Orzeczenie z dnia 16 maja 2017 r. Sygn. akt: D 14/17
Orzeczenie prawomocne
 

PRZEWODNICZĄCY: radca prawny Robert Karpiński
CZŁONKOWIE: radca prawny Andrzej Dudziuk
radca prawny Tomasz Iwańczuk
PROTOKOLANT: Karolina Szymala

WSD orzeczeniem z dnia 17 października 2017r. sygn. WO-101/17:
zmienia w części dotyczącej kary zaskarżone orzeczenie z dnia 16 maja 2017 r., w ten sposób, iż wymierzając obwinianej kary jednostkowe nagany za przewinienia dyscyplinarne  z pkt 1, 2, 3 podlegające łączeniu, wymierza obwinionej karę łączną nagany.
 

 
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie   […] w W. sprawy przeciwko radcy  prawnemu K. […], obwinionemu o to, że:
 

tj. o popełnienie przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 46 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych
z dnia 22 listopada 2014 roku w zw. z art. 64 ust. 1.ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 233 z późn.zm.),

tj. o popełnienie przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 46 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 roku w zw. z art. 64 ust. 1.ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 233 z późń.zm.),

tj. o popełnienie przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 62 ust. 1 – 3 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 roku w zw. z art. 64 ust.1.ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 233 z późn.zm.)
 

 

 

 

 

 
Uzasadnienie
W dniu […] wpłynął do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W., wniosek o ukaranie r.pr. K.(1) (dalej „Obwiniona”) wpisanego na listę radców prawnych pod numerem […]. Rzecznik Dyscyplinarny tutejszej Izby zarzucił Obwinionej, że:

tj. popełnienie przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 46 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 roku w zw. z art. 64 ust. 1.ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 233 z późn.zm.),

tj. popełnienie przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 46 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 roku w zw. z art. 64 ust. 1.ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 233 z późń.zm.),

tj. popełnienie przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 62 ust. 1 – 3 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 roku w zw. z art. 64 ust.1.ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 233 z późn.zm.).
Obwiniona nie wniosła odpowiedzi na wniosek o ukaranie.
 
