […] zł. Obwiniona nie załączyła do odpowiedzi na pozew dowodu doręczenia lub nadania jej odpisu bezpośrednio na adres profesjonalnego pełnomocnika powoda. Wskutek tego Sąd zwrócił odpowiedź P. na pozew (odpowiedź na pozew, k. […]-[…]; zwrot odpowiedzi na pozew, k. […]), wyjaśnienia Obwinionej (k. […]-[…]).
    
3. W zakresie zarzutu objętego pkt 2 wniosku o ukaranie.
   
   W sprawie z powództwa I. w W. przeciwko P., zawisłej przed Sądem Okręgowym dla W. ([…]) Sąd zawiadomieniem, które wpłynęło do P. w dniu […] r. zawiadomił  pozwaną P. o posiedzeniu, doręczył jej odpis pozwu oraz wyznaczył P. trzytygodniowy termin wzywając m.in. do złożenia odpowiedzi na pozew z podaniem wszystkich twierdzeń, zarzutów i dowodów na ich poparcie (zawiadomienie Sądu, k. […]-[…]). Obwiniona przygotowała odpowiedź na pozew w dniu […] r. (k. […]-[…]) i przekazała ją pracownikowi kancelarii ogólnej do wysłania w tym dniu do Sądu oraz do pełnomocnika powoda (wyjaśnienia Obwinionej, k. […]). Odpowiedź na pozew została nadana z zachowaniem wyznaczonego przez Sąd Okręgowy terminu, jednakże nie dołączono do niej dowodu nadania pisma do pełnomocnika powoda. Pracownik kancelarii, z uwagi na późną porę nadania odpowiedzi na pozew nie był w stanie sporządzić kopii dowodu nadania odpowiedzi do pełnomocnika powoda (wyjaśnienia Obwinionej, k. […]). Brak ten został uzupełniony niezwłocznie pismem z […] r., w którym Obwiniona przesłała do Sądu Okręgowego kserokopię potwierdzenia nadania odpowiedzi na pozew do pełnomocnika powoda przesyłką poleconą w dniu […] r. oraz potwierdzenie wniesienia opłaty od pełnomocnictwa (pismo uzupełniające, k. […]-[…]).
   
   Zarządzeniem z […] r., w trybie art. 132 k.p.c. odpowiedź P. na pozew została zwrócona przez Sąd z uwagi na brak formalny polegający na niedołączeniu do niej dowodu jej nadania lub doręczenia jej odpisu pełnomocnikowi powoda. Brak jest w aktach tego zarządzenia Sądu, tym niemniej fakt jego wydania nie był kwestionowany przez strony niniejszego postępowania, jak również do tego zarządzenia Sąd odwoływał się w pismach do Obwinionej jako pełnomocnika P. z […] r. (k. […]) oraz z […] r. (k. […]). Pełnomocnik P. (inny od Obwinionej) na rozprawie w dniu […] r. próbował ponownie złożyć  odpowiedź na pozew, ale została ona zwrócona przez Sąd (protokół rozprawy, k. […]).
    
4. W zakresie zarzutu objętego pkt 3 wniosku o ukaranie.
   
   W dniu […] r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. wydał wyrok w sprawie […], który zobowiązywał P. do rozpatrzenia wniosku p. G. o udostępnienie informacji publicznej(pytań i odpowiedzi egzaminacyjnych na egzamin dla osób ubiegających się o wydanie prawa jazdy), w terminie […] dni od doręczenia wyroku (wyrok WSA, k. […]-[…]).
   
   Wskutek niezłożenia przez P. skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego, w/w wyrok WSA uprawomocnił się. W konsekwencji P. została zobowiązana tym wyrokiem do rozpatrzenia wniosku skarżącego o udostępnienie przedmiotowej informacji publicznej. WSA uznał, że P. jest podmiotem, o którym mowa w art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, a zgodnie z jednoznacznym brzmieniem ustawy o kierujących pojazdami, pytania i odpowiedzi egzaminacyjne stanowią informację publiczną.
   
   W wykonaniu w/w wyroku P. pismem z […] r. ponownie rozpatrzyła wniosek skarżącego i poinformowała go, że nie jest podmiotem zobowiązanym ani legitymowanym do udostępnienia informacji publicznej zgodnie z art. 4 ustawy o dostępie do informacji publicznej, a wyłącznym dysponentem wnioskowanej informacji publicznej jest Minister Infrastruktury i Rozwoju (uzasadnienie wyroku WSA z […] r., k. […]).

