Orzeczenie z dnia 10 lutego 2021 r. Sygn. akt: D 20/20
Orzeczenie jest prawomocne
 

PRZEWODNICZĄCY:      r. pr. Igor Bąkowski
CZŁONKOWIE:                 r. pr. Piotr Staniec
r. pr. Katarzyna Kosicka - Polak
PROTOKOLANT:              Karolina Szymala

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W., po rozpoznaniu na rozprawie […] r. w W., sprawy przeciwko radcy prawnemu K., ([…]) obwinionemu o to, że:

 

 

 
Pismem z […] r. S (zwany dalej także „Zawiadamiającym”) zwrócił się do Okręgowej Izby Radców Prawnych w W., („OIRP”) wskazując na nieprawidłowości w postępowaniu radcy prawnego K., (zwany dalej także „Obwinionym”).
 
W związku z powyższym Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego […] r. wszczął dochodzenie w sprawie.
 
Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, […] roku Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego skierował do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego wniosek o ukaranie Obwinionego o to, że:
1. naruszył godność zawodu radcy prawnego i nienależycie wykonywał zawód radcy prawnego jako pełnomocnik M., w […] r. w ten sposób, że nie wykonał zlecenia i jednocześnie nie zwrócił pobranego wynagrodzenia w wysokości […] zł, zwracając w […] r. jedynie kwotę […] zł i powołując się na oświadczenie o zrzeczeniu się roszczeń w pozostałym zakresie, którego to oświadczenia w rzeczywistości nie było i którego złożenie radca prawny chciał spowodować odmawiając odbioru w […] r. pism od Zawiadamiającego, tj. w sprawie czynu określonego w art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6, 11 ust. 1 oraz 12 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego („Kodeks Etyki”),
2. nienależycie wykonywał zawód radcy prawnego przyjmując w […] r. od Zawiadamiającego kwotę […] zł tytułem wynagrodzenia za poradę prawną bez wydania pokwitowania ani rachunku, tj. w sprawie czynu określonego w art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6 oraz 12 ust. 1 Kodeksu Etyki.
 
Obwiniony nie stawił się na rozprawę przed Okręgowym Sądem Dyscyplinarnym pomimo prawidłowego wezwania. Stawił się świadek Zawiadamiający.
 
Na podstawie dowodów zgromadzonych w toku przewodu sądowego Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił i zważył, co następuje:

Zawiadamiający wraz z bratem spotkali się z Obwinionym […] r. celem zasięgnięcia porady prawnej, za którą zapłacili mu gotówką ale Obwiniony nie wydał im pokwitowania tej kwoty. Ustalili z Obwinionym, że Obwiniony podejmie się zgodnie ze swoją poradą prowadzenia sprawy o ustanowienie rozdzielności majątkowej ich siostry (pokrzywdzonej, osoby starszej którą reprezentował Zawiadamiający (m.in. pełnomocnictwo k. […])). Obwiniony podjął się prowadzenia tej sprawy za co zażądał […] złotych, które dostarczyła mu synowa pokrzywdzonej do kancelarii i dostała pokwitowanie. Obwiniony miał sam zdecydować jakie czynności przeprowadzić aby pokrzywdzona mogła uzyskać emeryturę z KRUS – czyli według jego porady przeprowadzić jej rozdzielność majątkową i obwiniony miał informować Zawiadamiającego o postępie działań. Ponieważ obwiniony nie przekazywał informacji, […] r. Zawiadamiający udał się do niego do kancelarii aby dowiedzieć się o postępie prac. Obwiniony przekazał mu wtedy iż ten czeka na akt zawarcia związku małżeńskiego. Wcześniej Obwiniony nie wskazywał na potrzebę przekazania dodatkowych dokumentów. Pełnomocnictwo zostało udzielone obwinionemu w dniu udzielenia porady prawnej […] r. W trakcie spotkania […] r. Zawiadamiający oświadczył Obwinionemu, że rezygnuje z jego usług i prosi o zwrot wpłaconej kwoty. Obwiniony zareagował agresywnie i zażądał pisma z takim żądaniem od pokrzywdzonej – które to pismo Zawiadamiający przekazał mu następnie w tym samym dniu. Obwiniony oświadczył Zawiadamiającemu, że musi się zwrócić do ubezpieczyciela o zwrot tej kwoty, co w ocenie Zawiadamiającego było bezpodstawne bo nie było w sprawie wykonanych żadnych czynności. Obwiniony nie wykonał żadnych czynności po pierwszym spotkaniu, nie przygotował projektu pisma ani nic nie złożył do organu czy sądu. Zawiadamiający zwrócił się do obwinionego o uzasadnienie rzekomych czynności które miałby podejmować, ale nie uzyskał odpowiedzi. Zawiadamiający jako pełnomocnik pokrzywdzonej wzywał następnie Obwinionego ponownie do zwrotu pobranej kwoty (m.in. […] r.  k.[…]). Obwiniony został pozwany do sądu o zwrot wpłaconej kwoty i […] r. sąd wydał wyrok zasądzający zapłatę […] złotych (k. […]) ([…] złotych zostało wcześniej […] roku przelane przez Obwinionego z dopiskiem „zwrot zgodnie z oświadczeniem o zrzeczeniu roszczeń wobec K.,” (k. […])). Następnie Zawiadamiający poprosił M., o pomoc w sprawie (m.in. k. […], […], […], […]), ponieważ Obwiniony nie zwracał pozostałej do zwrotu kwoty […] złotych i trzeba było sprawę skierować do komornika. Obwiniony powoływał się na rzekome zrzeczenie się roszczeń odnośnie kwoty […] złotych. Zawiadamiający jako pełnomocnik pokrzywdzonej wskazywał że nie było żadnego zrzeczenia się roszczeń (k. […]). (zeznania Zawiadamiającego, pisma i dokumenty zgromadzone w toku sprawy).
 
