Orzeczenie z dnia 16 października 2020 r. Sygn. akt: D 200/19
Orzeczenie jest prawomocne.
 
 

PRZEWODNICZĄCY: r. pr. Robert Karpiński
CZŁONKOWIE:  r. pr. Mikołaj Pedrycz
r. pr. Agnieszka Korpas-Mattusch
PROTOKOLANT: Karolina Szymala

           
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie w dniu […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu S., […], obwinionemu o to, że:
 

 

 

 

 
Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie wniósł w dniu […] r. do tutejszego Sądu wniosek o wydanie orzeczenia i orzeczenie uzgodnionej z obwinionym r.pr. S., wpisanym na listę radców prawnych pod nr.: [...] (dalej: „Obwiniony”), kary dyscyplinarnej. Obwinionemu zarzucono, że:

 
Kwestie proceduralne
 
Na posiedzeniu Sądu w dniu […] r. stawił się Obwiniony oraz pełnomocnik Pokrzywdzonego - W. Nie stawił się Rzecznik Dyscyplinarny, prawidłowo zawiadomiony o terminie posiedzenia (k. […]).
 
W toku posiedzenia, pełnomocnik Obwinionego nie zgłosił sprzeciwu wobec wniosku Rzecznika (vide: protokół posiedzenia).
 
W dniu […] r. do Izby wpłynęło pismo Obwinionego, w którym oświadczył, że odwołuje wniosek o dobrowolne poddanie się karze. Ponadto, Obwiniony zgłosił wniosek o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków (k. […]). W związku z tym, że pismo Obwinionego wskazane w zdaniu poprzednim wpłynęło do Sądu po zamknięciu posiedzenia i wydaniu orzeczenia w sprawie, nie było objęte przedmiotem rozpoznania przez Sąd.
 
W dacie orzekania, Obwiniony był wpisany na listę radców prawnych prowadzoną przez Radę Okręgowej Izby Radców Prawnych w K., na podstawie uchwały powołanej Rady z dnia […] r. (k. […]).
 
Postępowanie w niniejszej sprawie zostało wszczęte postanowieniem Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego tutejszej Izby z dnia […] r. (k. […]). W tej dacie, Obwiniony był wpisany na listę radców prawnych prowadzoną przez Radę Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (k. […]). Zgodnie z art. 70² ust. 1 ustawy o radcach prawnych, właściwy do rozpoznania sprawy jest okręgowy sąd dyscyplinarny okręgowej izby radców prawnych, której obwiniony jest członkiem w chwili wszczęcia postępowania dyscyplinarnego. Natomiast, stosownie do art. 67² powołanej wyżej ustawy, postępowanie dyscyplinarne jest trzyetapowe, obejmuje: dochodzenie, postępowanie przed sądem dyscyplinarnym oraz postępowanie wykonawcze. Zestawienie powołanych wyżej przepisów wskazuje, że właściwość miejscowa okręgowego sądu dyscyplinarnego wyznaczana jest w oparciu o przynależność do okręgowej izby radców prawnych w dniu wszczęcia dochodzenia będącego pierwszym etapem postępowania dyscyplinarnego (vide: postanowienie Wyższego Sądu Dyscyplinarnego Krajowej Izby Radców Prawnych z 8 marca 2018 r., sygn. akt: […]; opubl: www.[...], Legalis numer: […]).
 
Przenosząc powyższe wywody na grunt niniejszej sprawy należało dojść do przekonania o miejscowej właściwości tutejszego Sądu w zakresie rozpoznania wniosku Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego z dnia […] r. (k. […]).
 
Na podstawie całokształtu materiału dowodowego, ujawnionego w toku rozprawy głównej, Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
 
W dniu […] r. została sporządzona umowa pożyczki kwoty […] zł między Pokrzywdzonym i P. (k. […]).
 
