Orzeczenie z dnia 17 grudnia 2021 r. Sygn. akt: D 6/21
Orzeczenie jest prawomocne
WSD orzeczeniem z dnia 8 czerwca 2022 r. sygn. WO – 41/22

1. Uchyla pkt. 2 zaskarżonego orzeczenia Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie z dnia […] r. w sprawie o sygn. akt D 6/21 i umarza postepowanie  w tym zakresie,
2. W pozostałym zakresie (tj. w pkt. 1 i 3) utrzymuje w mocy zaskarżone orzeczenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie z dnia […] r. w sprawie o sygn. akt D 6/21

PRZEWODNICZĄCY:      r. pr. Artur Załuski
CZŁONKOWIE:                 r. pr. Tomasz Iwańczuk
r. pr. Robert Karpiński
PROTOKOLANT:              Ewelina Raczko

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie […] r., […] r., […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu K. ([…]), obwinionej o to, że:
1) w okresie od […] r. do […] r. niewłaściwie i niegodnie wykonywała zawód radcy prawnego jako pełnomocnik Pana P. w sprawach o podział majątku przed Sądem Rejonowym W.-M. w W. o sygn. akt […] oraz zniesienia obowiązku alimentacyjnego wobec byłej żony ww. Pana przed Sądem Rejonowym W.-M. o sygn. akt […], tj. wprowadzania w błąd co do wyznaczenia przez Sąd terminów rozpraw czy terminów składania pism procesowych lub wniosków, nie reagowania na wezwania Sądów do uzupełnienia braków formalnych pism procesowych – pomimo przyjęcia w okresie od […] r. do […] r. wynagrodzenia od klienta za świadczenie ww. pomocy prawnej w kwocie […] złotych, co narusza podstawowe wartości i zasady wykonywania zawodu radcy prawnego, określonego w art. 6 oraz art. 12 ust. 1 oraz art. 36 ust. 2 i art. 44 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982r. o radcach prawnych.
2) w okresie przed przystąpieniem do świadczenia pomocy prawnej, tj. przed dniem […] r. nie ustaliła z klientem Panem P. zakresu usługi, wysokości przysługującego honorarium i sposobu jego wyliczenia, a także zasad ponoszenia opłat i wydatków za prowadzenie spraw o podział majątku przed Sądem Rejonowym W.-M. w W. o sygn. akt […], oraz zniesienia obowiązku alimentacyjnego wobec byłej żony ww. Pana przed Sądem Rejonowym W.-M. o sygn. akt […], w tym nie zawarła pisemnej umowy o świadczenie tej pomocy, co narusza podstawowe wartości i zasady wykonywania zawodu radcy prawnego, określone w art. 43 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982r. o radcach prawnych oraz § 3 ust. 1-2 Regulaminu wykonywania zawodu radcy prawnego stanowiącego załącznik do uchwały Nr 94/IX/2015 Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 13 czerwca 2015 r.
 

 

 

 
W dniu […] r. do Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP w W. wpłynęła skarga Pana P. (dalej zwany Pokrzywdzonym) zarzucająca radcy prawnemu Pani K. (dalej zwana Obwinioną) nierzetelne i niewłaściwe wykonywanie czynności zawodowych, w sposób sprzeczny z zasadami etyki zawodowej.
 
Pokrzywdzony wskazał na niewłaściwe i niegodne zachowanie się Obwinionej, która jako jego pełnomocnik w dwóch sprawach sądowych tj. w sprawie o sygn. akt […] przed Sądem Rejonowym W.-M. w W. dotyczącej zniesienia współwłasności oraz w sprawie o sygn. akt […] przed Sądem Rejonowym W.-M. w W. dotyczącej zniesienia obowiązku alimentacyjnego wobec byłej żony Pokrzywdzonego działała na szkodę klienta Pokrzywdzonego. Do skargi zostały dołączone wydruki SMS-ów, korespondencja z Obwinioną i potwierdzenia przelewów
 
W dniu […] r. radca prawny została wezwana do złożenia pisemnych wyjaśnień.
 
