Orzeczenie z dnia 16 maja 2017 r. Sygn. akt: D 5/17
Orzeczenie prawomocne
 

Przewodniczący:  radca prawny Tomasz Iwańczuk
Członkowie: radca prawny Paulina Sibilska
radca prawny Agnieszka Świstak
Protokolant: Justyna Karnawalska, Karolina  Szymala

 
 

Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W.(1) po rozpoznaniu na rozprawach […] i  […] w W.(1) sprawy przeciwko radcy  prawnemu P.(1), […], obwinionemu o to, że:
w skierowanym do Sądu Okręgowego w W.(1) wniosku o udzielenie zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania z dnia […] zawarł oświadczenie: „Ani pan B.(1) ani uczestnik (W.(2)) nigdy nie doręczyli wnioskodawcy (K.(1)) zawiadomienia, że nastąpiła cesja na uczestnika wierzytelności wynikających z Umowy przejęcia długu wraz z porozumieniem na spłatę z dnia […]", podczas gdy w dniu […] na rozprawie przed Sądem Okręgowym w W.(1), sygn. akt […] działając w imieniu pozwanego pana K.(1), złożył pismo
z dnia […] - informację skierowaną do pana K.(1), z której wynika, że powód pan B.(1) przeniósł roszczenie wynikające z zawartego między stronami porozumienia na rzecz strony trzeciej pana W.(2),
tj. naruszenia art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia
28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz.U. 2015.507).
 

 
Pismem jakie wpłynęło do Okręgowej Izby Radców Prawnych w W.(1) w dniu […] W.(2) („Pokrzywdzony”) złożył skargę na radcę prawnego P.(1) („Obwiniony”). W treści wniesionego pisma pokrzywdzony podniósł, iż ww. radca prawny wprowadził „Wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania” z dnia […] w błąd funkcjonariuszy publicznych w Sądzie Okręgowym w W.(1) poprzez złożenie nieprawdziwego oświadczenia w przedmiocie nieotrzymania od wierzyciela zawiadomienia o cesji. Zdaniem pokrzywdzonego ww. radca prawny świadczył pomoc prawną w celu ułatwienia popełnienia przestępstwa z art. 286 kk w zw. z art. 272 kk przez swojego klienta (k. […] – […]).
W odpowiedzi na skargę obwiniony radca prawny P.(1), w piśmie złożonym do Okręgowej Izby Radców Prawnych w W.(1) w dniu […] wskazał, iż treść wniosku o udzielenie zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania z dnia […] jest w całości zgodna z wyjaśnieniami pana K.(1) udzielonymi mu na temat okoliczności sprawy. Jak wyjaśnił ww. radca prawny zgodnie z oświadczeniem pana K.(1) w przedmiotowym wniosku napisał, że ani pan B.(1) ani pan W.(2) nigdy nie doręczyli wnioskodawcy zawiadomienia, że nastąpiła cesja na pana W.(2) wierzytelności wynikających z umowy przejęcia długu wraz z porozumieniem na spłatę (k. […] – […]).
W dniu […], W.(2) w wyniku wydania przez Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W.(1) postanowienia o umorzeniu złożył odwołanie od powyższego postanowienia ([…] – […]; […] – […]).
Postanowieniem z dnia […], Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W.(1) uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Rzecznikowi Dyscyplinarnemu do ponownego rozpoznania.
W uzasadnieniu postanowienia wskazano, iż Zażalenie jest uzasadnione ponieważ Rzecznik Dyscyplinarny nie dokonał analizy istotnych dowodów w sprawie, pozostawiając niewyjaśnione istotne okoliczności. Tym samym ocena o braku uzasadnionego podejrzenia popełnienia deliktu dyscyplinarnego jest aktualnie przedwczesna. Wskazano, że rację ma bowiem pokrzywdzony wskazując, że Rzecznik Dyscyplinarny nie odniósł się w postanowieniu do treści załączonego do skargi protokołu rozprawy przed Sądem Okręgowym w W.(1) z […] w sprawie o sygn.. akt […], gdzie faktycznie zapisano, iż obwiniony (pełnomocnik pozwanego) cyt. „Składa pismo z dnia […] –informacje, z której wynika, że powód przeniósł roszczenie wynikające z zawartego między stronami porozumienia na rzecz strony trzeciej pana W.(2), podnosi zarzut legitymacji czynnej po stronie powoda”. Na rozprawie przed tut. Sądem pokrzywdzony stwierdził, że przed Sądem Okręgowym nie okazywał dokumentu k. […] tj. informacji do Klienta pochodzącej od B.(1) z dnia […] o przelewie wierzytelności” lecz inny dokument który być może powoływał się na cesję ale nie była informacją o jej dokonaniu (k. […] – […]).
