Orzeczenie z dnia 10 sierpnia 2021 r. Sygn. akt: D 28/21
Orzeczenie jest prawomocne.
                                                                                                       

PRZEWODNICZĄCY: r. pr. Tomasz Iwańczuk
CZŁONKOWIE: r. pr. Mikołaj Pedrycz
r. pr. Andrzej Domański
PROTOKOLANT:       Karolina Szymala

           
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu B. ([…]) obwinionemu o to, że:

 

 

 

 
W dniu […] r. do sekretariatu Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wpłynął wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego skierowany przez r.pr. Z. (dalej jako: „Pokrzywdzony”) na postępowanie r.pr. B. (dalej jako: „Obwiniony”). We wniosku Pokrzywdzony wysunął szereg zarzutów wobec postępowania Obwinionego w ramach współpracy z kancelarią Pokrzywdzonego. W uzasadnieniu w następujący sposób opisano stan faktyczny. W dniu […] r. Pokrzywdzony zawarł z Obwinionym umowę o współpracę. Obwiniony wypowiedział umowę w dniu […] r., zaś […] r. Pokrzywdzony ze skutkiem natychmiastowym umowę tę rozwiązał. Dnia […] r. Obwiniony działając w imieniu i na rzecz Przedsiębiorstwa B. S.A. z siedzibą w K. oraz M. S.A. z siedzibą w S. wniósł pozew do Sądu Okręgowego w W. Zarządzeniem Sądu Okręgowego w W. z dnia […] r. pozew na skutek istnienia braków formalnych został zwrócony. Obwiniony powyższe zarządzenie odebrał […] r. Kolejno Sąd Okręgowy dnia […] r. wydał zarządzenie o fizycznym zwrocie pozwu. Obwiniony z końcem […] r. dokonał wglądu do akt sprawy jednak okoliczności te ukrył przed kancelarią. Obwiniony odebrał zarządzenie o fizycznym zwrocie pozwu […] r., zaś […] r. informacja ta dotarła do Kancelarii. Na skutek powyższych działań Obwinionego doszło do przedawnienia roszczenia powoda na kwotę […] zł. Ponadto, po rozwiązaniu umowy o współpracę Obwiniony zostawił swoich klientów bez pomocy prawnej oraz urwał wszelki kontakt z Kancelarią Pokrzywdzonego. Obwiniony kończąc współpracę z kancelarią Pokrzywdzonego nie przekazał prowadzonych przez siebie spraw innym radcom prawnym, w tym posiadanych przez siebie dokumentów. ( k. […])
 
Pismem z dnia […] r. Rzecznik Dyscyplinarny wezwał Obwinionego do złożenia pisemnych wyjaśnień. W dniu […] r. Rzecznik Dyscyplinarny wydał postanowienie o wszczęciu dochodzenia w sprawie nierzetelnego i nieprofesjonalnego wykonywania czynności zawodowych przez Obwinionego tj. o popełnienie czynu dyscyplinarnego z art. 64. ust. 1 ustawy o radcach prawnych w zw. z art. 6, 8, 12, 44, 46 KERP. Ponadto wystosował pismo do Pokrzywdzonego o sprecyzowanie zarzutów poprzez podanie konkretnych spraw oraz konkretnych klientów Obwinionego oraz nadesłanie poświadczonych za zgodność z oryginałem brakujących dokumentów wymienionych w treści wniosku. Rzecznik Dyscyplinarny skierował pismo również do jednego z głównych klientów Obwinionego – Przedsiębiorstwa B. S.A. o nadesłanie właściwych dokumentów.  (k. […])
 
Dnia […] r. do sekretariatu Rzecznika Dyscyplinarnego wpłynęła odpowiedz Pokrzywdzonego na pismo Rzecznika Dyscyplinarnego z dnia […] r. W piśmie Pokrzywdzony przedłożył wymagane dokumenty oraz wyjaśnił, iż m.in. po otrzymaniu informacji od klienta o zwrocie wpisu na poczet opłaty od pozwu z dnia […] r. dokonał wglądu do akt sprawy, jednakże zataił wobec Kancelarii i pokrzywdzonego informacje o braku podjęcia dalszych czynności w sprawie. Na skutek zbagatelizowania sprawy koniecznym stało się złożenie przez pracowników Kancelarii nowego pozwu na zasadach znowelizowanego procesu gospodarczego co wymagało niebywałego nakładu pracy. Nadto, działania Obwinionego doprowadziły do częściowego przedawnienia roszczeń jego klienta. Z treści wyjaśnień można wyczytać, iż Obwiniony wiedząc o stanie prowadzonej przez siebie sprawy wprowadził w błąd Pokrzywdzonego oraz Kancelarię co do faktu zwrotu pozwu przez Sąd. Po rozwiązaniu umowy Obwiniony zdawkowo kontaktował się z Kancelarią. Nie współpracował w tworzeniu nowego pozwu oraz nie przeprosił klienta ani Kancelarii za swoje zaniedbania. Obwiniony nie przekazał akt prowadzonych spraw m.in. akt dotyczących dwóch skarg kasacyjnych, akt w sprawie P(1)., akt w sprawie P(2) oraz wielowątkowych akt w prowadzonych sprawach Spółdzielni M. Z załączonej korespondencji mailowej wynika również, iż Obwiniony w całości nie poczuwa się do odpowiedzialności za zaistniałą sytuację. ( k. […])
 
