Orzeczenie z dnia 14 lipca 2017 r. Sygn. akt: D 16/17
Orzeczenie prawomocne

Przewodniczący:  radca prawny Robert Karpiński
Członkowie:  radca prawny Katarzyna Szwed-Kawka
radca prawny Krzysztof Jacek Woś
Protokolant: Karolina Szymala
 

1. zmienia pkt 1 zaskarżonego orzeczenia w ten sposób, że skreślić z opisu czynu opisanego w pkt 2 wniosku o ukaranie słowa „jego rachunkiem osobistym” i w to miejsce wpisać słowa „rachunkiem bankowym prowadzonym dla kancelarii obwinionego”,
2. zmienia pkt zaskarżonego orzeczenia w zakresie czasu popełnienia czynu, ograniczając jego czas trwania do […],
3. zmienia pkt 9 zaskarżonego orzeczenia w ten sposób, że uchylić rozstrzygnięcie w części „i na podstawie art. 65 ust 2a ustawy o radcach prawnych dodatkowo orzeka zakaz wykonywania patronatu na czas […] lat ”,
4. zmienia zaskarżone uzasadnienie orzeczenia w ten sposób, że wyeliminować z jego treści fragment zawarty na stronie 9 od słów „Jednakże Sąd nie dysponował materiałem dowodowym (…) do słów „(…) że Pokrzywdzony został poinformowany o obowiązku uiszczenia opłaty w czasie właściwym, z dochowaniem należytej staranności”,  
5. w pozostałym zakresie utrzymuje zaskarżone orzeczenie

 
 

Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W.(1) po rozpoznaniu na rozprawach w dniach […], […], […]  oraz […] w W.(1) sprawy przeciwko radcy  prawnemu K.(1), […], obwinionemu o to, że:

 

 
W dniu […] wpłynął do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W.(1), wniosek o ukaranie r.pr. K. (dalej: „Obwiniony”) wpisanego na listę radców prawnych pod numerem […]. Rzecznik Dyscyplinarny tutejszej Izby zarzucił Obwinionemu, że:
1.   w okresie od […] do […] nie dołożył należytej staranności w związku z reprezentowaniem skarżącego G., w toku postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym dla […] W.(1) w W.(1), […] Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych za sygn. akt […] przejawiający się w złożeniu pozwu zaopatrzonego w braki formalne, a następnie nie uzupełnienie tychże braków, w wyniku czego pozew został zwrócony, a skarżący utracił możliwość skutecznego dochodzenia roszczenia objętego pozwem z uwagi na upływ zawitego terminu na jego złożenie tj. o dopuszczenie się przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 507 z późn. zm.);
2.   w okresie od […] do dnia ogłoszenia postanowienia o przestawieniu zarzutów, dopuścił się naruszenia obowiązku dbałości o godność zawodu przy dokonywaniu czynności zawodowych oraz wykonywania czynności zawodowych w sposób nieuczciwy poprzez brak zwrotu na rachunek klienta opłaty od pozwu w kwocie […] zł zwróconej przez sąd na rachunek wskazany przez radcę prawnego, będący jego rachunkiem osobistym tj. o dopuszczenie się przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego art. 6 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 507 z późn. zm.);
3.   w okresie od […] do […] radca prawny nie informował klienta o przebiegu i wyniku sprawy tj. o dopuszczenie się przewinienia  dyscyplinarnego stypizowanego art. 28 ust. 5 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. oraz art. 44 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 roku w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 507);
4.   wykonywał czynności zawodowe w sposób nierzetelny i nieuczciwy poprzez skierowanie do skarżącego korespondencji elektronicznej z dnia […],[…] PM, z dnia […], […] PM oraz z dnia […], […] PM, w której udzielił skarżącemu nierzetelnej informacji o przebiegu i wyniku postępowania, pomimo że rzeczywisty stan rzecz dotyczący jego przebiegu i wyniku był znany radcy prawnemu,
tj. o dopuszczenie się przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 roku w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. 2 2015 r. poz. 507 z późn. zm.);
5.   w okresie od dnia […] do dnia wydania niniejszego postanowienia radca prawny nie złożył wyjaśnień na wezwanie Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego tj. o dopuszczenie się przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 62 ust 3 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 roku w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 507 z późn. zm.);
6.   od […] do dnia wydania niniejszego postanowienia radca prawny nie wydał klientowi na jego wezwanie dokumentów dotyczących prowadzonej sprawy pomimo zakończenia stosunku prawnego, tj. o dopuszczenie się przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 46 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 roku w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 507 z późn. zm.);
7.   w sprzeciwie od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia […] złożonym w toku postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym dla W.(1) W.(2) w W.(1) […] Wydział Cywilny za sygn. akt […] oraz w sprzeciwie od nakazu zapłaty z dnia […] złożonym w toku postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym dla W.(1) W.(2) w W.(1) […] Wydział Cywilny za sygn. akt […] radca prawny złożył wniosek o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania adwokat S. oraz radcy prawnego  P. dla ustalenia okoliczności objętych tajemnicą zawodową, tj. o dopuszczenie się przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 20 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 roku w związku art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 507 z późn. zm.).
Obwiniony nie wniósł odpowiedzi na wniosek o ukaranie.
Na podstawie całokształtu materiału dowodowego, ujawnionego w toku rozprawy głównej, Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
W piśmie z dnia […] zostało udzielone pełnomocnictwo r.pr. P. z Kancelarii „R.” do reprezentowania I. (dalej: „I”) w zakresie czynności prawnych i faktycznych w sprawach wobec Pokrzywdzonego.
W dniu […], Pokrzywdzony udzielił ogólnego pełnomocnictwa procesowego Obwinionemu oraz r.pr. K. (każdemu z osobna) do działania przed I. (k. […] i […]).
W dniu […], Obwiniony zawarł z G. (dalej: Pokrzywdzony”) umowę o świadczenie pomocy prawnej i procesowej. Przedmiot zlecenia stanowiło świadczenie zastępstwa prawnego i procesowego oraz podjęcie wszelkich innych czynności celem prowadzenia postępowania z powództwa Pokrzywdzonego wobec I. Zgodnie z treścią § 2 wskazanej wyżej umowy, strony ustaliły wynagrodzenie, na które składało się wynagrodzenie podstawowe w wysokości […] zł powiększone o 23% podatku VAT oraz wynagrodzenie zależne od wyniku sprawy (k. […] – […]).
Pismem z dnia […], Obwiniony pokwitował odbiór kwoty […] zł od Pokrzywdzonego tytułem wynagrodzenia za umowę zlecenia z dnia […] (k. […]).
W dniu […], Obwiniony wysłał wiadomość e-mail do S. na adres z rozszerzeniem „[…]”, w której przedstawił gotowość Pokrzywdzonego do zawarcia porozumienia o rozwiązaniu stosunku pracy pod warunkiem uzyskania dodatkowego wynagrodzenia (k. […]).
W piśmie z dnia […], podpisanym przez O. w imieniu I., zostało sformułowane oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z Pokrzywdzonym (k. […]).
W dniu […], Obwiniony sporządził pokwitowanie odebrania przesyłki od pracowników Kancelarii R.(1): R.(2) oraz S. Z treści pokwitowania wynika, że doręczający oświadczyli, iż przesyłka pochodzi od I. i powinna zostać doręczona Pokrzywdzonemu (k. […] i […]).
W piśmie z dnia […] zaadresowanym do Pokrzywdzonego, O. […] w I. wskazała m.in., że jeden z egzemplarzy oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę został przekazany Obwinionemu w jego Kancelarii przy ul. Z.(1) […] (k. […] i […]).