Pozwem z dnia […] r. Pokrzywdzony wytoczył powództwo o ustalenie nieważności określonej wyżej umowy przeciwko P. (k. […]). Od nieustalonej chwili, Pokrzywdzony był zastępowany w postępowaniu wywołanym powyższym powództwem przez Obwinionego (k. […]).
 
Wyrokiem z dnia […] r. (sygn. akt […]), Sąd Okręgowy w W. ustalił, że umowa pożyczki zawarta z dnia […] r. między Pokrzywdzonym i P. jest nieważna (k. […]).
 
Pozwana P. wywiodła apelację od powołanego wyżej wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia […] r. (sygn. akt […]) (k. […]). Obwiniony nie wniósł odpowiedzi na apelację (k.[…]).
 
W dniu […] r. odbyła się rozprawa przed Sądem Operacyjnym w W. (sygn. akt […]) na skutek apelacji P. od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia […] r. Na rozprawie nie stawił się ani Obwiniony ani Pokrzywdzony (k. […]). Obwiniony został zawiadomiony o terminie rozprawy (k. […]).
 
Powołany wyżej wyrok Sądu Okręgowego w W. z dnia […] r. (sygn. akt […]) został zmieniony przez Sąd Apelacyjny w W. wyrokiem z dnia […] r. (sygn. akt […]) w ten sposób, że powództwo zostało oddalone. Ponadto, Sąd zasądził koszty postępowania od Pokrzywdzonego na rzecz P. (k. […]).
 
W pismach z dnia […] r., Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla W. w W. K. zawiadomił Pokrzywdzonego o wszczęciu egzekucji na wniosek P. - przeciwnika procesowego Pokrzywdzonego, a także o wszczęciu egzekucji z nieruchomości. Egzekwowana należność główna wynosiła […] zł (k. […]).
 
Pismem z dnia […] r., Obwiniony wywiódł skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego w W. z dnia […] r. (sygn. akt […]). Treść skargi została zawarta na dwóch stronach. Obwiniony nie powołał ani orzecznictwa ani poglądów judykatury dla poparcia skargi, wskazując jedynie na oczywistość naruszenia art. 189 kpc (k. […]). W piśmie opatrzonym datą […] r., skierowanym do Sądu Najwyższego, Obwiniony przedstawił dodatkową argumentację do powyższej skargi kasacyjnej. Pismo to, sporządzone na trzech stronach, zawierało prezentację okoliczności stanu faktycznego sprawy oraz wywód polemiczny (k. […]).
 
W dniu […] r. Sąd Rejonowy dla W. VII Wydział Ksiąg Wieczystych dokonał wpisu w księdze wieczystej […] ostrzeżenia o wszczęciu egzekucji z nieruchomości należącej do Pokrzywdzonego na podstawie wniosku P. (k.[…]).
 
Pismem z dnia […] r., komornik sądowy zawiadomił Pokrzywdzonego o wszczęciu egzekucji z wniosku P. obejmującej, w zakresie pretensji głównej, koszty procesu w kwocie […] zł (k. […]).
 
W piśmie z dnia […] r., Obwiniony, działając w zastępstwie Pokrzywdzonego, sformułował skargę na czynności komornika sądowego podjęte na wniosek P. (sygn. akt […]). Skarga została skierowana do Sądu Rejonowego dla W. (k. […]).
 
Sąd Rejonowy dla W. poinformował Obwinionego pismem z dnia […] r. o przekazaniu skargi powołanej w akapicie poprzedzającym do komornika sądowego. Ponadto, Sąd wskazał Obwinionemu, że zgodnie z art. 767 § 5 kpc, skargę wnosi się do komornika, który dokonał zaskarżonej czynności lub zaniechał jej dokonania, a także na dalszy sposób procedowania w sprawie wywołanej skargą (k. […]).
 