W dniu […] r. do sekretariatu OIRP w W. wpłynęła także odpowiedź na pismo Rzecznika Dyscyplinarnego z dnia […] r. ze strony P. S.A. Spółka przekazała Rzecznikowi Dyscyplinarnemu posiadane dokumenty tj. kopię pozwu dnia […] r. autorstwa Obwinionego, kopię udzielonego Obwinionemu pełnomocnictwa procesowego oraz fotokopię zarządzenia Sądu Okręgowego w W. z dnia […] r. o zwrocie pozwu pochodzącą z akt sprawy sygn.[…]. ( k. […])
 
Pismem z dnia […] r. Rzecznik Dyscyplinarny wystąpił do Sądu Okręgowego w W. z prośbą o doręczenie w sprawie o sygn. akt […] kopii zarządzenia Sądu Okręgowego w W. z dnia […] r. o zwrocie pozwu wraz z dowodem potwierdzającym odbiór przedmiotowego pisma oraz dostarczenie zarządzenia Sądu Okręgowego w W. z dnia […] r. o fizycznym zwrocie pozwu wraz z potwierdzeniem odbioru pisma przez pełnomocnika procesowego – Obwinionego. Z uwagi na brak odpowiedzi Rzecznik Dyscyplinarny ponowił prośbę pismem z dnia […] r. W odpowiedzi Sąd Okręgowy przesłał dokumentację podkreślając, że w systemie nie odnotowano potwierdzenia doręczenia Obwinionemu fizycznego zwrotu pozwu. ( k. […])
 
Pismem z dnia […] r. Rzecznik Dyscyplinarny wezwał Pokrzywdzonego do stawiennictwa w dniu […] r. celem przesłuchania w charakterze świadka. W dniu przesłuchania Pokrzywdzony zeznał, iż sprawę M. S.A oraz P(1) S.A w całości prowadził Obwiniony. Pokrzywdzony stawił się na jednym lub dwóch spotkaniach celem omówienia strategii procesowej. Wszelkie czynności procesowe włącznie z przygotowaniem pozwu wykonać miał Obwiniony. Przesyłka w sprawie doręczenia zwrotu pozwu adresowana była wyłącznie na Obwinionego. Wedle zeznań Pokrzywdzonego miał ją odebrać po powrocie z krótkiego urlopu. Ostatecznie awizo odebrał po godzinach pracy i wrócił z nim kolejnego dnia wraz z wypowiedzeniem umowy. Obwiniony miał się stawić kolejnego dnia celem zdania spraw. Po przyjedzie poopisywał sprawy oraz posprzątał swoje biurko. Pokrzywdzony wskazał, iż w pozostawionych teczkach nie było akt, lecz pojedyncze kartki. Pokrzywdzony kolejny raz skontaktował się z Obwinionym celem przekazania całości akt. Od tego czasu Obwiniony stopniowo zrywał kontakt z Kancelarią oraz nie zwrócił posiadanych przez siebie dokumentów. Jak podkreśla Pokrzywdzony zmuszony był z współpracownikami w zasadzie w całości odtworzyć akta spraw prowadzonych przez Obwinionego (k. […])
 
Pismem z dnia […] r. Rzecznik Dyscyplinarny wezwał Obwinionego do osobistego stawiennictwa w […] r. celem przesłuchania. Z uwagi na brak stawiennictwa w w/w dniu Rzecznik Dyscyplinarny ponowił wezwanie w dniu […] r. Z uwagi na ponowne nieusprawiedliwione niestawiennictwo Obwinionego dnia […] r. Rzecznik Dyscyplinarny wydał postanowienie o przedstawieniu zarzutów w sprawie popełnienia czynów dyscyplinarnych odpowiednio czynu z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w zw. z art. 6, 8 i 12 ust. 1 KERP wobec podejmowania nierzetelnych i nieprofesjonalnych czynności zawodowych oraz czynu z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w zw. z art. 6 i art. 12 ust. 1 oraz art. 59 KERP wobec braku przekazania dokumentów prowadzonych spraw co naraziło Kancelarię na ponowne zwracanie się do klientów o przekazanie dokumentów istotnych dla prowadzenia spraw ( k. […]).
 