Pismem z dnia […], O., wskazana wyżej, poinformowała Obwinionego o wysłaniu m.in. świadectwa pracy do Pokrzywdzonego, na jego adres (k. […]) oraz o przekazaniu kopii pism wymienionych w powołanym wyżej piśmie O. do wiadomości Obwinionego (k. […] i […]).
W okresie, co najmniej, od […] do […] Obwiniony prowadził korespondencję z Z.(2), bądź otrzymywał taką korespondencję do wiadomości. Przedmiotowa korespondencja dotyczyła zasiłku chorobowego Pokrzywdzonego (k. […] – […], […] – […], […], […], […] – […], […] – […], […], […], […] – […]). 
W dniu […], Obwiniony, działając w zastępstwie Pokrzywdzonego, wniósł pozew o przywrócenie do pracy, skierowany przeciwko I., do Sądu Rejonowego dla […]W.(1) w W.(1) […] Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wraz z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych (vide: kopia postanowienia Sądu Rejonowego dla […] W.(1) w W.(1) […] Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia […]; k. […] – […]).
Sąd Rejonowy dla m. st. W.(1) w W.(1) […] Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, postanowieniem z dnia […], oddalił wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych (k. […]– […] oraz k. […] – […]).
Obwiniony, działając w zastępstwie Pokrzywdzonego, zaskarżył wskazane wyżej postanowienie z […], zażaleniem sformułowanym w piśmie z dnia […](k. […]-[…]).
Pismem z dnia […], Obwiniony został wezwany przez Sąd Rejonowy dla m. st. W.(1) w W.(1) do usunięcia braków formalnych pozwu poprzez uiszczenie opłaty sądowej w kwocie […] zł (k. […] – […]).
Postanowieniem z dnia […], Sąd Okręgowy w W.(1) […] Wydział Pracy oddalił zażalenie Pokrzywdzonego na postanowienie Sądu Rejonowego dla […] W.(1) w W.(1) […] Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia […] (k. […] – […] oraz k. […] –[…]).
W dniu […], Pokrzywdzony udzielił pełnomocnictwa Obwinionemu oraz r.pr. K.(2) do reprezentowania przed Z.(2), osobami prawnymi i fizycznymi, jednostkami organizacyjnymi nie posiadającymi osobowości prawnej, sądami powszechnymi, komornikami sądowymi oraz organami prokuratury (k. […]).
W piśmie z dnia […] skierowanym do Sądu Rejonowego dla m. st. W.(1) w W.(1) […]Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, Obwiniony wniósł, opierając się na art. 166 kpc, o przedłużenie terminu do uiszczenia opłaty od pozwu wniesionego w zastępstwie Pokrzywdzonego, który to termin upływał z dniem […] (k. […] – […] oraz k. […]-[…]).
W dniu […], Pokrzywdzony G. uiścił opłatę sądową w wysokości […] zł, od pozwu, przelewem, na rachunek Sądu (k. […] i […]). Dowód uiszczenia opłaty został złożony do akt sprawy cywilnej przez Obwinionego pismem z dnia […] (k. […]-[…]).
Postanowieniem z dnia […], Sąd Rejonowy dla m. st. W.(1) w W.(1) […] Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił wniosek o przedłużenie terminu do uiszczenia opłaty zwracając jednocześnie pozew z uwagi na nieuiszczenie opłaty sądowej (k. […] – […] oraz […] – […]).
W związku z prawomocnym zwrotem pozwu, Obwiniony wystąpił trzykrotnie do Sądu Rejonowego dla […]  W.(1) […] Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych o zwrot uiszczonej opłaty od pozwu wskazując własny rachunek bankowy – pisma Obwinionego z dnia: […], […] oraz […] (k. […], […] oraz […]).
Obwiniony zmieniał numer rachunku, na który miała być zwrócona opłata, jednakże zawsze był to rachunek, którym dysponował Obwiniony a nie Pokrzywdzony (k. […], […], […] oraz […]).
Zarządzeniem z dnia […] Sąd Rejonowy dla […] W.(1) w W.(1)[…] Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (sygn. akt […]) zarządził zwrot Pokrzywdzonemu opłaty od zwróconego pozwu (tj. […] zł), przy czym zwrot nastąpił w dniu […] na rachunek wskazany przez Obwinionego (k. […], […] – […], […], […] oraz […]).
W okresie od […] do […] Pokrzywdzony i Obwiniony prowadzili wymianę korespondencji elektronicznej, w której Pokrzywdzony żądał od Obwinionego przedstawienia informacji dotyczącej stanu jego sprawy przeciwko I. (k. […]-mail skierowaną do Pokrzywdzonego, w której stwierdził m.in.: „Pańska sprawa bowiem z różnych przyczyn była składana dwukrotnie, raz pod sygnaturą, którą Pan wymienia i w tej sprawie nastąpił zwrot ponieważ Sąd nie prawidłowo policzył dni, i stwierdził, że uiścił Pan opłatę od pozwu nie w terminie, później sprawa została złożona ponownie, to znaczy dwa-trzy dni, tak, że nie doszło do przedawnienia i to jest obecnie przez nas poszukiwane […].” (k. […]. Następnie, w wiadomości e-mail z dnia […] o godz. […], Obwiniony poinformował Pokrzywdzonego, że nie posiada wiedzy o prawomocnym zakończeniu sprawy toczącej się przed Sądem Rejonowym dla […] W.(1), […] Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, sygn. akt […] (k. […]). Kolejną wiadomością e-mail z tego samego dnia, z godziny […], Obwiniony poinformował G., że nic nie wie na temat wycofania sprawy (k. […]). W kolejnej wiadomości e-mail, z dnia […] godz. […], Obwiniony wskazał pokrzywdzonemu, że nie wnosił o umorzenie postępowania z powództwa Pokrzywdzonego (k. […]).
W piśmie z dnia […], wiadomości e-mail z dnia […] (godz. […]) oraz w piśmie wniesionym w dniu […], Pokrzywdzony wystąpił do Sądu Rejonowego w W.(1)
[…] Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych o informacje dotyczące jego sprawy przeciwko I. (sygn. akt […]) (k. […], […] i […]).
W piśmie dnia […], Sąd poinformował Pokrzywdzonego o zwrocie pozwu oraz opłaty sądowej na rachunek wskazany przez Obwinionego (k.[…]).
Pismem z dnia [...], Pokrzywdzony wypowiedział Obwinionemu pełnomocnictwo do reprezentowania we wszystkich postępowaniach przeciwko I. Jednocześnie, Pokrzywdzony wezwał Obwinionego do poinformowania o aktualnym stanie spraw na dzień wypowiedzenia pełnomocnictwa oraz do zwrotu wszelkich posiadanych dokumentów w sprawach przeciwko spółce I. (k. […] – […]).
Pismem z dnia […], Pokrzywdzony wypowiedział umowę zlecenia z dnia
[…], ze skutkiem natychmiastowym, z powodu utraty zaufania niezbędnego do prowadzenia sprawy (k. […] – […]).