Na podstawie całokształtu materiału dowodowego, ujawnionego w toku rozprawy głównej, Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
Obwiniona świadczyła pomoc prawną na rzecz K.(2) (dalej „Pokrzywdzona”) w formie zastępstwa procesowego w sprawie z powództwa Pokrzywdzonej przeciwko S. w M.. Pomoc prawna była świadczona przez Obwinioną na podstawie umowy zawartej w dniu […] (k. […]-[…]). Obwiniona sporządziła pozew i wniosła go do Sądu w T. Powodem wytoczenia powództwa był zarzut popełnienia błędu medycznego przez S.. Po wniesieniu powództwa, Obwiniona stawiła się na jeden termin wyznaczony przez Sąd rozpoznający sprawę.
Ponadto, Obwiniona zobowiązała się względem Pokrzywdzonej do udzielenia pomocy w zakresie wsparcia w wypełnieniu wniosku do N., który to wniosek był niezbędny do przeprowadzenia leczenia poza granicami kraju.
Pismem z dnia […], Pokrzywdzona wezwała Obwinioną do wydania dokumentów obejmujących wniosek do […] N. z prośbą o przeprowadzenie leczenia poza granicami kraju wraz z pełną dokumentacją medyczną od operacji w […] do […]. Powyższe wezwanie zostało doręczone Obwinionej […] (k. […], […] oraz […]-[…]).
Następnie, w nieustalonym czasie, Pokrzywdzona wypowiedziała pełnomocnictwo udzielone Obwinionej.
Mimo wskazanego wyżej wezwania z […] oraz licznych prób nawiązania kontaktu telefonicznego, Obwiniona zwróciła Pokrzywdzonej dokumentację w […] bądź w […].
W związku ze skargą Pokrzywdzonej, Obwiniona została wielokrotnie wezwana do złożenia pisemnych wyjaśnień w sprawie (vide: pismo z dnia […] (k. […]-[…]), pismo z dnia […] (k. […]), wiadomość e-mail z dnia […] (k. […]) oraz notatka służbowa z dnia […] dotycząca próby kontaktu telefonicznego pracownika Izby z Obwinioną (k. […])).
Obwiniona nie przedstawiła wyjaśnień w sprawie.
Pismem z dnia […], Obwiniona została wezwana do stawiennictwa w celu przesłuchania w charakterze świadka (k. […]). Powyższy termin został zniesiony (k. […]).
Następnie, pismem z dnia […], Obwiniona została wezwana do stawiennictwa w celu przesłuchania w charakterze obwinionej (k. […]).
Obwiniona stawiła się na powyższe wezwanie i złożyła wyjaśnienia.
Dalej, Obwiniona została ponownie wezwana do stawiennictwa w celu przesłuchania w charakterze obwinionego (pismo z dnia […] – k. […] i […]). Temu wezwaniu, Obwiniona nie uczyniła zadość.
Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w sprawie na podstawie ujawnionych wyjaśnień Obwinionej złożonych podczas dochodzenia (k. […]-[…]), zeznań Pokrzywdzonej złożonych w charakterze świadka w toku rozprawy oraz dokumentów znajdujących się w aktach sprawy na kartach: […]-[…],[…],[…]-[…],[…]-[…],[…]-[…],[…]-[…],[…],[…]-[…],[…] oraz […].
Sąd wziął pod rozwagę treść dokumentów dopuszczonych jako dowód w sprawie. Sąd dał wiarę wszystkim tym dokumentom, ponieważ nie znalazł podstaw by kwestionować ich wiarygodność. Strony nie kwestionowały wiarygodności dokumentów.
Sąd dał wiarę w całości zeznaniom złożonym przez Pokrzywdzoną, które to zeznania były logiczne, spontaniczne, spójne wewnętrznie oraz zgodne z treścią skargi (k. […]-[…]).
Sąd zważył na wyjaśnienia Obwinionej w zakresie, w którym były one zgodne z zeznaniami Pokrzywdzonej oraz dokumentami, z których Sąd przeprowadził dowód. W szczególności, Sąd zważył na przyznanie, że Obwiniona posiadała oryginał wniosku do N.. Obwiniona przyznała również, że posiadała oryginał karty informacyjnej ze s. oraz jego kopię. Ponadto, Obwiniona wyjaśniła, że uzyskała kopię dokumentacji medycznej w L., którą to dokumentację złożyła w Sądzie.
W świetle powyższego, Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom Obwinionej, w których zaprzeczała posiadaniu dokumentacji medycznej dotyczącej przebiegu choroby i dwóch operacji Pokrzywdzonej. W związku z prowadzeniem sprawy sądowej Obwiniona weszła w posiadanie dokumentacji (częściowo w oryginale, częściowo w kopii), która została objęta wnioskami o przeprowadzenie dowodu. Kopia dokumentacji powinna być zatrzymana przez Obwinioną w aktach podręcznych w celu dalszego prowadzenia sprawy. 
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Stan faktyczny w sprawie, ustalony w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy, przekonuje o popełnieniu przewinień dyscyplinarnych przez Obwinioną.
Zgodnie z ustaleniami poczynionymi w zakresie stanu faktycznego, Obwiniona została wezwana przez swojego klienta (Pokrzywdzoną) do niezwłocznego wydania dokumentów. Mimo doręczenia wezwania, Obwinionej w dniu […], Obwiniona zwróciła dokumenty dopiero w […] bądź […]. 
Wobec braku podstaw dla ustaleń co do dokładnej daty zwrócenia dokumentacji przez Obwinioną, Sąd przyjął, kierując się zasadą określoną w art. 5 § 2 k.p.k., że zwrot nastąpił we wcześniejszym terminie, tj. w […].
Niemniej jednak, powyższe oznacza, że Obwiniona zwróciła dokumenty po prawie półrocznym okresie licząc od dnia otrzymania wezwania od Pokrzywdzonej. Ponadto, w międzyczasie (tj. […]) Obwiniona przyznała w swoich wyjaśnieniach, że posiada dokumentację objętą żądaniem Pokrzywdzonej.
Obowiązkiem radcy prawnego jest zwrócenie klientowi dokumentacji, którą klient powierzył radcy w związku ze zleceniem świadczenia pomocy prawnej. Powyższe wynika z dwóch źródeł. Po pierwsze, wskazać należy na zasadę uregulowaną w art. 740 zd. drugie k.c., zgodnie z którą, zleceniobiorca powinien wydać zleceniodawcy wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym. Powyższa, ogólna regulacja doznaje wzmocnienia w przypadku radców prawnych przez dyspozycję art. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego. Wskazane wzmocnienie polega na tym, że niewywiązanie się radcy prawnego z obowiązku wydania klientowi powierzonej dokumentacji rodzi nie tylko konsekwencje w reżimie cywilnoprawnym, lecz nade wszystko w sferze odpowiedzialności dyscyplinarnej.