W piśmie z dnia […] r. Obwiniona złożyła wyjaśnienia. W swym piśmie zaprzeczyła zarzutom Pokrzywdzonego, przede wszystkim w zakresie otrzymanego wynagrodzenia i podejmowanych czynności sądowych.
 
W dniu […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych wszczął dochodzenie w sprawie Obwinionej w sprawie niewłaściwego i niegodnego zachowania się radcy prawnego poprzez szereg nieprofesjonalnych działań jako pełnomocnik Pokrzywdzonego w sprawie o zniesienia współwłasności przed Sądem Rejonowym W.-M. w W. o sygn. akt […], oraz w sprawie o zniesienie obowiązku alimentacyjnego wobec byłej żony Pokrzywdzonego przed Sądem Rejonowym W.-M. w W. o sygn. akt […] tj. popełnienia czynu o naruszenie podstawowych wartości i zasad wykonywania zawodu radcy prawnego, określonego w art. 6 oraz art. 12 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych (tj. Dz.U. z 2020r. poz. 75).
 
W dniu […] r. zeznania w charakterze świadka złożyła Obwiniona.
 
Po przeprowadzeniu dochodzenia w sprawie w dniu […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wydał postanowienie o umorzeniu dochodzenia, od którego w dniu […] r. Pokrzywdzony wniósł odwołanie.
 
W dniu […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wydał postanowienie o uwzględnieniu zażalenia.
 
W dniu […] r. Pokrzywdzony został przesłuchany w charakterze świadka. Potwierdził zarzuty wskazane w swej skardze z dnia […] r. (wpłynęła do OIRP w dniu […] r.) zarzucając Obwinionej pobranie wynagrodzenia za reprezentowanie go w dwóch sprawach sądowych i nieprawidłowe ich prowadzenie. Pokrzywdzony oświadczył, że Obwiniona w okresie […] r – […] r. wielokrotnie wprowadziła go w błąd co do wyznaczania przez Sąd terminów rozpraw, terminów składania pism procesowych lub wniosków a także nie reagowała na wezwania Sądów do uzupełnienia braków formalnych pism procesowych.
 
Jednocześnie przedstawił kopię pozwu z dnia […] r. złożonego do Sądu Rejonowego dla W.-M. w W. skierowanego przeciwko Obwinionej o naprawienie szkody w wysokości […] złotych z tytułu w/w nieprawidłowości i zaniechań.
 
Po ponownym przeanalizowaniu sprawy Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego uznał, że zebrany materiał dowodowy jest wystarczający w sprawie przeciwko Obwinionej i w dniu […] r. wydał postanowienie o przedstawieniu jej dwóch zarzutów.
 
Rzecznik zarzucił, że Obwiniona: 1) w okresie od […] r. do […] r. niewłaściwie i niegodnie wykonywała zawód radcy prawnego jako pełnomocnik Pokrzywdzonego w sprawie o zniesienia współwłasności przed Sądem Rejonowym W.-M. w W. o sygn. akt […], oraz w sprawie o zniesienie obowiązku alimentacyjnego wobec byłej żony Pokrzywdzonego przed Sądem Rejonowym W.-M. w W. o sygn. akt […] tj. wprowadziła w błąd co do wyznaczenia przez Sąd terminów rozpraw czy terminów składania pism procesowych lub wniosków, nie reagowała na wezwania Sądów do uzupełnienia braków formalnych pism procesowych, pomimo przyjęcia od klienta za świadczenie w/w pomocy prawnej kwoty […] zł, oraz 2) w okresie przed przystąpieniem do świadczenia pomocy prawnej tj. przed […] r. nie ustaliła z klientem zakresu usług, wysokości przysługującego honorarium i sposobu jego wyliczenia, a także zasad ponoszenia opłat i wydatków za prowadzenie dwóch w/w spraw, w tym nie zawarła pisemnej umowy oświadczenie tej pomocy.
 