Następnie, pismem z dnia […], Obwiniony został wezwany przez Pokrzywdzonego do udzielenia informacji o stanie sprawy wszczętej z powództwa Pokrzywdzonego przeciwko I. oraz o sprawie wniesionej po raz kolejny przeciwko powyższej spółce, jeżeli do takowego wniesienia doszło. Jednocześnie, Pokrzywdzony wskazał, że wie, że sprawa wszczęta w […] r. (sygn. akt: […]) została prawomocnie zakończona zwrotem pozwu z powodu nieuzupełnienia jego braków formalnych – brak uiszczenia opłaty w ustalonym terminie. Ponadto, opłata sądowa w wysokości […]zł została uiszczona po uzyskaniu informacji od Obwinionego, już po upływie terminu do jej uiszczenia. Kwota […] zł uiszczona tytułem opłaty sądowej od pozwu została zwrócona na rachunek wskazany przez Obwinionego, nienależący do Pokrzywdzonego. Wskazana kwota opłaty sądowej nie została zwrócona Pokrzywdzonemu. W związku z powyższym oraz z uwagi na nienależyte wykonanie umowy z dnia […], Pokrzywdzony wezwał Obwinionego do zapłaty kwoty […] zł tytułem uiszczonej, a następnie zwróconej opłaty sądowej, oraz kwoty […] zł zapłaconej przez Pokrzywdzonego tytułem wynagrodzenia na podstawie umowy zlecenia świadczenia pomocy prawnej i procesowej zawartej dnia […]. Jednocześnie, Obwiniony został wezwany do zwrotu pełnej dokumentacji sprawy prowadzonej za sygn. akt […] (k. […] – […]).
W dniu […], Sąd Rejonowy dla W.(1) – W.(2) w W.(1) […] Wydział Cywilny wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (sygn. akt […]), którym nakazał Obwinionemu zapłacić na rzecz Pokrzywdzonego kwotę […] zł wraz z odsetkami oraz kosztami postępowania (k. […] i […]).
W dniu […], Sąd Rejonowy dla W. – W. w W.[…] Wydział Cywilny wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym sygn. akt […], którym nakazał Obwinionemu zapłacić na rzecz Pokrzywdzonego kwotę […] zł wraz z odsetkami oraz kosztami postępowania (k. […]).
Obwiniony wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia […] (sygn. akt […]), pismem z dnia […]. W sprzeciwie, Obwiniony wniósł o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania w charakterze świadka, radcy prawnego P. i adwokat S. na okoliczność dowiedzenia świadczenia pomocy prawnej w szerszym zakresie niż twierdzi Pokrzywdzony, tj. negocjowania warunków odejścia z pracy przez Pokrzywdzonego. Obwiniony wskazał w uzasadnieniu sprzeciwu, że dowody z przesłuchania świadków mają dotyczyć wyłącznie potwierdzenia wystąpienia danych zdarzeń faktycznych, a nie informacji prawnie chronionych. Zdarzenia powołane w zdaniu poprzedzającym obejmują sytuacje polegające na świadczeniu pomocy prawnej w szerszym zakresie niż to było umówione na piśmie, np. przed Z.(2), za wynagrodzeniem dodatkowym, nieprzewidzianym w umowie (k. […] – […]).
Obwiniony wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia […] (sygn. akt […]) z dnia […]. W sprzeciwie tym, radca prawny K.(1) wniósł o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadków: radcy prawnego P. i adwokat S. na okoliczność dowiedzenia świadczenia pomocy prawnej w szerszym zakresie niż twierdzi powód, tj. negocjowania warunków odejścia z pracy przez powoda (k. […] –[…]).
Pismem z dnia […], doręczonym Obwinionemu […], Rzecznik Dyscyplinarny tutejszej Izby (dalej: „Rzecznik”) wezwał Obwinionego do złożenia pisemnych wyjaśnień w związku ze skargą Pokrzywdzonego, w terminie 14 dni (k. […] – […]).
Pismem z dnia […], stanowiącym odpowiedź na powyższe wezwanie Rzecznika, Obwiniony, zasłaniając się tajemnicą zawodową, zaniechał udzielenia wyjaśnień (k. […]).
Następnie, pismem z dnia […], Zastępca Rzecznika ponownie wezwał Obwinionego do złożenia pisemnych wyjaśnień (k. […]).
Obwiniony nie przedstawił wyjaśnień w odpowiedzi na powyższe wezwanie.
Pismem z dnia […], Obwiniony został wezwany do obowiązkowego stawiennictwa w Biurze Rzecznika celem przesłuchania w charakterze Obwinionego (k. […]).
Obwiniony nie zadośćuczynił powyższemu wezwaniu Rzecznika.
Wyrokiem z dnia […], Sąd Rejonowy dla W.(1)-W.(2) w W.(1) […] Wydział Cywilny zasądził od Obwinionego na rzecz Pokrzywdzonego kwotę […] zł wraz z odsetkami od dnia […] i kosztami procesu. Wyrok został zaopatrzony w klauzulę wykonalności (k. […] i […]).
Wyrokiem z dnia […], Sąd Rejonowy dla W.(1)-W.(2) w W.(1) […] Wydział Cywilny zasądził od Obwinionego na rzecz Pokrzywdzonego kwotę […] zł wraz z odsetkami od dnia […] i kosztami procesu. Wyrok został zaopatrzony w klauzulę wykonalności (k. […] – […] i […] v.).
Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w sprawie na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy na kartach wymienionych szczegółowo powyżej. Sąd dał wiarę wszystkim tym dokumentom, ponieważ nie znalazł podstaw by kwestionować ich wiarygodność. Strony  ani świadek nie kwestionowali wiarygodności dokumentów.
Pozostałe dowody z dokumentu dopuszczone w sprawie potwierdzają powyższe okoliczności bądź pozbawione są znaczenia dla sprawy.
Sąd zważył również na zeznania złożone przez Pokrzywdzonego na etapie dochodzenia i w toku rozpraw głównych przed tutejszym Sądem oraz na zeznania świadka K.(3). Jednakże, z uwagi na częściową rozbieżność między treścią zeznań i dokumentów dopuszczonych w sprawie jako dowód, Sąd wziął pod rozwagę treść powyższych zeznań jedynie w takim zakresie, w jakim były one zgodne z treścią dokumentów. Ponadto, wobec braku innych środków dowodowych, Sąd oparł rozstrzygnięcie wyłącznie na zeznaniach Pokrzywdzonego i świadka w zakresie ustaleń czasu i sposobu poinformowania Pokrzywdzonego o przepisanym terminie uiszczenia opłaty sądowej od pozwu przeciwko I.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Na gruncie zgromadzonego materiału dowodowego, Sąd doszedł do przekonania,
że w ustalonym stanie faktycznym Obwiniony dopuścił się czynów sprzecznych z zasadami wykonywania zawodu radcy prawnego.
I.   
Niewątpliwym w sprawie jest fakt świadczenia pomocy prawnej przez Obwinionego na rzecz Pokrzywdzonego. Pretensje sformułowane w skardze Pokrzywdzonego, jak i w zarzutach wniosku o ukaranie (z wyjątkiem zarzutu dotyczącego współpracy z organami samorządu radcowskiego oraz niewłaściwego sformułowania wniosków dowodowych w sprzeciwie od nakazu zapłaty), zostały oparte na postępowaniu Obwinionego mieszczącym się w świadczeniu pomocy prawnej na rzecz Pokrzywdzonego bądź z tą pomocą ściśle związanym.
Pomoc świadczona w sprawie przez Obwinionego obejmowała, zgodnie z przeprowadzonymi dowodami, prowadzenie negocjacji z przedstawicielami I., zastępstwo procesowe w sprawie z powództwa Pokrzywdzonego przeciwko I. oraz zastępstwo w sprawie zabezpieczenia społecznego przed Z.(2).
Przechodząc do oceny poszczególnych zarzutów postawionych we wniosku o ukaranie, Sąd doszedł do następujących ustaleń.
II.  
