Orzeczenie z dnia 15 stycznia 2016 r. Sygn. akt: D 57/2015
Orzeczenie prawomocne

Przewodniczący: radca prawny Igor Bąkowski
Członkowie: radca prawny Bogdan Sanowski
radca prawny Jacek Wegner
Protokolant: Anna Gabrysiak

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie [...] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu K., [...], obwinionej o to, że: w dniu [...] r. na Stacji Paliw L. w miejscowości G. dokonała wyłudzenia kwoty [...] zł od pokrzywdzonej Z. - będącej pracownikiem tejże Stacji, tytułem zapłaty za zatankowane przez siebie paliwo do samochodu osobowego marki T. i nie zwróciła tej kwoty we wskazanym przez siebie terminie tj. do dnia [...] r., a także unikała kontaktu z pokrzywdzoną w sprawie zwrotu przedmiotowej kwoty, tj. o dopuszczenie się przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 6 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 637 z późn. zm.);
 

 

 

Uzasadnienie

 

[...] r. do Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wpłynęła skarga złożona przez p. Z. (zwaną dalej także „pokrzywdzonym”) na działania radcy prawnego K. (zwanej dalej także „obwinioną”).
W piśmie tym pokrzywdzona wskazała, że przedmiotem skargi jest brak uregulowania przez obwinioną należności [...] zł jaką uiściła za nią pokrzywdzona (pracownik stacji benzynowej) za zatankowane paliwo w dniu [...] r., pomimo kolejnych próśb o zwrot  tej kwoty.
Pokrzywdzona złożyła także kserokopię paragonu, kserokopię wizytówki obwinionej z zapisanym numerem rejestracyjnym oraz nagranie/zdjęcia z monitoringu.
Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, wnioskiem z [...] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wniósł do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego OIRP w W. o wszczęcie przeciwko obwinionej postępowania dyscyplinarnego o to, że w dniu [...] r. na Stacji Paliw L. w miejscowości G. dokonała wyłudzenia kwoty [...] zł od pokrzywdzonej Z. - będącej pracownikiem tejże Stacji, tytułem zapłaty za zatankowane przez siebie paliwo do samochodu osobowego marki T. i nie zwróciła tej kwoty we wskazanym przez siebie terminie tj. do dnia [...] r., a także unikała kontaktu z pokrzywdzoną w sprawie zwrotu przedmiotowej kwoty, tj. o dopuszczenie się przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 6 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego („KERP”), którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (k. [...]).
W swojej odpowiedzi na wniosek o ukaranie, obwiniona stwierdziła, że nie naruszyła art.
6 ust. 2 KERP, ponieważ nie wyłudziła kwoty [...] zł w dniu [...] r. na stacji paliw. Wskazała, że dopiero przy kasie zorientowała się, że nie posiada karty płatniczej ani gotówki a pokrzywdzona sama zaproponowała jej że założy za nią kwotę [...] zł, a termin zwrotu nie był wyznaczony. Wskazała, że wskazaną kwotę zwróciła pokrzywdzonej za pośrednictwem poczty [...] r. Wskazała, że w jej ocenie w niniejszej sprawie obowiązuje droga cywilna a nie dyscyplinarna.
Na rozprawie w dniu [...] r. przeprowadzono dowody z wyjaśnień obwinionej r.pr. K. oraz z przesłuchania pokrzywdzonej Z..
Na podstawie dowodów zgromadzonych w toku przewodu sądowego Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił i zważył, co następuje:
Obwiniona w dniu [...] r. zatankowała na Stacji Paliw L. w miejscowości G. paliwo za kwotę [...] zł. Po zatankowaniu paliwa weszła do kasy i sklepu Stacji informując pokrzywdzoną pracującą jako kasjerka, że nie posiada gotówki aby zapłacić i pytając czy może zapłacić przelewem. Została poinformowana przez pokrzywdzoną, iż nie ma możliwości dokonania zapłaty przelewem i płatność musi być wykonana od razu, a w razie braku zapłaty obsługa Stacji zmuszona jest wzywać Policję aby spisała protokół. Obwiniona wskazała, że jest radcą prawnym, spieszy się na rozprawę do B. i położyła na ladzie przed pokrzywdzoną swój dowód i wizytówkę radcy prawnego. Pokrzywdzona wskazała, że może pomóc obwinionej i zapłacić za nią. Obwiniona oświadczyła pokrzywdzonej że zwróci pieniądze jak wróci z rozprawy. Po kilku dniach pokrzywdzona zadzwoniła do obwinionej, która przekazała jej, że wróci z B. później gdyż przeciągnęła się rozprawa. Po około tygodniu pokrzywdzona znów próbowała się skontaktować z obwinioną, która nie odebrała telefonu. Pokrzywdzona ponownie próbowała kontaktować się z telefonu swojego męża – obwiniona odebrała i obiecała oddzwonić, natomiast nie oddzwoniła. Pokrzywdzona udała się na Policję i stamtąd także dzwoniła do obwinionej. Wobec braku kontaktu ze strony obwinionej i braku zwrotu pożyczonej jej kwoty, pokrzywdzona skierowała skargę do Okręgowej Izby Radców Prawnych.