Postanowieniem z dnia […] r., Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania zasądzając koszty postępowania kasacyjnego od Pokrzywdzonego na rzecz P. W uzasadnieniu postanowienia, Sąd Najwyższy wskazał, że skarżący nie przedstawił jakiegokolwiek wywodu jurydycznego dla poparcia swego stanowiska o oczywistej zasadności wniesionej skargi kasacyjnej (k. […]).
 
Obwiniony posługuje się pieczątką wskazującą na wykonywanie również innych zawodów niż zawód radcy prawnego (k. […]). Pisma na kartach wymienionych w zdaniu poprzedzającym były kierowane do Sądów powszechnych, Prokuratury oraz Komorników sądowych. Natomiast, kierując pisma do Rzecznika Dyscyplinarnego, Obwiniony wskazywał wyłącznie zawód radcy prawnego (k. […]).
 
Niemniej jednak, Obwiniony opatrzył wniosek o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia zapadłego w niniejszej sprawie używając ponownie pieczątki wskazującej na wykonywanie zawodu radcy prawnego oraz doradcy podatkowego.
 
W dniu […] r., w toku przesłuchania przez Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego, Obwiniony oświadczył wolę dobrowolnego poddania się karze (k. […]).
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
 
Na gruncie zgromadzonego materiału dowodowego Sąd doszedł do przekonania, że okoliczności popełnienia czynów sprzecznych z zasadami wykonywania zawodu radcy prawnego oraz wina Obwinionego nie budziły wątpliwości.
 
Treść dokumentów powołanych powyżej wskazuje niewątpliwie, że Obwiniony nie wniósł odpowiedzi na apelację strony przeciwnej, nie stawił się na rozprawie apelacyjnej, na której nie stawił się również jego klient – Pokrzywdzony. Obwiniony nie przedstawił dowodu na uzgodnienie swojej nieobecności na tej rozprawie. Ponadto, Obwiniony nie przedstawił dowodu na uzgodnienie z klientem braku zasadności dla wniesienia odpowiedzi na apelację strony przeciwnej. Ocena, czy powyższe zaniechania miały istotny wpływ na sposób rozstrzygnięcia w sprawie cywilnej, nie jest ani dopuszczalna ani zasadna na etapie postępowania dyscyplinarnego. Tym niemniej, takie zaniechania świadczą o niezachowaniu należytej, zawodowej staranności przy wykonywaniu czynności zawodowych wymaganej przez art. 12 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego.
 
Obwiniony powinien poinformować klienta o odstąpieniu od wniesienia odpowiedzi na apelację, terminie rozprawy apelacyjnej oraz swojej nieobecności na tej rozprawie, na zasadzie wynikającej z art. 44 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego. Niewykonanie tego obowiązku spowodowało, że sprawą Pokrzywdzonego nikt się nie zajmował na etapie postępowania drugoinstancyjnego w nieświadomości Pokrzywdzonego o takim stanie rzeczy.
 
Powołane wyżej fakty negatywne w postaci nieuzgodnienia z klientem odstąpienia od wniesienia odpowiedzi na apelację, nieobecności na rozprawie apelacyjnej oraz niepoinformowania klienta o terminie tej rozprawy nie wymagały z istoty swojej dowodu. Sąd nie dopatrzył się okoliczności, które nakazywałyby odmówić wiary przyznaniu Obwinionego do popełnienia przewinień.
 
Treść skargi kasacyjnej, wywiedzionej przez Obwinionego, nie sprostała wymaganiu wykonywania czynności zawodowych w sposób staranny w stopniu należytym, uwzględniającym profesjonalny charakter działania zgodnie z art. 12 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego. Jak wyżej wskazano, skarga jest bardzo lakoniczna, oparta na podstawie obrazy art. 189 kpc w sposób oczywisty. Mimo wniesienia nadzwyczajnego środka odwoławczego po wyczerpaniu w sprawie drogi instancyjnej, Obwiniony nie poparł swojego stanowiska jakimkolwiek judykatem bądź poglądem judykatury. W to miejsce, Obwiniony przedstawił jedynie wywód o charakterze polemicznym, który mógł ewentualnie znaleźć miejsce na etapie postępowania apelacyjnego.
 