Obwiniony wytoczył powództwo przeciwko I. w zastępstwie Pokrzywdzonego. Od pozwu nie została uiszczona opłata sądowa. Powód wniósł o zwolnienie od kosztów sądowych. Powyższy wniosek został prawomocnie oddalony. W tej sytuacji, Pokrzywdzony był zobowiązany do uiszczenia opłaty sądowej od pozwu. Termin na wniesienie opłaty nie został zachowany, co spowodowało zwrot pozwu oraz dalej idące konsekwencje prawne.
Pokrzywdzony został poinformowany o konieczności uiszczenia opłaty sądowej od pozwu. Powyższe znajduje potwierdzenie w zeznaniach zarówno samego Pokrzywdzonego (k. […] – […], […] oraz […]), jak i zeznaniach świadka r.pr. K.(3) (k. […] – […]).
Jednakże, między powołanymi wyżej zeznaniami zachodzi rozbieżność w zakresie okoliczności: czy informacja o konieczności uiszczenia opłaty sądowej w określonym terminie została przekazana Pokrzywdzonemu w czasie, który pozwalał na uiszczenie opłaty przy zachowaniu wymaganego terminu.
Z powołanych wyżej zeznań Pokrzywdzonego wynika, że informacja o konieczności
i terminie uiszczenia opłaty została przekazana z opóźnieniem. Natomiast, z zeznań r.pr. K.(3) wynika, że pomimo przebywania Pokrzywdzonego na wyjeździe urlopowym udało się poinformować go o konieczności uiszczenia opłaty następnego dnia bądź po dwóch dniach od chwili powzięcia wiadomości o tym, że sąd nie zwolnił powoda od kosztów sądowych (k. […]– […]).
W związku z tym, że w części zgodnych, powoływanych wyżej zeznaniach, informacja dotycząca uiszczenia opłaty sądowej została przekazana telefonicznie, a także wobec braku wyjaśnień a także niechęci uczestniczenia Obwinionego w rozprawie głównej, Sąd nie dysponował innymi środkami dowodowymi, za pomocą których mógłby poczynić precyzyjne ustalenia w przedmiotowym zakresie.
Zważyć również należało na to, że Obwiniony nie miał interesu w opóźnieniu w przekazaniu Pokrzywdzonemu informacji o terminie wymagalności opłaty, skoro część jego wynagrodzenia za prowadzenie sprawy była uzależniona od jej wyniku. Przy tym, okoliczności sprawy nie wskazują na to, żeby Obwiniony celowo zwlekał
z poinformowaniem Pokrzywdzonego w z góry powziętym celu przywłaszczenia sobie kwoty opłaty po zwrocie pozwu. Obwiniony bowiem, będąc świadomym niedochowania terminu, starał się uchronić Pokrzywdzonego przed negatywnymi konsekwencjami wnosząc wniosek o przedłużenie terminu na uiszczenie opłaty (k. […] – […]).
Zgodnie z art. 29 Kodeksu Etyki Radcy prawnego, stanowiącego załącznik do uchwały nr 8/VII/2010 Prezydium Krajowej Radcy Radców Prawnych z 28 grudnia 2010 r., który znajduje zastosowanie dla oceny postępowania Obwinionego w okresie od […] do […] (okres od niesienia pozwu do uiszczenia opłaty sądowej od pozwu), radca prawny nie był zobowiązany do ponoszenia opłat i wydatków za klienta. Konsekwentnie, radca prawny nie ponosił odpowiedzialności za skutki nieuiszczenia opłaty, jeżeli klient został wezwany do ich uiszczenia i poinformowany o skutkach nieuiszczenia.
W niniejszej sprawie, jak wskazano wyżej, Sąd ustalił, że Pokrzywdzony został poinformowany przez Obwinionego o konieczności uiszczenia opłaty od wcześniej wniesionego pozwu. Jednakże, Sąd nie dysponował materiałem dowodowym, który wskazywałby jednoznacznie na dołożenie należytej staranności przez Obwinionego przy informowaniu Pokrzywdzonego, bądź o niedochowaniu takiej staranności. Przez należytą staranność, Sąd rozumiał poinformowanie Pokrzywdzonego o konieczności uiszczenia opłaty w takim czasie, który pozwalał mu na zapłatę z zachowaniem terminu.
Stwierdzoną wątpliwość, Sąd rozstrzygnął na korzyść Obwinionego uznając,
że Pokrzywdzony został poinformowany o obowiązku uiszczenia opłaty w czasie właściwym, z dochowaniem należytej staranności. Konsekwentnie, Sąd uniewinnił Obwinionego od zarzutu popełnienia przewinienia określonego w pkt. 1. wniosku o ukaranie.
III. 
Wobec zwrotu pozwu, Obwiniony wystąpił do Sądu meriti o zwrot kwoty opłaty na rachunek, którym dysponował Obwiniony, a nie Pokrzywdzony. Powyższa okoliczność znajduje potwierdzenie we wskazanych wyżej dokumentach oraz w stanowisku obrony.
Będąc pełnomocnikiem profesjonalnym, Obwiniony zdawał sobie sprawę z tego, że opłata sądowa od pozwu zwróconego przez sąd powinna zostać zwrócona klientowi, który tę opłatę wniósł. Inny sposób zwrotu, polegający na tym, że kwotę stanowiącą opłatę sądową otrzyma i zatrzyma pełnomocnik powoda, musiałby znaleźć oparcie w stosunku między stroną klientem i jego pełnomocnikiem. Taki stan rzeczy zdawał się być również oczywisty dla świadka: r.pr. K.(3) - radcy prawnego współpracującego z Obwinionym, która jednoznacznie wskazała, że opłata została zwrócona klientowi (domyślnie: Pokrzywdzonemu) (k. […]).
W niniejszej sprawie brak było dowodu na istnienie relacji między Pokrzywdzonym i Obwinionym stanowiącej przyczynę, dla której środki zwrócone przez Sąd meriti mogły być zatrzymane przez Obwinionego, np. tytułem rozliczenia za świadczoną pomoc prawną, za zgodą Pokrzywdzonego.
Przeciwnie, w sprawie zostały zgromadzone dowody świadczące o tym, że Pokrzywdzony nigdy nie zgodził się na zatrzymanie rzeczonych środków przez Obwinionego.