W dniu […] r. wydano postanowienie o zamknięciu dochodzenia a w dniu […] r. przekazano wniosek o ukaranie do Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. Postanowieniem z dnia […] r. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny przekazał sprawę do Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego w celu uzupełnienia dochodzenia.
 
W dniu […] r. Pokrzywdzony został przesłuchany w charakterze świadka. Pokrzywdzony potwierdził, że w obu sprawach, które prowadziła obwiniona nie było między nimi umowy pisemnej a jedynie umowa ustna. Pokrzywdzony udzielił obwinionej pełnomocnictwa do prowadzenia sprawy o podział majątku, przekazał obwinionej łącznie […] zł tytułem wynagrodzenia za prowadzenie obu spraw i jednocześnie okazał wydruki dokonanych przelewów z wynagrodzeniem.
 
W dniach […] r. i […] r. Obwiniona nie stawiła się na przesłuchanie w charakterze obwinionego.
 
Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego pismem z dnia […] r. skierowanym do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego OIRP w W., Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP  w W. wniósł o ukaranie radcy prawnego obwinionego o popełnienie czynu wyszczególnionego w postanowieniu o przedstawieniu zarzutów z dnia […] r.
 
W ocenie Rzecznika zostało udowodnione, że Pokrzywdzony (przebywający na stałe w H.) zlecając Obwiniona prowadzenie dwóch spraw o sygn. akt […] i sygn. akt […] liczył na podejmowanie czynności procesowych z należytą starannością i bez zbędnej zwłoki, pomimo swojej nieobecności w kraju. W okresie od […] r. do […] r. radca prawny wprowadzała Pokrzywdzonego w błąd co do wyznaczania przez Sąd rzekomych terminów rozpraw czy terminów składania pism procesowych lub wniosków, pomimo przyjęcia wynagrodzenia w kwocie […] zł co potwierdzają dokonane przelewy.
 
W toku współpracy Pokrzywdzony za pośrednictwem poczty e-mail, SMS-ów oraz telefonów dążył do uzyskania informacji na temat szczegółów podejmowanych przez radcę prawnego czynności. Obwiniona nie udzielała odpowiedzi zasłaniając się brakiem czasu, ewentualnie udzielała jej z dużym opóźnieniem, często mijając się z prawda, co do podjętych działań.
 
Rzecznik ustalił, że w sprawie o sygn. akt […] o podział majątku Obwiniona informowała Pokrzywdzonego, że wniosek o podział został złożony w dniu […] r. a faktycznie pismo zostało złożone do Sądu w połowie […] r. a więc po ponad […] miesiącach od deklarowanego terminu i to z podpisem jedynie Pokrzywdzonego, a nie pełnomocnika. Podobnie w sprawie o uchylenie obowiązku alimentacyjnego Obwiniona zapewniała o złożeniu pozwu na przełomie […] i […] r., kiedy faktycznie został on złożony na przełomie […] i […] r. Obwiniona nie dokonała też jakichkolwiek czynności w sprawie, nie złożyła do akt pełnomocnictwa, jak również nie uzupełniła braków formalnych, przez co pozew został zwrócony.
 
Rzecznik ustalił jednocześnie, że przed […] r. radca prawny nie ustaliła z klientem zakresu usług, wysokości przysługującego honorarium i sposobu jego wyliczenia, a także zasad ponoszenia opłat i wydatków za prowadzenie dwóch w/w spraw, w tym faktu nie zawarcia pisemnej umowy oświadczenie tej pomocy.
 
Jako podstawę prawną wniosku o ukaranie wskazano art. 6 oraz art. 12 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego w zw. z ar. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych (tj. Dz.U. z 2020r. poz. 75).
 