Postanowieniem z dnia […], Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawny w W.(1) przedstawił radcy prawnemu P.(1) zarzut, że:
W skierowanym do Sądu Okręgowego w W.(1) wniosku o udzielenie zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania z dnia […] zawarł oświadczenie: „Ani pan B.(1) ani uczestnik (W.(2)) nigdy nie doręczyli wnioskodawcy (K.(1)) zawiadomienia, że nastąpiła cesja na uczestnika wierzytelności wynikających z Umowy przejęcia długu wraz z porozumieniem na spłatę z dnia […]”, podczas gdy w dniu […] na rozprawie przed Sądem Okręgowym w W.(1), sygn. akt […] działając w imieniu pozwanego pana K.(1), złożył pismo z dnia […] – informację skierowaną przez pana B.(1) do pana K.(1), z której wynika, że w dniu […] doszło do zawarcia umowy przelewu wierzytelności objętej umową z dnia […] na rzecz pana W.(2), tj. naruszenia art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz.U. 2015.507), (k. […] – […]).
W dniu […], Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W.(1) wniósł o ukaranie radcy prawnego P.(1) obwinionego o to, że w skierowanym do Sądu Okręgowego w W.(1) wniosku o udzielenie zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania z dnia […] zawarł oświadczenie: „Ani pan B.(1) ani uczestnik (W.(2)) nigdy nie doręczyli wnioskodawcy (K.(1)) zawiadomienia, że nastąpiła cesja na uczestnika wierzytelności wynikających z Umowy przejęcia długu wraz z porozumieniem na spłatę z dnia […]”. podczas gdy w dniu […]. na rozprawie przed Sądem Okręgowym w W.(1), sygn. akt […] działając w imieniu pozwanego pana K.(1), złożył pismo z dnia […] – informację skierowaną do pana K.(1), z której wynika, że powód pan B.(1) przeniósł roszczenie wynikające z zawartego między stronami porozumienia na rzecz strony trzeciej pana W.(2), tj. naruszenia art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz.U. 2015.507).
W dniu […], obwiniony P.(1) wniósł o umorzenie postępowania dyscyplinarnego na podstawie art. 17 § 1 pkt. 1 z uwagi na brak popełnienia czynu przez obwinionego (k. […]– […]).
Orzeczeniem Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W.(1) z dnia […], po rozpoznaniu na rozprawach w dniach […] i […] w W.(1) sprawy przeciwko radcy prawnemu P.(1), […], obwinionemu o to, że: w skierowanym do Sądu Okręgowego w W.(1) wniosku o udzielenie zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania z dnia […] zawarł oświadczenie: „Ani pan B.(1) ani uczestnik (W.(2)) nigdy nie doręczyli wnioskodawcy (K.(1)) zawiadomienia, że nastąpiła cesja na uczestnika wierzytelności wynikających z Umowy przejęcia długu wraz z porozumieniem na spłatę z dnia […]”. podczas, gdy w dniu […] na rozprawie przed Sądem Okręgowym w W.(1), sygn. akt […] działając w imieniu pozwanego pana K.(1), złożył pismo z dnia […] -  informację skierowaną do pana K.(1), z której wynika, że powód pan B.(1) przeniósł roszczenie wynikające z zawartego między stronami porozumienia na rzecz strony trzeciej pana W.(2), tj. naruszenia art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz.U. 2015.507)
OSD zmodyfikował opis czynu przyjmując następujące brzmienie: w skierowanym do Sądu Okręgowego w W.(1) wniosku o udzielenie zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania z dnia […] zawarł oświadczenie: „Ani pan B.(1) ani uczestnik (W.(2)) nigdy nie doręczyli wnioskodawcy (K.(1)) zawiadomienia, że nastąpiła cesja na uczestnika wierzytelności wynikających z Umowy przejęcia długu wraz z porozumieniem na spłatę z dnia […]”, podczas gdy w dniu […] na rozprawie przed Sądem Okręgowym w W.(1), sygn. akt […] działając w imieniu pozwanego pana K.(1), złożył pismo z dnia […] – informację skierowaną przez pana B.(1) do pana K.(1), z której wynika, że w dniu […] doszło do zawarcia umowy przelewu wierzytelności objętej umową z dnia […] na rzecz pana W.(2) (orzeczenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W.(1) z dnia […], k. […] – […]).