Świadczy o tym przede wszystkim korespondencja elektroniczna między Pokrzywdzonym
i Obwinionym (k. […] – […]) oraz korespondencja Pokrzywdzonego z Sądem Rejonowym dla […] W.(1) w W.(1) (k. […] – […]). Z powołanej korespondencji wynika, że Pokrzywdzony nie był świadomy rzeczywistego stanu sprawy przeciwko I., powierzonej Obwinionemu. Pokrzywdzony był przekonany o procesowej zawisłości jego sporu z byłym pracodawcą. Konsekwentnie, mógł zakładać, że środki wpłacone tytułem opłaty sądowej od pozwu znajdują się w dyspozycji Sądu. Powyższe przekonanie i założenie Pokrzywdzonego było racjonalne w okolicznościach sprawy. Prowadzenie sprawy zostało bowiem powierzone profesjonalnemu pełnomocnikowi, przedstawicielowi zawodu zaufania publicznego. Pokrzywdzony mógł oczekiwać, że zostanie poinformowany przez Obwinionego w przypadku zapadnięcia negatywnego rozstrzygnięcia w jego sprawie. Wobec braku takiej informacji, Pokrzywdzony mógł zasadnie zakładać, że postępowanie sądowe, którego jest stroną, nadal się toczy. W tej sytuacji nie sposób przyjąć, że Pokrzywdzony wiedział o zwrocie kwoty opłaty sądowej od pozwu przed uzyskaniem tej informacji z Sądu meriti i że godził się na jej zatrzymanie przez Obwinionego. Ponadto, należało zważyć na kwestię rozliczeń pomiędzy Pokrzywdzonym i Obwinionym z tytułu pomocy prawnej świadczonej przez ostatniego z wymienionych. Sąd ustalił, że zakres tej pomocy wykraczał niewątpliwie poza prowadzenie sprawy sądowej przeciwko I., obejmując także sprawy związane z uzyskaniem świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego na podstawie osobnego pełnomocnictwa udzielonego przez Pokrzywdzonego
(k. […] – […], […], […] – […], […], […], […] – […], […] – […], […], […], […] – […]). Obwiniony podnosił kwestię nierozliczenia wynagrodzenia należnego mu od Pokrzywdzonego w toku postępowań cywilnych, wszczętych z powództwa Pokrzywdzonego przeciwko Obwinionemu o zapłatę (i) wynagrodzenia zapłaconego za pomoc prawną w sprawie pracowniczej przeciwko I. oraz (ii) kwoty odpowiadającej wysokości opłaty od pozwu zwróconej Obwinionemu (k. [….] – […]). Obydwa, wymienione wyżej powództwa Pokrzywdzonego zostały uznane za zasadne, co spowodowało zapadnięcie prawomocnych wyroków zasądzających na rzecz Pokrzywdzonego, w szczególności rzeczonych pretensji głównych (k. […] – […]). Wprawdzie, orzeczenia te nie wiązały Sądu w zakresie ustaleń, na zasadzie art. 8 kpk. Jednakże, stanowiły one dowód na to, że nie istniały cywilnoprawne podstawy dla zatrzymania kwoty zwróconej opłaty sądowej przez Obwinionego.
Jednocześnie wskazać należy, że postępowanie Obwinionego byłoby nieprawidłowe również w przypadku istnienia zasadnego roszczenia Obwinionego o zapłatę wynagrodzenia przez Pokrzywdzonego w chwili zwrotu opłaty sądowej. Co do zasady bowiem, jak wyżej stwierdzono, opłata sądowa powinna zostać zwrócona stronie, a nie jej pełnomocnikowi. Jeżeli pełnomocnik otrzymał kwotę opłaty zwracanej przez sąd, powinien przekazać tę kwotę klientowi niezwłocznie. Zatrzymanie kwoty tejże opłaty wymagałoby dokonania stosownych ustaleń z klientem. Natomiast, w przypadku sporu o zapłatę wynagrodzenia, radca prawny nie może podejmować czynności zmierzających do rozliczenia z klientem w sposób faktyczny, który stawia klienta przed faktem dokonanym. Takie postępowanie radcy prawnego miało miejsce w przedmiotowej sprawie. Obwiniony wystąpił o zwrot środków opłaty sądowej na swoją rzecz, a następnie odmówił ich zwrotu Pokrzywdzonemu. Wobec tego, Pokrzywdzony, który nie posiadał innych możliwości zaspokojenia swoich pretensji, musiał wystąpić do sądu powszechnego z żądaniem zasądzenia stosownych kwot.
Z powyższych względów, ustalenie, że zakres pomocy udzielonej Pokrzywdzonemu wykraczał poza zakres sprawy przeciwko I., był pozbawiony doniosłości w sprawie.
Gdyby Obwiniony miał zamiar rozliczyć się z Pokrzywdzonym, w tym uwzględniając kwestię wynagrodzenia za wyświadczoną pomoc w sprawach Pokrzywdzonego, poinformowałby go o tym fakcie niezwłocznie. Tymczasem, na co wskazuje korespondencja zgromadzona na k. […] – […], Obwiniony starał się ukryć przed Pokrzywdzonym, fakt otrzymania opłaty od Sądu po upływie długiego okresu czasu licząc od dnia zajścia tego faktu. Irrelewantny i bezpodstawny był zarzut obrony odwołujący się do zawinienia Pokrzywdzonego w niedochowaniu terminu uiszczenia opłaty poprzez niepowierzenie Obwinionemu środków przeznaczonych na ten cel. Przede wszystkim wskazać należy, że nie istnieje obowiązek klienta radcy prawnego do korzystania z pośrednictwa pełnomocnika przy uiszczeniu opłaty sądowej. Nie można również zasadnie twierdzić, że klient niepowierzający pełnomocnikowi środków na uiszczenie opłaty sądowej nie dochowuje należytej staranności w prowadzeniu swoich spraw. Uiszczenie opłaty bezpośrednio przez klienta należycie poinformowanego przez pełnomocnika jest równie skuteczne, co uiszczenie opłaty przez pełnomocnika.
Ponadto, twierdzenie, że gdyby Pokrzywdzony powierzył środki Obwinionemu, opłata zostałaby uiszczona w terminie, jest wyłącznie założeniem hipotetycznym, prawdopodobieństwa którego nie można nawet oszacować.  
Reasumując powyższe wywody należało dojść do wniosku, że postępowanie Obwinionego było ze wszech miar niegodne radcy prawnego, pozostając w sprzeczności z nakazem wykonywania zawodu w sposób uczciwy. W sytuacji, w której doszło do zwrotu opłaty sądowej, radca prawny powinien poinformować o tym klienta i, jak wcześniej wskazano, przekazać otrzymaną kwotę klientowi w sposób niezwłoczny. Ewentualnie, w uzasadnionych przypadkach, radca prawny może podjąć rozmowy z klientem w celu ustalenia innego sposobu zadysponowania takimi środkami pieniężnymi. W przypadku spornym co do wzajemnych rozliczeń, radca prawny może sięgnąć po instrumenty prawne w celu ochrony własnych interesów względem klienta, np. wystąpić o udzielenie zabezpieczenia. Tym wymogom postępowanie Obwinionego nie sprostało. Ponadto, postępowanie Obwinionego w omawianym aspekcie godzi w godność zawodu. Klienci radców prawnych mają pełne prawo oczekiwać, że korzystanie z pomocy prawnej będzie odbywać się w poszanowaniu zasad wykonywania zawodu, w tym uczciwości, rzetelności i zgodności z dobrymi obyczajami. Postępowanie Obwinionego sprowadzające się do potajemnego wejścia w posiadanie środków Pokrzywdzonego, przekazywania mylnych informacji rzutujących na ocenę Pokrzywdzonego co do statusu tychże środków, wreszcie do bezpodstawnej odmowy zwrotu środków podważa zaufanie do zawodu radcy prawnego. Pokrzywdzony, jak i inni klienci radców prawnych czerpiący doświadczenie z przebiegu przedmiotowej sprawy mogą powziąć uzasadnioną wątpliwość co do możliwości korzystania z pomocy radcy w warunkach pełnego zaufania. Oceniając bowiem postępowanie Obwinionego w sposób zdroworozsądkowy nie sposób nie dojść do przekonania,  że bezpieczniejszym rozwiązaniem dla klienta jest niepowierzanie radcy prawnemu środków na zapłatę jakichkolwiek opłat wymaganych w związku z prowadzeniem sprawy oraz nieobejmowanie pełnomocnictwem umocowania do odbioru zasądzonej kwoty od przeciwnika procesowego. Obdarzenie bowiem radcy prawnego zaufaniem w zakresie rozliczeń pieniężnych wiąże się z ryzykiem utraty powierzonych środków lub trudności w ich odzyskaniu. W takim wymiarze, zawód radcy prawnego utraciłby przymiot zawodu zaufania publicznego, który stanowi jego immanentną, ustrojową cechę.
