Orzeczenie z dnia 10 lipca 2020 r. Sygn. akt: D 154/19
Orzeczenie jest prawomocne
 

PRZEWODNICZĄCY:     r. pr. Robert Karpiński
CZŁONKOWIE:           r. pr. Andrzej Szmigiel
r. pr. Artur Załuski
PROTOKOLANT:          Karolina Szymala

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie w dniu […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu P. ([…]) obwinionemu o to, że:
w dniu […] r. w W., chcąc aby świadek M. złożył w toku postępowania przygotowawczego Prokuratury Okręgowej w W. o sygn. akt […] fałszywe zeznania polegające na stwierdzeniu, że podejrzany nie nakłaniał wyżej wymienionego do przyjęcia korzyści majątkowej w postaci pieniędzy lecz udzielał pomocy O.(1) w dostarczeniu paczki żywnościowej O.(2) nakłaniał go do tego, co stanowi przestępstwo z art. 18 § 2 k. k. w zw. z art. 233 § 1 k. k.
tj. w sprawie popełnienia czynu sprzecznego z zasadami etyki radcy prawnego, a mianowicie art. 6, art. 11 ust. 1 i ust. 2 Kodeksu Etyki Radców Prawnych przyjętego uchwałą nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 2115 z późn.zm.)
 

 

 

 
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wniósł w dniu […] r. do tutejszego Sądu wniosek o ukaranie (sygn. akt […]) r. pr. P. (dalej: „Obwiniony”), wpisanego na listę radców prawnych pod nr.: […], zarzucając Obwinionemu, że:
w dniu […] r. w W., chcąc aby świadek M. złożył w toku postępowania przygotowawczego Prokuratury Okręgowej w W. o sygn. akt […] fałszywe zeznania polegające na stwierdzeniu, że podejrzany nie nakłaniał wyżej wymienionego do przyjęcia korzyści majątkowej w postaci pieniędzy lecz udzielał pomocy O.(1) w dostarczeniu paczki żywnościowej O.(2) nakłaniał go do tego, co stanowi przestępstwo z art. 18 § 2 k. k. w zw. z art. 233 § 1 k. k.
tj. popełnienie czynu sprzecznego z zasadami etyki radcy prawnego, a mianowicie art. 6, art. 11 ust. 1 i ust. 2 Kodeksu Etyki Radców Prawnych przyjętego uchwałą nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 2115 z późn.zm.).
 
Obwiniony nie wniósł odpowiedzi na wniosek o ukaranie.
 
W toku rozprawy głównej, Obwiniony nie przyznał się do popełnienia przewinienia dyscyplinarnego. Ponadto, Obwiniony wyjaśnił, że w sprawie karnej był dwukrotnie uniewinniony przez Sąd Rejonowy w W. Po trzecim rozpoznaniu sprawy, Obwinionemu została wymierzona kara, której wymiar nie pozwala na wniesienie kasacji. Obwiniony wystąpił do Rzecznika Praw Obywatelskich o wniesienie kasacji. Do dnia, w którym odbyła się rozprawa w niniejszej sprawie, Rzecznik Praw Obywatelskich nie rozpoznał wniosku Obwinionego. Jedynym dowodem, który występował w sprawie karnej, były zeznania świadka, które w ocenie Obwinionego były nielogiczne, nie zostały poparte żadnym dowodem, a z opinii biegłego wynika, że świadek miał tzw. „dziury w mózgu”, które wypełniał wymyślonymi faktami. Wreszcie, Obwiniony nie zaprzeczył, że został skazany prawomocnym wyrokiem.
 
Na podstawie całokształtu materiału dowodowego, ujawnionego w toku rozprawy głównej, Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
 
W dniu […] r., Obwiniony był wpisany na listę radców prawnych prowadzoną przez Radę Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. oraz posiadał czynne uprawnienia do wykonywania zawodu radcy prawnego (k. […]).
 
Wyrokiem Sądu Rejonowego dla […] w W. […] Wydział Karny z dnia […] r. (sygn. akt […]), Obwiniony został uznany za winnego popełnienia czynu polegającego na tym, że w dniu […] r. w W. chcąc aby świadek M. złożył w toku postępowania przygotowawczego Prokuratury Okręgowej w W. o sygn. akt […] fałszywe zeznania polegające na stwierdzeniu, że podejrzany nie nakłaniał wyżej wymienionego do przyjęcia korzyści majątkowej lecz udzielał pomocy O.(1) w dostarczeniu paczki żywnościowej O.(2) nakłaniał go do tego. Powyższy czyn został zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 18 § 2 k. k. w zw. z art. 233 § 1 k. k. Za popełnienie tego czynu, Obwinionemu została wymierzona kara […] miesięcy pozbawienia wolności. Ponadto, wobec Obwinionego został orzeczony zakaz wykonywania zawodu adwokata na okres […] lat. Ostatecznie, na skutek orzeczenia kary oraz środka karnego za dwa przestępstwa, wymierzono Obwinionemu karę łączną […] lat pozbawienia wolności, której wykonanie Sąd zawiesił warunkowo na okres […] lat próby, oraz łączny zakaz wykonywania zawodu w wymiarze […] lat (k. […], […]–[…]).
 
Wskazany wyżej wyrok Sądu Rejonowego dla […] w W. […] Wydział Karny z dnia […] r. został utrzymany w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w W. […] Wydział Karny – Odwoławczy z dnia […] r. (sygn. akt […]) (k. […], […] oraz […]).
 
Pismem z dnia […] r., Przewodniczący […] Wydziału Karnego Sądu Okręgowego w W. poinformował Dziekana Rady tutejszej Izby, że obwiniony występuje w postępowaniu prowadzonym przez powołany wyżej Sąd Okręgowy w charakterze obrońcy oskarżonego, jako radca prawny (k. […]).
 
W dniu […] r. do Rzecznika Praw Obywatelskich został złożony wniosek o wniesienie kasacji od prawomocnego wyroku  Sądu Okręgowego w W. […] Wydział Karny – Odwoławczy z dnia […] r. (sygn. akt […]) utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego dla […] w W. […] Wydział Karny z dnia […] r. (sygn. akt […]) (k. […]-[…]).
 
Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy na kartach wymienionych szczegółowo powyżej. Sąd dał wiarę wszystkim tym dokumentom, ponieważ nie znalazł podstaw by kwestionować ich wiarygodność. Strony nie podważały wiarygodności dokumentów.
 
Pozostałe dowody z dokumentu dopuszczone w sprawie potwierdzają powyższe okoliczności bądź pozbawione są znaczenia dla sprawy.
 
Sąd dał wiarę wyjaśnieniom Obwinionego w zakresie, w którym przyznał zapadnięciu prawomocnego wyroku skazującego wobec jego osoby oraz poinformował o wystąpieniu do Rzecznika Praw Obywatelskich z wnioskiem o wniesienie kasacji. Sąd pominął wyjaśnienia Obwinionego w zakresie postępowania dowodowego przeprowadzonego w jego sprawie karnej z powodów wskazanych w dalszej części uzasadnienia.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
 
Na gruncie zgromadzonego materiału dowodowego Sąd doszedł do przekonania, że w ustalonym stanie faktycznym Obwiniony dopuścił się czynu sprzecznego z zasadami wykonywania zawodu radcy prawnego.
 
U podstaw rozstrzygnięcia Sądu legły następujące powody.
 
Kwestią ustaloną w oparciu o materiał dowodowy w sposób nie budzący jakichkolwiek wątpliwości jest fakt uznania Obwinionego winnym przestępstwa polegającego na popełnieniu czynu określonego w pkt. 2. rubrum wyroku Sądu Rejonowego dla […] w W. z […] r. Wina Obwinionego została stwierdzona wyrokiem prawomocnym na chwilę orzekania w niniejszej sprawie.
 
Wobec powyższego wskazać należy na zasadę odrębności postępowania dyscyplinarnego i postępowania karnego, także w przypadku pełnej tożsamości podmiotowo-przedmiotowej obydwu postępowań. Powyższe wynika z odmienności przesłanek kwalifikacji dyscyplinarnej i karnej tego samego czynu. Zasady odpowiedzialności dyscyplinarnej radców prawnych zostały samodzielnie uregulowane w art. 64 ustawy o radcach prawnych.
 
Stąd, pomimo zachodzącej tożsamości przedmiotu postepowania dyscyplinarnego i karnego wyrażającej się w tożsamości czynu zarzuconego w obydwu postępowaniach, wyniki tychże postępowań mogą doprowadzić do odmiennej oceny prawnej. Uznanie czynu za delikt dyscyplinarny nie oznacza, że czy ten stanowi również przestępstwo.
 
Jednakże, w przypadku tożsamości czynu, za którego popełnienie obwiniony został prawomocnie skazany, sąd dyscyplinarny jest związany wyrokiem skazującym za popełnienie przestępstwa. Powyższe oznacza, że sąd dyscyplinarny nie może dokonywać własnych ustaleń i ocen, które prowadziłyby do wniosków podważających wyrok sądu karnego w zakresie popełnienia przestępstwa oraz jego znamion (vide: Orzeczenie Wyższego Sądu Dyscyplinarnego Krajowej Izby Radców Prawnych z […], […]).
 
Przechodząc na grunt niniejszej sprawy dostrzec należało tożsamość, jaka zachodziła w płaszczyźnie podmiotowej i przedmiotowej postępowania karnego, prowadzonego przez wskazane wyżej Sądy powszechne, oraz niniejszego postępowania dyscyplinarnego. Konsekwentnie, tutejszy Sąd był związany prawomocnym wyrokiem skazującym Obwinionego na karę i środek karny.
 
W związku z powyższym, Sąd nie dokonywał ustaleń w zakresie wskazywanej przez Obwinionego wadliwości orzeczenia skazującego.
 
Czyn Obwinionego stanowił podżeganie do dokonania czynu zabronionego polegającego na złożeniu fałszywych zeznań w toku postępowania przygotowawczego. Takie postępowanie godzi w zasadę uczciwości, poszanowania prawa oraz dobrych obyczajów przez radcę prawnego. Powyższe godzi tym samym w godność zawodu. Nakłanianie do złożenia fałszywych zeznań jest wymierzone przeciwko dobru wymiaru sprawiedliwości, którego istotnym uczestnikiem są radcowie prawni. Zgodność z prawem i etyczność postępowania radców prawnych stanowi jedną z gwarancji ustrojowych wymiaru sprawiedliwości. Stąd, czyn polegający na podżeganiu do złożenia fałszywych zeznań dyskredytuje zawód radcy prawnego w opinii publicznej, w oczywisty sposób podważa zaufanie do tego zawodu.
 
Powyższe doprowadziło Sąd do wniosku, że czyn Obwinionego stanowił naruszenie art. 6 oraz art. 11 ust. 1 i ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego.
 
Do popełnienia przestępstwa przez Obwinionego doszło w czasie, w którym Obwiniony wykonywał zawód radcy prawnego.
 
Wina Obwinionego nie budziła wątpliwości Sądu. Obwiniony jest osobą, która powinna znać zasady wynikające z prawa. Sąd uznał, że Obwiniony dopuścił się tzw. podżegania właściwego, tj. objętego zamiarem bezpośrednim sprawcy.
 
Zasady naruszone przez Obwinionego należą do zasad podstawowych, regulujących sposób wykonywania zawodu radcy prawnego. Do naruszenia tychże zasad doszło w obliczu wymiaru sprawiedliwości, co zwiększa dotkliwość negatywnych skutków w postaci podważenia zaufania do zawodu radcy prawnego oraz jego dyskredytowania.
 
Powyższe okoliczności przemawiały za zaostrzeniem wymiaru kary.
 
Natomiast, za wymierzeniem kary łagodniejszej świadczył brak szkody materialnej czynu Obwinionego, a także brak szkody po stronie któregokolwiek z klientów Obwinionego. Ponadto, Sąd zważył również, że wymierzenie kary w postaci zawieszenia prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego na czas dłuższy niż orzeczono mogłoby ostatecznie uniemożliwić Obwinionemu powrót do zawodu ze względu na wiek.
 
W związku z powyższym, Sąd zważył w sposób szczególny na dyrektywę wychowawczą i prewencyjną wymiaru kary. Kara zawieszenia prawa do wykonywania zawodu jest karą surową o charakterze izolacyjnym. Intensywna dotkliwość tej kary pozwala zakładać, że Obwiniony nie popełni podobnego przewinienia w przyszłości. Charakter kary koresponduje z niematerialnym charakterem dobra naruszonego przez Obwinionego.
 
Orzeczona kara koresponduje również ze środkiem karnym orzeczonym wobec Obwinionego przez Sąd powszechny.
 
Ze wskazanej wyżej zasady niezależności postępowania dyscyplinarnego wynika brak związania sądu dyscyplinarnego wymiarem kary lub środka karnego orzeczonego prawomocnie przez sąd powszechny. Sąd dyscyplinarny dokonuje własnych ustaleń w tym zakresie.
 
Zakaz wykonywania patronatu orzeczono na zasadnie określonej w art. 65 ust. 2b ustawy o radcach prawnych. Okres orzeczonego zakazu jest tożsamy z okresem, na jaki orzeczono karę dyscyplinarną.
 
Sąd orzekł o kosztach postępowania na podstawie art. 70⁶ ustawy o radcach prawnych oraz § 1 ust. 1 pkt 1) uchwały nr 86/IX/2015 Krajowej Rady Radców prawnych z dnia 20 marca 2015 r. w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego, biorąc pod uwagę zakres czynności podjętych w postępowaniu. Sprawa została rozpoznana na jednym terminie. Postępowanie dowodowe obejmowało wyłącznie odebranie wyjaśnień Obwinionego oraz dowód z dokumentów.
 
(WK)