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu […], na rozprawie przed Sądem Okręgowym w W.(1), […] Wydziałem Cywilnym w sprawie z powództwa B.(1) przeciwko K.(1) o zapłatę toczącej się pod sygn. akt […] obwiniony radca prawny P.(1) działając w imieniu pozwanego K.(1) złożył do akt niniejszej sprawy pismo z dnia […], zawierające informację z których wynika, że powód przeniósł roszczenie wynikające z zawartego między stronami porozumienia na rzecz strony trzeciej pana W.(2) (protokół z rozprawy przez Sądem Okręgowym w W.(1), […] Wydziałem Cywilnym z dnia […], sygn. akt […] k. […] – […]).
Wyrokiem z dnia […], wydanym w sprawie o sygn. akt […] Sąd Okręgowy w W.(1), […] Wydział Cywilny oddalił powództwo B.(1)  przeciwko K.(1) o zapłatę (wyrok Sądu Okręgowego w W.(1), […] Wydział Cywilny z dnia […], sygn. akt […] k. […] – […]).
W dniu […], obwiniony radca prawny P.(1) działając w imieniu K.(1) z udziałem W.(2) złożył do Sądu Okręgowego w W.(1), […] Wydziału Cywilnego wniosek o udzielenie zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania wnosząc o udzielenie zabezpieczenia przysługującego wnioskodawcy roszczenia o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego – Aktu Notarialnego sporządzonego przed notariuszem K.(2) dnia […] Rep. A Nr […], opatrzonego klauzulą wykonalności w dniu […], postanowienia Sądu Rejonowego w G.(1) z dnia […], sygn. akt […], opatrzonego klauzulą wykonalności w dniu […], poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w G.(2) S.. W treści uzasadnienia przedmiotowego wniosku wskazano, że nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu za Rep. A [..] sporządzonemu przed notariuszem K.(2) w W.(1) w dniu […], na rzecz uczestnika w oczywisty sposób narusza prawa wnioskodawcy, ponieważ wierzytelności wynikające z umowy przejęcia długu z porozumieniem na spłatę z dnia […], nie przeszły na uczestnika i uczestnik nie jest i nigdy nie był wierzycielem wnioskodawcy. We wniosku wskazano również, że W.(2) w sprawie wierzytelności wynikających z umowy przejęcia długu wraz z porozumieniem na spłatę występował jako pełnomocnik wierzyciela B.(1) co wynika z treści tej umowy. Dalej podkreślono, że ani B. ani uczestnik nigdy nie doręczyli wnioskodawcy zawiadomienia, że nastąpiła cesja na uczestnika wierzytelności wynikających z umowy przejęcia długu wraz z porozumieniem na spłatę z dnia […]. W powyższym wniosku o zabezpieczenie powództwa, radca prawny P.(1) zawarł informacje uzyskane bezpośrednio od mocodawcy (kserokopia wniosku o zabezpieczenie z dnia […], k. […] – […]; zeznania w charakterze świadka W.(2) protokół z przesłuchania z dnia […], k. […] – […]; zeznania w charakterze świadka P.(1) – protokół z przesłuchania z dnia […], k. […] – […]; zeznania obwinionego P.(1) – protokół z rozprawy z dnia […], […] – […]).
Postanowieniem z dnia […], Sąd Okręgowy w W.(1), […] Wydział Cywilny oddalił wniosek o udzielenie zabezpieczenia. W uzasadnieniu wskazanego postanowienia wskazano, że wniosek o wszczęcie postępowania nie zasługiwał na uwzględnienie, albowiem postępowanie egzekucyjnego, którego zawieszenia domaga się powód, zostało zawieszone w dniu […], a co za tym idzie wniosek o zabezpieczenie jest bezprzedmiotowy (Postanowienie z dnia […], Sądu Okręgowego w W.(1), […] Wydział Cywilny w sprawie o sygn. akt […] k. […] – […]).