Rozważany wyżej czyn Obwinionego, polegający na niezwróceniu Pokrzywdzonemu kwoty zwróconej opłaty sądowej od pozwu godził w art. 6 ust. 2 Kodeksu etyki radcy prawnego stanowiącego załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. W ocenie Sądu, Obwiniony dopuścił się przedmiotowego przewinienia w sposób zamierzony. Obwiniony, będąc radcą prawnym doskonale zdawał sobie sprawę ze znaczenia swoich czynów. Nie rozliczył się z Pokrzywdzonym pomimo wezwania, wytoczenia powództwa aż wreszcie uzyskania tytułu wykonawczego przez Pokrzywdzonego. Sąd ustalił, że przedmiotowy czyn został popełniony w dniu […]. Z wyciągu ze zleceń płatniczych rachunku należącego do Kancelarii Obwinionego (k. […] i […]) wynika, że zwrot opłaty sądowej został zlecony przez Sąd w dniu  […]. Nie było dowodu na to, że rachunek Obwinionego został uznany w tym samym dniu. W związku z tym, tutejszy Sąd przyjął, że Obwiniony wszedł w posiadanie zwróconej opłaty w poniedziałek, […]. Konsekwentnie, Obwiniony powinien zwrócić Pokrzywdzonemu otrzymaną kwotę najpóźniej w dniu następnym, tj. […].
 
IV. 
Również zarzut nieinformowania klienta o przebiegu i wyniku sprawy znalazł potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym.
Jak ustalono, Pokrzywdzony wielokrotnie zwracał się do Obwinionego z żądaniem przedstawienia informacji o stanie jego sprawy sądowej przeciwko I. (vide: korespondencja elektroniczna między Pokrzywdzonym i Obwinionym na k. […]-[…] oraz żądanie udzielenia informacji o stanie sprawy na k. […] i […]-[…]).
Obwiniony nie ustosunkował się do żądań przedstawionych w formie pisemnej.
Natomiast, wobec żądań sformułowanych w formie elektronicznej, Obwiniony albo nie udzielał odpowiedzi (również wbrew wcześniejszym zapewnieniom o przedstawieniu żądanych informacji w określonym terminie) albo udzielał szczątkowych informacji o przebiegu sprawy.
Wprawdzie, Obwiniony, odpowiadając na wiadomości e-mail Pokrzywdzonego zapraszał go do odbycia spotkania w celu, co należy domniemywać, osobistego przedstawienia stanu sprawy (widomość e-mail Obwinionego z dnia: […] godz. […] na k. […] oraz z […] godz. […] na k. […]). Jednakże, Sąd uznał powyższe postępowanie Obwinionego jedynie za swoisty wybieg, mający na celu uniknięcie udzielenia jednoznacznej i wyczerpującej odpowiedzi na pytania Pokrzywdzonego. Stosunkowo rozbudowana i szczegółowa treść wiadomości e-mail Obwinionego z […] godz. […] (k. […]) wspiera powyższe stanowisko. Abstrahując w tym miejscu od prawdziwości informacji zawartych w powołanej wiadomości, należało dojść do przekonania, że Obwiniony był w stanie przedstawić Pokrzywdzonemu konkretne i wyczerpujące informacje o jego sprawie również w formie elektronicznej, do czego się zobowiązywał (vide: wiadomość e-mail Obwinionego z […] godz. […] na k. […]). Jednocześnie, Obwiniony nie podnosił wobec Pokrzywdzonego, że odmawia udzielenia szczegółowej odpowiedzi w formie elektronicznej z uwagi na ryzyko ujawnienia informacji w przypadku zastosowania takiej formy komunikacji.
Ustalone postępowanie Obwinionego w przedmiotowym zakresie godziło w obowiązek informacyjny, określony art. 28 ust. 5 Kodeksu stanowiącego załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. oraz w art. 44 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z 22 listopada 2014 r.
Sąd zastosował przepisy obydwu, powołanych wyżej kodeksów z uwagi na czas popełnienia przewinienia. Jako czas popełnienia przedmiotowego przewinienia, Sąd uznał okres od dnia […]  do dnia orzekania. Powyższe znalazło oparcie w treści wiadomości e-mail Pokrzywdzonego z dnia […] (k. […]), z której wynika, że Obwiniony nie zadośćuczynił wcześniejszemu żądaniu Pokrzywdzonego o przedstawienie informacji o stanie sprawy. Obowiązek informacyjny nie został zrealizowany do dnia orzekania w sprawie pomimo dalszych żądań ze strony Pokrzywdzonego (k. […] – […] oraz […] – […]).
W ocenie Sądu, Obwiniony dopuścił się przedmiotowego przewinienia w sposób zamierzony. Całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej wskazuje na to, że Obwiniony zmierzał swoim działaniem do wejścia w posiadanie i zatrzymanie dla siebie środków zwróconych przez Sąd Rejonowy dla […] W.(1) tytułem zwrotu opłaty sądowej od zwróconego pozwu. Oczywiste unikanie przedstawienia Pokrzywdzonemu informacji o stanie sprawy, a w szczególności o dokonanym przez Sąd Rejonowy zwrocie opłaty sądowej, służyć miało odsunięciu w czasie chwili powzięcia przez Pokrzywdzonego informacji o zwrocie opłaty sądowej na rachunek należący do Obwinionego. Powyższe z kolei, miało umożliwić Obwinionemu wydłużenie okresu, w jakim pozostawał w posiadaniu środków Pokrzywdzonego, bądź definitywne zatrzymanie tychże środków. Obwiniony wykorzystał fakt rozciągnięcia w czasie zdarzeń składających się na stan faktyczny w sprawie do sformułowania zarzutu przedawnienia w sprzeciwie od nakazu zapłaty z dnia […] (k. […] –[…]).
 
V.  
Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdza również popełnienie przez Obwinionego przewinienia dyscyplinarnego polegającego na nierzetelnym i nieuczciwym wykonywaniu zawodu radcy prawnego przez skierowanie do Pokrzywdzonego korespondencji elektronicznej z dnia: […] godz. […], […] godz. […] oraz […] godz. […] (k. […]-[…]), w której to korespondencji udzielił Pokrzywdzonemu w sposób zamierzony, nierzetelnej informacji o przebiegu i wyniku jego sprawy.
Obwiniony, będąc pełnomocnikiem procesowym Pokrzywdzonego, był w pełni poinformowany o przebiegu oraz sposobie zakończenia sprawy z powództwa Pokrzywdzonego przeciwko I. Na powyższe wskazuje korespondencja z Sądem Rejonowym dla […] W.(1) zgromadzona na k. […]-[…]. Nie sposób przyjąć odmienne założenie wobec tytułu zawodowego Obwinionego oraz charakteru jego uczestniczenia w postępowaniu sądowym.
Obwiniony wiedział zatem o zwrocie pozwu oraz opłaty sądowej. Będąc zawodowym pełnomocnikiem, Obwiniony wiedział również, że zwrot pozwu stanowił ostatnią czynność procesową w sprawie Pokrzywdzonego.    
Wobec powyższego, nieprawdziwe były następujące informacje przekazane przez Obwinionego Pokrzywdzonemu w wymienionej wyżej korespondencji elektronicznej Obwinionego skierowanej do Pokrzywdzonego:
1.   „Tylko, że ta sprawa nigdy nie była wycofana. Do tego ja bym musiał złożyć wniosek o cofnięcie pozwu.”,
2.   „To bardzo interesujące tylko, że ja o niczym nie wiem w szczególności o prawomocnym zakończeniu. Wszak musiał być wydany wyrok.”.
Cytowane wyżej wypowiedzi stanowią w sposób oczywisty nierzetelny przekaz informacyjny o stanie sprawy, a przede wszystkim o jej wyniku. Przekaz informacyjny tam zawarty jest oderwany od stanu rzeczywistego sprawy.