1. W kwestii czynu objętego punktem 1 wniosku o ukaranie.
   
   Ujawnione w trakcie postępowania dowody wskazują, że Obwiniona w sposób zawiniony dopuściła się zarzucanego jej w punkcie 1 wniosku o ukaranie czynu, a zebrany materiał dowodowy pozwala na przypisanie jej zawinionego popełnienia zarzucanego jej przewinienia dyscyplinarnego. Tym samym można postawić jej zarzut naruszenia wskazanych  w punkcie 1 wniosku o ukaranie przepisów URP i KERP.
   
   Na wstępie rozważań należy wskazać, że Obwiniona popełniła zarzucany jej w pkt. 1 wniosku o ukaranie czyn w ramach świadczenia pomocy prawnej, czyli w ramach czynności zawodowych, czy też szerzej – wykonywania zawodu radcy prawnego. Obwiniona współpracowała z P. jako radca prawny, w takim charakterze reprezentowała P. w postępowaniu z powództwa W. w P., a ponadto posiadała pełnomocnictwo do reprezentowania P.. Nie może więc być wątpliwości zatem, że zarzucany Obwinionej w pkt 1 wniosku o ukaranie czyn może być oceniany pod kątem naruszenia norm wykonywania zawodu radcy prawnego, zawartych w URP i KERP.
   
   Oczywistym jest, że radca prawny powinien działać w interesie reprezentowanego przez siebie klienta i w toku sprawy sądowej powinien bezwzględnie stosować się do obowiązujących norm postępowania wyznaczonych przepisami procedury cywilnej. Przepis art. 132 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego (w brzmieniu obowiązującym w dacie popełnienia przez Obwinioną zarzucanego czynu) jednoznacznie stanowił, że: „W toku sprawy adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy oraz radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa doręczają sobie nawzajem bezpośrednio odpisy pism procesowych z załącznikami. Do pisma procesowego wniesionego do sądu dołącza się dowód doręczenia drugiej stronie odpisu albo dowód jego wysłania przesyłką poleconą. Pisma, do których nie dołączono dowodu doręczenia albo dowodu wysłania przesyłką poleconą, podlegają zwrotowi bez wzywania do usunięcia tego braku.”. W sprawie z powództwa W., powód był reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika (radcę prawnego), w związku z czym Obwiniona miała obowiązek dołączenia do odpowiedzi na pozew dowodu jej doręczenia lub nadania do pełnomocnika strony przeciwnej. Obowiązkowi temu Obwiniona uchybiła, o czym świadczy zarządzenie Sądu o zwrocie pisma. Nawet w samej treści odpowiedzi na pozew - w spisie załączników (k. […]) brak wymienienia dowodu doręczenia czy nadania do pełnomocnika drugiej strony odpowiedzi na pozew. Płynie z tego wniosek, że Obwinionej umknął ten podstawowy obowiązek. Tym samym zarzut objęty pkt 1 wniosku o ukaranie okazał się zasadny. Obwiniona z resztą wprost przyznała na rozprawie, że było to jej uchybienie i omyłka (wyjaśnienia Obwinionej, k. […]).
   
   W świetle powyższych okoliczności OSD uznał, że Obwiniona dopuściła się zawinionego naruszenia wskazanych w pkt 1 wniosku o ukaranie przepisów KERP i URP, a w konsekwencji musi ponieść z tego tytułu odpowiedzialność dyscyplinarną. OSD nie dopatrzył się okoliczności, które mogły by przemawiać na korzyść Obwinionej, tak jak to miało miejsce w przypadku zarzutu objętego pkt 2 wniosku o ukaranie (o czym szerzej poniżej). Obwiniona nawet nie uprawdopodobniła, że wydała polecenie bądź posłużyła się zgodnie z przyjętą w PWPW praktyką, pracownikiem kancelarii ogólnej w celu wysłania odpowiedzi zgodnie z wymogami z art. 132 § 1 k.p.c., jak to miało miejsce w przypadku zarzutu z pkt 2 wniosku o ukaranie.
    
2. W kwestii czynu objętego punktem 2 wniosku o ukaranie.
   
   Odmiennie niż to miało miejsce w przypadku czynu z pkt 1 wniosku o ukaranie, w analogicznej sprawie dotyczącej sprawy z powództwa I., OSD uznał, że w świetle odmiennych okoliczności faktycznych, Obwinioną należało uniewinnić od popełnienia tego zarzutu, z następujących powodów.
   