Postanowieniem z dnia […], Prokurator Prokuratury Rejonowej w G.(1) w sprawie […] Ds. […] w sprawie przeciwko:
1.   B.(1) o to, że w dniu […] roku jako osoba uprawniona do wystawienia dokumentu poświadczył nieprawdę, co do okoliczności mającej znaczenie prawne w ten sposób, że wyraził zgodę dla K.(1) na wykreślenie hipoteki umownej łącznej ustanowionej do kwoty […] zł na nieruchomościach położonych w m. K.(3) gm. G.(1), dla których Sąd Rejonowy w G.(1) Wydział ksiąg Wieczystych prowadzi księgi wieczyste KW […] i KW […] na zabezpieczenie wierzytelności wynikającej z przejęcia długów na podstawie umowy przejęcia długu z dnia […] roku – w sytuacji, gdy miał świadomość, że nie jest wierzycielem K.(1)  a tym samym nie był uprawniony do wyrażenia przedmiotowej zgody, tj. o czyn z art. 271 § 1 k.k.
oraz
2.   K.(1) o to, że w dniu […] roku w G.(1) Wydział Ksiąg Wieczystych użył poświadczającego nieprawdę dokumentu mającego znaczenie prawne, w którym B. w dniu […] roku w W.(1) wyraził zgodę na wykreślenie hipoteki umownej łącznej ustanowionej do kwoty […] zł na nieruchomościach położonych w K.(3) gm. G.(1), dla których Sąd Rejonowy w G.(1) Wydział ksiąg Wieczystych prowadzi księgi wieczyste KW […] i KW[…] na zabezpieczenie wierzytelności wynikającej z przejęcia długów na podstawie umowy przejęcia długu z dnia […] roku – w sytuacji, gdy miał świadomość, że B.(1) nie jest jego wierzycielem, a tym samym nie był uprawniony do wyrażenia przedmiotowej zgody, tj. o czyn z art. 273 k.k.
a także
3.   w sprawie usiłowania doprowadzenia – przez B.(1) i K.(1) – do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie […] zł W.(2), przy przelewie wierzytelności w dniu […] roku w B.(2) przez B.(1) – należnej od K.(1) na rzecz W.(2), zabezpieczonej hipoteką łączną umowną w kwocie […] zł na nieruchomościach położonych w m. K.(3) gm. G.(1), dla których Sąd Rejonowy w G.(1) Wydział ksiąg Wieczystych prowadzi księgi wieczyste KW […] i KW […] na zabezpieczenie wierzytelności wynikającej z przejęcia długów na podstawie umowy przejęcia długu z dnia […] roku, która to kwota stanowi niespłaconą część wierzytelności, tj. o czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z I art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
oraz
4.   w sprawie udaremnienia lub uszczuplenia przez dłużnika K.(1) zaspokojenia wierzyciela z tytułu umowy z dnia […] roku przejęcia długu wraz z porozumieniem na spłatę zawartej między B. (1) jako wierzycielem a B.(3) z siedzibą w P.(2) jako dłużnikiem i K.(1) jako przejmującym dług, tj. o czyn z art., 300 § l k.k., umorzył śledztwo w sprawie z uwagi na brak znamion czynu zabronionego w przypadkach wskazanych wyżej w punktach 1 – 3, tj. na podstawie art. 17 § 1 pkt. 2 k.p.k. oraz z uwagi na fakt, iż stwierdzono, że czynu nie popełniono w przypadku pkt. 4, tj. na podstawie art. 17 § 1 pkt. 2 k.p.k. Powyższe postanowienie zostało utrzymane w mocy postanowieniem Sądu Okręgowego w W.(1), […] Wydziału Karnego z dnia […], wydane w/w sprawie […] Kp […] (postanowienie z dnia […], Prokuratora Prokuratury Rejonowej w G.(1) w sprawie […] Ds. […], k. […] – […]).
Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu akta sprawy o sygn. D […], a w szczególności o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Zebrany w sprawie materiał dowodowy w ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego wskazuje, że obwiniony radca prawny P.(1) nie dopuścił się, zarzucanego mu we wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, czynu.
W myśl art. 6 ust 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 roku radca prawny obowiązany jest dbać o godność zawodu przy wykonywaniu czynności zawodowych, a także w działalności publicznej i w życiu prywatnym.