Również twierdzenie: „[…] nie wnosiłem o umorzenie Pańskiego postępowania.” (wiadomość z […] godz. […] na k. […]) w powiązaniu z treścią pytań Pokrzywdzonego i stanem wiedzy  Obwinionego, stanowi wypowiedź nierzetelną, nieuczciwą wobec klienta.
Przedstawione wyżej okoliczności sprawy, tj. kompletna wiedza Obwinionego o stanie sprawy, a właściwie o sposobie jej zakończenia, prowadzą do wniosku o umyślności działania Obwinionego w celu wprowadzenia Pokrzywdzonego w błąd dla zatrzymania uzyskanej wcześniej kwoty zwróconej opłaty sądowej.   
Rozważany wyżej czyn Obwinionego godził w art. 6 Kodeksu etyki radcy prawnego stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z 22 listopada 2014 r.
 
VI. 
Obwiniony dopuścił się obrazy zasad regulujących stosunki radcy prawnego z samorządem radców prawnych poprzez niezłożenie wyjaśnień na wezwanie Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego.
W dniu […], Obwiniony odebrał wezwanie Zastępcy Rzecznika do złożenia pisemnych wyjaśnień w sprawie w terminie 14 dni (k. […]).
Uchybiając zakreślonemu terminowi, Obwiniony nie przedstawił ani wyjaśnień, ani usprawiedliwienia takiego stanu rzeczy.
Natomiast, w piśmie z dnia […], Obwiniony wniósł o zwolnienie z obowiązku zachowania tajemnicy radcy prawnego w ramach składania odpowiedzi „Rzecznikowi Odpowiedzialności Dyscyplinarnej”.
W ocenie Sądu, wystąpienie Obwinionego zawarte w jego piśmie z […] stanowi jedynie nieudolną próbę ekskulpacji wobec naruszenia obowiązku zawodowego względem organów samorządowych. Pomijając już kwestię wadliwego nazewnictwa urzędu Rzecznika Dyscyplinarnego, wskazać należy, że przepisy, na które powołał się Obwiniony w swoim wystąpieniu, nie stanowią podstawy, w oparciu o którą Rzecznik bądź jego zastępca mogliby zwolnić Obwinionego z obowiązku dochowania tajemnicy zawodowej. Już z tego powodu wniosek Obwinionego był niezasadny. Dalej, interpretacja regulacji dotyczącej tajemnicy zawodowej radcy prawnego oraz jego obowiązku współdziałania z organami samorządowymi powołanymi do prowadzenia i rozpoznawania spraw dyscyplinarnych prowadzi do co najmniej częściowej abrogacji przepisów art. 62 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z 22 listopada 2014 r. Taka wykładnia jest systemowo nieuzasadniona.
Obwiniony nie przedstawił jakichkolwiek wyjaśnień czy też stanowiska w sprawie sprowadzającego się chociażby do zaprzeczenia stawianym mu zarzutom.
Nie sposób wręcz przyjąć, że przedstawienie informacji o sposobie wykonania obowiązków zawodowych wobec klienta polegających na rozliczeniu się czy też na zwrocie dokumentów mogłoby stanowić naruszenie tajemnicy zawodowej. W przypadku pism skierowanych do klienta i zawierających informacje objęte tajemnicą, radca prawny ma możliwość przedstawienia dowodu wysłania takiej korespondencji, etc. Radca prawny ma zatem możliwość, komplementarną w stosunku do rozważanego obowiązku, aby złożyć wyjaśnienia wobec organów dyscyplinarnych dochowując jednocześnie tajemnicy wobec klienta. Pomiędzy powyższymi obowiązkami nie zachodzi sprzeczność, która uniemożliwiałaby radcy prawidłowego zachowania. Jedynie kwestią należytego podejścia do wykonywania swoich obowiązków wobec samorządu i klienta warunkowane jest zadośćuczynienie zasadom etyki.
W tej sytuacji uznać należało, że Obwiniony dopuścił się przewinienia dyscyplinarnego poprzez niewykonanie obowiązku wynikającego z art. 62 ust. 3 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z 22 listopada 2014 r.
 
VII.
Kolejnym zarzutem, którego wnioski znalazły potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym, jest niewydanie Pokrzywdzonemu, na jego wezwanie, dokumentów dotyczących prowadzonej sprawy.
Obwiniony został wezwany po raz pierwszy do zwrotu pełnej dokumentacji sprawy przeciwko I. w piśmie z dnia […] stanowiącym oświadczenie o wypowiedzeniu pełnomocnictwa (k. […]).
Następnie, w dniu […]. Obwinionemu doręczono wypowiedzenie umowy zlecenia obejmującej prowadzenie sprawy przeciwko I. (k. […]). 
W takim stanie rzeczy zmaterializował się obowiązek Obwinionego określony w art. 46 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z 22 listopada 2014 r. Zgodnie z powołanym przepisem Kodeksu, radca prawny nie może odmówić wydania klientowi na jego wniosek, po zakończeniu stosunku prawnego na podstawie którego prowadził sprawę, otrzymanych od niego dokumentów oraz pism procesowych w sprawach, które prowadził. Radca prawny nie może uzależniać wydania tych dokumentów od uregulowania przez klienta należności.
Z akt sprawy wynika, że Obwiniony składał oraz otrzymał pisma procesowe w sprawie z powództwa Pokrzywdzonego przeciwko I. (k. […]-[…]), przesyłkę adresowaną do Pokrzywdzonego od pracowników kancelarii świadczącej pomoc prawną I. (k. […]) oraz kopie pism wymienionych w piśmie O. do Pokrzywdzonego z dnia […] (k. […] i […]).
W świetle powyższego niewątpliwym jest, że Obwiniony nie wywiązał się z obowiązku wydania Pokrzywdzonemu co najmniej dokumentów, które zostały wskazane w akapicie poprzedzającym. Powyższe stanowi o popełnieniu przez Obwinionego przewinienia dyscyplinarnego.
Jako czas popełnienia przedmiotowego przewinienia, Sąd uznał okres od dnia […]  do dnia orzekania.
Powyższe wynika z następujących ustaleń. Sąd przyjął, że stosunek prawny, na podstawie którego Obwiniony prowadził sprawę, został ostatecznie zakończony w dniu […], tj. w dniu doręczenia na adres kancelarii Obwinionego oświadczenia Pokrzywdzonego o wypowiedzeniu umowy zlecenia (k. […]). Obwiniony powinien wydać Pokrzywdzonemu dokumenty niezwłocznie, tj. w ciągu siedmiu dni licząc od dnia otrzymania żądania Pokrzywdzonego. Taki termin powinien być wystarczający do zgromadzenia i przekazania dokumentacji, np. w formie nadania przesyłki. Konsekwentnie, Sąd uznał, że Obwiniony nie realizował spoczywającego na nim obowiązku począwszy od dnia […].
Obowiązek informacyjny nie został zrealizowany do dnia orzekania w sprawie pomimo dalszych żądań ze strony Pokrzywdzonego (k. […] – […]).
 
VIII.          
Przeprowadzone postępowanie dowodowe potwierdziło również popełnienie przewinienia dyscyplinarnego przez Obwinionego poprzez złożenie wniosku o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania adwokata S. oraz radcy prawnego P. dla ustalenia okoliczności objętych tajemnicą zawodową w sprzeciwie od nakazu zapłaty z dnia […] złożonym w toku postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym dla W.(1) W.(2) w W.(1) […] Wydział Cywilny za sygn. akt […].