Niewydanie dokumentacji w sposób zgodny z żądaniem klienta stanowiło delikt dyscyplinarny jako czyn (w formie zaniechania) sprzeczny z prawem, Kodeksem Etyki oraz dobrymi obyczajami.
Sąd uznał, że niewydanie wniosku do N. było również związane z czynnościami zawodowymi Obwinionej. Wniosek ten był bowiem związany ze sprawą sądową, powierzoną Obwinionej. W okolicznościach stanu faktycznego Pokrzywdzona mogła oczekiwać od Obwinionej zwrotu wniosku na takich samych zasadach, jak i pozostałej dokumentacji.
Posiadanie części dokumentacji jedynie w kopii nie mogło uwolnić Obwinionej od zarzutu. Kopia dokumentów może stanowić dowód, jak również może być uznawana jako wystarczająca dla załatwienia określonych spraw związanych z leczeniem Pokrzywdzonej. Stąd, Pokrzywdzona mogła mieć uzasadniony interes w uzyskaniu także kopii dokumentacji.
Jeżeli współpraca stron nie układała się w sposób należyty, na co powołała się przede wszystkim Obwiniona wskazując na natrętny sposób kontaktowania się przez Pokrzywdzoną za pomocą telefonu, Obwiniona powinna rozważyć i ewentualnie podjąć działania w celu zakończenia łączącego strony stosunku prawnego. W ramach tych działań powinno mieścić się również wydanie dokumentacji klientowi.  
Zarzut dotyczący niewłaściwego współdziałania z organami samorządu radców prawnych znalazł potwierdzenie w stanie faktycznym sprawy. Obwiniona nie uczyniła zadość obowiązkom związanym ze skierowanymi do niej wezwaniami, przez co Obwiniona naruszyła zasady wynikające z art. 62 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego.
Wprawdzie, Obwiniona próbowała tłumaczyć swoje postępowanie w tym zakresie (wyjaśnienia na k. […]). Jednakże, wobec braku jakiegokolwiek uprawdopodobnienia lub inicjatywy dowodowej ze strony Obwinionej oraz niestawiennictwa na rozprawie, Sąd nie znalazł podstaw dla uniewinnienia Obwinionej od przedmiotowego zarzutu.
Samorząd radców prawnych, wobec powierzonych mu ustrojowo zadań w zakresie nadzoru nad sposobem wykonywania czynności zawodowych przez członków samorządu, nie może tolerować sytuacji, w których radca prawny zaniedbuje obowiązek współdziałania lub informowania biura Izby o adresie, pod którym odbiera korespondencję. Takie postępowanie utrudnia, a w skrajnych sytuacjach uniemożliwia wykonywanie ustawowych zadań samorządu.
W świetle powyższego należało dojść do wniosku, że Obwiniona nie sprostała obowiązkom określonym w art. 6 oraz 62 Kodeksu Etyki Racy Prawnego, popełniając tym samym delikty dyscyplinarne.
Wymierzając Obwinionej karę nagany za każdy z czynów, Sąd wziął pod uwagę, następujące okoliczności.
Popełnienie przewinień dyscyplinarnych polegających na niewydaniu dokumentacji przez Obwinioną mogło wyrządzić Pokrzywdzonej szkodę poprzez opóźnienie leczenia wskutek późniejszego rozpoznania wniosku o sfinansowanie leczenia za granicą. Jednakże, brak było dowodu na to, że takie opóźnienie rzeczywiście miało miejsce. Wiedzą powszechną objęty jest fakt, że nie każdy wnioskujący o tego typu leczenie otrzymuje taką możliwość. Tym niemniej, mogło to opóźnić decyzję Pokrzywdzonej co do kontynuowania leczenia w P. Powyższe obciążało wymiar kary.
Za złagodzeniem wymiaru kary za powyższe przewinienia świadczył fakt, że Pokrzywdzona nie była w pełni uzależniona od Obwinionej w tym sensie, że mogła, wprawdzie przy dodatkowych staraniach, samodzielnie uzyskać stosowną dokumentację.
Ponadto, Obwiniona wywiązała się z obowiązku wydania całej dokumentacji Pokrzywdzonej, w związku z czym Pokrzywdzona, w chwili obecnej, nie zgłasza już pretensji do Obwinionej.
Przedmiotowe przewinienia nie godziły w sposób rażący w podstawowe zasady wykonywania zawodu.
Sąd zważył także na starania Obwinionej w celu udzielenia pomocy Pokrzywdzonej w uzyskaniu  pożądanej zgody N..
Dlatego, bacząc również na dyrektywę wychowawczą i prewencyjną wymiaru kary, Sąd wymierzył Obwinionej karę nagany za powyższe czyny.
Sąd uznał, że orzeczone kary są karami adekwatnymi do popełnionych czynów, ich skutków oraz okoliczności popełnienia. W ocenie Sądu, orzeczenie kary nagany pozwala zasadnie zakładać, że nie nastąpi powrót Obwinionej do tego samego typu przewinień w dalszym ciągu wykonywania zawodu. Obwiniona powinna liczyć się bowiem z ryzykiem orzeczenia wobec niej surowszej kary w przypadku powrotu do deliktu dyscyplinarnego. Powyższe odpowiada interesowi samorządu radców prawnych, a jednocześnie stanowić będzie również realne zadośćuczynienie dla  Pokrzywdzonej.
W zakresie kary za naruszenie art. 62 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, Sąd uznał, że kara nagany będzie karą adekwatną, biorąc pod uwagę, że Obwiniona częściowo wywiązała się z obowiązku współdziałania składając wyjaśnienia w dniu […]. Również w tym przypadku, orzeczenie kary nagany pozwala zasadnie zakładać, że nie nastąpi powrót Obwinionej do tego samego typu przewinień w dalszym ciągu wykonywania zawodu.
Sąd orzekł o kosztach postępowania na podstawie art. 70⁶ ustawy o radcach prawnych oraz § 1 ust. 1 pkt 1) uchwały nr 86/IX/2015 Krajowej Rady Radców prawnych z dnia 20 marca 2015 r. w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego, biorąc pod uwagę zakres czynności podjętych w postępowaniu.
(AD)