   Jak wynika z prezentaty, zawiadomienie z Sądu zostało doręczone P. w dniu […] r. (k. […]). Tym samy trzytygodniowy termin do złożenia odpowiedzi na pozew upływał nie w dniu […] r. (jak to przyjęła Obwiniona), a w dniu […] r. (argument z art. 165 § 1 k.p.c w zw. z art. 112 i 115 Kodeksu cywilnego). Obwiniona sporządziła odpowiedź na pozew w dniu […] r. i przekazała ją – zgodnie z przyjętą praktyką w P., pracownikowi kancelarii ogólnej do wysłania w tym samym dniu, tj. […] r. w godzinach popołudniowych (wyjaśnienia Obwinionej, k. […]-[…], zeznania świadka M., k. […]). W tym kontekście należy wskazać, że zlecenie Obwinionej sporządzenia odpowiedzi na pozew zostało powierzone Obwinionej dopiero […] lub […] r. (zeznania M. […]). Wśród załączników do odpowiedzi na pozew, został wykazany dowód nadania pisma do pełnomocnika strony powodowej (k. […]). Zgodnie z treścią potwierdzenia nadania (k. […]), odpowiedź na pozew została nadana do pełnomocnika powoda w dniu złożenia odpowiedzi na pozew, tj. […] r. Wysłanie odpowiedzi na pozew na poczcie i dołączenie do niej dowodu nadania zostało – zgodnie z przyjętą praktyką, zlecone pracownikowi kancelarii ogólnej P. Pani S. (wyjaśnienia Obwinionej, k. […], zeznania św. M., k. […]-[…]). Wskutek napotkanych przez nią technicznych przeszkód w możliwości sporządzenia kopii dowodu nadania, nie dołączyła ona do odpowiedzi na pozew skierowanej do Sądu dowodu jej nadania do pełnomocnika powoda. Z chwilą stwierdzenia tego braku, Obwiniona niezwłocznie, ale nadal w terminie złożenia odpowiedzi na pozew, tj. […] r. przygotowała pismu uzupełniające (k. […]-[…]), do którego zostało załączone potwierdzenie nadania odpowiedzi na pozew do pełnomocnika powoda (k. […]) oraz dowód uiszczenia opłaty od pełnomocnictwa (k. […]).
   
   Z powyższego wynika, że Obwiniona przy wysłaniu odpowiedzi na pozew postępowała zgodnie z przyjętą w P. praktyką zlecenia czynności technicznej nadania przesyłki do sądu pracownikowi kancelarii. Trudno w tej sytuacji postawić jej zarzut, że ponosi winę za niedołączenie do odpowiedzi na pozew dowodu jej nadania do pełnomocnika powoda, skoro czynność ta została – zgodnie z dotychczasową praktyką, zlecona pracownikowi P., a z chwilą stwierdzenia tego braku natychmiast dopełniła wymaganej formalności. Oczywiście, literalne brzmienie ówcześnie obowiązującego art. 132 § 1 k.p.c. wymagało dołączenia dowodu nadania lub doręczenia pełnomocnikowi drugiej strony bezpośrednio do pisma przeznaczonego dla sądu. Tym niemniej z praktyki sądowej wynikało, że z reguły sądy powszechne przyjmowały dowód nadania lub doręczenia przesyłki pełnomocnikowi drugiej strony złożony przy odrębnym piśmie, jeśli takie pismo uzupełniające zostało złożone w z zachowaniem terminu dla złożenia samego pisma procesowego. Uwaga ta jest czyniona oczywiście na marginesie, albowiem o braku winy Obwinionej w zakresie czynu objętego punktem 2 wniosku o ukaranie przemawia to, że czynność techniczną nadania odpowiedzi na pozew, zgodnie z przyjęta praktyką w P., realizował pracownik kancelarii ogólnej, a nie sama Obwiniona.
   
   Z tego powodu należało Obwinioną uniewinnić od popełnienia czynu objętego punktem 2 wniosku o ukaranie.
    
3. W kwestii czynu objętego punktem 3 wniosku o ukaranie.
   
   Nie znalazł potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym zarzut objęty pkt 3 wniosku o ukaranie, jakoby Obwiniona że nie rekomendowała P. złożenia skargi kasacyjnej od przedmiotowego wyroku WSA, ani nie przedstawiła skutków uprawomocnienia się przedmiotowego wyroku w postaci konieczności - bądź udostępnienia skarżącemu żądanej informacji, bądź też wydania decyzji administracyjnej o odmowie jej udzielenia.
   