Obwiniony zgłosił dowód z zeznań wymienionych wyżej osób na okoliczność: dowiedzenia świadczenia pomocy prawnej w szerszym zakresie niż to twierdzi powód, tj. negocjowania warunków odejścia z pracy przez powoda (k. […]). Tak sformułowana teza dowodowa zmierza do ustalenia okoliczności, które są objęte zakresem tajemnicy zawodowej świadków. Informacja bowiem o prowadzeniu negocjacji między klientem świadków, tj. I. – byłym pracodawcą Pokrzywdzonego a samym Pokrzywdzonym, stanowi informację o sprawach I. W konsekwencji, Sąd uznał, że Obwiniony dopuścił się obrazy art. 20 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z 22 listopada 2014 r.
 
IX. 
Natomiast, Sąd uznał, że Obwiniony nie dopuścił się deliktu przez złożenie wniosku o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania adwokata S. oraz radcy prawnego P. w sprzeciwie od nakazu zapłaty z dnia […] złożonym w toku postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym dla W.(1) W.(2) w W.(1) […] Wydział Cywilny za sygn. akt […] z uwagi na wyraźne zastrzeżenie, że wniosek dowodowy nie zmierza do naruszenia tajemnicy (k. […]).
 
X.  
Wymierzając Obwinionemu karę pozbawienia prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego, Sąd wziął pod uwagę następujące okoliczności.
Kara pozbawienia prawa do wykonywania zawodu jest najdotkliwszą spośród kar dyscyplinarnych. Stąd, orzeczenie tej kary powinno następować w wyjątkowych sytuacjach, uzasadnionych przekroczeniem podstawowych zasad deontologicznych w sposób rażący i szkodliwy. W ocenie Sądu, czyn, za który orzeczono przedmiotową karę, oraz jego skutki w pełni odpowiadają powyższym kryteriom i przemawiają za koniecznością pozbawienia Obwinionego prawa do dalszego wykonywania czynności zawodowych. Dochodząc do powyższego przekonania, Sąd zważył przede wszystkim na sposób i stopień podważenia przez Obwinionego, relacji zaufania łączącej go z klientem – Pokrzywdzonym. Obwiniony, wykorzystując nieświadomość klienta o stanie jego sprawy wszedł w posiadanie środków pieniężnych, które powinny zostać zwrócone klientowi. Nieświadomość Pokrzywdzonego wynikała z zaufania, jakim obdarzył osobę wykonującą zawód zaufania publicznego. W związku z powierzeniem sprawy radcy prawnemu, Pokrzywdzony miał uzasadnione prawo do uznania, że jego pełnomocnik będzie działać wyłącznie w jego interesie oraz, co nie mniej istotne, że pełnomocnik ten będzie postępować uczciwie względem swojego mocodawcy. Tak się w sprawie tej nie stało. Obwiniony wykorzystał status społeczny zawodu racy prawnego do wejścia w posiadanie pieniędzy Pokrzywdzonego. Tym samym, jak ustalono powyżej, Obwiniony godził w godność reprezentowanego prze siebie zawodu.
 
Ponadto, popełnienie przewinienia dyscyplinarnego przez Obwinionego spowodowało wyrządzenie szkody materialnej Pokrzywdzonemu. Do chwili orzekania, Obwiniony nawet nie zadeklarował gotowości naprawienia tej szkody. Pokrzywdzony był zmuszony uzyskać tytuł wykonawczy, a następnie, jak zeznał, wszcząć postępowanie egzekucyjne, które okazało się nieskuteczne.  Sąd doszedł do przekonania, że czyn polegający na przywłaszczeniu kwoty opłaty sądowej uiszczonej przez Pokrzywdzonego został popełniony umyślnie, w  bezpośrednim zamiarze zatrzymania dla siebie kwoty opłaty zwróconej przez Sąd. Wreszcie, Sąd zważył na to, że Obwiniony był wielokrotnie karany w postępowaniu dyscyplinarnym. Kolejny powrót do przewinienia dyscyplinarnego, które narusza zasady wykonywania zawodu w najpoważniejszy, jak dotychczas, sposób, świadczy o tym, że wcześniej orzeczone kary nie spełniły funkcji prewencyjnej. Dlatego, zastosowanie łagodniejszej kary nie zapewniłoby, w ocenie Sądu, skutecznego narzędzia wychowawczego i prewencyjnego względem Obwinionego.
Powyższe okoliczności przemawiały za zaostrzeniem wymiaru kary.
Sąd nie dostrzegł okoliczności, które by przemawiały za obniżeniem wymiaru kary. Obwiniony, mimo podniesienia zarzutu naruszenia prawa do obrony w poprzednio toczącym się postępowaniu przed tutejszym Sądem, nie zdecydował się na stawiennictwo chociażby na jednym z terminów wyznaczonych w sprawie, w celu przedstawienia swych racji. Obwiniony przedłożył usprawiedliwienie swojej nieobecności z powodu choroby, chociaż w dniu wyznaczonym na rozprawę był obecny w kancelarii. Nieskuteczność egzekucji wskazana przez Pokrzywdzonego może świadczyć o trudnej sytuacji materialnej Obwinionego. Jednakże jego nieobecność nie pozwoliła na poczynienie ustaleń w tym zakresie.
Dlatego, bacząc również na dyrektywę wychowawczą i prewencyjną wymiaru kary, Sąd wymierzył Obwinionemu karę pozbawienia prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego.
Orzekając pozostałe kary, Sąd wziął pod rozwagę, że czyny, za które kary te zostały wymierzone, nie godziły w podstawowe zasady wykonywania zawodu radcy prawnego. Za zaostrzeniem wymiaru kar świadczyła umyślność popełnienia w przypadku czynu polegającego na nieinformowaniu klienta o stanie jego sprawy, skierowaniu korespondencji elektronicznej zawierającej nierzetelny przekaz informacyjny dla klienta oraz na niezłożeniu wyjaśnień na wezwanie Zastępcy Rzecznika. W ocenie Sądu, czyny wymienione w zdaniu poprzedzającym służyły utrzymaniu status quo w sytuacji, w której Obwiniony zrealizował swój zamiar polegający na wejściu w posiadanie środków z opłaty sądowej.
Jedynie w odniesieniu do czynu polegającego na zgłoszeniu wniosku dowodowego z zeznań radcy prawnego i adwokata dla ustalenia okoliczności objętych tajemnicą zawodową, Sąd uznał, że czyn ten został popełniony nieumyślnie. Obwiniony zawarł w innym sprzeciwie wskazanie, że jego wniosek dowodowy nie zmierza do naruszenia tajemnicy zawodowej przez świadków (k. […]). Stąd, niezawarcie takiego zastrzeżenia w sprzeciwie z […] (k. […] – […]) mogło być spowodowane niedbalstwem Obwinionego. Jednakże, potencjalne konsekwencje wniosku Obwinionego w postaci naruszenia tajemnicy przez świadków mogłoby spowodować daleko idące konsekwencje. Okoliczność ta świadczyła za zaostrzeniem wymiary kary.
Kara łączna została orzeczona na podstawie art. 651 ustawy o radcach prawnych.
Sąd orzekł o kosztach postępowania na podstawie art. 706 ustawy o radcach prawnych oraz § 1 ust. 1 pkt 1) uchwały nr 86/IX/2015 Krajowej Rady Radców prawnych z dnia 20 marca 2015 r. w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego, biorąc pod uwagę zakres czynności podjętych w postępowaniu wywołanych niezamknięciem przewodu sądowego na pierwszym terminie a także wielością zarzutów wniosku o ukaranie. 
(AD)