Jeżeli Obwiniony nie dostrzegał racjonalnych podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej powinien poinformować o tym klienta, a następnie podjąć czynności zmierzające do ustania relacji z klientem w sposób zabezpieczający jego interesy.
 
Skarga na czynności komornika została wniesiona w sposób oczywiście nieprawidłowy, tj. niezgodny z dyspozycją art. 767 § 5 kpc, na co wskazał Sąd powszechny, skutkując przedłużeniem postępowania. Powyższe świadczyło, podobnie jak wcześniej rozważane czyny, o niezachowaniu należytej staranności wymaganej stosownie do art. 12 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego.
 
Wreszcie, nie budziło wątpliwości naruszenie art. 4 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego przez posługiwanie się przez Obwinionego również innymi tytułami zawodowymi, wyraźnie wskazanymi w pieczątce, którą opatrywał pisma sporządzane przy wykonywaniu czynności zawodowych.
 
Zawinienie Obwinionego, zwłaszcza w obliczu złożenia wniosku w zakresie art. 335 kpk, nie budziło jakichkolwiek wątpliwości Sądu. Nie sposób doszukać się okoliczności, które ekskulpowałyby radcę prawnego w okoliczności wniesienia niestarannie sporządzonej skargi kasacyjnej, błędnego skierowania skargi na czynności komornika, odstąpienia od wniesienia odpowiedzi na apelację bez uzgodnienia z klientem, niepoinformowania klienta o terminie rozprawy apelacyjnej czy też niewłaściwego posługiwania się innymi tytułami zawodowymi przy wykonywaniu czynności zawodowych radcy prawnego.
 
Jedynie niestawiennictwo na rozprawie apelacyjnej mogłoby stanowić skutek okoliczności całkowicie niezależnych od Obwinionego. Tym niemniej, brak było podstaw do doszukiwania się takich okoliczności wobec oświadczenia Obwinionego, że przyznaje się do popełnienia zarzuconych mu przewinień.
 
Wobec braku regulacji wprowadzającej podział przewinień dyscyplinarnych na przewinienia umyślne i nieumyślne, na wzór art. 8 kk, którego odpowiednie zastosowanie w postępowaniu dyscyplinarnym nie może mieć miejsca, uznać należy, że każde przewinienie może zostać popełnione umyślnie bądź nieumyślnie. Stąd, przyjęcie popełnienia przewinień przez Obwinionego z winy nieumyślnej było wystarczające dla uwzględnienia wniosku wniesionego przez Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego.
 
Liczba przewinień dotycząca jednej sprawy klienta mogła wywołać u niego uzasadnione poczucie rozczarowania jakością pomocy prawnej, uzyskanej od Obwinionego. Ponadto, do naruszenia wskazanych wyżej zasad wykonywania doszło w obliczu wymiaru sprawiedliwości, co zwiększa dotkliwość negatywnych skutków w postaci podważenia zaufania do zawodu radcy prawnego oraz jego dyskredytowania. Powyższe okoliczności przemawiały za zaostrzeniem wymiaru kary powyżej wymiaru orzeczonego.
 
Natomiast, za uwzględnieniem wniosku świadczyła okoliczność, iż zasady naruszone przez Obwinionego nie należą do zasad podstawowych, regulujących sposób wykonywania zawodu radcy prawnego. Ponadto, zważyć należało na postawę Obwinionego przejawiającą wolę zakończenia postępowania bez konieczności przeprowadzenia postępowania przed Sądem. Powyższe pozwalało na przyjęcie, że Obwiniony dokonał pozytywnej refleksji nad swoim postępowaniem, będzie unikać popełnienia przewinienia w przyszłości.
 
Zważając na powyższe, Sąd uwzględnił wniosek Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego.
 
E.R.