Zgodnie z treścią art. 64 ust. 1 pkt. 1 i 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r., o radcach prawnych (Dz. U. z 2010 r., nr 10, poz. 65 z późn. zm.) radca prawny podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej za zawinione, nienależyte wykonywanie zawodu radcy prawnego oraz za czyny sprzeczne ze ślubowaniem radcowskim lub z zasadami etyki radcy prawnego. Podkreślić należy, iż powyższe jednoznacznie wskazuje, że wszczęcie postępowania może nastąpić, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie zawinionego, nienależytego wykonywania zawodu radcy prawnego bądź popełnienia czynów sprzecznych ze ślubowaniem radowskim lub zasadami etyki radcy prawnego.
W ocenie Sądu obwiniony radca prawny P.(1) nie dopuścił się zachowania sprzecznego z zasadami etyki radcy prawnego, jak również nie naruszył żadnych innych, powszechnie obowiązujących przepisów prawa. Wskazać należy, iż w przedmiotowym postępowaniu sądowym w zakresie złożonego wniosku o zabezpieczenie, a toczącym się przed Sądem Okręgowym w W.(1), […] Wydziałem Cywilnym w którym obwiniony radca prawny brał udział, działał on w imieniu i na rzecz swojego klienta K.(1). Konstruując wniosek o udzielenie zabezpieczenia, obwiniony radca prawny opierał się na wiedzy uzyskanej od swojego mocodawcy i w granicach przez niego wskazanych co jednoznacznie potwierdza materiał zgromadzony w niniejszej sprawie. Powyższe nie mogło rodzić po stronie obwinionego odpowiedzialności, bowiem był on wręcz zobowiązany do takiego zachowania, a więc działania zgodnie z powierzonym mu zleceniem przez swojego mocodawcę. Nie można czynić obwinionemu zarzutu o to, że wskazał on nieprawdę bądź powołał się na nieprawdziwe informacje, albowiem zadaniem, a wręcz obowiązkiem obwinionego było działanie w imieniu i na rzecz swojego klienta, co czynił w niniejszym postępowaniu. W tym miejscu podkreślić należy, iż w skardze wywołującej niniejsze postępowanie pokrzywdzony wskazał, że obwiniony radca prawny wprowadził „Wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania” z dnia […] w błąd funkcjonariuszy publicznych w Sądzie Okręgowym w W.(1) poprzez złożenie nieprawdziwego oświadczenia w przedmiocie nieotrzymania od wierzyciela zawiadomienia o cesji, co w ocenie pokrzywdzonego powodowało świadczenie pomocy prawnej w celu ułatwienia popełnienia przestępstwa z art. 286 k.k. w zw. z art. 272 k.k. W ocenie tut. Sądu przedmiotowe zarzuty, a to w zakresie w jakim pokrzywdzony wskazywał, iż obwiniony radca prawny działał w celu popełnienia przestępstwa wskazanego w powyższych artykułach również nie mogą znaleźć uzasadnienia. Wskazać należy, że dyspozycją powołanego przepisu art. 272 k.k. nie może być wskazanie przez zawodowego pełnomocnika, w tym przypadku obwinionego okoliczności jakich dowiedział się on od strony i na podstawie podanych przez pełnomocnika okoliczności wydanie przez Sąd postanowienia. Zauważyć należy, iż zawodowy pełnomocnik, a takim bez wątpienia jest obwiniony, musi działać w zgodzie z wolą klienta w granicach prawa, bowiem to klient, a więc mocodawca ostatecznie wskazuje swoją wolę wobec której obwiniony konstruował stanowisko klienta. Dalej podkreślić należy, iż to Sąd dokonuje oceny przedstawionych mu informacji i środków dowodowych w oparciu o materiał zgromadzony przez strony. Co więcej nadmienić również należy, iż przedmiotowy wniosek o udzielenie zabezpieczenia został oddalony przez Sąd Okręgowy w W.(1), […]Wydział Cywilny postanowieniem z dnia […]. Dalej wskazać również należy, że obwiniony radca prawny swoim działaniem w żaden sposób nie pozbawił możliwości dochodzenia praw pokrzywdzonego.
Jedynie na marginesie należy zauważyć, że powyższe zarzuty pokrzywdzonego względem obwinionego nie zostały dowiedzione w jednoznaczny sposób, co w dalszej kolejności nie pozwalało na uznanie winy obwinionego radcy prawnego P.(1).
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 706 ust. 2 ustawy o radcach prawnych, biorąc pod uwagę czynności podjęte w postępowaniu.
 (AD)