W dniu […] r. Rzecznik Dyscyplinarny postanowił zamknąć dochodzenie oraz przekazał do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego w W. wniosek o ukaranie Obwinionego. (k. […])
 
W dniu […] r. przed Okręgowym Sądem Dyscyplinarnym odbyła się rozprawa w sprawie rozpatrzenia wniosku o ukaranie Obwinionego r.pr. B. Na rozprawie stawił się Pokrzywdzony oraz Rzecznik Dyscyplinarny. Nie stawił się Obwiniony prawidłowo powiadomiony o terminie rozprawy.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
 
Po rozpoznaniu na rozprawie sprawy przeciwko Obwinionemu r.pr. B. w związku z skierowanym przeciwko niemu wnioskiem Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego o ukaranie tutejszy Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uznał Obwinionego za winnego wszystkich zarzucanych mu czynów tj. za czyn z pkt. 1 wniosku o ukaranie wymierzył karę pieniężną w wysokości […] zł, za czyn z pkt. 2 wniosku o ukaranie wymierzył kare pieniężną w wysokości […] zł, orzekając łącznie karę pieniężną w wysokości […] zł. Ponadto, zasądził od Obwinionego zwrot kosztów postępowania dyscyplinarnego w wysokości […] zł.
 
Zważywszy na treść art. 64 ust. 1 pkt. 1 i 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych ( Dz. U. 2020 r., poz.75 jt.) radca prawny podlega odpowiedzialności za zawinione, nienależyte wykonywanie zawodu radcy prawnego i za czyny sprzeczne ze ślubowaniem radcowskim lub zasadami etyki radcy prawnego. Zatem, wszczęcie postępowania dyscyplinarnego może nastąpić, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie dopuszczenia się przez radcę prawnego naruszenia przepisów prawa, zasad etyki radcy prawnego lub godności zawodu bądź czynów naruszających obowiązki zawodowe radcy prawnego. Analizując zgromadzony materiał dowodowy Okręgowy Sąd Dyscyplinarny nie powziął żadnych wątpliwości, co do winy Obwinionego wobec każdego ze stawianych mu zarzutów. Wobec tego wniosek o ukaranie należało w całości uznać za uzasadniony.
 
Odnosząc się do pierwszego z zarzutów stawianych Obwinionemu należy podnieść, iż w całości zasługuje na uwzględnienie. Zaniechanie jakimkolwiek czynnościom w ramach podjęcia się prowadzenia przyjętej sprawy, wbrew interesowi i zamiarom klienta zawsze ma charakter deliktu dyscyplinarnego i podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej. Obwiniony swym postępowaniem sprzeniewierzył się zasadzie lojalności wobec klienta. Każdy klient powinien pokładać pełne zaufanie w tym, że radca prawny świadczy pomoc prawną na jego rzecz zgodnie z jego dobrem celem ochrony jego praw. Obwiniony jak wynika z prawidłowo ustalonego w sprawie stanu faktycznego odebrał dnia […] r. zarządzenie Sądu Okręgowego w W. o zwrocie pozwu. Mimo posiadanej wiedzy nie podjął odpowiednich czynności procesowych by nadać pismu właściwy bieg. Z kolei dopiero po fizycznym zwrocie pozwu w dniu […] r. poinformował Kancelarię o stanie sprawy i złożył wypowiedzenie. Działając w ten sposób pośrednio dopuścił się do również utraty zaufania klienta wobec współpracującej z nim Kancelarii, co wpłynęło na jej renomę. Z toku zebranych dowodów można wywnioskować, iż działania Obwinionego stanowią przejaw niedbałości o sumienne wykonywanie czynności zawodowych, a w konsekwencji działania takie podważają ogólnie rozumiany prestiż zawodu radcy prawnego i są sprzeczne z art. 6 w zw. z art. 12 ust. 1 KERP.
 