Po przeprowadzeniu rozprawy, Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uznał Obwinionego winnym zarzucanych mu czynów.
 
W zakresie czynu wskazanego w punkcie 1 wniosku o ukaranie, Sąd uznał iż obwiniony naruszył godność zawodu radcy prawnego i nienależycie wykonywał zawód radcy prawnego jako pełnomocnik M., w […] r. w ten sposób, że nie wykonał zlecenia i jednocześnie nie zwrócił pobranego wynagrodzenia w wysokości […] zł, zwracając w […] r. jedynie kwotę […] zł i powołując się na oświadczenie o zrzeczeniu się roszczeń w pozostałym zakresie, którego to oświadczenia w rzeczywistości nie było i którego złożenie radca prawny chciał spowodować odmawiając odbioru w […] r. pism od Zawiadamiającego, tj. w sprawie czynu określonego w związku z art. 6, 11 ust. 1 oraz 12 ust. 1 Kodeksu Etyki.
 
Sąd uznał iż działanie to wypełniało dyspozycję popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6,  11 ust. 1 oraz 12 ust. 1 Kodeksu Etyki.
 
Zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych radca prawny podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, zasadami etyki lub godnością zawodu bądź za naruszenie swych obowiązków zawodowych.
 
Zgodnie z art. 6 Kodeksu Etyki radca prawny obowiązany jest wykonywać czynności zawodowe rzetelnie i uczciwie, zgodnie z prawem, zasadami etyki zawodowej oraz dobrymi obyczajami.
 
Zgodnie z Art. 11 ust. 1 Kodeksu Etyki radca prawny obowiązany jest dbać o godność zawodu nie tylko przy wykonywaniu czynności zawodowych, ale również w działalności publicznej i w życiu prywatnym, a w świetle art. 12 ust. 1 Kodeksu Etyki radca prawny obowiązany jest wykonywać czynności sumiennie oraz z należytą starannością uwzględniającą profesjonalny charakter działania.
 