Dopiero po zawiadomieniu obwinionej o wpłynięciu skargi, dokonała ona zwrotu kwoty [...] zł przekazem pocztowym.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań pokrzywdzonej, częściowo na podstawie wyjaśnień obwinionej, oraz na podstawie dokumentów z kart [...], [...], [...] i [...]. Sąd uznał, że wyjaśnienia obwinionej o braku ustalenia terminu zwrotu nie zasługują na uznanie za wiarygodne w świetle okoliczności sprawy, zasad doświadczenia życiowego oraz zeznań pokrzywdzonej i w tym zakresie uznał za miarodajne zeznania pokrzywdzonej.
Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że obwiniona dopuściła się zarzucanego jej we wniosku o wszczęcie postępowania czynu, tj. w dniu [...] r. na Stacji Paliw L. w miejscowości G. dokonała wyłudzenia kwoty [...] zł od pokrzywdzonej Z. - będącej pracownikiem tejże Stacji, tytułem zapłaty za zatankowane przez siebie paliwo do samochodu osobowego marki T. i nie zwróciła tej kwoty we wskazanym przez siebie terminie tj. do dnia [...] r., a także unikała kontaktu z pokrzywdzoną w sprawie zwrotu przedmiotowej kwoty.
Trzeba wskazać, że zarówno w świetle zasad doświadczenia życiowego jak i przez pryzmat wykonywanego zawodu radcy prawnego, termin zapłaty za zatankowane paliwo na stacji paliw jest powszechnie znany, szczególnie radcy prawnemu. Płatność dokonywana jest niezwłocznie po zatankowaniu paliwa. W zaistniałej sytuacji obwiniona powinna była dokonać niezwłocznie zwrotu pieniędzy pożyczonych przez pokrzywdzoną.
W przedmiotowej sprawie obwiniona wykorzystała zaufanie do zawodu radcy prawnego i wolę pomocy przez pokrzywdzoną będącą pracownikiem stacji paliw.
Pomimo wielu prób kontaktu nie zwróciła pożyczonej kwoty i unikała kontaktu
z pokrzywdzoną.
Szczególnie rażąca jest postawa obwinionej w toku postępowania – pomimo możliwości przyznania się do błędu i porozumienia z pokrzywdzoną obwiniona konsekwentnie negowała obowiązek niezwłocznego zwrotu pożyczonej kwoty wskazując, że termin zwrotu nie był ustalony, a sprawa nie może być oceniana pod kątem naruszenia zasad etyki zawodowej,
a może jedynie być poddana pod osąd sądu cywilnego. Jest to postawa wysoce naganna, ponieważ dodatkowo podważa zaufanie do zawodu radcy prawnego i godność zawodu i cechuje się niefrasobliwym podejściem do wykonania obowiązku zwrotu pożyczonej przez pokrzywdzoną kwoty w zaufaniu do zawodu radcy prawnego. Idąc dalej tokiem argumentacji obwinionej, trzeba by uznać, że skoro nie było ustalonego terminu zwrotu to powinien on nastąpić niezwłocznie po wezwaniu przez pokrzywdzoną, co nastąpiło około 3 dni po udzieleniu pożyczki. Dopiero po zawiadomieniu obwinionej o wpłynięciu skargi wywiązała się z obowiązku zwrotu pożyczonej kwoty, dalej jednak kwestionując aby była już wymagalna oraz kwestionując aby jej postępowanie naruszało zasady etyki radcy prawnego. 
Należy wskazać, że obwiniona nie stawiła się na wezwanie Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego celem złożenia wyjaśnień.
W ocenie Sądu czyn obwinionej stanowił naruszenie art. 6 ust. 2 Kodeksu etyki radcy prawnego którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r., który nakazuje radcy prawnemu dbanie o godność zawodu przy wykonywaniu czynności zawodowych, a także w działalności publicznej i w życiu prywatnym.
Uznając winę obwinionej w powyższym zakresie Sąd, mając na uwadze zawiniony charakter popełnionego przewinienia dyscyplinarnego uznał, że adekwatne i konieczne dla osiągnięcia celów będzie orzeczenie wobec obwinionej na podstawie art. 65 ust. 1 pkt. 3 ustawy o radcach prawnych (Dz. U. z 2002 r., Nr 123, poz. 1059 ze zm.) kary pieniężnej w wysokości [...] złotych.
Wymierzona kara finansowa jest w ocenie Sądu adekwatna do dokonanego przewinienia. Obwiniona nie wywiązała się z obowiązku właśnie rozliczenia finansowego z pokrzywdzoną stąd też kara finansowa w ocenie Sądu była najbardziej odpowiednia. Istotna była także postawa obwinionej wobec zaistniałego zdarzenia oraz w toku postępowania.
Wysokość wymierzonej kary jest uzasadniona stopniem winy i wyważona biorąc pod uwagę charakter naruszenia.
Kara jest także adekwatna w świetle postawy obwinionej w toku postępowania.
O kosztach postępowania OSD orzekł na podstawie art. 70⁶ ustawy o radcach prawnych, biorąc pod uwagę czynności podjęte w postępowaniu.

(AG)