Odnosząc się z kolei do drugiego zarzutu wskazać należy, iż Obwiniony naruszył określoną art. 59 KERP zasadę koleżeństwa stanowiącą wyraz wzajemnego szacunku w relacjach między współpracującymi radcami prawnymi. Bowiem naruszenie tejże zasady przy uwzględnieniu postępowania Obwinionego bez wątpienia nie licuje z godnością zawodu radcy prawnego oraz jego społeczną moralnością. Po wypowiedzeniu umowy o współpracę Obwiniony sukcesywnie ograniczał kontakt z Pokrzywdzonym, aż ostatecznie zerwał kontakt. Należy podkreślić, iż Obwiniony nie zwrócił większości akt spraw, które prowadził co doprowadziło do ogromnych nakładów pracy w pozyskaniu nowej dokumentacji oraz wielu nieprzyjemności na jakie narażona została Kancelaria Pokrzywdzonego. Postępowanie to jest sprzeczne z wartościami i obowiązkami radcy prawnego i stanowi niewątpliwi delikt dyscyplinarny.
 
Należy zauważyć również, iż zgodnie z postanowieniem Wyższego Sądu Dyscyplinarnego w sprawie […] „W postępowaniu dyscyplinarnym, w fazie dochodzenia, rzecznik dyscyplinarny podejmuje decyzje w oparciu o ustalony stan faktyczny, który jest efektem obiektywnych rozstrzygnięć dotyczących wszystkich dowodów zgłoszonych  przez strony postępowania oraz - mają na względzie rolę rzecznika dyscyplinarnego w tym postępowaniu – dowodów przeprowadzonych z urzędu.” W ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego dochodzenie przeprowadzone przez Rzecznika Dyscyplinarnego było wyczerpujące, a zgromadzone materiały w sprawie obszerne i pozwalające na podjęcie merytorycznej decyzji. Na etapie dochodzenia Rzecznik Dyscyplinarny trzykrotnie wzywał Obwinionego do zajęcia stanowiska w sprawie. Pismem z dnia […] r. Rzecznik Dyscyplinarny wezwał Obwinionego do złożenia pisemnych wyjaśnień. Pismo zostało odebrane przez adresata jednak pozostało bez odpowiedzi. Dalszej korespondencji kierowanej za każdy razem na właściwy adres znany organom samorządu zawodowego tj. odnośnie do pisma z dnia […] r. oraz pisma z dnia […] r. Obwiniony mimo wezwania do obowiązkowego stawiennictwa celem przesłuchania go nie odbierał przedmiotowej korespondencji i nie stawiał się. Obwiniony naruszył wobec tego art. 62 ust. 2 i 3 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego który stanowi wprost, iż radca prawny wezwany przez dziekana, radę izby, sąd dyscyplinarny bądź przez rzecznika dyscyplinarnego lub jego zastępcę, obowiązany jest stawić się na wezwanie w wyznaczonym terminie, a w razie zaistnienia poważnej przeszkody usprawiedliwić niemożność stawiennictwa. Co więcej, Obwiniony nie składał również wniosków dowodowych w sprawie ani nie stawił się na wyznaczoną rozprawę.  Obwiniony mimo kierowania do niego pism przez organ dyscyplinarny zaniechał ich odbioru. Takie działanie w ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego jest konsekwentnym działaniem polegającym na lekceważeniu organów dyscyplinarnych wobec tego nie może stanowić naruszenia prawa do obrony wyrażonego art. 6 k.p.k.
 
Wymierzona kara pieniężna jest adekwatna do stopnia naruszenia przepisów kodeksu etyki radcy prawnego, współmierna oraz w całości zasadna. Biorąc pod uwagę zachowanie się sprawcy w toku postępowania dyscyplinarnego, rodzaj ciążących na nim obowiązków związanych z świadczeniem pomocy prawnej oraz rodzaj ujemnych następstw jego działania w szczególności przedawnienie się jednego z roszczeń opiewającego na kwotę […] zł, a także dalsze bagatelizowanie sprawy dolegliwość wymierzonej kary pieniężnej powinna przełożyć się na przestrzeganie przez radcę prawnego przepisów prawa oraz odstraszać go przed kolejnym dopuszczeniem się popełnienia czynu dyscyplinarnego. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny nie znalazł żadnych przesłanek mogących wpłynąć na złagodzenie wymiaru kary. Wymiar kary jest adekwatny do popełnionych deliktów dyscyplinarnych i spełniać ma również cele prewencyjne tj. zapobiec przed możliwością popełnienia w przyszłości podobnych wykroczeń dyscyplinarnych. Sąd nie znalazł również podstaw wystarczających do zawieszenia Obwinionego w czynnościach co do czynu I zgodnie z wnioskiem Rzecznika Dyscyplinarnego. Za to wymiar orzeczonej kary pieniężnej powinien skłonić Obwinionego do zmiany dotychczasowego postępowania.
 
O kosztach postępowania Okręgowy Sąd Dyscyplinarny orzekł na podstawie art. 70⁶ ust. 1 i 2 ustawy o radcach prawnych.
 
Wobec powyższego należało orzec jak na wstępie. 
 
E.R.