Obwiniony pomimo przyjęcia z góry wynagrodzenia nie podjął czynności z należytą starannością i do […] roku czyli około […] tygodnie od podjęcia się prowadzenia sprawy która była dla pokrzywdzonej pilna nie podjął żadnych czynności. Jednocześnie po zażądaniu zwrotu wpłaconych pieniędzy nie dokonał ich niezwłocznego zwrotu, a zwlekał z rozliczeniem co zmusiło klienta do skierowania sprawy do sądu i postępowania egzekucyjnego. Jednocześnie obwiniony próbował uchylić się od obowiązku zwrotu zasądzonej wyrokiem sądowym kwoty […] złotych powołując się na rzekome zrzeczenie się roszczeń przez klienta, które w istocie nie miało miejsca. Postawa Obwinionego zmusiła klienta do długiego i żmudnego dochodzenia zwrotu wpłaconej kwoty i zaangażowania profesjonalnego pełnomocnika dla pomocy w dochodzeniu swoich praw. Jak podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z […] r. (sygn. akt […]) radca prawny ma obowiązek zwrócić wynagrodzenie które otrzymał w związku ze zleceniem, jeżeli przy prowadzeniu powierzonej mu sprawy nie dochował należytej staranności. W przedmiotowej sprawie niewątpliwie obwiniony nie dochował należytej staranności a następnie uporczywie i długo uchylał się od obowiązku zwrotu wpłaconej mu kwoty, dodatkowo bezpodstawnie próbując uchylić się od obowiązku zwrotu kwoty zasądzonej wyrokiem sądowym powołując się na nieistniejące zrzeczenie się roszczeń przez klienta. Jest to postawa nie tylko nieprofesjonalna ale wysoce naganna i niegodna radcy prawnego.
 
Działanie takie podważało zaufanie do Obwinionego jako radcy prawnego jak i do zawodu radcy prawnego w ogólności.
 
Uznając winę Obwinionego w zakresie punktu 1 wniosku o ukaranie Sąd, uznał, że adekwatne i konieczne dla osiągnięcia celów będzie orzeczenie wobec obwinionego na podstawie art. 65 ust. 1 pkt. 3 ustawy o radcach prawnych (Dz. U. z 2002 r., Nr 123, poz. 1059 ze zm.) kary pieniężnej w wysokości […] złotych.
 
Rodzaj kary w ocenie Sądu jest adekwatny do charakteru przewinienia Obwinionego tj. natarczywego i długotrwałego niewywiązywania się z obowiązku zwrotu klientowi pobranego z góry wynagrodzenia a jej wysokość jest uzasadniona okolicznościami sprawy.
 
Wysokość wymierzonej kary jest uzasadniona stopniem winy i wyważona biorąc pod uwagę charakter naruszenia i wysoce naganną postawę Obwinionego.
 
W zakresie czynu wskazanego w punkcie 2 wniosku o ukaranie, Sąd uznał iż Obwiniony nienależycie wykonywał zawód radcy prawnego przyjmując w […] r. od Zawiadamiającego kwotę […] zł tytułem wynagrodzenia za poradę prawną bez wydania pokwitowania ani rachunku.
 
Sąd uznał iż działanie to wypełniało dyspozycję popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6 oraz 12 ust. 1 Kodeksu Etyki.
 
Zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych radca prawny podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, zasadami etyki lub godnością zawodu bądź za naruszenie swych obowiązków zawodowych.
 
Zgodnie z art. 6 Kodeksu Etyki radca prawny obowiązany jest wykonywać czynności zawodowe rzetelnie i uczciwie, zgodnie z prawem, zasadami etyki zawodowej oraz dobrymi obyczajami, a w świetle art. 12 ust. 1 Kodeksu Etyki radca prawny obowiązany jest wykonywać czynności sumiennie oraz z należytą starannością uwzględniającą profesjonalny charakter działania.
 
Obwiniony pomimo pobrania kwoty […] złotych tytułem wynagrodzenia za poradę prawną nie wydał pokwitowania ani rachunku, czym naruszył wskazane przepisy obowiązujące radcę prawnego.
 
Uznając winę Obwinionego w zakresie punktu 2 wniosku o ukaranie Sąd, uznał, że adekwatne i konieczne dla osiągnięcia celów będzie orzeczenie wobec Obwinionego na podstawie art. 65 ust. 1 pkt. 2 ustawy o radcach prawnych (Dz. U. z 2002 r., Nr 123, poz. 1059 ze zm.) kary nagany.
 
Rodzaj kary w ocenie Sądu jest adekwatny do charakteru przewinienia Obwinionego a jej wysokość jest uzasadniona okolicznościami sprawy.
 
Wysokość wymierzonej kary jest uzasadniona stopniem winy i wyważona biorąc pod uwagę charakter naruszenia i postawę Obwinionego.
 
O kosztach postępowania OSD orzekł na podstawie art. 70⁶ ustawy o radcach prawnych, biorąc pod uwagę czynności podjęte w postępowaniu.
 
GF