OSD zważył co następuje.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny OIRP w W. uznał Obwinioną winną zarzucanych jej czynów określonych we wniosku o ukaranie polegających na tym, że niewłaściwie i niegodnie wykonywała zawód radcy prawnego jako pełnomocnik Pokrzywdzonego a także w okresie przed przystąpieniem do świadczenia pomocy prawnej nie ustaliła z klientem w formie pisemnej zakresu usług, wysokości przysługującego honorarium i sposobu jego wyliczenia.
 
Okoliczności przedmiotowej sprawy nie budzą wątpliwości. Istotne znaczenie dla oceny Sądu ma korespondencja mailowa pomiędzy Pokrzywdzonym i Obwinioną (karty […], […]), kopia przelewów bankowych (karty […]), kopia zarządzenia Sądu Rejonowego dla W. M. w sprawie o wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego (karty […]).
 
W zakresie przebiegu zdarzeń OSD oparł się na przede wszystkim na ustaleniach pozostających w zgodzie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego.
 
Sąd dał wiarę zeznaniom Pokrzywdzonego złożonym na rozprawie w dniu […] r., które są logiczne i spójne.
 
Z dołączonej korespondencji mailowej, potwierdzonej zeznaniami Pokrzywdzonego wynika jednoznacznie, że radca prawny wprowadzała Pokrzywdzonego w błąd co do wyznaczania przez Sąd rzekomych terminów rozpraw czy terminów składania pism procesowych lub wniosków.
 
Należy podkreślić, że Pokrzywdzony w sprawie o zniesienie obowiązku alimentacyjnego dokonał trzech przelewów na rzecz radcy prawnego: przelewu na kwotę […] zł pod nazwą „reprezentacja w sądzie w sprawie alimentów” we […] r., przelewu na kwotę […] zł pod nazwą „reprezentacja w sądzie w sprawie alimentów” w […] r. i trzeciego przelewu na kwotę […] zł pod nazwą „wniosek o zaprzestanie alimentów” w dniu […] r..
 
Zwrot pozwu ze względów formalnych nastąpił w […] r. Zostało więc potwierdzone, że pozew został faktycznie złożony dopiero na przełomie […] i […] r., a więc około […] po terminie ustalonym z klientem.
 
W ocenie Sądu zostało udowodnione, że radca prawny nie zawarła pisemnej umowy o świadczenie pomocy prawnej co jest sprzeczne z treścią §3 ust. 2 Regulaminu wykonywania zawodu radcy prawnego (załącznik Uchwała nr 94/IX/2015 Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 13 czerwca 2015r. w sprawie Regulaminu wykonywania zawodu radcy prawnego).
 
Zaniechania Obwinionej wypełniają dyspozycję art. 6 i art. 12 KERP w zw. z art. 64 ust. 1 Ustawy o radcach prawnych tj. przepisów nakazujących radcy prawnemu postępować „rzetelnie i uczciwie, zgodnie z prawem, zasadami etyki zawodowej oraz dobrymi obyczajami” a także z „należytą starannością uwzględniającą profesjonalny charakter działania w związku ze świadczoną pomocą prawną.” Tego w działaniu obwinionej zabrakło.
 
Jednym z obowiązków organów dyscyplinarnych, w kontekście uznania ewentualnego naruszenia obowiązków zawodowych, jest ocena sposobu postępowania radcy prawnego w aspekcie dochowania wymogów formalnych i terminów, czy też zaniechania podjęcia stosownych działań radcy prawnego. Ich niedochowanie lub niepodjęcie działań mających na celu ochronę interesów klienta skutkuje naruszeniem zasad wynikających z kodeksu etyki radcy prawnego.
 
W zakresie kary, a więc zarówno jej rodzaju jak i wysokości OSD OIRP w W. orzekł zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, uznając, że rodzaj kary jak i jej wysokość są adekwatne do popełnionych przez obwinionego czynów biorąc przy tym pod uwagę dotychczasową postawę radcy prawnego oraz co istotne jego postawę w trakcie toczącego się postępowania.
 
Z tych powodów należało orzec jak w sentencji.
 
GF