   OSD uznał wyjaśnienia Obwinionej w tym zakresie za wiarygodne. Są one spójne i logiczne, dodatkowo wsparte zgodnymi zeznaniami św. S. (k. […]), z których wynika, że decyzja o dalszym procedowaniu leżała w gestii dyrektora departamentu merytorycznego i zarządu, na podstawie rekomendacji racy prawnego. Ostatecznie, na poziomie dyrektora departamentu zapadła decyzja o realizacji wyroku WSA z […] r.
   
   Wyjaśnienia Obwinionej i zeznania św. S. są w tym zakresie przekonywujące i logiczne i się uzupełniają. Zgodnie z sentencją wyroku WSA z […] r. P. została zobowiązana do rozpatrzenia wniosku G. o udostępnienie informacji publicznej. Rozpatrzenia - czyli zajęcia merytorycznego stanowiska, czy to w postaci decyzji odmawiającej dostępu do informacji publicznej, czy udzielenia wnioskowanej informacji. Sąd ustalił, że pytania i odpowiedzi egzaminacyjne stanowią informację publiczną, a P. jest podmiotem zobowiązanym do jej udostępnienia.
   
   Nie wchodząc w ocenę trafności zajętego przez WSA stanowiska i argumentacji P. przede wszystkim należy wskazać, że decyzja o składaniu skargi kasacyjnej była podejmowana na linii dyrektor pionu – zarząd P., a stanowisko radcy prawnego czy Działu Prawnego stanowiło jedynie rekomendację do podjęcia decyzji przez Zarząd.
   
   Z zeznań św. M. (k. […]) wynika, że taka rekomendacja w sprawie wniosku G. po wydaniu wyroku […] r. zapadła i zgodnie z nią należy ponownie rozpatrzyć jego wniosek i udzielić odmowy udostępnienia informacji publicznej. Ponadto, jak wyżej wspomniano, z chwilą powołania w P. Działu Prawnego ([…] r.) wszystkie sprawy sądowe „przechodziły” również od […] r. przez Dział Prawny. Tym samym nie sposób przyjąć, że Zarząd P. nie posiadał wiedzy o skutkach niewniesienia skargi kasacyjnej i wykonania wyroku WSA, czyli rozpatrzenia wniosku G..
   
   Wniosek o tym, że P. postanowiła nie wnosić skargi kasacyjnej do NSA a rozpatrzyć wniosek G. z […] r. świadczy również sekwencja zdarzeń. Mianowicie, jak wynika z uzasadnienia wyroku WSA z […] r. (k. […]), wyrok WSA z […] r. został doręczony P. w dniu […] r. Tym samym […] dniowy termin do wniesienia skargi kasacyjnej upływał […] r. Tymczasem pismem z […] (czyli w okresie biegu terminu do złożenia skargi kasacyjnej) P. wystosowała do skarżącego wspomniane wyżej pismo z […] r. Fakt, że w ocenie WSA nie stanowiło to należytego wykonania wyroku z […] r. jest odrębną kwestią. Wyrok ten bowiem został natomiast wykonany w sposób niewłaściwy, to jest P. powinna była albo udostępnić wnioskowaną informację albo wydać decyzję administracyjną o odmowie jej sporządzenia (por. uzasadnienie wyroku WSA z […] r., k. […]). Pismo P. z […] r. informujące, że P. nie jest podmiotem zobowiązanym i wniosek o udostepnienie należało skierować  do Ministra Infrastruktury i Rozwoju, nie stanowiło w ocenie WSA należytego rozpatrzenia wniosku.
    
4. W kwestii wymiaru kary.
   
   W zakresie wymiaru kary OSD uznał, że adekwatną do ciężaru popełnionego czynu i stopnia zawinienia Obwinionej będzie kara upomnienia. W szczególności, decydując się na wymiar tej kary, OSD wziął pod uwagę fakt, że Obwiniona przyznała się na rozprawie do jego popełnienia, stosukowo niewielką wartość przedmiotu sporu (k. […]) oraz zachowanie Obwinionej po popełnieniu tego oczywistego uchybienia poprzez podjęte przez nią próby naprawienia zaistniałej sytuacji.
    
5. W kwestii kosztów postępowania.
   
   O kosztach orzeczono na podstawie art. 70⁶ ust. 2 ustawy o radcach prawnych w zw. z § 1 ust. 1 Uchwały nr 86/IX/2015 Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 20 maca 2015 r. w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego.